Τα σχέδια και οι καθυστερήσεις
Ελπίδες για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ανέλεγκτων από ΚΤΕΟ Ι.Χ. πρόσφερε η ενεργοποίηση της νέας ψηφιακής πύλης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (myAADE), με το επόμενο βήμα ωστόσο να μετατίθεται χρονικά. Η πανδημία επέφερε πλήγμα και στους τεχνικούς ελέγχους των οχημάτων, καθώς η «αποχή» ενισχύθηκε κατά ένα πρόσθετο 10%, ποσοστό το οποίο δεν φαίνεται να επανέρχεται παρά την πλήρη λειτουργία των Κέντρων Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων και την άρση του περιορισμού των μετακινήσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιδιωτικών ΚΤΕΟ.
Τι σχέση όμως μπορεί να έχει η ενεργοποίηση μιας εφαρμογής του υπουργείου Οικονομικών με τα Ι.Χ. και τους ελέγχους ΚΤΕΟ; Η νέα ψηφιακή πύλη myAADE είναι αυτή που θα δώσει την απάντηση στο πρόβλημα, το οποίο αδυνατεί ο κρατικός μηχανισμός να επιλύσει εδώ και δεκαετίες και ακούει στο όνομα «ανέλεγκτα από ΚΤΕΟ Ι.Χ.», σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό. Προϋπόθεση είναι η ενεργοποίηση δύο πρόσθετων εφαρμογών εντός του αντικαταστάτη του Taxisnet, που ακούν στο όνομα «MyAuto» και «Audit-Car», οι οποίες θα αποτελέσουν μια μορφή ηλεκτρονικού παρατηρητηρίου του συνόλου των δεδομένων των κυκλοφορούντων οχημάτων. Η νέα ηλεκτρονική υπηρεσία MyAuto είχε σχεδιαστεί ώστε να περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα των κυκλοφορούντων οχημάτων και να επιτρέπει την ηλεκτρονική διασταύρωση των βάσεων δεδομένων του υπουργείου Οικονομικών (περιλαμβάνει όλες τις άδειες κυκλοφορίας των οχημάτων) με τα αντίστοιχα δεδομένα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (όλα τα υπόλοιπα δεδομένα των οχημάτων, μεταξύ των οποίων και τους ελέγχους ΚΤΕΟ), ώστε να διαπιστώνεται ποια οχήματα έχουν περάσει από τεχνικό έλεγχο και ποια όχι. Στη συνέχεια ο προγραμματισμός ήθελε την ηλεκτρονική αποστολή του προστίμου στον αμελή ιδιοκτήτη. Η ηλεκτρονική διασταύρωση των δύο βάσεων δεδομένων αποτελεί νόμο του κράτους από το 2015, ωστόσο εδώ και έξι χρόνια δεν έχει καταστεί τεχνικά εφικτή. Και αυτό γιατί για αρκετά χρόνια δεν υπήρχε υποχρέωση ηλεκτρονικής καταγραφής των στοιχείων των ΚΤΕΟ (για τα δημόσια ΚΤΕΟ), ενώ η ολιγωρία των αρμόδιων υπηρεσιών επίσης καθυστέρησε σημαντικά τη διαδικασία. Η ενεργοποίηση του myAADE αποτελεί το πρώτο βήμα, ωστόσο η ολοκλήρωση της διαδικασίας –με την ενεργοποίηση των δύο εξειδικευμένων εφαρμογών– αποτελεί βασική προϋπόθεση και τα νέα δεδομένα την καθιστούν αμφίβολη. Ο ακριβής χρόνος ένταξης του MyAuto στο myAADE παραμένει ασαφής, με τις εκτιμήσεις στελεχών του υπουργείου Μεταφορών να τον προσδιορίζουν σε μεταγενέστερο χρόνο, παρά το γεγονός ότι μέχρι πρότινος διεμήνυαν ότι η ηλεκτρονική βάση δεδομένων είναι σχεδόν έτοιμη. Πλέον υπάρχουν σκέψεις για αλλαγή του τρόπου που θα γίνει η ηλεκτρονική καταγραφή και διασταύρωση, παρατείνοντας την αυτοματοποιημένη διασταύρωση των δεδομένων ακόμα περισσότερο.
