Μαρία Λιλιοπούλου
Ηλεκτρονικά και κατά συνέπεια ταχύτερα εκτιμά η διοίκηση του «Ελληνικού Κτηματολογίου» ότι θα προχωρήσει η διαδικασία εξέτασης των ενστάσεων που θα υποβάλουν οι πολίτες, ο αριθμός των οποίων αναμένεται να εκτιναχθεί πιθανότατα και σε άνω του ενός εκατομμυρίου!
Οπως αποκάλυψε ο γενικός διευθυντής του φορέα, Στέφανος Κοτσώλης στο πλαίσιο του Φόρουμ των Δελφών, το σύνολο της διαδικασίας των ενστάσεων κυρίως σε ό,τι αφορά τον πολίτη θα γίνει ψηφιακά, ενώ για κάθε στάδιο της διαδικασίας και το αποτέλεσμά της θα λαμβάνει ενημερωτικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ώστε να είναι απολύτως ενημερωμένος.
«Η ηλεκτρονική παρακολούθηση των ενστάσεων είναι μία από τις υπηρσίες που θα προσφέρουμε στους πολίτες. Ηδη «χτίζεται» μία εφαρμογή, η οποία αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως το τέλος του καλοκαιριού, περίοδος κατά την οποία περιμένουμε μεγάλο αριθμό ενστάσεων», τόνισε ο κ. Κοτσώλης.
Οπως εξήγησε, η εφαρμογή θα καλύπτει όλο το πλέγμα των ενεργειών που σχετίζονται με τις ενστάσεις από την πρώτη στιγμή της σύστασης μιας επιτροπής με δικηγόρους και μηχανικούς μέχρι το τελικό στάδιο. Το αποτέλεσμα θα καταγράφεται στο κτηματολόγιο, ενώ όλες οι ενδιαμεσες διαδικασίες θα διεκπεραιώνονται απολύτως ηλεκτρονικά χωρίς καμία φυσική παρουσία: «Ακόμα και οι συνεδριάσεις των επιτροπών θα γίνονται ηλεκτρονικά και σε οποιαδήποτε φάση περνά μία ένσταση, ο πολίτης θα ενημερώνεται άμεσα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για το στάδιο, στο οποίο βρίσκεται η ένστασή του. Ακόμα και η αμοιβή των μηχανικών και των δικηγόρων για τη συμμετοχή τους θα περνά από ηλεκτρονική διαδικασία», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ξεκινά και η ψηφιοποίηση των αρχείων
Εντός του μήνα αναμένεται να υπάρξει προσωρινός ανάδοχος για το πρώτο από τα πέντε τμήματα του μεγαλύτερου διαγωνισμού για την ψηφιοποίηση αρχείων, ο οποίος φορά περίπου 600 εκατομμύρια σελίδες που φυλάσσονται στα 390 υποθηκοφυλακεία της χώρας με στόχο τον Μάιο να υπογραφεί η σχετική σύμβαση.
«Με τον τρόπο αυτό θα καταργηθεί η ανάγκη επίσκεψης των επαγγελματιών σε οποιοδήποτε γραφείο και το σύνολο του αρχείου θα είναι άμεσα προσβάσιμο από δικηγόρους, μηχανικούς και συμβολαιογράφους», σημείωσε ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Κτηματολογίου.
Το πρώτο τμήμα του διαγωνισμού θα αφορά την κατασκευή της εφαρμογής για την καταγραφή των μεταδεδομένων από τα ψηφιοποιημένα αρχεια, κάτι το οποίο αναμένεται να διαρκέσει έξι μήνες και το δεύτερο κομμάτι την ψηφιοποίηση των αρχειων των υποθηκοφυλακείων του λεκανοπεδίου της Αττικής και των νησιών του Αργοσαρωνικού.
Ο διαγωνισμός για την ψηφιοποίηση του αρχείου για το Εθνικό Κτηματολόγιο είναι εκτιμώμενης αξίας 309,8 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και του δικαιώματος προαίρεσης 30%) και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο ψηφιοποίησης που έχει προκηρυχθεί μέχρι σήμερα και όπως ήταν αναμενόμενο έχει συγκεντρώσει μεγάλο ενδιαφέρον υποψηφίων.
Χωρίς πρόστιμα οι δηλώσεις έως το τέλος της χρονιάς
Σύμφωνα με τα στοιχεία της διοίκησης του φορέα, έως σήμερα στο πλαίσιο της κτηματογράφησης που συνολικά έχει διαρκέσει περισσότερο από 25 χρόνια, έχει δηλωθεί περίπου το 85% των δικαιωμάτων, ενώ μόνο τα τελευταία τρία χρόνια με την εντατικοποίηση των ρυθμών, όπως είπε ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Δημητρης Σταθάκης, προστέθηκαν 11 εκατομμύρια δικαιώματα στα περίπου 33 εκ. που είχαν ήδη συλλεγεί.
