ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
(3ο ΤΜΗΜΑ)
ΑΡΙΘΜΟΣ 132/2021
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ζωή Καραχάλιου, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Τ.Λ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Η υπό κρίση από 10-12-2019 (με αριθμ. έκθ. κατάθ. ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2020) έφεση του εν μέρει ηττηθέντος εναγομένου κατά της 3392/2019 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε ερήμην του τρίτου εναγομένου και αντιμωλία των λοιπών διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των μισθωτικών διαφορών (άρθρ. 647 επ. ΚΠολΔ, όπως ίσχυαν προ του ν. 4335/2015, λόγω της άσκησης της αγωγής προ της 1-1-2016), και δέχθηκε κατά ένα μέρος την από 30-12-2015 αγωγή των εναγόντων και ήδη εφεσίβλητων, ασκήθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως εντός της τασσόμενης κατά νόμο προθεσμίας, αφού δεν προκύπτει επίδοση της εκκαλούμενης απόφασης, ούτε παρήλθε διετία από τη δημοσίευσή της (άρθρα 495 παρ. 1, 2, 499, 511, 513 παρ. 1β, 516 παρ. 1, 517, 518, 520 παρ. 1, 522, 524 παρ. 1, 2, 525 παρ. 1, 532 και 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), αρμοδίως δε φέρεται προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 ΚΠολΔ). Πρέπει, συνεπώς, η έφεση αυτή να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω κατά την ίδια ως άνω διαδικασία ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), εφόσον για το παραδεκτό της έχει καταβληθεί το κατ΄ άρθρο 495 παρ. 3 ΚΠολΔ νόμιμο παράβολο (βλ. το υπ΄ αριθμ. … ……….. eπαράβολο ), μη απαιτουμένης της κλητεύσεως των μη ασκησάντων έφεση εναγομένων και ομοδίκων του εκκαλούντος, καθώς σε δίκη μεταξύ συνιδιοκτητών πολυώροφης οικοδομής, η οποία ανοίγεται με αγωγή ιδιοκτήτη διαμερίσματος και συνιδιοκτήτη κοινόχρηστων και κοινόκτητων χώρων αυτής εναντίον ιδιοκτητών άλλων διαμερισμάτων και συνιδιοκτητών των ίδιων χώρων, για παραβάσεις του νόμου περί οριζόντιας ιδιοκτησίας και του κανονισμού, δεν δημιουργείται αναγκαστική ομοδικία μεταξύ όλων των συνιδιοκτητών ή των εναγομένων, κατά την έννοια του άρθρου 76 παρ. 1 ΚΠολΔ (βλ. ΑΠ 612/1999, ΕφΑθ 1703/1998 δημ. Τρ.Ν.Πλ. ΝΟΜΟΣ).
ΙΙ. Με την από 30-12-2015 (με αριθμ. έκθ. κατ. ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2015) αγωγή ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς) των εναγόντων ήδη εφεσίβλητων κατά του πρώτου εναγομένου, ήδη εκκαλούντος, και των (μη ασκησάντων έφεση) εναγομένων ………….., ισχυρίσθηκαν ότι άπαντες οι διάδικοι είναι ιδιοκτήτες αυτοτελών διακεκριμένων οριζόντιων ιδιοκτησιών και συνιδιοκτήτες των κοινόχρηστων και κοινόκτητων μερών διώροφης οικοδομής, κείμενης επί της ……. και πλατεία … . στο ……. Ο.Τ. στον Πόρο Τροιζηνίας, κτισμένης επί οικοπέδου εκτάσεως 138,30 τ.μ. Ότι η ανωτέρω οικοδομή έχει κατασκευασθεί κατά το έτος 1930 και έχει υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3741/1929 από τον αρχικό κύριο όλου του ακινήτου ……….. με την υπ΄ αριθμ. ……../17-5-1945 δημόσια διαθήκη του, συνταχθείσα από τον τότε συμβολαιογράφο Καλαυρίας …………. και στη συνέχεια με την υπ΄ αριθμ. 75164/4348/21-6-1993 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ), νόμιμα δημοσιευθείσας, χαρακτηρίσθηκε διατηρητέα και καθορίσθηκαν ειδικοί όροι δόμησης. Ότι, δυνάμει της υπ΄ αριθμ. πρωτ. ΟΙΚ.Π.3265/2014 έκθεσης του Τμήματος Κατασκευών (Τομέας Β΄) της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης και Γενικού Σχεδιασμού Πόλης της Γενικής Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πειραιώς, η ως άνω οικοδομή κρίθηκε επικίνδυνη από άποψη στατική και δομική (ετοιμόρροπος) και υποχρεώθηκαν οι συνιδιοκτήτες να προβούν στις αναφερόμενες στην αγωγή εργασίες προς άρση της επικινδυνότητάς της, ακολούθως δε με το υπ΄ αριθμ. πρωτ. ……../30-12-2014 πρωτόκολλο αυτοψίας της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου Πόρου κρίθηκε ότι το εν λόγω κτίσμα δεν έχει καταστεί επικινδύνως ετοιμόρροπο από στατική και δομική άποψη (δεν είναι προς κατεδάφιση), πλην όμως και πάλι οι συνιδιοκτήτες κλήθηκαν να προβούν στις αναφερόμενες στην αγωγή εργασίες επισκευής του. Ότι παρά τις εξώδικες προσκλήσεις του πρώτου ενάγοντος για σύγκληση γενικής συνέλευσης και λήψη απόφασης για την υλοποίηση του απαιτούμενων εργασιών στους κοινόχρηστους και κοινόκτητους χώρους της οικοδομής με κάλυψη της αναλογούσας σε έκαστο των συνιδιοκτητών δαπάνης, οι εναγόμενοι ουδέν ενδιαφέρον επέδειξαν, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν πλέον διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. Ότι οι αναγκαίες δαπάνες για τη σύνταξη των απαιτούμενων μελετών και τη διενέργεια των αναγκαίων επισκευών στους κοινόχρηστους χώρους της οικοδομής ανέρχονται συνολικά στο ποσό των 54.394,24 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 23%. Ότι, στην ανωτέρω οικοδομή δεν υπάρχει κανονισμός πολυκατοικίας, ούτε συμφωνία για την αναλογία συμμετοχής κάθε ιδιοκτησίας στα κοινά βάρη, οπότε οι συνιδιοκτήτες υποχρεούνται να συνεισφέρουν στα κοινά βάρη με βάση την αξία του ορόφου ή του διαμερίσματός τους σε σχέση με την αξία ολόκληρης της οικοδομής κατά τα εξ αδιαιρέτου ποσοστά συνιδιοκτησίας τους επί του οικοπέδου. Ότι, με βάση τον από Δεκεμβρίου 2015 πίνακα ποσοστών και αναλογισμού του πολιτικού μηχανικού ……….., το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του ως άνω οικοπέδου ανέρχεται για τον πρώτο ενάγοντα σε 164,76/000, για τον δεύτερο ενάγοντα σε 142,02/000, για τον πρώτο εναγόμενο, ήδη εκκαλούντα, σε 269,91/000, για τον δεύτερο εναγόμενο σε 223,24/000, για τον τρίτο εναγόμενο σε 52,38/000 και για την τέταρτη εναγόμενη σε 147,69/000. Ότι, οι εναγόμενοι αρνούνται να καταβάλουν το ποσό των 37.707,18 ευρώ, που αντιστοιχεί στη συμμετοχή τους στις ανωτέρω αναγκαίες δαπάνες, ενώ οι ίδιοι (ενάγοντες) δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προκαταβάλουν το ποσό αυτό και στη συνέχεια να το αναζητήσουν από τους εναγομένους. Με βάση το ιστορικό αυτό οι ενάγοντες ζήτησαν: α) να αναγνωρισθεί ότι το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου ανέρχεται με βάση τον από Δεκεμβρίου 2015 πίνακα ποσοστών και αναλογισμού του πολιτικού μηχανικού …………, για τον πρώτο ενάγοντα σε 164,74/000, για τον δεύτερο ενάγοντα σε 142,02/000, για τον πρώτο εναγόμενο σε 269,91/000, για τον δεύτερο εναγόμενο σε 223,24/000, για τον τρίτο εναγόμενο σε 52,38/000 και για την τέταρτη εναγομένη σε 147,69/000, β) να αναγνωρισθεί ότι με βάση τα ως άνω ποσοστά συνιδιοκτησίας για την κάλυψη των αναγκαίων δαπανών αποκατάστασης των κοινόχρηστων χώρων της οικοδομής οφείλουν να συμμετέχουν ως συνιδιοκτήτες, ο πρώτος εναγόμενος με το ποσό των 14.681,55 ευρώ, ο δεύτερος εναγόμενος με το ποσό των 12.142,97 ευρώ, ο τρίτος εναγόμενος με το ποσό των 2.849,17 ευρώ και η τέταρτη εναγόμενη με το ποσό των 8.033,48 ευρώ, γ) να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να αποκαταστήσουν τα βλαβέντα κοινά μέρη της οικοδομής σύμφωνα με την από Οκτωβρίου 2015 προσμέτρηση και προϋπολογισμό οικοδομικών εργασιών του αρχιτέκτονα-μηχανικού …………, εντός χρονικού διαστήματος τριών (3) μηνών από την έκδοση της απόφασης, δ) επικουρικά να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να προκαταβάλουν, με βάση το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συμμετοχής τους επί του οικοπέδου, τις δαπάνες που απαιτούνται για την εκτέλεση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συγκεκριμένα να αποδώσουν σε καθένα ενάγοντα το ποσό των 18.853,59 ευρώ (37.707,18 :2). Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, με την υπ΄ αριθμ. 1052/2018 εν μέρει οριστική και εν μέρει μη οριστική απόφασή του, αφού έκρινε ότι η ως άνω αγωγή είναι ορισμένη και νόμιμη, ως στηριζόμενη επί των διατάξεων των άρθρων 2 §1,5,6,14 ν. 3741/1929, 288, 785 εδ. α΄, 788 § 2, 794, 1002, 1117 ΑΚ, πλην του υπό στοιχείο (γ) αιτήματος, το οποίο απέρριψε ως νόμω αβάσιμο και αναγνώρισε, με οριστική διάταξη, ότι το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου και των κοινόχρηστων χώρων της ανεγερθείσας επί οικοπέδου 141 τμ. κείμενου στη συμβολή της ……. με την Πλατεία ……. στο ΟΤ ……. στον Πόρο Τροιζηνίας διώροφης οικοδομής ανέρχεται για τον πρώτο ενάγοντα σε 164,74/000, για τον δεύτερο ενάγοντα σε 142,02/000, για τον πρώτο εναγόμενο σε 269,91/000, για τον δεύτερο εναγόμενο σε 223,24/000, για τον τρίτο εναγόμενο σε 52,38/000 και για την τέταρτη εναγομένη σε 147,69/000, διέταξε την επανάληψη της συζήτησης για να διενεργηθεί πραγματογνωμοσύνη, διόρισε πραγματογνώμονα τον πολιτικό μηχανικό ΕΜΠ …………., προκειμένου να αποφανθεί με τη σύνταξη σχετικής έγγραφης και αιτιολογημένης έκθεσης για την ακριβή έκταση των κοινόκτητων και κοινόχρηστων χώρων της διώροφης οικοδομής πριν τις αυθαίρετες επεμβάσεις του πρώτου ενάγοντος, τις αναγκαίες μελέτες και εργασίες που πρέπει να πραγματοποιηθούν στους κοινόκτητους και κοινόχρηστους χώρους της εν λόγω οικοδομής, ώστε να αρθεί από τις Αρχές ο χαρακτηρισμός του κτιρίου ως επικίνδυνου και το ελάχιστο κόστος αυτών. Μετά την κατάθεση της υπ΄ αριθμ. ………./22-1-2019 έκθεσης πραγματογνωμοσύνης, οι ενάγοντες επανέφεραν με κλήση τους προς περαιτέρω συζήτηση την ένδικη υπόθεση στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλούμενη υπ΄ αριθμ. 3392/2019 απόφασή του, δικάζοντας ερήμην του τρίτου εναγομένου και αντιμωλία των λοιπών διαδίκων, ανακάλεσε την παραπάνω υπ΄ αριθμ. 1052/2018 απόφαση, ως προς το μη οριστικό σκέλος της, αναφορικά με το υπό στοιχείο (δ) αίτημα της αγωγής, ήτοι την καταδίκη των εναγομένων στην προκαταβολή της σχετικής δαπάνης προς αποκατάσταση των φθορών στους κοινόχρηστους χώρους της επίδικης συνιδιοκτησίας, το οποίο απέρριψε ως μη νόμιμο, ακολούθως δε δέχθηκε εν μέρει την αγωγή ως κατ΄ ουσίαν βάσιμη και αναγνώρισε την υποχρέωση των εναγομένων να καταβάλουν σε έκαστο των εναγόντων: ο πρώτος των εναγομένων, το συνολικό ποσό των 5.349,03 ευρώ, ο δεύτερος των εναγομένων, το συνολικό ποσό των 5.341,74 ευρώ, ο τρίτος των εναγομένων, το συνολικό ποσό των 3.053,87 ευρώ και η τέταρτη των εναγομένων, το συνολικό ποσό των 2.927,36 ευρώ. Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται ήδη ο εκκαλών-πρώτος εναγόμενος με την υπό κρίση έφεσή του για τους διαλαμβανόμενους σ΄ αυτήν λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί την εξαφάνισή της, ώστε να απορριφθεί κατά το μέρος που στρέφεται εναντίον του η αγωγή.
