Το Τμήμα Δ’ του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά με την απόφαση υπ’ αριθμ. Α156/2023 έκρινε ότι:
“3. Επειδή, στην παρ. 1 του άρθρου 35 του α.ν. 1846/1951 (Α 179), στην οποία τα εδάφια ε΄ και στ΄ προστέθηκαν με το άρθρο 14 παρ. 3 του ν. 1469/1984 (Α΄ 111) και το άρθρο 11 παρ. 2 του ν. 1759/1988 (Α΄ 50) αντιστοίχως, ορίζεται ότι: «1. Ο ησφαλισμένος δικαιούται επιδόματος ασθενείας, εάν δε παρέχει εξηρτημένην εργασίαν και επιδόματος ανεργείας, εφ` όσον συντρέχουσιν αι κάτωθι προϋποθέσεις: α) Δεν λαμβάνει σύνταξιν εκ του Ι.Κ.Α. β) Επραγματοποίησε 100 τουλάχιστον ημέρας εργασίας προκειμένου περί παροχής επιδόματος ασθενείας (και 150 τουλάχιστον, προκειμένου περί παροχής επιδόματος ανεργείας, κατά το ημερολογιακόν έτος, το αμέσως προηγούμενον της αναγγελίας της ασθενείας ή της ανεργίας) ή κατά το προηγούμενον της τοιαύτης αναγγελίας 15μηνον, μη συνυπολογιζόμενων εν τη τελευταία ταύτη περιπτώσει εις τας άνω 100 ή (150) ημέρας εργασίας των πραγματοποιηθεισών κατά το τελευταίον ημερολογιακόν τρίμηνον του 15μήνου ….γ) Συνεπεία ασθενείας, μη οφειλομένης εις πταίσμα αυτού, απέχει της εργασίας αυτού ή … δ) Η αποχή λόγω ασθενείας εκ της εργασίας διήρκησε πλέον των τριών τουλάχιστον ημερών … από της αναγγελίας των εις το Ι.Κ.Α. … ε) Όταν πρόκειται για επιδότηση πέρα από 182 ημέρες σύμφωνα με την παρ. 5α του άρθρου 38 απαιτείται, αντί των προϋποθέσεων του εδαφίου β΄ της παρ. αυτής, η πραγματοποίηση τριακοσίων (300) το λιγότερο ημερών εργασίας μέσα στα δύο ημερολογιακά χρόνια τα αμέσως προηγούμενα από εκείνο της αναγγελίας της ασθενείας ή μέσα στο προηγούμενο της αναγγελίας αυτής 30μηνο. Στην τελευταία αυτή περίπτωση δεν συνυπολογίζονται για τη συμπλήρωση των 300 ημερών εργασίας οι ημέρες που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο τελευταίο ημερολογιακό τρίμηνο του 30 μήνου. στ)…». Εξ άλλου, στο άρθρο 34 του ίδιου νομοθετήματος ορίζονται τα εξής: «1. Δια την χορήγησιν των παροχών της ασφαλίσεως, δεν απαιτείται η συμπλήρωσις των καθοριζομένων εν άρθροις 28, 31, 32 και 35 ημερών εργασίας, εάν το γεγονός το θεμελιούν το εις παροχάς δικαίωμα οφείλεται εις βίαιον συμβάν, επελθόν κατά την εκτέλεσιν της εργασίας ή εξ αφορμής αυτής ή εις επαγγελματικήν ασθένειαν. Εάν το γεγονός το θεμελιούν το εις παροχάς δικαίωμα οφείλεται εις βίαιον συμβάν μη επελθόν όμως εν τη εκτελέσει ή εξ αφορμής της εργασίας δια την χορήγησιν των ανωτέρω παροχών, αρκεί η συμπλήρωσις του ημίσεως μόνον αριθμού ημερών εργασίας των υπό των ανωτέρω άρθρων οριζομένων …»
4. Επειδή, περαιτέρω, στην παράγραφο 2 του άρθρου 148 του ν. 3655/2008 (Α΄ 58), όπως ίσχυε εν προκειμένω, μετά την αντικατάσταση της με την παρ. 4 άρθρου 36 ν.3996/2011 (Α 170/5.8.2011) ορίζεται ότι: «2. Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ−ΕΤΑΜ δικαιούνται επίδομα ασθένειας, εφόσον πέραν των λοιπών προϋποθέσεων που ορίζονται από διατάξεις του Κανονισμού του έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον εκατό (100) ημέρες ασφάλισης, οι οποίες από 1.1.2009 αυξάνονται ανά δέκα (10) κατ’ έτος και μέχρι εκατόν είκοσι (120). Προκειμένου για οικοδόμους, οι ογδόντα ημέρες της παρ. βα΄ του άρθρου 35 του α.ν. 1846/1951 (Α΄ 179) αυξάνονται από την ίδια ως άνω ημερομηνία ανά δέκα (10) κατ’ έτος και μέχρι εκατό (100).».
