Η συμφωνία δεν επιδιώκει να εξαλείψει τον φορολογικό ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών, αλλά θέτει διεθνώς συμφωνημένους περιορισμούς σε αυτόν, με τους οποίους δημιουργούνται νέα φορολογικά έσοδα περίπου 150 δισ. δολαρίων ετησίως
Οφέλη από τη χθεσινή οριστικοποίηση της συμφωνίας στον ΟΟΣΑ για την καθιέρωση παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή 15% θα έχει η Ελλάδα καθώς θα μπορεί να έχει έσοδα από μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που σήμερα διαφεύγουν της φορολογίας, μεταφέροντας τα κέρδη τους σε «φορολογικούς παραδείσους».
Στη συμφωνία προσχώρησαν χθες το βράδυ 136 από τις 140 χώρες που μετέχουν στο φόρου του ΟΟΣΑ για τη διεθνή φορολογία (OECD/G20 Inclusive Framework on BEPS).
Οι Ιρλανδία, η Εσθονία και η Ουγγαρία, που είχαν εκφράσει αντιρρήσεις το καλοκαίρι, ήραν τις επιφυλάξεις τους και έτσι στη συμφωνία μετέχουν όλες οι χώρες της ΕΕ και γενικότερα όλες οι χώρες της G20 και του ΟΟΣΑ. Στη συμφωνία δεν εντάχθηκαν μόνο η Κένυα, το Πακιστάν, η Νιγηρία και η Σρι Λάνκα.
Η συμφωνία, που θα υποβληθεί για έγκριση στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της G20 στις 13 Οκτωβρίου και στη σύνοδο των ηγετών της G20 στο τέλος του μήνας, θα λάβει σάρκα και οστά το 2023, οπότε και προβλέπεται να εφαρμοστούν οι δύο βασικοί πυλώνες της.
Η συμφωνία, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΟΟΣΑ, δεν επιδιώκει να εξαλείψει τον φορολογικό ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών, αλλά θέτει διεθνώς συμφωνημένους περιορισμούς σε αυτόν, με τους οποίους δημιουργούνται νέα φορολογικά έσοδα περίπου 150 δισ. δολαρίων ετησίως.
Ανακατανομή της φορολογίας κερδών
Ο πρώτος πυλώνας προβλέπει τη φορολόγηση μέρους των κερδών των μεγαλύτερων πολυεθνικών κολοσσών με ετήσιες παγκόσμιες πωλήσεις πάνω από 20 δις. ευρώ και κερδοφορία πάνω από 10%, «που μπορούν να θεωρηθούν ως οι κερδισμένοι της παγκοσμιοποίησης», στις χώρες που κάνουν τις πωλήσεις τους. Συγκεκριμένα, για τις επιχειρήσεις αυτές, που υπολογίζονται σε περίπου 100, το 25% των κερδών τους, αφού αφαιρεθεί το ελάχιστο ποσοστό κερδοφορίας 10%, θα μπορεί να φορολογείται από τις χώρες στις οποίες πραγματοποιούν τα κέρδη αυτά με βάση τους φορολογικούς συντελεστές που ισχύουν σε αυτές. Με τον τρόπο αυτό, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι οι χώρες στις οποίες οι μεγάλες πολυεθνικές κάνουν τις πωλήσεις τους θα μπορούν να έχουν μία φορολογητέα βάση συνολικού ύψους 125 δισ. δολαρίων.
Αν, για παράδειγμα, τα κέρδη μίας μεγάλης πολυεθνικής στην Ελλάδα, μετά την αφαίρεση του παγκόσμιου ποσοστού κέρδους 10%, είναι 100 εκατ. ευρώ, η Ελλάδα θα μπορέσει να φορολογήσει τα 25 εκατ. ευρώ με τον ισχύοντα συντελεστή 22% και να έχει έσοδα 5,5 εκατ. ευρώ, τα οποία δεν έχει έως τώρα καθώς αυτά φορολογούμεται συνήθως εκτός της Ελλάδας, σε φορολογικούς παραδείσους.
Ο δεύτερος πυλώνας
Ο δεύτερος πυλώνας προβλέπει την καθιέρωση ελάχιστου παγκόσμιου εταιρικού συντελεστή φορολογίας 15%, ο οποίος θα επιβάλλεται σε πολυεθνικές επιχειρήσεις με έσοδα μεγαλύτερα από 750 εκατ. ευρώ – εκτιμάται ότι αφορά περίπου 8.000 εταιρείες – και αναμένεται να αποφέρει πρόσθετα φορολογικά έσοδα 150 δις. ευρώ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η κάθε χώρα θα μπορεί να διατηρεί τους δικούς της φορολογικούς συντελεστές, αλλά αν αυτοί είναι χαμηλότεροι από το 15% για ξένες πολυεθνικές εταιρείες της παραπάνω κατηγορίας, τότε η χώρα που έχει την έδρα της η εταιρεία θα μπορεί να τη φορολογεί επιπλέον, ώστε συνολικά η εταιρεία να πληρώσει τον φόρο που αναλογεί στον ελάχιστο συντελεστή.
Για παράδειγμα, αν μία ελληνική εταιρεία με τζίρο πάνω από 750 εκατ. ευρώ φορολογηθεί στη Βουλγαρία με συντελεστή 10%, θα πρέπει να φορολογηθεί και με 5% (αν ισχύσει ελάχιστος συντελεστής 15%) στην Ελλάδα.