ΙΙΙ. Aπό τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 παρ. 1, 3 παρ. 1, 5 εδ. α’, 7 παρ. 1, 8 και 13 του Ν. 3741/1929, “περί ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους”, που διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα με το άρθρο 54 του Εισαγωγικού νόμου αυτού και 1117 του AK, συνάγεται ότι επί οριζόντιας ιδιοκτησίας ιδρύεται κυρίως μεν χωριστή κυριότητα σε όροφο οικοδομής ή διαμέρισμα ορόφου, παρεπομένως δε και αναγκαστική συγκυριότητα, που αποκτάται αυτοδικαίως, κατ’ ανάλογη μερίδα, στα μέρη του όλου ακινήτου, που χρησιμεύουν σε κοινή απ’ όλους τους οροφοκτήτες χρήση. Μεταξύ των μερών αυτών περιλαμβάνονται, κατά ενδεικτική στις διατάξεις αυτές απαρίθμηση, το έδαφος, τα θεμέλια, οι πρωτότοιχοι, η στέγη, οι καπνοδόχοι, οι αυλές, τα φρεάτια ανελκυστήρων, οι εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης, το ηλιακωτό δώμα. Εξάλλου, με βάση το άρθρο 2 τελευταία παράγραφος του Ν. 3741/1029, η οποία ορίζει ότι αδιαίρετος είναι η ιδιοκτησία “και παντός άλλου πράγματος χρησιμεύοντος προς κοινήν των ιδιοκτητών χρήσιν”, προσδιορίζονται τα κριτήρια υπαγωγής στην ομάδα των κοινοκτήτων και κοινοχρήστων μερών της οικοδομής, που δεν αναφέρονται ρητά στη συμφωνία ή στο νόμο. Ειδικότερα, ο προσδιορισμός των κοινόκτητων και κοινόχρηστων αυτών μερών, γίνεται, είτε με τη συστατική της οροφοκτησίας δικαιοπραξία, είτε με ιδιαίτερες συμφωνίες μεταξύ όλων των οροφοκτητών, κατά τα άρθρα 4 παρ. 1, 5 και 13 του Ν. 3741/1929, δηλαδή με σύμφωνη απόφασή τους, που πρέπει να καταρτισθεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο και να μεταγραφεί. Αν τούτο δεν γίνει, αν δηλαδή ουδέν ορίζεται στην συστατική πράξη, ούτε με ιδιαίτερες συμφωνίες, τότε ισχύει ο προσδιορισμός, που προβλέπεται από τις ως άνω διατάξεις (ΑΠ 562/2014). Στην τελευταία περίπτωση, κριτήριο για το χαρακτηρισμό πράγματος ως κοινόκτητου και κοινόχρηστου, είναι ο κατά τη φύση του προορισμός για την εξυπηρέτηση των συνιδιοκτητών με την κοινή από αυτούς χρήση του. Δεδομένου δε, ότι η θεσπιζόμενη με τα άρθρα 1002 AK και 1 επ. του Ν. 3741/1929 αποκλειστική (χωριστή) κυριότητα επί ορόφου ή τμήματος ορόφου αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα superficies solo cedit, που έχει περιληφθεί στο άρθρο 1001 εδ. α’ του AK, οποιοδήποτε μέρος του όλου ακινήτου που δεν ορίστηκε ή δεν ορίστηκε έγκυρα, με το συστατικό της οροφοκτησίας τίτλο ότι αποτελεί αντικείμενο της αποκλειστικής κυριότητας κάποιου συνιδιοκτήτη, υπάγεται αυτοδικαίως από το νόμο, κατ’ εφαρμογή του ανωτέρω κανόνα, στα αντικείμενα της αναγκαστικής συγκυριότητας επί του εδάφους και θεωρείται κοινόκτητο και κοινόχρηστο μέρος του ακινήτου (Ολ.ΑΠ 23/2000). Ειδικότερα, επί οριζοντίου ιδιοκτησίας, η κυρία είσοδος της οικοδομής, το κλιμακοστάσιο, οι κλίμακες ανόδου προς το δώμα (ΑΠ 420/1985) και το ηλιακό δώμα (ταράτσα), εξομοιούμενο με τη στέγη της οικοδομής (ΑΠ 1610/2007, 1658/ 2007), αποτελούν αντικείμενο αναγκαίας συγκυριότητας και κοινόχρηστα πράγματα για όλους τους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων, καθένας από τους οποίους δικαιούται να ποιείται απόλυτη χρήση, εκτός εάν, κατά παρέκκλιση από τα οριζόμενα με την ενδοτικής φύσεως διάταξη του άρθρου 2 (του Ν. 3741/1929), με ειδική μεταξύ των συνιδιοκτητών του εδάφους συμφωνία, που καταρτίζεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο και καταχωρίζεται στα βιβλία μεταγραφών, το δικαίωμα αυτό παραχωρηθεί αποκλειστικώς σε κάποιους από τους συνιδιοκτήτες ή και σε έναν από αυτούς η χρήση σε κάποιο από αυτά τα κοινά μέρη, οπότε η χρήση του δεν ανήκει σε όλους από κοινού τους συνιδιοκτήτες του εδάφους (ΑΠ 746/2018, ΑΠ 1250/2011 Τρ.Ν.Πλ. ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 5 εδ. β` και γ` του ίδιου νόμου, κοινά βάρη, στα οποία υποχρεούνται να συνεισφέρουν όλοι οι συνιδιοκτήτες, θεωρούνται τόσο οι δαπάνες συντήρησης και επισκευής, όσο και οι δαπάνες αντικατάστασης και λειτουργίας των κοινών μερών του ακινήτου, που ανήκουν στην συγκυριότητα όλων (ΑΠ 107712001 ΕΔΠολ 2003.13, ΕφΑΘ 7721/2006 ΕλλΔνη 48. 930). Ως επισκευή του κοινού θεωρείται η επιδιόρθωση και αποκατάσταση της ζημίας ή φθοράς του κοινού πράγματος, η οποία (φθορά) προέρχεται είτε από την πάροδο του χρόνου είτε από τη συνήθη χρήση του πράγματος είτε από τυχαία χειροτέρευση αυτού, όχι όμως και από υπαιτιότητα κάποιου συνιδιοκτήτη, η οποία έχει ως στόχο την επαναφορά του πράγματος στην προηγούμενη κατάστασή του. Ως συντήρηση του κοινού θεωρείται η διατήρηση του πράγματος σε τέτοια κατάσταση, ώστε αυτό, κάθε στιγμή να εκπληρώνει τον, από την κατασκευή του, προορισμό του, ο οποίος ανταποκρίνεται στις ανάγκες της συνιδιοκτησίας και επομένως ως δαπάνη συντήρησης νοείται κάθε δαπάνη αναγκαία κατά την κοινή πείρα προς αποφυγή βλάβης ή χειροτέρευσης του πράγματος και διατήρησής του κατάλληλου προς εκπλήρωση του σκοπού του. Ως μεταβολή του κοινού ή προσθήκη σ’ αυτό νοείται η βελτίωσή του, για την πλέον αποδοτική του χρήση, υπέρ όλων των συνιδιοκτητών και για το γενικό όφελος όλης της συνιδιοκτησίας (ΑΠ 274/2012 ΕλλΔνη 53. 1030, ΑΠ 835/1998 ΝοΒ 2000. 31. ΜΕφΘρ 61/2015 ΤΝΠΝόμος, ΕφΑΘ 7721/2006 ΕλλΔνη 48. 930, ΕφΘεσ 1909/2004 Αρμ 2005. 231, Φ. Τσετσέκου, Οριζόντια και κάθετη ιδιοκτησία, έκδοση Γ, σ. 208-211). Κατ` αντίθεση, όμως, προς τις διατάξεις των άρθρων 2 § 1 και 5 § 1 του ως άνω ν.3741/1929, οι οποίες ορίζουν, ότι εάν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των συνιδιοκτητών, κάθε ένας από αυτούς είναι υποχρεωμένος να συνεισφέρει στα κοινά βάρη και ειδικότερα στην κατασκευή και συντήρηση των κοινόκτητων και κοινόχρηστων πραγμάτων της οικοδομής, με βάση την αξία του ορόφου ή του διαμερίσματος, του οποίου είναι κύριος (ΕΑ 3884/1985 ΕΕΝ 10. 311), η διάταξη του άρθρου 6 § 2 του ίδιου ως άνω νόμου ορίζει ότι ειδικά οι (κοινόχρηστες) κλίμακες (όπως και οι κυρίως διάδρομοι) κατασκευάζονται και συντηρούνται με δαπάνη των ιδιοκτητών των ορόφων στους οποίους χρησιμεύουν, κατά το λόγο της αξίας του καθενός. Επομένως, κάθε ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος να κατασκευάσει και να συντηρεί το μέρος της κλίμακας, που οδηγεί από τον προηγούμενο όροφο, στο δικό του όροφο, ενώ το μέρος της κλίμακας, που εξυπηρετεί την μετακίνηση των ιδιοκτητών από τον τελευταίο όροφο στο κοινόκτητο και κοινόχρηστο δώμα (ταράτσα), κατασκευάζεται και συντηρείται με δαπάνη όλων των οροφοκτητών, στους οποίους ανήκει το δώμα ( ΕφΑθ 4911/1994 ΕΔΠ 1995,57).
