Μετά από μια μικρή ανάπαυλα εξαιτίας της πανδημίας και των ανατροπών που έφερε στα εισοδήματα όλων, από το νέο έτος ο τρόπος υπολογισμού των εισοδημάτων με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης επιστρέφει. Μάλιστα τα τεκμήρια θα επιστρέψουν στις φορολογικές δηλώσεις 2022.
Αλέξανδρος Κλώσσας
Ελεύθεροι επαγγελματίες, επιχειρηματίες, μισθωτοί, ναυτικοί, ιδιοκτήτες ακινήτων, συνταξιούχοι και άλλοι, θα πρέπει και πάλι από φέτος να προσέξουν να μην πέσουν στην «παγίδα» των τεκμηρίων, η οποία μπορεί να «φούσκωσε» των φορολογικό τους λογαριασμό.
Τα τεκμήρια θα επιστρέψουν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2022 για τα εισοδήματα του 2021. Αυτό σημαίνει ότι το φορολογητέο εισόδημα που θα προκύψει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, θα συγκριθεί με το πραγματικό δηλωθέν εισόδημα από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, ακίνητα, επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις κ.λπ.
Οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν πριν από το άνοιγμα της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, αφού θα έχουν εξεταστεί αναλυτικά τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2021
Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι ισχύει ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης:
- 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή έγγαμος ή μέρος συμφώνου συμβίωσης κι έχει επιλέξει να υποβάλλει τη δήλωσή του χωριστά από την σύζυγο ή τον σύζυγο ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης
- 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης κι έχει επιλέξει να υποβάλλει κοινή δήλωση με την ή τον σύζυγο ή με το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, ως ακολούθως:
- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω. Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπ’ όψιν αυξημένα κατά 20%.
Επίσης για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά τεκμηρίου λαμβάνονται υπ’ όψιν μειωμένα κατά 50%. Τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
Τα τεκμήρια διαβίωσης για τα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι υπολογίζονται ως εξής:
- Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ.
- Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε., προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
- Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε., προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
- Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε. προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
Τα παραπάνω ισχύουν και για αυτοκίνητα μικτής χρήσης, καθώς και για αυτοκίνητα τύπου τζιπ.
Τα παραπάνω ποσά μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.
Να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με τη ρύθμιση της κυβέρνησης για την δήλωση του 2021 η οποία αφορούσε τα εισοδήματα του 2020 τα τεκμήρια πάγωσαν για:
- Όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που εντός του 2020 χαρακτηρίστηκε με βάση του ΚΑΔ ως πληττόμενη λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορονοϊού COV1D-19 ή ανεστάλη η λειτουργία της, ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος αναστολής,
- Εργαζόμενοι που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του έτους 2020,
- Ναυτικοί των οποίων η σύμβαση ναυτολόγησης ανεστάλη κατά τη διάρκεια οποιοσδήποτε διαστήματος εντός του 2020,
- Οσοι εντάχθηκαν στον μηχανισμό ενίσχυσης “ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ” ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος εντός του 2020
- Ιδιοκτήτες ακινήτων, που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα εντός του 2020, για το οποίο έχει υποβληθεί έστω και μία εγκεκριμένη δήλωση COVID -19
Για τους ανωτέρω δεν θα ισχύσουν τα τεκμήρια υπό προϋποθέσεις.
Α) Τουλάχιστον σε ένα από τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Β) Δεν υπήρξε αύξηση των αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών (τεκμηρίων) του φορολογικού έτους 2020 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2019
Γ) Σε περίπτωση δαπάνης απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, η εν λόγω δαπάνη δικαιολογείται από τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά
