ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ
Ανεβάζει ταχύτητα ο εξωδικαστικός μηχανισμός, o ηλεκτρονικός τρόπος διευθέτησης των οφειλών που έχουν τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις προς τις τράπεζες, τα funds αλλά και το Δημόσιο, καθώς ήδη 600 υποθέσεις έχουν επεξεργαστεί από τους πιστωτές και βρίσκονται στα χέρια των οφειλετών προκειμένου να αποδεχθούν την πρόταση ρύθμισης.
Από τις 600 ρυθμίσεις που έχουν εγκριθεί, ένα μεγάλο ποσοστό περιλαμβάνει μείωση οφειλής που αγγίζει:
- το 60% – 70% του υπολοίπου στα δάνεια χωρίς εξασφάλιση
- το 35% του υπολοίπου στα δάνεια με εξασφάλιση
Οι 600 υποθέσεις αποτελούν το πρώτο μεγάλο κύμα των αιτήσεων που έχει φτάσει στις τράπεζες και τους διαχειριστές κόκκινων δανείων μετά την ψήφιση του νόμου για τη δεύτερη ευκαιρία και την ενεργοποίηση της πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού, ενώ άλλες 400 υποθέσεις αναμένεται να πάρουν τον δρόμο της διμερούς διαπραγμάτευσης με το Δημόσιο.
Οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν ένα μόνο μέρος μόνο των οφειλετών που έχουν προσφύγει στον εξωδικαστικό μηχανισμό για την ρύθμιση των χρεών τους, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία από τις τράπεζες και τις εταιρείες που διαχειρίζονται κόκκινα δάνεια για λογαριασμό των πιστωτικών ιδρυμάτων ή των funds, συνολικά 3.000 αιτήσεις έχουν υποβληθεί οριστικά στην πλατφόρμα, δηλαδή έχει ξεκινήσει η διαμόρφωση πρότασης ρύθμισης από τους πιστωτές.
Επιπλέον 16.000 αιτήσεις είναι στην «ουρά», αναμένοντας τους αιτούντες να ολοκληρώσουν την άρση απορρήτου, προκειμένου οι αιτήσεις τους να αξιολογηθούν και οι ίδιοι να λάβουν μία μη δεσμευτική πρόταση από τους πιστωτές. Από αυτές οι 14.500 είναι περιπτώσεις οφειλών φυσικών προσώπων και άλλες 1.400 προέρχονται από νομικά πρόσωπα, επιβεβαιώνοντας την μεγάλη απήχηση που έχει λάβει η ηλεκτρονική ρύθμιση οφειλών από νοικοκυριά. Υπενθυμίζεται ότι η εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών έχει ανοίξει για πρώτη φορά και για φυσικά πρόσωπα, εκτός δηλαδή από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ για πρώτη φορά επίσης δίνεται η δυνατότητα σε κάποιον να υποβάλλει αίτηση ρύθμισης οφειλών, ακόμη και αν οι οφειλές που έχει δεν είναι σε καθυστέρηση. Προϋπόθεση είναι να έχει υποστεί μείωση του εισοδήματός του κατά 20%, τα χρέη του να υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε ένα και μόνο πιστωτή κατά 90%.
Παρά το γεγονός ότι στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού δεν υπάρχει υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων ή των διαχειριστών να συναινέσουν σε ρύθμιση των χρεών των οφειλετών, η μαζική ανταπόκριση που έχουν οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα, επιβεβαιώνει την επιτυχία του εργαλείου αυτού που θεσμοθετήθηκε στο πλαίσιο του νέου πτωχευτικού νόμου. Όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη «με δεδομένο ότι η ρύθμιση των χρεών είναι ο μόνος τρόπος ώστε οι οφειλέτες αυτοί να αποφύγουν την αναγκαστική εκτέλεση, αξίζει να προχωρήσουν άμεσα οι 16.000 αιτήσεις, ώστε να αξιολογηθούν και να προχωρήσει η ρύθμιση».
Να σημειωθεί ότι εάν κάποιος οφειλέτης έχει χρέη προς πολλαπλούς πιστωτές και συμφωνήσει σε μια ρύθμιση με την πλειοψηφία των τραπεζών – διαχειριστών δανείων, τότε η ρύθμιση αυτή επιβάλλεται υποχρεωτικά και στους υπόλοιπους.
Επιπλέον, ο νόμος θέτει σε τράπεζες και διαχειριστές δανείων συγκεκριμένους κανόνες ρύθμισης οφειλών, όπως:
- η ικανότητα αποπληρωμής, δηλ. ότι ο οφειλέτης πρέπει να πληρώνει βάσει των εισοδημάτων του, καθώς και αυτών των εγγυητών του
- η αρχή της μη χειροτέρευσης θέσης πιστωτή, δηλ. ότι κανένας πιστωτής δεν δύναται να λάβει λιγότερα χρήματα από όσα θα λάμβανε σε περίπτωση ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη και των εγγυητών του
- η σύμμετρη ικανοποίηση πιστωτών, δηλ. ότι τα χρήματα του οφειλέτη πρέπει να μοιραστούν αναλογικά, έτσι ώστε να καλύψουν όλους τους πιστωτές (δημοσίου και χρηματοπιστωτικού τομέα).
Η τήρηση των παραπάνω κανόνων διασφαλίζεται μέσω ενός ηλεκτρονικού αλγόριθμου, βάσει του οποίου παράγεται μια πρόταση ρύθμισης, την οποία οι χρηματοπιστωτικοί φορείς και ο οφειλέτης μπορούν να αποδεχθούν, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία αναδιάρθρωσης, εντός 2 μηνών.
Ο αριθμός των δόσεων που θα πρέπει να πληρώνει ο οφειλέτης στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού προκύπτει από ειδικό αλγόριθμο (δηλ. αυτόματο υπολογιστικό εργαλείο), που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη (δηλ. έσοδα – εισοδήματα και περιουσία).
Πρόκειται για ένα μηχανισμό «διαφανή και δίκαιο καθώς παρέχει βιώσιμες λύσεις στα μέτρα των δανειοληπτών, για το σύνολο των δανείων, αλλά και των οφειλών τους στο Δημόσιο, προς το οποίο η διάρκεια ρύθμισης των οφειλών μπορεί να φτάσει τα 20 χρόνια και γίνεται με τους ίδιους όρους, όπως και στην περίπτωση των οφειλών από δάνεια, συμπεριλαμβανομένου του κουρέματος», εξηγούν αρμόδια στελέχη.
Η διαδικασία υλοποιείται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, που έχει δημιουργηθεί από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει ηλεκτρονικά την αίτησή του στην πλατφόρμα, μέσω της ιστοσελίδας της ΕΓΔΙΧ www.keyd.gov.gr καθώς και στην ιστοσελίδα της ενιαίας πύλης του δημοσίου www.gov.gr ή μέσω του απευθείας συνδέσμου ofeiles.gov.gr.
Για τους ενδιαφερόμενους υπάρχει γραμμή υποστήριξης χρηστών (δηλ. helpdesk), που διαχειρίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, προκειμένου να διευκολύνονται οι πολίτες και οι λοιποί συμμετέχοντες στη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Τα ερωτήματα των οφειλετών υποβάλλονται στη γραμμή υποστήριξης, μέσω της πλατφόρμας, στην ειδική φόρμα με τίτλο «Βοήθεια» (και όχι με email ή επιστολές), έτσι ώστε να διερευνάται το κάθε ζήτημα συνολικά (νομικά, οικονομικά, τεχνικά) και να δίνεται η ανάλογη απάντηση και επίλυση του εκάστοτε προβλήματος.