Η ηλεκτρονική υπηρεσία MyAuto είχε προγραμματιστεί να παρέχει σε πραγματικό χρόνο πρόσβαση σε βασικές πληροφορίες των οχημάτων, όπως τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας, την εξόφληση των τελών κυκλοφορίας, τον τεχνικό έλεγχο και την ασφάλιση του οχήματος. Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες οχημάτων θα είχαν σε πραγματικό χρόνο πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν το όχημά τους: ημερομηνία έκδοσης και ανάκλησης της άδειας κυκλοφορίας, τέλη κυκλοφορίας, ασφαλιστική κάλυψη σε ισχύ και ιστορικό αποζημιώσεων, ιστορικό KTEO στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, τύπος και μοντέλο οχήματος, προσωρινή ακινησία, ένταξή του στο Μητρώο Κλεμμένων Οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας.
Σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από 1,2 εκατ. ιδιοκτήτες Ι.Χ. δεν περνούν τα οχήματά τους από ΚΤΕΟ, με τις απώλειες για τα κρατικά ταμεία να ξεπερνούν τα 400 εκατ. ευρώ και το κόστος σε ανθρώπινες απώλειες να είναι ανυπολόγιστο. «Το βέβαιο είναι ότι η κακή συντήρηση των αυτοκινήτων αποτελεί τον σημαντικότερο λόγο των τροχαίων ατυχημάτων (συμβάλλοντας στην αύξηση των θανατηφόρων), που μαζί με την έλλειψη οδηγικής παιδείας δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα θανάτου στους ελληνικούς δρόμους», λέει στην «Κ» ο Κωνσταντίνος Βήκας, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιδιωτικών ΚΤΕΟ. Κάθε όχημα πρέπει να περνάει από τεχνικό έλεγχο τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη του κυκλοφορία και στη συνέχεια κάθε διετία. Σε περίπτωση εκπρόθεσμου ελέγχου από ΚΤΕΟ το πρόστιμο ανέρχεται σε 16 ευρώ για καθυστέρηση έως 30 ημέρες, σε 33 ευρώ για καθυστέρηση από 30 ημέρες έως έξι μήνες και σε 65 ευρώ για καθυστέρηση που ξεπερνάει τους έξι μήνες. Ο νέος ΚΟΚ θα περιλαμβάνει αυστηροποίηση των προστίμων, καθώς το χαμηλό ύψος τους δεν φαίνεται να οδηγεί εγκαίρως τους ιδιοκτήτες στα ΚΤΕΟ.
Πρόστιμο επιτόπου
Η ψηφιακή υπηρεσία «Audit-Car» θα αποτελεί το αντίστοιχο «MyAuto» για τις ελεγκτικές αρχές. Θα περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία του «MyAuto» (τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια οχήματος, έλεγχο ΚΤΕΟ κ.λπ.) και θα έχουν πρόσβαση τα όργανα της Τροχαίας τα οποία θα μπορούν επιτόπου, σε περίπτωση που σταματήσουν κάποιο όχημα για έλεγχο, να έχουν διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή και σε πραγματικό χρόνο όλα τα δεδομένα του οδηγού και του αυτοκινήτου. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ηλεκτρονικά κάποια παράβαση, το πρόστιμο καταλογίζεται επιτόπου. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των τουλάχιστον 1,2 εκατ. ιδιοκτητών που κυκλοφορούν ανέλεγκτα από ΚΤΕΟ οχήματα, υπολογίζεται ότι τα ανασφάλιστα Ι.Χ. ανέρχονται σε 650.000. Η πρόκληση δε ατυχήματος από ανασφάλιστο όχημα επισύρει την αφαίρεση πινακίδων και της άδειας κυκλοφορίας για δύο χρόνια και σε υποτροπή για τρία χρόνια. Η άδεια κυκλοφορίας και οι πινακίδες μπορούν να επιστραφούν στον κάτοχο του οχήματος νωρίτερα εάν πληρώσει το πρόστιμο και προσκομίσει την απόδειξη πληρωμής καθώς και το ασφαλιστήριο συμβόλαιο για το όχημα. Επίσης επιβάλλεται χρηματικό πρόστιμο υπέρ του Επικουρικού Κεφαλαίου, 500 ευρώ για τα αυτοκίνητα και 250 ευρώ για τα δίκυκλα.