5. Επειδή, ακόμη, ο Κανονισμός ασφαλιστικής αρμοδιότητας και διαδικασίας απονομής των παροχών του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΑΥΕ ΕΡΓ 5744/1938, Β΄33), ορίζει στο άρθρο 8 ότι «Το αρμόδιο να αποφασίζη επί της υποβληθείσης αιτήσεως όργανον ερευνά ελευθέρως τα τε πραγματικά και νομικά της υποθέσεως στοιχεία, δικαιούμενον προς εξακρίβωισωιν των πργαμτικών στοιχείων, να ενεργήση προς απόδειξιν αυτών …»,
6. Επειδή, τέλος, στο άρθρο 10 του Ν. 2971/2001 (Α΄291), υπό το τίτλο «Απεικόνιση της ασφάλισης», ορίζεται ότι «1. Η παράγραφος 8 του άρθρου 26 του α. ν. 1846/1951, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 53 του Ν. 1539/1985, αντικαθίσταται ως εξής: «α) Κάθε ημερολογιακό εξάμηνο το Ι.Κ.Α. αποστέλλει στη δηλωθείσα διεύθυνση κατοικίας ή γνωστοποιεί με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο σε καθέναν, λόγω παροχής εργασίας, ασφαλισμένο σε έναν τουλάχιστο κλάδο ασφάλισης του Ι.Κ.Α., Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης με τα στοιχεία του εργοδότη, τις αποδοχές, τις ημέρες ασφάλισης, τον κωδικό ασφάλισης, τις εισφορές και τα λοιπά στοιχεία που προκύπτουν από τη μηχανογραφική επεξεργασία των Α.Π.Δ. που υποβλήθηκαν από τους εργοδότες για τις μισθολογικές περιόδους του ημερολογιακού εξαμήνου. Το ανωτέρω απόσπασμα περιλαμβάνει και τις ακυρώσεις ή μετατροπές ασφάλισης που αφορούν προγενέστερες μισθολογικές περιόδους, με τις οποίες ενημερώθηκε το μηχανογραφικό σύστημα ασφάλισης σε χρόνο μεταγενέστερο από την έκδοση του προηγούμενου Αποσπάσματος. … β) Ο ασφαλισμένος με αίτησή του μπορεί να λάβει οποτεδήποτε γνώση των στοιχείων που αφορούν την ασφαλιστική του ιστορία για απασχόληση από την εφαρμογή της Α.Π.Δ. και εφεξής. γ) ΄Οπου προβλέπεται βεβαίωση του Ι.Κ.Α. για την απόδειξη των στοιχείων ασφάλισης που αναφέρονται στις ημέρες εργασίας, στη διάρκεια της ασφάλισης, στις αποδοχές και στα στοιχεία του εργοδότη, υποβάλλονται αντί αυτής και κατά περίπτωση επικυρωμένες φωτοτυπίες των Ασφαλιστικών Βιβλιαρίων, των Δελτίων Ασφαλιστικής Ταυτότητας και Εισφορών, των Ασφαλιστικών Βιβλιαρίων Απασχολούμενου, των Ατομικών Δελτίων Ασφάλισης, των Ατομικών Δελτίων Εισφορών, των Αποσπασμάτων Ατομικών Λογαριασμών ή των Αποσπασμάτων Ατομικών Λογαριασμών Ασφάλισης. δ) Οι ημέρες εργασίας και