Ποιές απαγορεύσεις χρήσης δεν δίνουν απαλλαγή
Ορέστης Σεϊμένης – Αλεξάνδρα Γεράγγελου
Ως γνωστόν, αντικείμενο της φορολογικής επιβάρυνσης κάθε χρόνο, δεν αποτελεί μόνο το εισόδημα αλλά και η ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων.
Από το 2013 που επέβαλε τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., ο νομοθέτης φορολογεί κάθε χρόνο όλα τα ακίνητα ακόμα και εκείνα που δεν έχουν προσόδους. Φορολογεί και τα κενά-ανοίκιαστα ακίνητα.
Ο νομοθέτης όμως θέλησε να απαλλάξει από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. κάποια ακίνητα που έχουν απαγόρευση χρήσης, ολική ή μερική, η οποία επιβάλλεται από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Σε αυτά τα ακίνητα έδωσε απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., ολική ή μερική. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, για να παίρνουν την απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., πρέπει να καταχωρούν τα δεσμευμένα ακίνητα σε ειδικούς κωδικούς του Ε9. Και πρέπει να προσκομίζουν στην εφορία βεβαίωση από την αρμόδια δημόσια ή διοικητική αρχή, με την οποία να αποδεικνύεται ότι υφίσταται, η συγκεκριμένη, μερική ή ολική απαγόρευση χρήσης του συγκεκριμένου ακινήτου.
Ποιές είναι οι δεσμεύσεις που απαγορεύουν τις χρήσεις των ακινήτων, (κτίσμα -οικόπεδο) και των γηπέδων, ολικές ή μερικές;
Οι δεσμεύσεις – απαγορεύσεις των χρήσεων των παραπάνω ακινήτων, εξαιτίας των οποίων παρέχονται οι απαλλαγές στον ΕΝ.Φ.Ι.Α., είναι:
- Ρυμοτομικό βάρος
- Ρυμοτομική απαλλοτρίωση
- Κoινωφελής ή κοινόχρηστος σκοπός
- Λόγοι προστασίας μνημείων
- Λόγοι προστασίας αρχαιοτήτων (ιδίως αρχαιολογική δέσμευση για ανασκαφές ή για κήρυξη αρχαιολογικού χώρου)
(Για τα ακίνητα τα οποία βρίσκονται πλησίον αρχαιολογικών χώρων δεν προβλέπεται απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.) - Λόγοι προστασίας του περιβάλλοντος [π.χ. Ζώνη NATURA – προστατευόμενες περιοχές (όπως π.χ. τα ΜΕΤΕΩΡΑ) και περιοχές Συνθήκης RAMSAR (προστασία υγροβιότοπων για σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας)]
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α, από οποιαδήποτε δέσμευση, δίδεται μόνο εάν δεν υπάρχει αξίωση ή καταβολή σχετικής αποζημίωσης
Συγκεκριμένα:
- Ακίνητα με ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΧΡΗΣΗΣ:
Γράφονται στην Στήλη 32 Κωδ. 1 (Πίνακας 1)
Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. στην Ολική Απαγόρευση Χρήσης είναι 100%
Στην περίπτωση ολικής απαγόρευσης χρήσης που δεν πρέπει να συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης (ή δεν έχει εισπραχθεί αποζημίωση), η οποία συνίσταται στη δέσμευση ακινήτου εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. μειώνεται κατά 100%
Δεν νοείται ολική απαγόρευση χρήσης:
α. Όταν υπάρχει κτίσμα, το οποίο κατοικείται ή χρησιμοποιείται καθ΄ οιονδήποτε τρόπο.
β. Όταν πρόκειται για γενική απαγόρευση που επιβάλλεται με βάση την πολεοδομική νομοθεσία για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής. Π.χ. όταν σε ζώνες οικιστικές υπάρχει γενική απαγόρευση λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων σε πολυκατοικίες ή: όταν σε ζώνες αμιγούς κατοικίας υπάρχει γενική απαγόρευση ανέγερσης επαγγελματικού ή βιομηχανικού κτιρίου κ.ο.κ..
- Ακίνητα εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού με ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΧΡΗΣΗΣ:
Γράφονται στην Στήλη 32 Κωδ. 2 (Πίνακας 1)
Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α είναι 60% για το μέρος ή το τμήμα του ακινήτου που αφορά
Στην περίπτωση μερικής απαγόρευσης χρήσης που δεν συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης (ή δεν έχει εισπραχθεί αποζημίωση), η οποία συνίσταται στη δέσμευση ακινήτου εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού.
Δεν νοείται μερική απαγόρευση χρήσης:
όταν πρόκειται για γενική απαγόρευση που επιβάλλεται με βάση την πολεοδομική νομοθεσία για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής. Π.χ. όταν σε ζώνες οικιστικές υπάρχει γενική απαγόρευση λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων σε πολυκατοικίες, όταν σε ζώνες αμιγούς κατοικίας υπάρχει γενική απαγόρευση ανέγερσης επαγγελματικού ή βιομηχανικού κτιρίου κ.ο.κ..
