Του Χάρη Φλουδόπουλου
Σύμφωνα με το νέο τρόπο λειτουργίας της αγοράς προμήθειας, κάθε μήνα οι προμηθευτές ανακοινώνουν την τιμή με την οποία θα τιμολογήσουν τους πελάτες τους τον επόμενο μήνα. Βάσει αυτής της τιμής καθορίζονται οι επιδοτήσεις της κυβέρνησης και στη συνέχεια προκύπτει η τελική τιμή για τους καταναλωτές. Οι εταιρείες προσδιορίζουν την τιμή του επόμενου μήνα, κάνοντας ένα είδος πρόβλεψης για το πού θα κινηθούν οι τιμές της χονδρεμπορικής, δηλαδή πόσο θα αγοράσουν στην πράξη την ενέργεια που θα διοχετεύσουν στους πελάτες τους από τους παραγωγούς ρεύματος μέσω του χρηματιστηρίου.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που η πρόβλεψη αυτή δεν επαληθευτεί; Υπάρχουν δύο περιπτώσεις: η πρώτη να έχουν υποεκτιμήσει το κόστος. Σε αυτήν την περίπτωση ζημιώνονται τη διαφορά μεταξύ της πρόβλεψης και της πραγματικής τιμής του ρεύματος στη χονδρική. Η δεύτερη είναι να έχουν υπερεκτιμήσει το κόστος. Σε αυτήν την περίπτωση οι εταιρείες καρπώνονται τη διαφορά, ως δικό τους όφελος.
Πράγματι, μέχρι σήμερα και οι δύο περιπτώσεις έχουν επιβεβαιωθεί στην πράξη, καθώς τον Αύγουστο οι εταιρείες υποεκτίμησαν το κόστος και άρα ζημιώθηκαν, ενώ τον Σεπτέμβριο είχαν κάνει υψηλότερη πρόβλεψη από την πραγματική τιμή και άρα επωφελήθηκαν τη διαφορά.
Αυτό ακριβώς το “παράθυρο”, που υπό όρους μπορεί να φέρει σημαντικά έσοδα στις εταιρείες προμήθειας, έρχεται να κλείσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θεσπίζοντας έναν νέο μηχανισμό ανάκτησης των υπερεσόδων στην αγορά προμήθειας.
Πώς ακριβώς θα λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός; Τον ενδέκατο μήνα κάθε έτους, θα γίνεται ένας απολογισμός της λειτουργίας του μηχανισμού τους προηγούμενους μήνες. Θα διαπιστώνεται δηλαδή σε ποιους μήνες οι εταιρείες προμήθειας είχαν επιπλέον έσοδα και σε ποιους μήνες ζημιώθηκαν λόγω της πρόβλεψής τους για τις τιμές. Θα γίνεται λοιπόν ο συνολικός υπολογισμός και εφόσον διαπιστώνεται ότι το τελικό πρόσημο είναι θετικό και οι εταιρείες είχαν θετική διαφορά, τότε αυτή θα ανακτάται.
“Θα εφαρμόσουμε τον μηχανισμό από φέτος”, ανέφερε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κ. Σκρέκας, ξεκαθαρίζοντας ότι δεμ θα υπάρξει κανένα περιθώριο στην πράξη για αδικαιολόγητα υπερκέρδη από την εφαρμογή του νέου συστήματος.
Κάνοντας μάλιστα έναν απολογισμό των μέχρι σήμερα παρεμβάσεων της κυβέρνησης στην αγορά του ρεύματος, τόνισε ότι αυτός είναι εξαιρετικά θετικός αφού η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των χωρών με τις φθηνότερες χρεώσεις στην ηλεκτρική ενέργεια, λαμβανομένων υπόψη βεβαίως των επιδοτήσεων (στοιχεία HEPI). Επιπλέον, μέσω του μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κάθε μήνα συγκεντρώνονται σημαντικά ποσά τα οποία κατευθύνονται μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων.
Το ελληνικό μοντέλο που έχουμε υιοθετήσει είναι καλύτερο από το Ιβηρικό, καθώς οι λιανικές τιμές στην Ισπανία είναι κατά 80% ακριβότερες από την Ελλάδα και στην Πορτογαλία κατά 20% ακριβότερες αντίστοιχα. Τους τελευταίους δύο μήνες μόνο από τον μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων στην ηλεκτροπαραγωγή έχουν εισπραχθεί πάνω από 2 δισ. ευρώ που αποτέλεσαν και το 70% της πηγής χρηματοδότησης των επιδοτήσεων, ανέφερε ο κ. Σκρέκας. “Ο ελληνικός μηχανισμός είναι πιο αποτελεσματικός για τα νοικοκυριά”, πρόσθεσε.
Σε κάθε περίπτωση ο ΥΠΕΝ ξεκαθάρισε ότι θα συνεχιστεί για όσο διάστημα χρειαστεί η πολιτική της στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων μέσω των επιδοτήσεων.