τα λοιπά στοιχεία της ασφάλισης μεταφέρονται στους ατομικούς λογαριασμούς των ασφαλισμένων που τηρούνται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα. Εάν αμφισβητηθεί η ορθότητα των στοιχείων της ασφάλισης, τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α. διατηρούν το δικαίωμα ελέγχου των εγγραφών των Αποσπασμάτων Ατομικών Λογαριασμών Ασφάλισης και παντός άλλου αποδεικτικού στοιχείου της ασφάλισης, να αποκρίνονται αιτιολογημένα ως προς την εγκυρότητα αυτής και να καταλογίζουν τις εισφορές που δεν έχουν καταβληθεί. ε) …2. Οι ασφαλισμένοι υποχρεούνται να διατηρούν το Δελτίο Ασφαλιστικής Ταυτότητας και Εισφορών, το Ασφαλιστικό Βιβλιάριο Απασχολούμενου, το Ατομικό Δελτίο Ασφάλισης, το Ατομικό Δελτίο Εισφορών και το Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού. Εάν αμφισβητηθεί η ορθότητα της ασφάλισης της περιόδου αυτής, τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α. διατηρούν το δικαίωμα να αποφαίνονται επί της εγκυρότητας της ασφάλισης.»
7.Επειδή, εν προκειμένω, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Στις 18-08-2016, ο εκκαλών, ηλικίας τότε 29 ετών, οδηγώντας δίκυκλη μοτοσικλέτα στην επαρχιακή οδό Περίσσας-Εμπορείου Θήρας, όπου εργαζόταν ως σερβιτόρος, υπέστη τροχαίο ατύχημα που του προκάλεσε σωματικές κακώσεις, ειδικότερα δε πολλαπλά κατάγματα του μηριαίου οστού και κάταγμα του κάτω άκρου αμφοτέρων της ωλένης και της κερκίδας (βλ. το εξιτήριό του από την ορθοπεδική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου …..», όπου παραπέμφθηκε και νοσηλεύτηκε από ….. ως …….., την ειδική γνωμάτευση του Διευθυντή της Ορθοπεδική Κλινικής του ίδιου Νοσοκομείου προς τον ΕΟΠΠΥ, και την …… ιατρική βεβαίωση του ιατρών του ως άνω Νοσοκομείου με την οποία ο εκκαλών κρίθηκε ανίκανος για εργασία για τέσσερις (4) μήνες). Με βάση τα παραπάνω, καθώς και τα λοιπά έγγραφα του ιατρικού του φακέλου, με την …….. γνωμάτευση της Α΄θμιας Υγειονομικής Επιτροπής Μονάδας Υγείας Περάματος, ο εκκαλών κρίθηκε ανίκανος προς εργασία, λόγω της κατάστασης της υγείας του από 7-9-2016 έως 22-5-2017. Στη συνέχεια, ωστόσο, η ……. αίτησή του για την καταβολή επιδόματος ασθενείας απορρίφθηκε τελικά, για το χρονικό διάστημα 18-8-2016 έως 4-1-2017, με …….. του Διευθυντή της Οργανικής Μονάδας Περάματος του εφεσίβλητου