ΙV. Από την επανεκτίμηση των καταθέσεων των μαρτύρων απόδειξης και ανταπόδειξης, που εξετάσθηκαν ενόρκως στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και περιέχονται στα υπ΄ αριθμ. 1052/2018 πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και από όλα τα έγγραφα, που επικαλούνται και προσκομίζουν νομίμως οι διάδικοι και τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, για μερικά από τα οποία γίνεται ειδική αναφορά κατωτέρω, χωρίς όμως να έχει παραλειφθεί κάποιο για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς, σε συνδυασμό με τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), από τις προσκομιζόμενες και επικαλούμενες τεχνικές εκθέσεις ιδιωτών μηχανικών, καθώς επίσης και τις φωτογραφίες που απεικονίζουν τις επίμαχες οριζόντιες ιδιοκτησίες (άρθρο 444 παρ. 1 ΚΠολΔ), από την υπ΄ αριθμ. ……/22-1-2019 έκθεση πραγματογνωμοσύνης, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και η οποία διενεργήθηκε από τον διορισθέντα πολιτικό μηχανικό ………, καθώς και από το από 10 Μαϊου 2019 υπόμνημα του διορισθέντος από τους ενάγοντες τεχνικού συμβούλου …. ……., αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγµατικά περιστατικά: Με την υπ΄ αριθμ. …../17-5-1945 δημόσια διαθήκη, συνταχθείσα ενώπιον του συμβολαιογράφου Καλαυρίας …….., ο …………, υπήγαγε στις διατάξεις του ν. 3741/1929 το κείμενο στη συμβολή της …….. με την πλατεία ……….. οικόπεδο, εμβαδού 138,30 τμ και κατά νεότερη καταμέτρηση 141 τμ, ιδιοκτησίας του, επί του οποίου είχε ανεγείρει περί το έτος 1930 διώροφη οικοδομή, εν μέρει κεραμοσκεπή, καθορίζοντας συγχρόνως τους χώρους της οικοδομής τους αποτελούντες αυτοτελείς και διαιρεμένες οριζόντιες ιδιοκτησίες, καθώς και τους κοινόχρηστους χώρους αυτής. Μετά το θάνατο του ……………, που έλαβε χώρα στις 23-1-1957, οι ………. (απώτερος δικαιοπάροχος του πρώτου εναγομένου), και …………. (απώτερος δικαιοπάροχος των δευτέρου και τρίτου των εναγομένων), δυνάμει των υπ’ αριθμ. ………./25-9-1958 και ………/23-3-1963 (δια των κληρονόμων του) συμβολαίων αποδοχής κληρονομιάς του συμβολαιογράφου Καλαυρίας ………., νομίμως μεταγεγραμμένων στα βιβλία μεταγραφών του τέως Δήμου Τροιζηνίας, στους τόμους … και …., με αύξοντες αριθμούς …. και …. αντίστοιχα, κατέστησαν κύριοι των καταληφθέντων σε αυτούς από το διαθέτη διαιρεμένων ιδιοκτησιών και συγκεκριμένα των υπό στοιχεία Δ-1, Δ-6, Δ-7 και Δ8 δωματίων του Α’ ορόφου του ως άνω ακινήτου και του υπό στοιχεία ΚΙ καταστήματος του ισόγειου ορόφου. Δυνάμει του υπ’ αριθμ. ……../28-3-2000 συμβολαίου της συμβολαιογράφου Αθηνών …………, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο ……., με αύξοντα αριθμό ………., ο πρώτος των εναγόντων, ήδη πρώτος εφεσίβλητος, κατέστη κύριος τεσσάρων διηρημένων ιδιοκτησιών της ανωτέρω οικοδομής και συγκεκριμένα των εμφαινομένων στο από μηνός Φεβρουάριου 2000 σχεδιάγραμμα κάτοψης του πολιτικού μηχανικού ………. δωματίων του Α’ ορόφου με τα στοιχεία Δ-1, Δ6, Δ-7 και Δ – 8, επιφάνειας 9,30 τμ, 10,90 τμ και 9,10 τμ αντίστοιχα. Εν συνεχεία, δυνάμει του υπ’ αριθμ. ………/26-11-1987 συμβολαίου του συμβολαιογράφου Αθηνών ………, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο … με αύξοντα αριθμό …., ο δεύτερος των εναγόντων, ήδη δεύτερος εφεσίβλητος, κατέστη κύριος μιας διαιρεμένης ιδιοκτησίας της ανωτέρω οικοδομής και συγκεκριμένα του εμφαινομένου στο από μηνός Οκτωβρίου 1987 σχεδιάγραμμα κάτοψης του ισογείου ορόφου του πολιτικού μηχανικού ……… καταστήματος με τα στοιχεία Κ-2, επιφάνειας 21,59 τμ. Επίσης, δυνάμει του υπ’ αριθμ. ……../26-2-1974 συμβολαίου του συμβολαιογράφου Χανίων …………, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο …., με αύξοντα αριθμό ….., ο πρώτος των εναγομένων, ήδη εκκαλών, κατέστη κύριος τριών διηρημένων ιδιοκτησιών της ανωτέρω οικοδομής και συγκεκριμένα των υπό στοιχεία Δ-4 και Δ5 δωματίων του Α’ ορόφου και του υπό στοιχεία Κ-3 καταστήματος του ισογείου μετά μίας μικρής αποθήκης, κείμενης κάτωθι της κεντρικής εισόδου της όλης οικοδομής. Δυνάμει του υπ’ αριθμ. ………/23-3-1963 συμβολαίου του συμβολαιογράφου Καλαυρίας …………, νομίμως μεταγεραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του τέως Δήμου Τροιζηνίας, στον τόμο …., με αύξοντα αριθμό …, καθώς και των υπ’ αριθμ. …./17-6-1992 και …../17-6-1992 της συμβολαιογράφου ……….., νομίμως μεταγεγραμμένων στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο …. με αύξοντες αριθμούς …. και …. αντιστοίχως, ο δεύτερος των εναγομένων κατέστη κύριος του εμφαινομένου στο από μηνός Νοεμβρίου 1987 σχεδιάγραμμα κάτοψης του ισογείου ορόφου του πολιτικού μηχανικού ……… καταστήματος με τα στοιχεία Κ4, επιφάνειας 45,65 τμ. Δυνάμει δε του υπ’ αριθμ. ……./4-8-2001 συμβολαίου της συμβολαιογράφου Καλαυρίας ……….., νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο …., με αύξοντα αριθμό …., ο τρίτος των εναγομένων κατέστη κύριος δύο διαιρεμένων ιδιοκτησιών της ανωτέρω οικοδομής και συγκεκριμένα των εμφαινομένων στο από μηνός Ιουνίου 1992 κάτοψης α’ ορόφου του πολιτικού μηχανικού ………. δωματίων του Α’ ορόφου με τα στοιχεία Δ2 και Δ3, συνολικού εμβαδού 24τμ. Δυνάμει του υπ’ αριθμ. ………/24-12-1986 συμβολαίου του συμβολαιογράφου Καλαυρίας ……….., νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Καλαυρίας, στον τόμο …., με αύξοντα αριθμό …., η τέταρτη των εναγομένων κατέστη κυρία του εμφαινομένου στο από μηνός Δεκεμβρίου 1986 σχεδιάγραμμα κάτοψης του ισογείου ορόφου του πολιτικού μηχανικού ……… καταστήματος με τα στοιχεία Κ1 επιφάνειας 21,59 τμ. Με την υπ’ αριθμ. 10977/16-5-1967 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης, νομίμως δημοσιευθείσας στο υπ’ αριθμ. ΦΕΚ 352/Β/31-5-1967 χαρακτηρίσθηκε ολόκληρος ο οικισμός Πόρου ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο και τόπος. Με το από 3-9-1993 ΠΔ, νομίμως δημοσιευθέντος στο υπ’ αριθμ. ΦΕΚ 1200/Δ/28-9-1993, ο οικισμός Πόρου χαρακτηρίσθηκε ως παραδοσιακός οικισμός και καθορίσθηκαν ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης. Η ανωτέρω διώροφη οικοδομή δυνάμει της υπ’ αριθμ. 