Στις περιπτώσεις που ένας εργαζόμενος αλλάζει ειδικότητα είτε αναβαθμίζεται ο ρόλος του μέσα στην επιχείρηση είτε αντίστροφα υποβαθμίζεται, δεν προβλέπεται υποχρέωση υποβολής στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ κάποιου εντύπου ή γνωστοποίησης. Υποχρέωση υποβολής κάποιου εντύπου ή γνωστοποίησης υφίσταται εάν με τη μεταβολή αυτή επέρχεται μεταβολή στις αποδοχές του εργαζομένου ή στις ημέρες και ώρες εργασίας του.
του Βασίλειου Παπαβασιλείου (Οικονομολόγος, Μ.Β.Α.)
Εάν μεταβάλλονται οι αποδοχές του εργαζομένου, θα πρέπει να υποβληθεί πίνακας Ε4 Τροποποιητικός αποδοχών, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την αλλαγή.
Στις παρατηρήσεις του πίνακα αυτού θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχει αλλάξει η ειδικότητα του εργαζομένου, π.χ. από 1/10/2021 εργάζεται με την ειδικότητα του βοηθού λογιστή, όταν εργαζόμενος ως υπάλληλος γραφείου μετατίθεται μετά από χρόνια στο λογιστήριο, ως βοηθός λογιστής. Επί μεταβολής αποδοχών του εργαζόμενου, στις παρατηρήσεις του πίνακα, αναγράφεται επίσης το είδος της μεταβολής (αποδοχών) και γίνεται συσχέτιση με τον τελευταίο ηλεκτρονικά υποβληθέντα ετήσιο ή αρχικό πίνακα.
Εάν μεταβάλλονται οι ημέρες ή οι ώρες εργασίας, θα πρέπει το αργότερο ως και την ίδια ημέρα αλλαγής του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο, να υποβληθεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ πίνακας Ε4 Συμπληρωματικός ωραρίου ή Ε4 Συμπληρωματικός ωραρίου – Ατομικός πίνακας προσωπικού, εάν υπάρχουν μεταβολές για έναν μόνο απασχολούμενο με το νέο ωράριο ή πρόγραμμα εργασίας. Μπορεί να υποβληθεί και με αποστολή μηνύματος, μέσω κινητού τηλεφώνου, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργοδότης έχει δηλώσει αριθμό κινητού τηλεφώνου ανά παράρτημα στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.
Εάν έχουμε με την αλλαγή του προγράμματος εργασίας και αλλαγή αποδοχών, τότε η επιχείρηση μπορεί να υποβάλλει μόνο έναν πίνακα Ε4 τροποποιητικό.
Σε περίπτωση που δεν μεταβάλλονται ούτε οι αποδοχές του εργαζομένου αλλά ούτε το πρόγραμμα εργασίας του, δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής κάποιου εντύπου στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Στις περιπτώσεις αυτές ο εργοδότης πρέπει να συντάσσει το έγγραφο τροποποίηση της Γνωστοποίησης των όρων ατομικής σύμβασης εργασίας (Π.Δ.156/1994) και να το παραδίδει στον εργαζόμενο το αργότερο ένα μήνα μετά την πραγματοποίηση της μεταβολής. Το έγγραφο αυτό δεν υποβάλλεται σε κάποια δημόσια υπηρεσία.
Στη μερική απασχόληση, η μεταβολή του προγράμματος εργασίας (ημέρες, ώρες) ή των αποδοχών δημιουργεί πέραν των ανωτέρω αναγραφόμενων και υποχρέωση υποβολής στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ και του εντύπου Ε9 – Σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας, εντός 8 ημερολογιακών ημερών με επισυναπτόμενη (σκαναρισμένη) και τη σύμβαση τροποποίησης (το κείμενο με υπογραφές).
Από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας δεν προβλέπεται υποβολή τροποποιητικού – συμπληρωματικού πίνακα προσωπικού, σε αλλαγή ειδικότητας.
Όταν μεταγενέστερα υποβληθεί πίνακας τροποποίησης ωραρίου ή αποδοχών, στο πεδίο της ειδικότητας συμπληρώνεται η νέα ειδικότητα με σχετική αναφορά στο πεδίο των παρατηρήσεων. Ευνόητο είναι ότι κατά την αλλαγή της ειδικότητας θα πρέπει να γίνεται τροποποίηση, του σχετικού όρου της ατομικής σύμβασης εργασίας.
Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε ότι στο έντυπο Ε3 Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης, πρέπει να συμπληρωθεί με το πεδίο «Ειδικότητα» του νεοπροσλαμβανόμενου με επιλογή από το συνημμένο αρχείο ειδικοτήτων. Οι επιλογή ειδικότητες και η κωδικοποίησή τους δεν είναι ίδιες με του Ε.Φ.Κ.Α. και κατ΄ επέκταση με αυτές που καταχωρούνται στην Α.Π.Δ., γιατί η επιλογή ειδικότητας στο έντυπο Ε3 και ο κωδικός της, δεν έχει να κάνει με το πακέτο καλύψεων ασφαλιστικών εισφορών. Η προέλευση της λίστας τιμών που αφορά στο πεδίο «Ειδικότητα» προκύπτει από την επίσημη, εθνική κωδικοποίηση ειδικοτήτων ΣΤΕΠ ΄92 της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), η οποία με τη σειρά της βασίζεται στα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα κωδικοποίησης. Το κωδικολόγιο ειδικοτήτων στον Ε.Φ.Κ.Α., εξυπηρετεί τον σκοπό ασφάλισης των εργαζομένων, γι΄ αυτό και περιλαμβάνονται και τιμές οι οποίες δεν αφορούν εν γένει στην απασχόληση, όπως οι μαθητευόμενοι, οι φυλακισμένοι, κ.λπ.. Το κωδικολόγιο ειδικοτήτων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ αφορά στην περιγραφή ειδικοτήτων εργαζομένων στην αγορά εργασίας και εξυπηρετεί τον σκοπό της καταγραφής στοιχείων αρμοδιότητας Σ.ΕΠ.Ε. και Ο.Α.Ε.Δ. Επισημαίνεται ότι η καταγραφή της ειδικότητας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ δε συνδέεται σε καμία περίπτωση με την επιλογή ασφαλιστικού πακέτου κάλυψης. Η επιλογή αυτή γίνεται στο Ο.Π.Σ. Ε.Φ.Κ.Α., δεδομένου της αρμοδιότητας του φορέα αυτού.
Ειδικότητα εργαζόμενου και πίνακας προσωπικού
Η ειδικότητα του εργαζόμενου πρέπει να αναγράφεται οπωσδήποτε στον πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας, όπως ορίζουν οι σχετικές διατάξεις. Η αναγραφή της ειδικότητας του εργαζόμενου στον πίνακα προσωπικού της επιχείρησης είναι υποχρεωτική και προβλέπεται στο άρθρο 16, παραγ.1Β του Ν. 2874/2000 . Σε περίπτωση όμως αλλαγής της ειδικότητας του εργαζόμενου, δεν υπάρχει πρόβλεψη από τις ισχύουσες διατάξεις για υποβολή τροποποιητικού πίνακα με τη νέα ειδικότητα του εργαζόμενου.
Σύμφωνα με το Π.Δ. 156/1994, η ειδικότητα και τα καθήκοντα του εργαζόμενου είναι απαραίτητα στοιχεία τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει η γνωστοποίηση των βασικών όρων εργασίας προς τον εργαζόμενο, μέσω ατομικής σύμβασης ή άλλου εγγράφου. Σε περίπτωση αλλαγής της ειδικότητας, θα πρέπει να γίνει η σχετική γνωστοποίηση προς τον εργαζόμενο της νέας ειδικότητας εντός μηνός, από την επελθούσα αλλαγή.
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία της ειδικότητας του εργαζόμενου που δηλώνονται στον πίνακα προσωπικού, στις γνωστοποιήσεις των βασικών όρων εργασίας (ατομικές συμβάσεις ή σχετικά έγγραφα), στοιχεία και βιβλία της επιχείρησης, θα πρέπει να είναι ορθά και ακριβή, διότι αν προκύψουν κατά την έρευνα μη ορθά και ακριβή στοιχεία ως προς την ειδικότητα, δύναται να επιβληθούν στην επιχείρηση ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
Επομένως, αν και δεν προβλέπεται η υποβολή νέου πίνακα προσωπικού σε περίπτωση αλλαγής της ειδικότητας του εργαζόμενου, από τα στοιχεία που υποχρεούται να τηρεί η επιχείρηση, θα πρέπει να προκύπτει η πραγματική ειδικότητα και τα καθήκοντα του εργαζόμενου.
Το κείμενο αποτελεί απόσπασμα από άρθρο του κ. Βασιλείου Παπαβασιλείου, με τίτλο «Αλλαγή ειδικότητας εργαζομένου μέσα στην επιχείρηση;» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου 2021 του περιοδικού Epsilon7.