Παραδέχτηκε, πάντως, ότι σε συγκεκριμένες περιοχές όπως το Βόρειο Αιγαίο η συμμετοχή παρά την πάροδο τριετίας παραμένει χαμηλή και η συλλογή δικαιωμάτων δεν ξεπερνά το 55%. Χαμηλή είναι και η συμμετοχή στις Κυκλάδες, αλλά αυτό οφείλεται ξεκάθαρα στο γεγονός ότι πρόκειται για μια νέα σύμβαση και δεν έχει «τρέξει» ακόμα ικανοποιητικό διάστημα.
Το ποσοστό αυτό για πρώτη φορά κάνει την Ελλάδα συγκρίσιμη με άλλες ευρωπαικές χώρες. Να σημειωθεί ότι έως το τέλος του 2022 ακόμα και οι εκπρόθεσμες δηλώσεις κτηματογράφησης μπορούν να υποβάλλονται χωρίς να επιβαρύνονται με πρόστιμο, ενώ δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα εάν τα πρόστιμα θα αρχίσουν να επιβάλλονται μετά. Ωστόσο ακόμα και στην περίπτωση που αυτό δε συμβεί, οι ιδιοκτήτες δε θα πρέπει να αμελήσουν την υποβολή των δηλώσεων της περιουσίας τους, ξεκαθάρισε ο κ. Κοτσώλης: «Η φάση της συλλογής δηλώσεων δεν είναι η μοναδική κατά την οποία κάποιος μπορεί να υποβάλλει δήλωση, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να περιμένει κανείς έως την τελευταία στιγμή. Οσο πιο πολύ καθυστερεί ένας ιδιοκτήτης να καταθέσει τα δικαιολογητικα και τη δήλωση, τόσο πιο δύσκολη και πιο ακριβή γίνεται η διαδικασία. Γι΄αυτό και οι δηλώσεις πρέπει να υποβάλλονται το συντομότερο δυνατό», τόνισε.
Διευκρίνισε, πάντως, ότι κανένας δεν πρόκειται να χάσει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία του, αλλά εάν η υπόθεση φτάσει μετά τις οριστικές εγγραφές θα πρέπει να ξεκινήσει κοστοβόρους δικαστικούς αγώνες.
Υπενθυμίζεται ότι εφόσον ξεκινήσει η επιβολή των προστίμων, αυτά δε θα μπορούν να είναι μικρότερα των 300 ευρώ και μεγαλύτερα των 2.000 ευρώ, ενώ το ύψος τους θα υπολογίζεται ανάλογα με το είδος της ιδιοκτησίας και θα προσαυξάνεται ανάλογα με το χρόνο καθυστέρησης της δήλωσης.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι μπορεί η κτηματογράφηση να προχωρεί, αλλά οι συμβολαιογράφοι έχουν τις αντιρρήσεις τους ως προς την ποιότητά της: «Η συλλογή του 85% των δικαιωμάτων είναι σημαντικό ποσοστό, αλλά πέρα από την ποσότητα, θα πρέπει να δούμε και την ποιότητα. Και όπως αποδεικνύεται έχουν υπάρξει προβλήματα, λάθη με αποτέλεσμα να φτάνουν συμβαλλόμενοι στα κτηματολογικά γραφεία και να είναι αναγκασμένοι να διορθώνουν πρόδηλα ή και σοβαρότερα σφάλματα» επεσήμανε η συμβολαιογράφος, Χριστίνα Μάνδρου.
Απαντώντας ο κ. Σταθάκης σημείωσε ότι τα περισσότερα λάθη αποδίδονται στο γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες δεν εμφανίζονται σε πολλά στάδια της κτηματογράφησης ή εμφανίζονται αργά οπότε και έχουν ήδη παρουσιαστεί τα προβλήματα.
Επιπροσθέτως αναφερόμενος στις ουρές και τα ευτράπελα που έχουν παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις μηνών για ένα και μόνο έγγραφο, ο πρόεδρος του φορέα είπε πως παρά το γεγονός ότι εχει προχωρήσει η ψηφιοποίηση πολλών υπηρεσιών, οι επαγγελματίες δε δείχνουν να τις προτιμούν: «Το 2019 δεν υπήρχε καμία ηλεκτρονική υπηρεσία, ενώ αντίθετα σήμερα προσφέρεται μεγάλο πλέγμα υπηρεσιών. Ωστόσο στο Κτηματολογικό Γραφειο Αττικής μόνο το 1/10 των πράξεων καταχωρήθηκε ηλεκτρονικά. Παραμένει χαμηλή η αποδοχή των ηλεκτρονικών υπηρεσιών από τους επαγγελματίες παρά την εξαιρετική δουλειά στην επικοινωνία από το κτηματολόγιο», τόνισε.
Οσον αφορά το δύσκολο εγχείρημα της μετάπτωσης των κτηματολογικών γραφείων στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, ο κ. Σταθάκης υπογράμμισε ότι αν και χρειαστηκε να γίνει εν μέσω πανδημίας καθώς πρέπει να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2023, μέχρι τώρα έχει ανοίξει το 60% των γραφείων, δηλαδή 55 από το σύνολο των 92 που προβλέπονται.