- Κτίσμα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού με ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΧΡΗΣΗΣ:
Γράφονται στην Στήλη 32 Κωδ. 3 (Πίνακας 1)
Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι 30% για το μέρος ή τμήμα του ακινήτου που αφορά.
Στην περίπτωση μερικής απαγόρευσης χρήσης που δεν συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης (ή δεν έχει εισπραχθεί αποζημίωση), η οποία συνίσταται στη δέσμευση ακινήτου εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.
Δεν νοείται μερική απαγόρευση χρήσης:
Α. Ο περιορισμός της δυνατότητας κατασκευής κτισμάτων ή η δυνατότητα οικοδόμησης με βάση διαφορετικούς συντελεστές δόμησης κ.λπ. επί γηπέδου εκτός σχεδίου πόλης και εκτός οικισμού, με βάση την πολεοδομική νομοθεσία.
Β. Όταν πρόκειται για γενική απαγόρευση που επιβάλλεται με βάση την πολεοδομική νομοθεσία για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής. Π.χ. όταν σε ζώνες οικιστικές υπάρχει γενική απαγόρευση λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων σε πολυκατοικίες, όταν σε ζώνες αμιγούς κατοικίας υπάρχει γενική απαγόρευση ανέγερσης επαγγελματικού ή βιομηχανικού κτιρίου κ.ο.κ..
- Γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού με ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΧΡΗΣΗΣ:
Γράφονται στην Στήλη 26 Κωδ. 1 (Πίνακας 2)
Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. στην Ολική Απαγόρευση Χρήσης είναι 100%
Στην περίπτωση ολικής απαγόρευσης χρήσης δεν συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης (ή δεν έχει εισπραχθεί αποζημίωση), η οποία συνίσταται στη δέσμευση ακινήτου εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.
Δεν νοείται ολική απαγόρευση χρήσης γηπέδου:
Α. Όταν υπάρχει κτίσμα, το οποίο κατοικείται ή χρησιμοποιείται καθ΄ οιονδήποτε τρόπο.
Β. Ο περιορισμός της δυνατότητας κατασκευής κτισμάτων ή η δυνατότητα οικοδόμησης με βάση διαφορετικούς συντελεστές δόμησης κ.λπ. επί γηπέδου εκτός σχεδίου πόλης και εκτός οικισμού, με βάση την πολεοδομική νομοθεσία.
Γ. Όταν πρόκειται για γενική απαγόρευση που επιβάλλεται με βάση την πολεοδομική νομοθεσία για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής. Π.χ. γενική απαγόρευση λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων κ.λπ..
- Γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού με ΜΕΡΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΧΡΗΣΗΣ:
Γράφονται στην Στήλη 26 Κωδ. 2 (Πίνακας 2)
Η απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι 30% για το μέρος ή τμήμα του ακινήτου που αφορά.
Στην περίπτωση μερικής απαγόρευσης χρήσης που δεν συνοδεύεται από αξίωση αποζημίωσης (ή δεν έχει εισπραχθεί αποζημίωση), η οποία συνίσταται στη δέσμευση ακινήτου εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. μειώνεται κατά 30% για το μέρος ή τμήμα του ακινήτου που αφορά.
Δεν νοείται μερική απαγόρευση χρήσης γηπέδου:
Α. Ο περιορισμός της δυνατότητας κατασκευής κτισμάτων ή η δυνατότητα οικοδόμησης με βάση διαφορετικούς συντελεστές δόμησης κ.λπ. επί γηπέδου εκτός σχεδίου πόλης και εκτός οικισμού, με βάση την πολεοδομική νομοθεσία.
Β. Όταν πρόκειται για γενική απαγόρευση που επιβάλλεται με βάση την πολεοδομική νομοθεσία για όλα τα ακίνητα μιας περιοχής. Π.χ. γενική απαγόρευση λειτουργίας πρατηρίων υγρών καυσίμων κ.λπ..
Όταν υπάρχει δέσμευση ακινήτου με μερική απαγόρευση ορισμένης χρήσης: Έχουμε παράλληλα και κάποιες άλλες ΕΠΙΤΡΕΠΤΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ, όπως:
- Χρήση βοσκοτόπου
- Χρήση καλλιέργειας
- πολεοδόμηση υπό όρους κ.ά.
Για την χορήγηση της απαλλαγής από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., στις περιπτώσεις ολικής ή μερικής απαγόρευσης χρήσης, απαιτείται βεβαίωση από την αρμόδια Δημόσια ή Διοικητική Αρχή στην οποία να αποδεικνύεται ότι υφίσταται μερική ή ολική απαγόρευση χρήσης του ακινήτου.
Στις χορηγούμενες βεβαιώσεις διακρίνονται οι επιτρεπτές από τις απαγορευμένες χρήσεις του ακινήτου.
(Περισσότερες – αναλυτικότερες λεπτομέρειες στο βιβλίο μας «Οι Κωδικοί του Ε9» έκδοσης 2021.
Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στη σωστή συμπλήρωση των κωδικών του Ε9)