75614/4348/21-6-1993 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, δημοσιευθείσας στο υπ’ αριθμ. ΦΕΚ 889/Δ/9-8-1993, χαρακτηρίσθηκε από κοινού με άλλα 60 κτίρια ως διατηρητέα, φέρουσα τον αριθμό …. και καθορίσθηκαν οι ειδικοί όροι δόμησής της. Με την υπ’ αριθμ. ΟΙΚ. Π. 3265/2014 έκθεση του Τμήματος Κατασκευών (Τομέας Β’) της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης και Γενικού Σχεδιασμού Πόλης της Γενικής Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πειραιώς, η ως άνω οικοδομή κρίθηκε επικίνδυνη από άποψη στατική και δομική (ετοιμόρροπος) και υποχρεώθηκαν οι διάδικοι, απειλούμενοι με ποινικές κυρώσεις, να προβούν σε επισκευαστικές εργασίες προς άρση της επικινδυνότητας. Ακολούθως, με το υπ’ αριθμ. …./30-12-2014 πρωτόκολλο αυτοψίας της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου Πόρου κρίθηκε ότι το ανωτέρω κτίσμα δεν έχει καταστεί επικινδύνως ετοιμόρροπο από στατική και δομική άποψη (ήτοι δεν είναι προς κατεδάφιση), πλην όμως κλήθηκαν οι συνιδιοκτήτες υπό την επίβλεψη και τις οδηγίες μηχανικού, αφού λάβουν όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις και άδειες και διενεργηθεί έλεγχος στατικής επάρκειας του κτιρίου, προκειμένου να προβούν στην πλήρωση των εντοπισμένων ρωγμών, στην αποξήλωση των διαβρωμένων τμημάτων σοβάδων στις τρεις προσόψεις του κτιρίου, καθώς και στην κορνίζα της στέγης και στην αποκατάστασή τους, στην επισκευή του γείσου από συμπαγή τούβλα πάνω από την κορνίζα στην συμπλήρωση του εξώστη α’ ορόφου. Επίσης, υποχρεώθηκαν οι διάδικοι να ελέγξουν και να αντικαταστήσουν τα φθαρτά στοιχεία των ξύλινων ζευκτών, καθώς και τις ξύλινες δοκίδες του πλατύσκαλου της κεντρικής κλίμακας. Ακολούθως, με την υπ’ αριθμ. 1103/18-11-2014 απόφαση του Αντιδημάρχου Πόρου ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος που διατηρούσε ο πρώτος των εναγόντων σε τμήμα του ισογείου και του α’ ορόφου της ένδικης οικοδομής και διατάχθηκε η σφράγιση αυτού στις 24-11-2014, τόσο βάσει της ανωτέρω υπ’ αριθμ. Πρωτ…./2014 έκθεσης του Τμήματος Κατασκευών (Τομέας Β’) της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης και Γενικού Σχεδιασμού Πόλης της Γενικής Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πειραιώς, όσο και βάσει της υπ’ αριθμ. πρωτ. Ποικ. …/14-10-2010 απόφασης της Νομαρχίας Πειραιώς / Διεύθυνση Πολεοδομίας – Τμήμα Αδειών με θέμα: «Μερική Ανάκληση της υπ’ αριθμ. …./2004 οικ. Άδειας για Νομιμοποίηση με άρθρο …… αυθαίρετη αλλαγή χρήσης ισογείου και Α’ ορόφου και εργασιών συντήρησης κτιρίου (καφέ – ζαχαροπλαστείου)», η οποία εκδόθηκε σε συνέχεια της υπ’ αριθμ. 1217/2006 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς (διαδικασία μισθωτικών διαφορών) και της υπ’ αριθμ. 331/2010 απόφασης του Εφετείου Πειραιώς. Κατά της ως άνω υπ’ αριθμ. 1103/18-11-2014 απόφασης της Αντιδημάρχου Πόρου, ο πρώτος των εναγόντων άσκησε ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 19-11-2014 προσφυγή του και την από 20-11-2014 αίτηση αναστολής. Επί της προαναφερθείσας αίτησης αναστολής εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. Ν247/2015 απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς, σε συμβούλιο, δυνάμει της οποίας μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της κατά τα ως άνω από 19-112014 προσφυγής ανεστάλη η ανωτέρω υπ’ αριθμ. 1103/18-11-2014 απόφαση του Αντιδημάρχου Πόρου ως προς το ισόγειο κατάστημα του πρώτου ενάγοντος με τους ακόλουθους όρους: α) να συνταχθεί, επιμελεία του πρώτου των εναγόντων, μελέτη στατικής και δομικής επάρκειας του ως άνω οικοδομήματος, η οποία να είναι σύμφωνη με τις επιταγές του άρθρου 2 παρ. 2 ΠΔ 13.4/22-4-1929 και τις λοιπές ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς, λαμβάνοντας ως δεδομένο τη συνέχιση της λειτουργίας του ισογείου ορόφου του καταστήματος και να υποβληθεί αυτή στην αρμόδια πολεοδομική αρχή προς έλεγχο, β) να υποβληθεί, με επιμέλεια του πρώτου των εναγόντων, σχετική αίτηση στην αρμόδια πολεοδομική αρχή, συνοδευόμενη από όλες τις απαραίτητες τεχνικές μελέτες και λοιπά δικαιολογητικά που απαιτούνται από τις σχετικές διατάξεις ή και θα υποδειχθούν από τα αρμόδια πολεοδομικά όργανα, προκειμένου να εκδοθούν οι αναγκαίες οικοδομικές άδειες και λοιπές εγκρίσεις για την εκτέλεση των δομικών εργασιών άρσης της στατικής και δομικής επικινδυνότητας του οικοδομήματος που υπαγορεύονται από την υπ’ αριθμ. Πρωτ…./14 έκθεση επικίνδυνης οικοδομής από άποψη στατικής και δομικής (πλήρωση ρωγμών, αποξήλωση διαβρωμένων τμημάτων σοβάδων κτλ), στο μέτρο που αυτός φέρει, κατά την κρίση της πολεοδομικής αρχής, νόμιμη υποχρέωση προς εκτέλεσή τους και γ) η εξακολούθηση της λειτουργίας του ισογείου ορόφου του καταστήματος να πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται με τις ισχύουσες υγειονομικού, πολεοδομικού και κτιριοδομικού χαρακτήρα διατάξεις. Σε εκτέλεση της προαναφερθείσας δικαστικής απόφασης, ο πρώτος των εναγόντων υπέβαλε ενώπιον του Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Πειραιώς τις με αριθμό πρωτοκόλλου …./25-6-2015 και από 24-6-2015: «Τεχνική Περιγραφή εργασιών και υλικών για την αποκατάσταση βλαβών στο ακίνητο του Πόρου στην Πλατεία …. συνιδιοκτησίας ……..» και «Τεχνική έκθεση αυτοψίας στο ακίνητο επί της Πλατείας ….. στον Πόρο, συνιοδιοκτησίας ……..» του πολιτικού μηχανικού ………… και ενώπιον της Εφορείας Νεώτερων Μνημείων Αττικής του Υπουργείου Πολιτισμού με αριθμ. πρωτ. ……/10-7-2015 φάκελο μελέτης για το έργο: «επισκευή διατηρητέου κτιρίου βάσει της υπ’ αριθμ. Ν247/2015 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά» του αρχιτέκτονα μηχανικού ……….. Σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη μείζονα πρόταση, οι κλίμακες και οι διάδρομοι ενός ορόφου οικοδομής, η οποία έχει υπαχθεί στο καθεστώς του Ν. 3741/1929 είναι κοινόχρηστες, ανήκουσες στην αναγκαία συγκυριότητα των οροφοκτητών αυτής, με βάση τα συμφωνημένα στη συστατική της οροφοκτησίας πράξη ποσοστά ή αναλόγως με βάση την αξία του εκάστοτε ορόφου ή διαμερίσματος αυτού. Ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις κοινοχρήστων μερών, εν ελλείψει αντίθετης πρόβλεψης στον κανονισμό ή σε μεταγενέστερες των οροφοκτητών ιδιαίτερες συμφωνίες, οι οποίες περιβάλλονται τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και μεταγράφονται, η σχετική αναγκαία δαπάνη συντήρησης ή βελτίωσης αυτών κατανέμεται σε όλους τους οροφοκτήτες αναλόγως του ποσοστού συμμετοχής τους σε αυτά, όπως συνήθως αυτό εξευρίσκεται με βάση την αξία της εκάστοτε διηρημένης ιδιοκτησίας (ορόφου ή διαμερίσματος αυτού), κατ’ εξαίρεση στην περίπτωση των κλιμάκων καθώς και των διαδρόμων ενός ορόφου, αν δεν συμφωνήθηκε διαφορετικά στην ιδρυτική της οροφοκτησίας πράξη ή στον κανονισμό, δοθέντος ότι η σχετική διάταξη του άρθρου 6 Ν. 3741/1929 αποτελεί ενδοτικό δίκαιο, η σχετική δαπάνη βαρύνει τους ιδιοκτήτες του ορόφου εκείνου που προορίζονται να εξυπηρετήσουν. Έτσι λχ οι ένοικοι του 3ου ορόφου βαρύνονται με τη σχετική δαπάνη συντήρησης των κλιμάκων που οδηγούν από τον 2° στον 3° όροφο. Οι δε συνιδιοκτήτες του 3ου ορόφου βαρύνονται με τις σχετικές δαπάνες συντήρησης του κατά τα λοιπά κοινόχρηστου διαδρόμου του 3ου ορόφου κοκ. Αντιθέτως οι δαπάνες συντήρησης των κλιμάκων (συνήθως του τελευταίου ορόφου) που οδηγούν στο κοινόχρηστο δώμα βαρύνουν όλους τους οροφοκτήτες, καθότι οι τελευταίες εξυπηρετούν (ακριβέστερα προορίζονται να εξυπηρετήσουν) όλους του ενοίκους της πολυκατοικίας. Τα ανωτέρω, ήτοι τα περί μερικής κοινοχρησίας, ισχύουν και για την τυχόν υφιστάμενη (ιδίως σε παλαιά κτίρια) κοινόχρηστη τουαλέτα, εντός του κοινόχρηστου διαδρόμου. Βέβαια σήμερα, στην συντριπτική πλειοφηφία των περιπτώσεων, τέτοιο ζήτημα δεν τίθεται καθότι όλες σχεδόν οι πολυκατοικίες διαθέτουν αυτόνομη κουζίνα και τουαλέτα εντός των διαμερισμάτων τους. Τούτο ισχύει για πολυκατοικίες οι οποίες χρησιμεύουν όχι μόνο για ιδιοκατοίκηση αλλά και ως ξενοδοχεία. Σε παλαιότερα όμως κτίσματα, όπως βέβαια είναι και το επίδικο, τα οποία μάλιστα χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν ως ξενοδοχειακά καταλύματα, τα δωμάτια (εντός των διαμερισμάτων) δεν διέθεταν αυτόνομη κουζίνα και τουαλέτα. Αυτές ήταν εγκατεστημένες στον κοινόχρηστο διάδρομο, προς χρήση και εξυπηρέτηση των ιδιοκτητών του συγκεκριμένου ορόφου. Αποτελούν, δηλαδή, κοινόχρηστα μέρη του συγκεκριμένου μόνο ορόφου (μερική κοινοχρησία), αφού προορίζονται να εξυπηρετούν μόνο τους ιδιοκτήτες αυτού και όχι ολόκληρης της συνιδιοκτησίας. Επομένως, εφόσον δεν υφίσταται σχετικός κανονισμός, όπως εν προκειμένω, η αναγκαία δαπάνη προς συντήρηση των μερών αυτών (τουαλέτα και κουζίνας), βαρύνει τους ιδιοκτήτες του συγκεκριμένου αυτού ορόφου και όχι όλους τους οροφοκτήτες. Με την υπ΄ αριθμ. 