Στο όριο της ύφεσης αναμένεται να βρεθεί το 2023 η οικονομία της Ευρωζώνης, καθώς ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός, η ενεργειακή κρίση και η σφιχτή νομισματική πολιτική «πνίγουν» την ανάπτυξη, υπονομεύοντας τις προοπτικές ανάπτυξης.
Άκρως ενδεικτικές είναι οι επικαιροποιημένες χειμερινές προβλέψεις της Κομισιόν, η οποία προβλέπει αισθητή επιβράδυνση του ΑΕΠ στο 0,3% το επόμενο έτος από +3,2% το 2022. Για το 2024, δε, αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,5%.
Πάντως, αρκετές οικονομίες της Ευρώπης ήδη βρίσκονται σε φάση συρρίκνωσης, η οποία εκτιμάται ότι θα διατηρηθεί έως τουλάχιστον το α’ τρίμηνο του 2023, γεγονός που εγείρει διάχυτο προβληματισμό σε αναλυτές και ειδικούς.
«Εν μέσω της αυξανόμενης αβεβαιότητας, των υψηλών πιέσεων στην ενέργεια, της εξάλειψης της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, του αδύναμου εξωτερικού περιβάλλοντος και των σφιχτών νομισματικών συνθηκών, αναμένουμε μια κίνηση προς την ύφεση» αναφέρεται στην επίσημη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Την ίδια στιγμή, οι Βρυξέλλες σπεύδουν να αναθεωρήσουν προς τα πάνω τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό, ο οποίος αναμένεται να καθοριστεί στο 8,5% φέτος, παραμένοντας άνω του στόχου της κεντρικής τράπεζας (<2%) τουλάχιστον έως το 2024 (6,1% το 2023 και 2,6% το 2024).
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση της Eurostat, ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή για τον μήνα Οκτώβριο εκτοξεύθηκε στο 10,7%, το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών.
Αυτή η εξέλιξη, όπως είναι εύλογο, αναγκάζει την ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια (σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής), προκειμένου να «πνίξει» την ανάπτυξη και να αναχαιτίσει το ιστορικό κύμα ανατιμήσεων. Όμως, το τίμημα είναι βαρύ.
Όπως προαναφέρθηκε, η ανάπτυξη του 2023 αναμένεται να διαμορφωθεί μόλις στο 0,3%, παρότι το καλοκαίρι η Κομισιόν προέβλεπε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,4%.
Το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της κεντρικής τράπεζας, Ιζαμπέλα Σνάμπελ, μιλώντας την Πέμπτη σε δημοσιογράφους, ξεκαθάρισε ότι το κόστος δανεισμού θα πρέπει να αυξηθεί σε επίπεδα, τα οποία βάζουν «φρένο» στην οικονομία, προκειμένου να θέσουμε υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. «Είναι ξεκάθαρο ότι ο κίνδυνος της ύφεσης έχει αυξηθεί».
«Η οικονομία της Ε.Ε. βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, ενώ οι προοπτικές έχουν εξασθενήσει σημαντικά» προειδοποίησε, από την πλευρά του, ο Επίτροπος Οικονομικών της Ε.Ε., Πάολο Τζεντιλόνι, στο περιθώριο της παρουσίασης των χειμερινών προβλέψεων. «Ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται ταχύτερα απ’ ό,τι περιμέναμε, αλλά ευελπιστούμε ότι η κορυφή είναι κοντά».
Η Γερμανία, η οποία διαθέτει τη Νο.1 οικονομία της ζώνης του ευρώ, θα εμφανίσει τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από κάθε άλλη χώρα (-0,6%) στην Ευρωζώνη, λόγω της υψηλής εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο καθίσταται πλέον… είδος πολυτελείας.
Όσον αφορά την Ελλάδα, αν και φαίνεται ότι θα αποφύγει την ύφεση, η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί αισθητά το επόμενο έτος, καθώς από το +6% το 2022 θα κατρακυλήσει μόλις στο +1% το επόμενο έτος, με τον πληθωρισμό να κλείνει στο 10% για φέτος.
«Οι προοπτικές εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας γύρω από τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία. Η μεγαλύτερη απειλή έρχεται από τις αντίξοες εξελίξεις στην αγορά αερίου και τον κίνδυνο ελλείψεων, ιδίως για τον χειμώνα του 2023-2024» αναφέρει η Κομισιόν.
Όμως, το πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά ευρωπαϊκό. Μόλις την Παρασκευή έγινε γνωστό ότι το ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου συρρικνώθηκε κατά 0,2% στο γ’ τρίμηνο, με την κεντρική τράπεζα να προειδοποιεί ότι πρόκειται μόλις… για την αρχή μιας μακράς περιόδου ύφεσης, η οποία δύναται να διαρκέσει έως το 2024.
