Αθανάσιος Κουκάκης
Ένα νέο ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα παρακολουθεί και θα καταγράφει τις τάσεις στην κτηματαγορά και θα αναπροσαρμόζει κάθε χρόνο αυτόματα τις φορολογητέες αξίες στα επίπεδα των εμπορικών τιμών έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση.
Το Ολοκληρωμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Μαζικής Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων, όπως ονομάζεται, πραγματοποιεί συγκεντρωτικά μαζικές εκτιμήσεις αξιών ακινήτων (Computer Assisted Mass Appraisal – CAMA), δημόσιων και ιδιωτικών, κατά τρόπο ομοιόμορφο, δίκαιο, θεσμικά κατοχυρωμένο και κυρίως αυτοματοποιημένο.
Η εκτίμηση της αξίας ακινήτου υπολογίζεται με βάση τρέχουσες, γνωστές, εμπορικές αξίες των ακινήτων (σύμφωνα με ιστορικά δεδομένα συναλλαγών πωλήσεων και εκτιμήσεων), τα φυσικά χαρακτηριστικά των ακινήτων (οικονομικά, πολεοδομικά, τεχνικά, κοινωνικά, νομικά, πολιτικά) και το γεωχωρικό πλαίσιο στο οποίο αυτά εντάσσονται και συσχετίζονται.
Ακόμη, γίνεται αξιοποίηση αξιόπιστων χωρικών-οικονομετρικών, γεωστατιστικών μοντέλων ανάλυσης πολλαπλής, γραμμικής παλινδρόμησης, καθώς και μοντέλων μηχανικής εκμάθησης, τα οποία ποσοτικοποιούν τη σχέση μεταξύ εμπορικής αξίας ακινήτου και ενός υβριδικού συνδυασμού παραμέτρων, που δυνητικά την επηρεάζουν. Υπάρχουν δε διαφορετικά μοντέλα ανά τύπο ακινήτου (οικία, διαμέρισμα, εμπορικό, βιομηχανικό, οικόπεδο, αγρόκτημα).
Στόχος είναι το σύστημα να υποβοηθά στη λήψη δίκαιης απόφασης σχετικά με την εκτίμηση της αξίας κάθε ακινήτου με βάση τη δυναμική της κτηματαγοράς και δεν θα λαμβάνει υπόψη αντικειμενικές αξίες ακινήτων. Επιπλέον θα τεκμηριώνει τη μέθοδο υπολογισμού της αξίας κατά τρόπο αξιόπιστο, συνεπή, εύλογο και νομικά έγκυρο.
Το νέο σύστημα θα τεστάρεται για όλο το 2023 προκειμένου να τεθεί σε παραγωγική λειτουργία από τις αρχές του 2024. Πριν γίνει αυτό, οι τιμές που παράγει θα αξιολογηθούν από τους ορκωτούς εκτιμητές που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο του υπουργείου Οικονομικών.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει πως το 2023, πιθανότατα, δεν θα υπάρξει αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων παρά τις μεγάλες αλλαγές στις αξίες που καταγράφονται.
Είναι ενδεικτικό πως το τελευταίο 12μηνο οι μέσες τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο έχουν σημειώσει άνοδο σε πολλές περιοχές. Στο Κέντρο της Αθήνας έχουν αυξηθεί κατά 6,90%, στα Βόρεια Προάστια κατά 6,40%, στα Νότια Προάστια κατά 10,90%, στα Δυτικά Προάστια κατά 6,50%, στα Ανατολικά Προάστια κατά 6,70%, στον Πειραιά κατά 7,70%, στο Δήμο Θεσσαλονίκης κατά 11,70%, στα Δωδεκάνησα κατά 7,60%, στην Κεφαλονιά κατά 9,20%, στις Κυκλάδες κατά 6,90%, στη Λάρισα κατά 11,30%, στην Πρέβεζα κατά 9,10%, στη Χαλκιδική κατά 10,80% και στις Σποράδες κατά 10,70%.
