ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ
Με αργούς ρυθμούς προχωρεί η διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού, μέσω του οποίου έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα μόλις 400 υποθέσεις ρύθμισης οφειλών. Το πρόβλημα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου Οικονομικών, που ανησυχεί ότι η αποτυχία του μηχανισμού θα οδηγήσει σε αύξηση των συσσωρευμένων οφειλών τους προσεχείς μήνες, προκαλώντας ασφυξία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά και μαζικό κύμα αθέτησης των οφειλών προς το Δημόσιο. Το θέμα συζητήθηκε σε σύσκεψη που είχε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με εκπροσώπους των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης, καλώντας τους να επισπεύσουν την προώθηση των εκκρεμών υποθέσεων, που υπολογίζονται σε περίπου 6.300, συνολικού αξίας 3,2 δισ. ευρώ. Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο εκπρόσωπος της ΤτΕ Ηλίας Πλασκοβίτης, η ειδική γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Μαριλένα Αθανασοπούλου, η γενική γραμματέας της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών Χαρά Απαλλαγάκη και ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου, στην ουρά του εξωδικαστικού μηχανισμού βρίσκονται άλλες 37.000 υποθέσεις οφειλετών που έχουν υποβάλει αίτηση ρύθμισης για συνολικά χρέη 20 δισ. ευρώ, συναινώντας στην άρση του τραπεζικού απορρήτου τους, χωρίς όμως η διαδικασία να έχει προχωρήσει ακόμη, ενώ άλλες περίπου 11.000 υποθέσεις είναι στο αρχικό στάδιο της υποβολής της αίτησης. Στόχος είναι η επιτάχυνση των υποθέσεων που εκκρεμούν προκειμένου ο εξωδικαστικός μηχανισμός, στον οποίο επενδύθηκαν υψηλές προσδοκίες για την ταχεία ρύθμιση οφειλών είτε από τραπεζικά δάνεια είτε από οφειλές προς το Δημόσιο, να μην ατονίσει.
Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών αποδίδουν ως βασική αιτία την απροθυμία των τραπεζών να προωθήσουν λύσεις διευθέτησης μέσω της αυτοματοποιημένης πλατφόρμας, απορρίπτοντας τη συντριπτική πλειονότητα των αιτήσεων που υποβάλλονται –το ποσοστό απόρριψης φθάνει το 77%–, ενώ χαμηλότερα είναι τα ποσοστά απόρριψης για τις εταιρείες διαχείρισης που λειτουργούν για λογαριασμό των funds που έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια. Από την πλευρά των εταιρειών διαχείρισης διαπιστώνονται δυσλειτουργίες στη λειτουργία της πλατφόρμας αλλά και λάθη στην υποβολή των αιτήσεων, με συνέπεια να «κολλάει» η διαδικασία.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός τέθηκε σε λειτουργία πριν από περίπου ένα χρόνο με στόχο την ταχεία διευθέτηση των χρεών, καθώς η λύση ρύθμισης που «προτείνει» προκύπτει αυτοματοποιημένα με βάση ένα υπολογιστικό εργαλείο (αλγόριθμος) που υπολογίζει την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Η διαδικασία έχει ανοίξει για πρώτη φορά και για φυσικά πρόσωπα, εκτός δηλαδή από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ για πρώτη φορά επίσης δίνεται η δυνατότητα σε κάποιον να υποβάλει αίτηση ρύθμισης οφειλών ακόμη και αν οι οφειλές που έχει δεν είναι σε καθυστέρηση. Προϋπόθεση είναι να έχει υποστεί μείωση του εισοδήματός του κατά 20%, τα χρέη του να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο πιστωτή κατά 90%.
Η πλατφόρμα είναι «προγραμματισμένη» ώστε να διενεργεί πλήθος ελέγχων ηλεκτρονικά. Με βάση τα στοιχεία που αντλούνται και καταχωρίζονται, η πλατφόρμα υπολογίζει με τη χρήση ειδικού υπολογιστικού εργαλείου τα στοιχεία της αρχικής πρότασης. Οι πιστωτές έχουν την ευχέρεια να μη συμφωνήσουν στην πρόταση που προκύπτει βάσει του υπολογιστικού εργαλείου και να αντιπροτείνουν εναλλακτική λύση, η οποία προκύπτει επίσης ηλεκτρονικά.
Η συνεννόηση όλων των πιστωτών και η ανταλλαγή στοιχείων διενεργούνται επίσης ηλεκτρονικά και εμφανίζονται στην πλατφόρμα. Αν η πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη και της απαιτούμενης πλειοψηφίας των χρηματοδοτικών φορέων, διαβιβάζεται στο Δημόσιο και στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι καλούνται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος να ελέγξουν την τήρηση των προϋποθέσεων του νόμου, και εφόσον πληρούνται, τότε αυτομάτως παρέχεται η έγκρισή τους. Ο αριθμός των δόσεων που θα πρέπει να πληρώνει ο οφειλέτης στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού προκύπτει από ειδικό αλγόριθμο, που αξιολογεί την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, και με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η διαφάνεια στη διαδικασία.