1052/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία δεν συμπροσβάλλεται με την εκκαλουμένη από τον εκκαλούντα κατά το σημείο τούτο, οριστικά αναγνωρίσθηκε ότι το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου και των κοινοχρήστων χώρων της παραπάνω οικοδομής ανέρχεται για τον πρώτο ενάγοντα (α΄ εφεσίβλητο) σε 164,74/000, για τον δεύτερο ενάγοντα (β΄εφεσίβλητο) σε 142,02/000, για τον πρώτο εναγόμενο (εκκαλούντα) σε 269,91/000, για τον δεύτερο εναγόμενο σε 223,24/000, για τον τρίτο εναγόμενο σε 52,36/000 και για την τέταρτη εναγομένη σε 147,69/000 . Περαιτέρω, και από την υπ’ αριθμ. …./22-1-2019 έκθεση πραγματογνωμοσύνης του μηχανικού ……….., αποδείχθηκε ότι πράγματι επί των κοινοχρήστων μερών της οικοδομής, λόγων των εκτεταμένων φθορών που έχουν προκληθεί, οφειλομένων κατά κύριο λόγο στην παλαιότητα του κτίσματος, καθώς και στην για μεγάλο χρονικό διάστημα παράλειψη συντήρησης αυτού, θα πρέπει να λάβουν χώρα οι αναλυτικώς αναφερόμενες σ’ αυτήν δαπάνες, προκειμένου να διατηρηθεί το κτίσμα κατάλληλο για τακτική εκμετάλλευση, αλλά και προκειμένου να αποφευχθούν έτι περαιτέρω ζημίες με ορατό κίνδυνο πτώσης ή/και αποκόλλησης δομικών υλικών, λαμβανομένου υπόψη ότι αυτό βρίσκεται σε κεντρικό σημείο στον Πόρο, και μάλιστα εντός ζώνης η οποία έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικό μνημείο, οπότε, αυτονόητα, θα ληφθεί υπόψη, πέραν των άλλων, και η αισθητική εμφάνιση του κτιρίου. Η προαναφερθείσα ανεγερθείσα επί οικοπέδου 141 τμ στη συμβολή της ………… με την Πλατεία ….. στο ΟΤ στον Πόρο Τροιζηνίας διώροφη οικοδομή, έχει χαρακτηρισθεί ως διατηρητέα. Κατά τις διαπιστώσεις του πραγματογνώμονα, πράγμα που δεν αμφισβητήθηκε από κανέναν εκ των διαδίκων, πρόκειται για διώροφο κτίριο με μαγαζιά στο ισόγειο. Στον όροφο λειτουργούσε στο παρελθόν ξενοδοχείο. Οι περιγραφόμενες στις προαναφερθείσες εκθέσεις αυτοψίας επικίνδυνης οικοδομής, φθορές στα κοινόχρηστα μέρη, αφορούν ιδίως σε οικοδομικά στοιχεία. Στο κτίριο παρουσιάζονται εκτεταμένες φθορές. Εξαίρεση αποτελεί το τμήμα στο παραλιακό μέτωπο που δραστηριοποιείται το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τόσο στην εξωτερική όψη όσο και στο εσωτερικό του. Λόγω πολυετούς εγκατάλειψης του κτιρίου και δη της αχρησίας του ορόφου, παρατηρούνται φθορές στα κοινόχρηστα-κοινόκτητά του. Εξαίρεση και πάλι αποτελεί το τμήμα του ορόφου στο παραλιακό μέτωπο. Η είσοδος στον όροφο πραγματοποιείται από την ανατολική πλευρά του κτιρίου, από ξύλινο κλιμακοστάσιο που επίσης παρουσιάζει φθορές λόγω της παρόδου του χρόνου. Στον όροφο υπάρχουν διατεταγμένα δωμάτια στην όψη του κτιρίου (νότια, ανατολικά και βόρεια) που φαίνονται σε αχρησία από χρόνια. Δυτικά διατάσσεται ο κοινόχρηστος διάδρομος που έχει εκτεταμένες φθορές καθώς φαίνονται από διάφορες τρύπες και κενά τμήματα του φέροντος οργανισμού του δαπέδου ορόφου, στη συνέχεια βορειότερα ένας χώρος που φέρεται να χαρακτηριζόταν ως κουζίνα αλλά δεν παρατηρούνται πλέον σ’ αυτόν ίχνη υδραυλικών εγκαταστάσεων (ενδεχομένως δεν λειτούργησε ποτέ σαν τέτοιος), το κλιμακοστάσιο ανόδου προς το δώμα και ο χώρος του κοινόχρηστου WC (λουτρό) που σήμερα εκτιμάται ότι είναι υγειονομικώς επικίνδυνο (αποτελεί φωλιά για περιστέρια κ.λ.π.). Η άνοδος στο κοινόχρηστο δώμα πραγματοποιείται από το κλιμακοστάσιο που διατηρείται σε καλή κατάσταση. Η έξοδος στο δώμα γίνεται από το κουβούκλιο απόληξης του κλιμακοστασίου που είναι σε κακή κατάσταση, καθώς τμήματα της στέψης από λαμαρίνα συγκροτούνται από πλίνθους κτλ. Η στέψη κινδυνεύει με υφαρπαγή από δυνατό άνεμο. Το στηθαίο και το γείσο παρουσιάζουν μικρές φθορές στην στέψη, οι οποίες, όμως, θα πρέπει να αντιμετωπισθούν στο σύνολό τους καθώς η τμηματική επισκευή θα επιτείνει την επερχόμενη φθορά στα υπόλοιπα τμήματα. Η εικόνα της στέγης είναι ικανοποιητική και το εσωτερικό δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες φθορές. Θα πρέπει να γίνει έλεγχος στα κεραμίδια, να γίνει στερέωση σε αυτά που παρουσιάζουν πρόβλημα, επιβάλλεται όμως η αλλαγή θυρίδας εισόδου σε αυτήν. Τα ανοίγματα οροφής στην στέγη (sky lights) που φωτίζουν τον υποκείμενο κοινόχρηστο διάδρομο είναι επισφαλή για την στεγανότητα και την ασφάλεια της οικοδομής, καθώς μπορούν να αποτελέσουν ή να είχαν αποτελέσει αίτιο των φθορών στον κοινόχρηστο διάδρομο. Οι απαραίτητες εξωτερικές εργασίες που θα πρέπει να εκτελεσθούν, σύμφωνα με τον πραγματογνώμονα, με βάση τις επισημάνσεις του πρωτοκόλλου αυτοψίας, είναι οι εξής: Ικριώματα. Τα ικριώματα θα τοποθετηθούν στο ελεύθερο ανατολικό τμήμα του κτιρίου στο βόρειο και σε τμήμα του δυτικού συνολικού μήκους 14,53 μ (ανατολική) + 11.02 μ (βόρεια και δυτική) = 25.55 τμ από την αποθήκη του Α’ ορόφου και μέχρι τη στέψη του κτιρίου 4.20 μ για την ανατολική πλευρά και 8,90 μ για την βόρεια και δυτική πλευρά (14.53 X 4.20μ) + (11.02 μ X 8,90 μ) = 159,10 τμ. Θα γίνει και τοποθέτηση λινάτσας. Στην εμβαδομέτρηση απαιτείται προσαύξηση 1,50 μέτρα περίπου στη στέψη για την ασφάλεια των εργαζομένων, ήτοι το συνολικό εμβαδόν ανέρχεται στα 185 τμ περίπου. Απαιτούνται: α) επισκευές μπαλκονιών – φουρούσια (δύο στην ανατολική όψη), β) καθρέπτες ανοιγμάτων (κορνίζες) (7,20 μ X 5)= 36.00 μ. γ) τραβηχτά κυμάτια κάτω: 6,50 μ, δ) τραβηχτά κυμάτια πάνω : 14,60 μ, ε) επιχρίσματα 25,49 μ X 4,20 μ) X 50%= 53.53 τμ. Οι προαναφερθείσες φθορές και αντιστοίχως οι δαπάνες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν προς αποκατάστασή τους εντάσσονται στην κατά το άρθρο 5 του Ν. 3741/1929 έννοια των αναγκαίων δαπανών. Περαιτέρω, απαιτούνται επεμβάσεις αποκατάστασης των εσωτερικών μερών που αφορούν τα κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέρη του κτιρίου (βλ. παρ. 4.2 της εν λόγω πραγματογνωμοσύνης). Συγκεκριμένα: Α) κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο (από το ισόγειο