e-ΕΦΚΑ, με την αιτιολογία ότι δεν έχει τις απαιτούμενες ημέρες εργασίας, η δε αναγγελία του ατυχήματος έπεται της ημερομηνίας έναρξης της ανικανότητας, αφού έλαβε υπόψη την υπ’ αριθμ. ….. δήλωση ατυχήματος εκτός εργασίας. Ομοίως, την ίδια ημέρα ο ως άνω Διευθυντής με ……….. αποφάσεις του απέρριψε, αντιστοίχως, τις υπ’ αριθμ. ……….. αιτήσεις του εκκαλούντος για χορήγηση της εν λόγω παροχής για τα χρονικά διαστήματα από 5-1-2017 έως 22-5-2017, 23-5-2017 έως 20-7-2017, 21-7-2017 έως 17-11-2017, 11-12-2018 έως 09-10-2019 και 10-10-2019 έως 08-11-2019, κατά τα οποία κρίθηκε ανίκανος προς εργασία με αποφάσεις της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής. Οι αιτήσεις του εκκαλούντος απορρίφθηκαν με την αιτιολογία ότι δεν είχε τις απαιτούμενες ημέρες εργασίας, επιπλέον στις υπ’ αριθμ. ….. αποφάσεις του ως άνω Διευθυντή αναφέρεται ότι η υποβολή των δικαιολογητικών ήταν εκπρόθεσμη. Οι ισάριθμες ενστάσεις που άσκησε ο εκκαλών κατά των παραπάνω απορριπτικών αποφάσεων, απορρίφθηκαν αντιστοίχως με τις υπ’ αριθμ. …….. αποφάσεις της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) της Περιφερειακής Υπηρεσίας Αττικής-Πειραιώς και Νήσων – Τοπικό Υποκατάστημα Μισθωτών του e-ΕΦΚΑ, με την αιτιολογία ότι ο ασφαλισμένος δεν είχε συμπληρώσει τον απαιτούμενο αριθμό ημερών εργασίας, αν και ενώπιόν της είχε παρασταθεί ο εξουσιοδοτημένος από τον ενιστάμενο πατέρας του ισχυριζόμενος ότι ο γιος του εργαζόταν ως σερβιτόρος στη Σαντορίνη χωρίς να ασφαλίζεται, και ότι ήδη κατόπιν καταγγελίας του του αναγνωρίστηκαν 47 ημέρες εργασίας. Στη συνέχεια, η από …….. προσφυγή του εκκαλούντος απορρίφθηκε με την εκκαλουμένη ως αβάσιμη, επειδή κρίθηκε ότι από τον ευρισκόμενο στο διοικητικό φάκελο από …….. Λογαριασμό Ασφάλισης (με μη οριστικοποιημένες εγγραφές) του ασφαλισμένου (και ήδη εκκαλούντος), προέκυπτε ότι αυτός είχε συμπληρώσει μόλις 47 ημέρες εργασίας το αργότερο τρεις μήνες πριν το ατύχημά του, και όχι τις ελάχιστες απαιτούμενες 60 ημέρες εργασίας, ο ίδιος δε έφερε το βάρος απόδειξης ότι πληροί την προϋπόθεση αυτή, πλην όμως δεν απέδειξε τον προβαλλόμενο πρωτοδίκως ισχυρισμό του ότι τα έτη 2015 και 2016 είχε εργασθεί, ασφαλισμένος στον ΕΦΚΑ, και σε άλλους εργοδότες, ούτε ότι είχε καταγγείλει ενδεχόμενη ανασφάλιστη εργασία του σε αυτούς.
