Του Παναγιώτη Στάθη
Ολικό “λίφτινγκ” στον θεσμό του πόθεν έσχες στην Ελλάδα, κάνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης που έχει την αρμοδιότητα κατάρτισης του νέου πλαισίου, το οποίο σύμφωνα με την κυβερνητική απόφαση θα είναι έτοιμο προς ψηφιση το επόμενο διάστημα, σίγουρα πριν τις εκλογές.
Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου είχε αποφασιστεί προ καιρού, μάλιστα είναι ενταγμένη στις μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης (δεν χρηματοδοτείται) και είχε παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο που έγινε στα τέλη Αυγούστου. Αποτελεί μάλιστα µια από τις συστάσεις της έκθεσης της επιτροπής για το κράτος ∆ικαίου στη χώρα µας και έχει, μάλιστα, τεθεί ως ορόσηµο για την εκταμίευση ποσών από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μεσολάβησαν όμως οι γνωστές περιπτώσεις των βουλευτών Ανδρέα Πάτση και Θέμη Χειμάρα, όπου ο έλεγχος δεν εντόπισε π.χ “καραμπινάτα” ασυμβίβαστα καθιστώντας σαφές πως ούτε το πλαίσιο είναι λειτουργικό, ούτε ο έλεγχος ουσιαστικός και κυρίως αποδοτικός.
Ποινές
Το σχέδιο επεξεργάζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης (υπάρχει αρμοδιότητα και άλλων υπουργείων) και έχει (ως τώρα καθώς δεν έχουν οριστικοποιηθεί όλες οι πτυχές) ως βασικά σημεία την σύμπτυξη των κατηγοριών των υπόχρεων και διαφοροποίηση των ποινικών κυρώσεων. Όπως βέβαια και τον τρόπο που συγκεντρώνονται τα δικαιολογητικά από τους υπόχρεους.
Δηλαδή:
α) οι σημερινές 49 περιπτώσεις υπόχρεων εντάσσονται σε 13 κατηγορίες υπόχρεων και
β) οι υπόχρεοι υποβολής απαλλάσσονται από την περιττή ταλαιπωρία συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων της δήλωσης (π.χ. βεβαιώσεις από τράπεζες) καθώς τα στοιχεία αυτά θα αποτυπώνονται αυτόματα.
γ) Προβλέπονται αλλαγές στις ποινικές παραβάσεις της νομοθεσίας ανάλογα με τη βαρύτητά τους.
Οι βασικότερες αλλαγές όπως καταγράφονται μέχρι τώρα:
-Μειώνονται σε 13 οι σημερινές 49 περιπτώσεις υπόχρεων. Αυτό δεν αφαιρεί, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές αλλά ομαδοποιούν τους υπόχρεους, διευκολύνοντας τη σχετική αναζήτηση και οριοθετώντας σαφέστερα την οικεία υποχρέωση.
-Το βάρος της συλλογής των στοιχείων αναλαμβάνει η διοίκηση κι όχι ο υπόχρεος, καθώς τα δικαιολογητικά θα αντλούνται αυτόματα (π.χ. βεβαιώσεις από κάθε τράπεζα για το υπόλοιπο των λογαριασμών, πιστωτικών καρτών). Η συλλογή θα γίνεται μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων, με αποτέλεσμα ο υπόχρεος να αρκεί απλώς να συναινέσει για την υποβολή της.
-Θεσπίζεται πλαφόν ελάχιστου ποσοστού ελεγχόμενων υποθέσεων και θεωρείται ότι έτσι θα αυξηθεί και ο αριθμός των κατ’ έτος ελεγχόμενων δηλώσεων
Αλλαγή ποινών για το πόθεν έσχες
Αλλάζει η κλίμακα των ποινικών κυρώσεων (ποινών) που προβλέπονται, “ανάλογα με τη βαρύτητα και τη σημασία τους, σε αντίθεση με το υφιστάμενο καθεστώς, όπου για ήσσονος σημασίας παραβάσεις προβλέπονται δυσβάστακτες ποινές”.