προς τον α΄όροφο). Ο πραγματογνώμονας αδυνατεί να προβεί σε προεκτίμηση των απαιτούμενων εργασιών πριν την καθολική αποξήλωση της υπάρχουσας μοκέτας. Δηλαδή η σχετική δαπάνη κατατάσσεται στην κατηγορία των απρόβλεπτων δαπανών. Πάντως, όπως προεκτέθηκε στη μείζονα πρόταση, με τη σχετική δαπάνη βαρύνονται μόνο οι ιδιοκτήτες του Α’ ορόφου και όχι όλη η συνιδιοκτησία, καθότι οι εν λόγω κλίμακες εξυπηρετούν τους ενοίκους του Α’ ορόφου. Συνεπώς, αν κάποιος εξ’ αυτών καταβάλει δαπάνη η οποία υπερβαίνει την αναλογία συμμετοχής του, τότε έχει τη δυνατότητα να την αναζητήσει από τους λοιπούς ιδιοκτήτες του Α’ ορόφου. Β) Απαιτούνται εργασίες στον κοινόχρηστο διάδρομο. Και πάλι η δαπάνη αυτών βαρύνει μόνο τους ιδιοκτήτες του Α’ ορόφου. Γ) Αποθήκη (στους τίτλους κτήσης των διαδίκων αναφέρεται ως κουζίνα, αλλά δεν προέκυψε η ύπαρξη οιασδήποτε υδραυλικής εγκατάστασης και ενδεχομένως κατά την χρήση του κτιρίου ως ξενοδοχείου να χρησιμοποιούταν ως λινοθήκη). Απαιτείται καθαρισμός και βαφή των τοίχων και της οροφής της, συνολικού εμβαδού 29,05 τμ. Δ) κοινόχρηστο wc. Απαιτείται καθαίρεση επιχρισμάτων και τοποθέτηση κεραμικών πλακιδίων σε δάπεδο και τοίχους επιφάνειας 11,60 τμ. Επιπλέον (απαιτείται) προμήθεια και τοποθέτηση λεκάνης με καζανάκι και νιπτήρα με μπαταρία. Οι δαπάνες αυτές (Β,Γ,Δ) βαρύνουν, όπως προαναφέρθηκε, μόνο τους ιδιοκτήτες του Α’ ορόφου, δοθέντος ότι τόσο το wc, η αποθήκη αλλά και ο κοινόχρηστος διάδρομος, εξυπηρετούν μόνο τον Α΄ όροφο και όχι το ισόγειο. Επιπλέον, (βλ. παρ. 4.3 της πραγματογνωμοσύνης) εκτός από τις επισημάνσεις του πρωτοκόλλου αυτοψίας είναι αναγκαίο να ληφθεί μέριμνα για την επισκευή του κτιρίου, για λόγους ενδεχόμενης επικινδυνότητας στα κατωτέρω σημεία: στο Δώμα: [πρόκειται για δαπάνες που βαρύνουν όλους τους οροφοκτήτες]: α) Οικίσκος απόληξης – περιμετρικό σενάζ 10,54 μ. β) Στέγαση του οικίσκου απόληξης, επιφάνειας 5,75 τμ. γ) Θύρα οικίσκου, δ) θύρωμα εισόδου στο χώρο της στέγης, ε) τοποθέτηση δύο νέων φεγγιτών οροφής, στ) τοποθέτηση πλακών στηθαίου-μαλτεζόπλακες, περιμετρικά της στέψης του στηθαίου σε συνολικό μήκος 9,90 μ.,ζ) βαφές νέων ξυλουργικών και η) χρωματισμός εξωτερικά 285 μ. Η ακριβής έκταση των κοινόκτητων – κοινόχρηστων χώρων της ως άνω διώροφης οικοδομής, σύμφωνα με την έκθεση πραγματογνωμοσύνης, ανέρχεται : Α) στο ισόγειο-είσοδος του ορόφου, σε (1,69μ.Χ6,05 μ.=)10,22 τ.μ., Β) στον όροφο, κοινόχρηστος διάδρομος, κουζινάκι, κλιμακοστάσιο ανόδου προς δώμα και wc σε (15,83μ.Χ2,10=) 33,24 τ.μ., Γ) η απόληξη κλιμακοστασίου σε (3,82μ.Χ1,39μ.=)5,31 τ.μ. και Δ) ταρατσάκι δώματος σε (3,26μ.Χ4,66μ=)15,19 τ.μ. Αναφορικά με το κόστος των απαιτούμενων εργασιών, σύμφωνα με την ως άνω έκθεση πραγματογνωμοσύνης: ι)Το κόστος των επεμβάσεων εξωτερικά (δαπάνη που βαρύνει όλους τους συνιδιοκτήτες) ανέρχεται : για τα ικριώματα, σε 999 ευρώ (185 τ.μ. Χ 5,40 ευρώ/τ.μ.), για την επισκευή δύο μπαλκονιών στην ανατολική όψηφορούσια, σε 860 ευρώ, για τους καθρέπτες, σε 453,60 ευρώ (36,00 μ. Χ 12,60 ευρώ/μ), για τραβηχτά κυμάτια κάτω σε 422,50 ευρώ (6,50μ.Χ65 ευρώ/μ), για τραβηχτά κυμάτια πάνω σε 1.241 ευρώ (14,60μ. Χ 85 ευρώ/μ), για επιχρίσματα σε 776,19 ευρώ (53,53 τ.μ. Χ 14,50 ευρώ/τ.μ.), για αποξηλώσεις και αποκομιδή μπάζων σε 300 ευρώ. Συνολικά, το κόστος για τις ως άνω εργασίες ανέρχεται σε 6.776,77 ευρώ, ήτοι 4.752,29 ευρώ (999+860+453,60+422,50+1.241+776,19) + 712,84 ευρώ (15% απρόβλεπτο κόστος) + 1.311,63 ευρώ (24% ΦΠΑ). Συνεπώς, με βάση τη συμμετοχή στις κοινόχρηστες δαπάνες των διαδίκων, κατά ποσοστό 134,76/000 του πρώτου ενάγοντος, κατά ποσοστό 142,02/000 του δευτέρου ενάγοντος, κατά ποσοστό 269,91/000 του πρώτου εναγομένου, κατά ποσοστό 223,24/000 του δευτέρου εναγομένου, κατά ποσοστό 52,38/000 του τρίτου εναγομένου και κατά ποσοστό 147,69/000 της τέταρτης εναγομένης, πρέπει να αναγνωρισθεί ότι οι εναγόμενοι οφείλουν να καταβάλουν σε κάθε ενάγοντα: α) ο πρώτος εναγόμενος (εκκαλών), 904,56 ευρώ (6.776,77 Χ 269,91 / 1000 = 1.829,12 ευρώ /2 ), β) ο δεύτερος εναγόμενος, 756,43 ευρώ (6.776,77 Χ 223,24/1000=1.512,85/2), γ) ο τρίτος εναγόμενος, 177,5 ευρώ (6.776,77 Χ 52,38/1000=355/2), δ) η τέταρτη εναγόμενη, 500,44 ευρώ (6.776,77 Χ 147,69/1000=1000,88/2). ιι) το κόστος των επεμβάσεων εσωτερικά που αφορούν τα κοινόχρηστα τμήματα του κτιρίου ανέρχεται: για το κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο (συμπεριλαμβάνεται στα απρόβλεπτα), για τον κοινόχρηστο διάδρομο σε 2.323,20 ευρώ (24,20 τ.μ. Χ 96 ευρώ/τ.μ.), για την αποθήκη (καθαρισμός και βαφή) σε 290,50 ευρώ (29,05 τ.μ. Χ 10 ευρώ/τ.μ.), για την αποξήλωση σοβάδων, δαπέδου ειδών υγιεινής και μεταφορά μπάζων σε 650 ευρώ, για την υδραυλική εγκατάσταση και αποχέτευση κοινόχρηστου wc σε 1.860 ευρώ, για το γέμισμα του δαπέδου και το σοβάτισμα τοίχων σε 460 ευρώ, για την προμήθεια και τοποθέτηση πλακιδίων wc σε 620 ευρώ και για την τοποθέτηση ειδών υγιεινής σε 560 ευρώ. Συνολικά, το κόστος για τις ως άνω εργασίες ανέρχεται σε 9.401,55 ευρώ, ήτοι 6.763,7 ευρώ (2.323,20+290,50+650+1.860+460+620+560) + 1.014,55 ευρώ (15% απρόβλεπτες δαπάνες) + 1.623,28 ευρώ (24% ΦΠΑ). Οι ως άνω δαπάνες αφορούν μόνον τους ιδιοκτήτες του Α΄ορόφου, αφού ο κοινόχρηστος διάδρομος, η τουαλέτα και η υδραυλική εγκατάσταση εξυπηρετούν αποκλειστικά αυτούς. Ιδιοκτήτες του Α΄ ορόφου είναι ο δεύτερος εναγόμενος (κοιτώνες Α2,Α3) και ο τρίτος εναγόμενος (κοιτώνας Α4). {Ο πρώτος εκ των εναγόντων είναι κύριος των υπό στοιχεία Α1 καταστήματος, πρώην κοιτώνες 6,7,8 και Α5 κοιτώνα (πρώην κοιτώνας 1}. Ενόψει του ότι το ποσό των δαπανών για τον Α΄όροφο ανέρχεται σε 9.401,55 ευρώ, η Α2 ιδιοκτησία, που συμμετέχει στις δαπάνες κοινοχρήστων με ποσοστό 88,04/1000, βαρύνεται με το ποσό των 827,72 ευρώ (9.401,55 Χ 88,04/1000) και επομένως σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 413,86 ευρώ (827,72/2), η Α3 ιδιοκτησία, που συμμετέχει στις δαπάνες κοινοχρήστων με ποσοστό 107,16/1000, βαρύνεται με το ποσό των 1.007,48 ευρώ (9.401,55 Χ 107,16/1000) και επομένως σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 503,74 ευρώ (1.007,48/2) και η Α4 ιδιοκτησία που συμμετέχει στις δαπάνες κοινοχρήστων με ποσοστό 214,41/1000, βαρύνεται με το ποσό των 2.015,79 ευρώ (9.401,55 Χ 214,41/1000). Περαιτέρω, το κόστος των επεμβάσεων στο κτίριο, εκτός από τις επισημάνσεις του πρωτοκόλλου αυτοψίας, για λόγους ενδεχόμενης επικινδυνότητας και αποκατάστασης, δαπάνη που βαρύνει όλους τους οροφοκτήτες, ανέρχεται στα κάτωθι ποσά: για περιμετρικό σενάζ δώματος σε 421,60 ευρώ (10,54μ. Χ 40,00 ευρώ/μ.), για νέα στέγη δώματος (με μόνωση κλπ σε 747,50 ευρώ (5,75 τ.μ. Χ 130/τ.μ.), για αποξήλωση παλιάς στέγης και αποκομιδή μπάζων σε 300 ευρώ, για θύρα οικίσκου σε 580 ευρώ (1,20 τ.