8.Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με τις διατάξεις που αναφέρονται στη μείζονα σκέψη, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσβαλλόμενες αποφάσεις της ΤΔΕ, σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες εισηγήσεις και τις προσβαλλόμενες απορριπτικές αποφάσεις του αρμόδιου Διευθυντή δεν φέρουν ειδική αιτιολογία ως προς το λόγο απόρριψης των αιτημάτων του εκκαλούντος ασφαλισμένου, με παράθεση των χρονικών διαστημάτων ασφάλισης και τις αντίστοιχες ημέρες εργασίας που λήφθηκαν υπόψη για τη συναγωγή του συμπεράσματος ότι δεν πληροί την ως άνω προϋπόθεση των ελάχιστα απαιτούμενων ημερών εργασίας για τη χορήγηση της επίμαχης παροχής, ενόψει μάλιστα των περισσότερων υποπεριπτώσεων που προβλέπονται κατά νόμο, ως προς την προσμέτρηση αυτών, οι οποίες περιπτώσεις εκκινούν από διαφορετικό χρονικό σημείο, προβλέπουν διαφορετικό ελάχιστα απαιτούμενο αριθμό και εκτείνονται σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα ασφάλισης του ασφαλισμένου, ειδικά δε σε περιπτώσεις, όπως η προκείμενη, όπου η αιτούμενη παροχή αφορά διάστημα μεγαλύτερο των 182 ημερών, λαμβάνονται υπόψη όλες οι ημέρες εργασίας που διανύθηκαν στην ασφάλιση. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ο ακριβής χρόνος υποβολής αναγγελίας του επίμαχου εν προκειμένω ατυχήματος, δεδομένου ότι στο διοικητικό φάκελο υπάρχει μόνο μία εκτύπωση της οθόνης του ΟΣΠ ΙΚΑ, ενώ το στοιχείο αυτό είναι κρίσιμο για τον υπολογισμό των απαιτούμενων, στην προκείμενη περίπτωση, ημερών εργασίας, ούτε όμως προκύπτει ότι ο εφεσίβλητος διερεύνησε, ως όφειλε, τους ενώπιόν του ισχυρισμούς του εκκαλούντος περί ανασφάλιστης εργασίας του, ο δε ευρισκόμενος στο φάκελο Ατομικός Λογαριασμός Ασφάλισης του ασφαλισμένου, που κατ’ άρθρο 10 του Ν. 2972/2001, περιέχει όλα τα στοιχεία απασχόλησης, αμοιβής και ασφάλισης του εργαζόμενου, ενημερώνεται αυτομάτως μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) του ΙΚΑ, κατόπιν εισαγωγής των δεδομένων που περιέχονται στην ΑΠΔ στο σύστημα αυτό, δεν φέρει οριστικοποιημένες εγγραφές. Συνεπώς, εν προκειμένω, ο εφεσίβλητος φορέας δεν προέβη, όπως όφειλε, σε πλήρη έλεγχο των αιτήσεων του εκκαλούντος, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα στοιχεία ασφάλισής του σε συνδυασμό με τις αναφορές και καταγγελίες του ίδιου, ούτε υπήγαγε αυτόν σε συγκεκριμένη περίπτωση από τις κατά νόμο οριζόμενες, αλλά εντελώς αόριστα απέρριψε αυτές, όπως βάσιμα υποστηρίζεται με την υπό κρίση έφεση. Συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτή αυτή, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη με την οποία κρίθηκαν τα αντίθετα, ακολούθως δε δικάζοντας την προσφυγή να γίνει δεκτή και να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες αποφάσεις της ΤΔΕ, μετά δε από αυτά να αναπεμφθεί η υπόθεση στο αρμόδιο Τμήμα του εφεσίβλητου προκειμένου να διενεργηθεί επανέλεγχος της υπόθεσης, αφού ληφθούν υπόψη και διερευνηθούν οι καταγγελίες του εκκαλούντος περί ανασφάλιστης εργασίας του. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί στον εκκαλούντα το παράβολο της έφεσης που κατέθεσε (άρθρο 277 παρ. 9 του Κ.Δ.Δ.), και να επιβληθούν σε βάρος του εφεσίβλητου τα δικαστικά του έξοδα αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, ύψους επτακοσίων τριάντα τριών (733) ευρώ (άρθρο 275 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ.)
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δέχεται την έφεση.”
Ελεάννα Κοκκίνου
Δικηγόρος, MSc με εξειδίκευση στο Δημόσιο Δίκαιο
