“Κλήθηκε να επιδείξει προσαρμοστικότητα στις εξελισσόμενες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και στην ολοένα αυξανόμενη πολυπλοκότητα του διοικητικού δικαίου” δήλωσε η πρόεδρος Ευαγγελία Νίκα.
Τα στατιστικά για το ΣτΕ σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022 παρουσιάζει το ανώτατο δικαστήριο της χώρας με μια έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκκρεμείς υποθέσεις, που παρουσιάζονται με γράφημα στη σελίδα 22 της έκθεσης και συγκεκριμένα:
-Την 1/1/2022 οι εκκρεμείς υποθέσεις ήταν 12.312 και στις 31.12.2022 ήταν 11.881. Εισήχθησαν 3060 και διεκπεραιώθηκαν εντός του έτους 3491
-Από τις 3.060 αιτήσεις που έφτασαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, οι 2.641 αφορούσαν αιτήσεις ακύρωσης και αναίρεσης αποφάσεων – 1.278 ακύρωσης και 1.363 αναίρεσης – ενώ οι υπόλοιπες οι 278 εφέσεις και οι υπόλοιπες 141 λοιπά ένδικα μέσα.
«Το Συμβούλιο της Επικρατείας διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην προάσπιση του κράτους δικαίου και στη διασφάλιση της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Με τους εξαιρετικά καταρτισμένους δικαστές του, το αφοσιωμένο προσωπικό του και την ακλόνητη δέσμευση για παροχή δικαστικής προστασίας υψηλής ποιότητας, το Δικαστήριο συνεχίζει να εκπληρώνει τη συνταγματική του αποστολή για παροχή δίκαιης και αμερόληπτης κρίσης» δήλωσε η νέα πρόεδρος Ευαγγελία Νίκα.
Η ίδια τόνισε πως «πιστεύουμε ακράδαντα ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού στη Δικαιοσύνη και η παρούσα έκθεση αποσκοπεί στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης αυτής παρέχοντας λεπτομερή περιγραφή του έργου του Δικαστηρίου. Κατά το προηγούμενο έτος, το Συμβούλιο της Επικρατείας κλήθηκε να επιδείξει προσαρμοστικότητα στις εξελισσόμενες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και στην ολοένα αυξανόμενη πολυπλοκότητα του διοικητικού δικαίου. Η δέσμευση των δικαστών του στη νομική επιστήμη, την αυστηρή ανάλυση και τη σχολαστική αντιμετώπιση κάθε μιας από τις υποθέσεις που χειρίστηκαν επέτρεψε στο Δικαστήριο να εκδώσει σημαντικές στο πεδίο του συνταγματικού και διοικητικού δικαίου αποφάσεις».
Στατιστικά για το ΣτΕ: Οι επιπτώσεις και τα κέρδη της πανδημίας
Παρά την πανδημία, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) περιόρισε πάντως τις εκκρεμείς υποθέσεις στη διάρκεια του 2022. «Η δέσμευση των δικαστών του στη νομική επιστήμη, την αυστηρή ανάλυση και τη σχολαστική αντιμετώπιση κάθε μιας από τις υποθέσεις που χειρίστηκαν επέτρεψε στο Δικαστήριο να εκδώσει σημαντικές στο πεδίο του συνταγματικού και διοικητικού δικαίου αποφάσεις» λέει η κυρία Νίκα.
Ειδικότερα, στην έκθεση γίνεται αναφορά στο γεγονός πως το 2022 σηματοδοτήθηκε από την επιστροφή του Συμβουλίου της Επικρατείας στη συνήθη λειτουργία του, με φυσική παρουσία δικαστών, δικηγόρων, υπαλλήλων και διαδίκων στο Αρσάκειο Μέγαρο. «Και, παρά το ότι ήρθησαν όλοι οι περιορισμοί που είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ωστόσο διατηρήθηκαν δύο καινοτομίες που κληροδότησε στο Δικαστήριο η δύσκολη αυτή περίοδος: η δυνατότητα να συμβουλεύονται οι διάδικοι ηλεκτρονικά την έκθεση έδρας και η δυνατότητα διενέργειας τηλεδιασκέψεων, όταν διάσκεψη με φυσική παρουσία δεν είναι δυνατή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η δυνατότητα αυτή αξιοποιήθηκε σε 145 από τις αποφάσεις του 2022. Ουδέν κακόν αμιγές καλού. Ο χάρτης αυτός, εφαρμοστέος σε όλα τα δικαστικά καθήκοντα των μελών του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποτυπώνει σε ενιαίο κείμενο, δημόσια προσβάσιμο (www.adjustice.gr), βασικές αρχές δικαστικής δεοντολογίας και πρότυπα συμπεριφοράς που απορρέουν από αυτές. Τα πρότυπα αυτά υφίσταντο ήδη ως στοιχείο του δικαστικού λειτουργήματος, καθώς αντλήθηκαν από τις παραδόσεις του Δικαστηρίου, εμπλουτίστηκαν δε με καλές πρακτικές, έμπνευση για τις οποίες αποτέλεσαν κείμενα ήπιου δικαίου διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών, ιδίως του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η διατύπωση γραπτών γνωμοδοτήσεων επί ερωτημάτων σχετικά με την εφαρμογή του Χάρτη ανατέθηκε σε Συμβούλιο Δεοντολογίας, που αποτελείται από έναν αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως πρόεδρο, ένα Σύμβουλο της Επικρατείας και ένα δικαστικό λειτουργό που υποδεικνύεται από την Ένωση Δικαστικών Λειτουργών του Συμβουλίου της Επικρατείας. Άλλη μια καινοτομία για το έτος που πέρασε ήταν ότι υιοθετήθηκε με την 3/2022 απόφαση της Ολομέλειας Χάρτης Δεοντολογίας των μελών του» τονίζεται.
Οι πρωταθλητές των Προεδρικών Διαταγμάτων
Προς επεξεργασία από το ΣτΕ τέθηκαν το 2022 και σειρά Προεδρικών Διαταγμάτων. Την πρώτη θέση με 75 Διατάγματα καταλαμβάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ακολουθεί το Εσωτερικών με 23 και το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με 16 και το υπουργείο Εργασίας με 12 Διατάγματα.
Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, εξέτασε ζητήματα για πολύτεκνους, συνταξιοδοτικά δικαιώματα, θέματα εκπαίδευσης, καθώς και τον έλεγχο δικαιολογητικών και όρων προκηρύξεων και έκδοσης οργάνωσης της εκπαίδευσης.
Το έτος 2022 εκδόθηκαν επίσης αρκετές αποφάσεις με τις οποίες κρίθηκαν σημαντικά ζητήματα συνταγματικότητας πολλών από τα μέτρα που είχαν ληφθεί για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού covid-19, σε συνέχεια των αποφάσεων που είχαν ήδη αρχίσει να δημοσιεύονται από το 2020 σε επίπεδο προσωρινής και το 2021 και σε επίπεδο οριστικής δικαστικής προστασία