μ.), για θύρωμα εισόδου στο χώρο της στέγης σε 460 ευρώ, για τοποθέτηση πλακών στηθαίου (μαλτέζικες) σε 178,20 ευρώ (9,90 μ. Χ 18 ευρώ/μ), για φεγγίτες οροφής-αποξήλωση σε 140 ευρώ ( 70 ευρώ ο φεγγίτης Χ 2), για τοποθέτηση νέων φεγγιτών οροφής σε 1.600 ευρώ (800 ευρώ ο φεγγίτης Χ 2), για βαφές νέων ξυλουργικών σε 350 ευρώ και για χρωματισμό εξωτερικά σε 2.422,50 ευρώ (8,50 ευρώ/τ.μ. Χ 285 τ.μ.). Συνολικά ανέρχεται σε 10.008 ευρώ, ήτοι 7.199,8 ευρώ (421,60+ 747,50+ 300+ 580+ 460+ 178,20+ 140+ 1.600+ 350+2.422,50)+ 1.079,97 ευρώ (15% απρόβλεπτες δαπάνες)+1.727,96 ευρώ (24% ΦΠΑ). Συνεπώς, με βάση το ποσοστό συμμετοχής στις κοινόχρηστες δαπάνες των διαδίκων, ο πρώτος εναγόμενος (εκκαλών) βαρύνεται με το ποσό των 2.701,26 ευρώ (10.008 Χ 269,91/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 1.350,63 ευρώ (2.701,26 ευρώ /2), ο δεύτερος εναγόμενος βαρύνεται με το ποσό των 2.235 ευρώ (10.008Χ 223,24/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 1.117,5 ευρώ (2.235 ευρώ/2), ο τρίτος εναγόμενος βαρύνεται με το ποσό των 524,22 ευρώ (10.008 Χ 52,38/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 262,11 ευρώ (524,22 ευρώ /2), η τέταρτη εναγόμενη βαρύνεται με το ποσό των 1.479 ευρώ (10.008 Χ 147,69/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 739,5 ευρώ (1.479 ευρώ/2). Περαιτέρω, για τη διεξαγωγή τεχνικών μελετών που απαιτούνται για την εκτέλεση των δομικών εργασιών άρσης της στατικής και δομικής επικινδυνότητας του επίδικου οικοδομήματος, δαπάνη η οποία βαρύνει τους συνιδιοκτήτες (άρθρ. 5 ν.3741/1929), απαιτούνται τα κάτωθι ποσά: α) Για τη σύνταξη αρχιτεκτονικής μελέτης, το ποσό των 14.760 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος Φ.Π.Α (12.000€+235€ ΦΠΑ 23%) (βλ. την από 22-6-2015 προσφορά του αρχιτέκτονα-μηχανικού ………), β) για τη σύνταξη τοπογραφικής μελέτης και τοπογραφικού διαγράμματος, το ποσό των 3.293,82 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος Φ.Π.Α (2.677,90 €+ 615,92€ ΦΠΑ 23%) (βλ. την από 20-6-2015 προσφορά του τοπογράφου –μηχανικού ………..) και γ) για τη σύνταξη στατικής μελέτης και επίβλεψης εργασιών, το ποσό των 4.797 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του αναλογούντος ΦΠΑ (3.900€+897 € ΦΠΑ 23%) (βλ. την από 19-6-2015 οικονομική προσφορά του πολιτικού μηχανικού ……. Συνολικά, απαιτείται το ποσό των 22.850,82 ευρώ και συνεπώς, με βάση το ποσοστό συμμετοχής στις κοινόχρηστες δαπάνες των διαδίκων, ο πρώτος εναγόμενος (εκκαλών) βαρύνεται με το ποσό των 6.167,67 ευρώ (22.850,82 Χ 269,91/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 3.083,84 ευρώ, ο δεύτερος εναγόμενος βαρύνεται με το ποσό των 5.101,22 ευρώ (22.850,82 Χ223,24/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 2.550,21 ευρώ, ο τρίτος εναγόμενος βαρύνεται με το ποσό των 1.196,93 ευρώ (22.850,82 Χ 52,38/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 598,47 ευρώ και η τέταρτη εναγόμενη βαρύνεται με το ποσό των 3.374,84 ευρώ (22.850,82 Χ 147,69/1000) και άρα σε κάθε ενάγοντα αναλογεί το ποσό των 1.687,42 ευρώ. Σημειώνεται ότι, με την προαναφερόμενη υπ΄ αριθμ. Ν247/2015 απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιώς (6ο Τριμελές σε Συμβούλιο) τέθηκε ως όρος για τη δοθείσα αναστολή εκτέλεσης της απόφασης του Δημάρχου Πόρου περί ανάκλησης της λειτουργίας καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος του πρώτου ενάγοντοςεφεσίβλητου η προηγούμενη εκπόνηση μελέτης στατικής επάρκειας του κτιρίου, γεγονός που ενισχύει την κρίση περί αναγκαιότητας σύνταξης των εν λόγω τεχνικών μελετών, απορριπτομένου ως αβάσιμου του σχετικού λόγου της έφεσης με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα.
V. Ο εκκαλών-πρώτος εναγόμενος, με τους λόγους της κρινόμενης έφεσής του, ισχυρίζεται ότι η εκκαλούμενη απόφαση έσφαλε ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και την εκτίμηση του αποδεικτικού υλικού, διότι τα ποσά που καταλογίζονται σ΄ αυτόν, ήτοι το ποσό των 1.350,63 ευρώ προς έκαστο των εναγόντων και ήδη εφεσίβλητων, το οποίο αφορά το κόστος των επεμβάσεων στο κτίριο, εκτός από τις επισημάνσεις του πρωτοκόλλου αυτοψίας, για λόγους ενδεχόμενης επικινδυνότητας και αποκατάστασης, στο οποίο έχει υπολογιστεί και απρόβλεπτο κόστος 15%, καθώς και το ποσό των 3.083,84 ευρώ που αναλογεί σε έκαστο των εναγόντων και αφορά το κόστος διεξαγωγής τεχνικών μελετών, είναι υπέρογκα και δυσανάλογα σε σχέση με τις αναγκαίες εργασίες. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς από τα αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά, και κυρίως την υπ΄ αριθμ. ……../22-1-2019 έκθεση πραγματογνωμοσύνης του διορισθέντος από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο πραγματογνώμονα …………., αλλά και τα διδάγματα της κοινής πείρας, προκύπτει ότι οι επεμβάσεις στο επίδικο κτίριο εκτός από τις επισημάνσεις του πρωτοκόλλου αυτοψίας για λόγους ενδεχόμενης επικινδυνότητας και αποκατάστασης, όπως αναλυτικά αναφέρονται ανωτέρω, περιλαμβάνονται στις αναγκαίες δαπάνες και πρέπει να πραγματοποιηθούν, επειδή αφορούν στην απρόσκοπτη λειτουργία των κοινών μερών και εγκαταστάσεων και παρίστανται αναγκαίες για τη λειτουργικότητα του διώροφου κτίσματος, προς το κοινό συμφέρον όλων των συνιδιοκτητών, αλλά και διατήρησής του κατάλληλου προς εκπλήρωση του σκοπού του. Όσον αφορά το κόστος των επεμβάσεων αυτών, δεν προκύπτει ότι είναι υπέρογκο, όπως επικαλείται ο εκκαλών, ο οποίος δεν προσάγει στοιχεία προς ενίσχυση του ισχυρισμού του, ικανά να οδηγήσουν σε διαφορετική κρίση το Δικαστήριο.
VI. Επειδή από τις διατάξεις των άρθρων 368 και 388 ΚΠολΔ προκύπτει, ότι η διάταξη πραγματογνωμοσύνης επί συγκεκριμένου ζητήματος, ή η διάταξη νέας ή επαναλήψεως, ή συμπληρώσεως της γενομένης εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου της ουσίας, η οποία δεν υπόκειται στον έλεγχο του Αρείου Πάγου. Η δε εσφαλμένη κρίση των πραγματογνωμόνων, ή η λήψη, ή μη από αυτούς υπόψη κρισίμων αποδεικτικών στοιχείων δεν καθιστά άκυρη την έκθεσή τους, αφού στο δικαστήριο εναπόκειται να αποδώσει σε αυτή την προσήκουσα αποδεικτική βαρύτητα (ΑΠ 200/2001 ΕλΔ 42/732).Στην προκείμενη περίπτωση, ο εκκαλών ισχυρίζεται ότι κατά τη διενέργεια της πραγματογνωμοσύνης δεν λήφθηκαν υπόψη του πραγματογνώμονα στοιχεία εισφερόμενα και από τις δύο πλευρές, αλλά μόνο όσα προσκομίστηκαν από την πλευρά των εναγόντων-εφεσίβλητων. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς ο ως άνω διορισθείς πραγματογνώμονας, με το να λάβει υπόψη του, όπως αναφέρει στην έκθεσή του, στοιχεία που στάθηκε εφικτό να συλλεχθούν καθώς και πρόσθετα στοιχεία που παρασχέθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο των εναγόντων (…………), όπως φωτογραφίες, σχέδια κατόψεων κ.λ.π., χωρίς να λάβει υπόψη του στοιχεία από την πλευρά των εναγομένων, αφού οι τελευταίοι δεν προσκόμισαν τέτοια, δεν καθιστά άκυρη εκ του λόγου αυτού την πραγματογνωμοσύνη, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη μείζονα πρόταση.
VII. Κατά την έννοια της διάταξης του άρθρ. 281 ΑΚ, το δικαίωμα θεωρείται ότι ασκείται καταχρηστικά όταν η συμπεριφορά του δικαιούχου, που προηγήθηκε, ή η πραγματική κατάσταση, που διαμορφώθηκε, κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε, καθιστούν μη ανεκτή την μεταγενέστερη άσκησή του, κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου, αφού τείνει στην ανατροπή κατάστασης, που δημιουργήθηκε υπό ορισμένες ειδικές συνθήκες και διατηρήθηκε για πολύ χρόνο, με επακόλουθο να συνεπάγεται επαχθείς συνέπειες για τον υπόχρεο. Απαιτείται, δηλαδή, για να χαρακτηρισθεί καταχρηστική η άσκηση του δικαιώματος, να έχει δημιουργηθεί στον υπόχρεο, από την συμπεριφορά του δικαιούχου, σε συνάρτηση και με εκείνη του υπόχρεου και μάλιστα εύλογα, η πεποίθηση ότι ο δικαιούχος δεν πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμά του. Η δημιουργία, δε, αυτής της εύλογης πεποίθησης μπορεί να συνδέεται με την αντιφατική συμπεριφορά του δικαιούχου, που συνιστά μορφή καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος. Προϋποθέσεις αυτής αποτελούν: α) η αντίφαση στην συμπεριφορά του δικαιούχου με αντιπαραβολή της παρούσας συμπεριφοράς του με αυτήν πριν από την κτήση ή άσκηση του δικαιώματος του, β) η παγίωση των έννομων σχέσεων μεταξύ δικαιούχου και υπόχρεου κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι δυνατή η χωρίς δυσκολία ανατροπή τους γ) η επέλευση επαχθών συνεπειών για τον υπόχρεο από την αναστροφή της κατάστασης όπως αυτή διαμορφώθηκε, εμπιστευόμενος ο τελευταίος την συνεπή συμπεριφορά του δικαιούχου και δ) η δημιουργία εύλογης πεποίθησης στον υπόχρεο, που να δικαιολογείται από τις περιστάσεις, την ένταση της αντίφασης και την παγίωση των έννομων σχέσεων. Συνεπώς, μόνη η αδράνεια του δικαιούχου και η καλόπιστη πεποίθηση του υπόχρεου ότι δεν υπάρχει το δικαίωμα ή δεν πρόκειται αυτό να ασκηθεί καθ` αυτού, δεν αρκεί κατ` αρχήν να καταστήσει καταχρηστική την άσκηση του δικαιώματος. Αν όμως η αδράνεια συνοδεύεται από ειδικές περιστάσεις, που συνδέονται με προηγούμενη συμπεριφορά του δικαιούχου και ο ίδιος μεταβάλλοντας τη στάση του, επιχειρεί εκ των υστέρων ανατροπή της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί και παγιωθεί, με αποτέλεσμα να επέρχονται δυσμενείς για τα συμφέροντα του υπόχρεου επιπτώσεις στην περίπτωση αυτή η άσκηση του δικαιώματος μπορεί να καταστεί μη ανεκτή κατά την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη και συνεπώς καταχρηστική και απαγορευμένη (Ολ. ΑΠ 7/2002, Ολ. ΑΠ 8/2001, ΑΠ 562/2014 ΝΟΜΟΣ Α. Γεωργιάδης ΣΕΑΚ Τόμος I άρθρο 281 αρ. 53-56).Στην προκείμενη περίπτωση, ο εναγόμενοςεκκαλών πρωτοδίκως πρότεινε τον ισχυρισμό (όπως εκτιμάται), τον οποίο επαναφέρει με σχετικό λόγο έφεσης ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ότι οι επίδικες αξιώσεις των εναγόντων-εφεσίβλητων ασκούνται κατά κατάχρηση δικαιώματος, διότι αιτούνται τη συμμετοχή τους στις δαπάνες για την επισκευή τμημάτων της οικοδομής, αν και ο πρώτος ενάγων, με δικές του ενέργειες και από αποκλειστική υπαιτιότητά του, κατέστρεψε τμήματά της, καταπάτησε κοινόχρηστους χώρους και προέβη σε αυθαίρετες εργασίες, καθιστώντας αυτήν επικίνδυνη. Ο ισχυρισμός, όμως, αυτός, ο οποίος επιχειρείται να θεμελιωθεί στη διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ, ελέγχεται ως αόριστος και επομένως απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθώς δεν προσδιορίζονται οι βλαπτικές ενέργειες στις οποίες προέβη ο πρώτος ενάγων, κατά παράβαση των κανόνων της οικοδομικής στο ένδικο κτίσμα, ώστε να διαπιστωθεί αν πράγματι αυτές τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με τις υφιστάμενες βλάβες στους κοινόχρηστους και κοινόκτητους χώρους της οικοδομής, των οποίων ζητείται η αποκατάσταση με την ανάλογη συμμετοχή και των εναγομένων. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, με την υπ΄ αριθμ. 1052/2018 εν μέρει οριστική και εν μέρει μη οριστική απόφασή του, ορθά απέρριψε με την ίδια αιτιολογία τον ισχυρισμό αυτό και ο σχετικός λόγος έφεσης του εκκαλούντος, είναι αβάσιμος και απορριπτέος. Σημειώνεται ότι, παρότι η έφεση δεν απευθύνθηκε ρητά κατά της με αριθμ. 1052/2018 απόφασης του πρώτου βαθμού, θεωρείται αυτή εκ του νόμου ως συνεκκληθείσα (άρθρ. 513 παρ. 2 ΚΠολΔ), κατά τη διάταξή της με την οποία απορρίφθηκε η ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος και επομένως μπορεί αυτή να προσβληθεί με λόγο έφεσης και να επανεξεταστεί από το Εφετείο (ΑΠ 210/2010 Τρ.Ν.Πλ. ΝΟΜΟΣ).
VIII. Κατόπιν, αυτών, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλούμενη απόφαση, αναγνώρισε την υποχρέωση του πρώτου εναγομένου εκκαλούντος να καταβάλει σε έκαστο των εναγόντων το συνολικό ποσό των 5.349,03 ευρώ (914,56+1350,63+3.083,84), δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή του νόμου και την εκτίμηση των αποδείξεων και επομένως, πρέπει, η κρινόμενη έφεση να απορριφθεί στο σύνολό της ως ουσιαστικά αβάσιμη. Τα δικαστικά έξοδα του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας των εφεσίβλητων, πρέπει, κατόπιν υποβολής του σχετικού, νόμιμου αιτήματος τους (άρθρο 106, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), να επιβληθούν σε βάρος του εκκαλούντος (άρθρ. 176,183 και 189 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό. Επίσης, λόγω της απόρριψης της έφεσης, πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή του παράβολου, που προκαταβλήθηκε από τον εκκαλούντα στο δημόσιο ταμείο (άρθρο 495 παρ. 3 ΚΠολΔ).
ΙΧ. Περαιτέρω, από τη διάταξη δε της παρ. 2 του άρθρου 283 ΚΠολΔ, κατά την οποία οι παρεμπίπτουσες αγωγές μπορούν να ασκηθούν σε κάθε στάση της δίκης και κατ` έφεση, εκτός αν περιέχουν αυτοτελή αίτηση, σε συνδυασμό προς τις διατάξεις των άρθρων 111, 223, 224 και 525 παρ. 2 και 3 ΚΠολΔ, συνάγεται σαφώς ότι δεν είναι παραδεκτή η άσκηση για πρώτη φορά κατ` έφεση με τις έγγραφες προτάσεις (ή με το δικόγραφο της έφεσης) μόνο παρεμπίπτουσας αγωγής η οποία περιέχει αυτοτελή αίτηση, διότι αυτή πρέπει να ασκηθεί ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου του πρώτου βαθμού τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 215 ΚΠολΔ (βλ. ΑΠ 1305/1983 ΝοΒ 32. 1031), ενώ, αν η παρεμπίπτουσα αγωγή δεν περιέχει αυτοτελή αίτηση και ειδικότερα αν περιέχει αίτηση για παρεπόμενες απαιτήσεις που γεννήθηκαν μετά τη συζήτηση κατά την οποία εκδόθηκε η πρωτόδικη απόφαση, μπορεί να ασκηθεί για πρώτη φορά κατ` έφεση με τις έγγραφες προτάσεις ή με το δικόγραφο της εφέσεως. (EφΠατρ 358/1993 ΝΟΜΟΣ). Στην προκείμενη περίπτωση, οι ενάγοντες εφεσίβλητοι με τις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσαν ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ζητούν να αναγνωρισθεί η υποχρέωση των εναγομένων, εκ των οποίων ο πρώτος είναι ο εκκαλών, να τους καταβάλουν τους νόμιμους τόκους υπερημερίας από την επομένη της επίδοσης της αγωγής, ήτοι από 31-12-2015 έως και τη συζήτηση της ένδικης έφεσης (5-11-2020), των τόκων υπολογιζομένων επί του συνολικώς επιδικασθέντος ποσού των 33.344 ευρώ, το οποίο αναγνωρίσθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι οφείλουν να τους καταβάλουν οι εναγόμενοι. Η αίτηση αυτή, περιέχουσα παρεπόμενη μη αυτοτελή απαίτηση, καθ΄ ό μέρος στρέφεται κατά του πρώτου εναγομένου εκκαλούντος, παραδεκτά ασκείται και είναι νόμιμη κατά το μέρος που ζητούνται τόκοι υπερημερίας, αναγόμενοι στο χρονικό διάστημα από τη συζήτηση της προσβαλλόμενης απόφασης (20-5-2019) και μέχρι τη συζήτηση της έφεσης (5-11-2020), στηριζόμενη στις προαναφερόμενες νομικές διατάξεις, καθώς κατ΄ άρθρο 525 παρ. 3 ΚΠολΔ επιτρέπεται στη δευτεροβάθμια δίκη να υποβληθούν με τις προτάσεις αιτήσεις για παρεπόμενες απαιτήσεις που γεννήθηκαν μετά τη συζήτηση κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση. Κατά το μέρος της, όμως, με το οποίο στρέφονται κατά των λοιπών εναγομένων της πρωτοβάθμιας δίκης-μη εκκαλούντων, η αίτηση είναι απαράδεκτη, καθώς λόγω της μη άσκησης έφεσης, δεν υφίσταται εκκρεμοδικία και αυτοί δεν συμμετέχουν στη δίκη. Συνεπώς, πρέπει, κατά το μέρος που κρίθηκε παραδεκτή και νόμιμη η αίτηση, να γίνει αυτή δεκτή ως και κατ΄ ουσίαν βάσιμη και να αναγνωριστεί η υποχρέωση του πρώτου εναγομένου εκκαλούντος να καταβάλει στους ενάγοντες εφεσίβλητους τόκους υπερημερίας επί του ποσού που αναγνωρίσθηκε με την πρωτόδικη απόφαση ότι οφείλει σε έκαστο των εναγόντων (5.349,03 ευρώ), για το χρονικό διάστημα από 20-5-2019 έως 5-11-2020, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων την από 10-12-2019 και με αριθμό κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ ………/2020 έφεση κατά της υπ΄ αριθμ. 3392/2019 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς (διαδικασία μισθωτικών διαφορών).
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και απορρίπτει κατ΄ ουσίαν αυτήν.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον εκκαλούντα στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων των εφεσίβλητων, τα οποία ορίζει σε πεντακόσια ευρώ (500€).
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την εισαγωγή του κατατεθέντος παραβόλου στο Δημόσιο Ταμείο.
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την υποβληθείσα με τις προτάσεις αίτηση των εναγόντων-εφεσίβλητων.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι ο πρώτος εναγόμενος-εκκαλών υποχρεούται να καταβάλει στους ενάγοντες εφεσίβλητους νόμιμους τόκους υπερημερίας επί του ποσού που αναγνωρίσθηκε με την υπ΄ 3392/2019 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς ότι οφείλει να τους καταβάλει, για το χρονικό διάστημα από 20-5-2019 έως 5-11-2020.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 2 Μαρτίου 2021, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