Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΕΦΚΑ
Σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα κινούνται οι αμοιβές των εργαζομένων, παρά τις αυξήσεις που δόθηκαν τα τελευταία χρόνια. Ένας στους τέσσερις μισθωτούς (26%) – συγκεκριμένα 640.718 άτομα σε σύνολο 2.455.046 που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα – εργάζονται με συμβάσεις μερικής απασχόλησης και λαμβάνουν κατά μέσο όρο μισθό 430,81 ευρώ, που αντιστοιχεί σε καθαρές αποδοχές της τάξεως των 346 ευρώ.
Σύμφωνα με τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις των επιχειρήσεων οι 1.815.954 εργαζόμενοι (74% του συνόλου) λαμβάνουν μισθό 1.251,61 ευρώ μεικτά (περίπου 1.140 ευρώ καθαρές αποδοχές).
Έτσι, συνολικά, ο μέσος μισθός στη χώρα μας διαμορφώνεται στα 1.038,23 ευρώ μεικτά ή 910 ευρώ «καθαρά».
Τα στοιχεία του ΕΦΚΑ
Συνεπώς, ο συνολικός μέσος όρος των μισθών που καταβάλλονται στον ιδιωτικό τομέα υποχωρεί σημαντικά, στα επίπεδα των 1.038,23 ευρώ, δηλαδή περίπου 910 ευρώ καθαρές αποδοχές.
Τα στοιχεία του ΕΦΚΑ (Φεβρουαρίου 2023) δείχνουν οτι παρά την αύξηση κατά 4% που διαπιστώθηκε σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022, ωστόσο υπολείπεται σημαντικά του πληθωρισμού.
Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, τα οποία δείχνουν την χώρα μας στην τρίτη θέση από το τέλος, σε σύνολο 38 χωρών, αναφορικά με το ύψος του μέσου μισθού. Η Ελλάδα είχε – το 2022 – μέσο ετήσιο μισθό 25.979 δολάρια (23.640 ευρώ), όταν ο μέσος των χωρών του ΟΟΣΑ, κινήθηκε στα 53.416 δολάρια
Πάντως τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ σύμφωνα με την οποία ο πραγματικός μισθός στην Ελλάδα υποχώρησε το 2022 έως 8,7%, παρά τις αυξήσεις στις κατώτατες αποδοχές που πραγματοποίησε η κυβέρνηση
Μισθοί και συμβάσεις
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης η απομείωση των μέσων μισθών είναι αποτέλεσμα της κατάρρευσης των συλλογικών συμβάσεων. Η έκθεση καταγράφει πως οι ελάχιστες κλαδικές συμβάσεις που υπεγράφησαν στο μεγαλύτερο μέρος τους δεν επηρέασαν τις αποδοχές των εργαζομένων, δηλαδή δεν προέβλεπαν αυξήσεις.
Συγκεκριμένα μόνο εννέα από τις 24 κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις που υπογράφηκαν το 2022 προβλέπουν αύξηση των αποδοχών. Οι υπόλοιπες διατηρούν αμετάβλητες τις αμοιβές όπως είχαν διαμορφωθεί από τις προηγούμενες συμβάσεις.
Η έκθεση επισημαίνει ότι το 2022 δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος στο θέμα της αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου των συμβάσεων, ούτε αυξήθηκε ο αριθμός τους. Σημειώνεται ότι τα συνδικάτα ζητούν την επαναφορά του νομικού πλαισίου που ίσχυε πριν την οικονομική κρίση.
Επίσης υπογραμμίζει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2041 για τους «επαρκείς κατώτατους μισθούς» προβλέπει ότι στα κράτη – μέλη (όπως η Ελλάδα) θα πρέπει να καλύπτεται το 70% των εργαζομένων του από συλλογικές διαπραγματεύσεις. Σημειώνεται ότι η χώρα μας υπολείπεται αυτού του στόχου.
Η ΕΓΣΣΕ
Ειδικότερα, κατά το 2022 υπογράφηκαν 25 ΣΣΕ κλαδικού ή ομοιοεπεγγελματικού, εθνικού ή τοπικού χαρακτήρα. Από αυτές, η μια σύμβαση αφορά την ανανέωση της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) του 2022, η οποία περιλαμβάνει μόνο θεσμικούς όρους. Οι 16 είναι εθνικές, κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές και οι οκτώ είναι τοπικές, κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές.
Επιπλέον, κατά το ίδιο έτος υπογράφηκαν 217 επιχειρησιακές συμβάσεις. Η συντριπτική πλειονότητα των συμβάσεων αυτών, δηλαδή οι 137 επιχειρησιακές συμβάσεις (63%), οι οποίες καλύπτουν 140.993 μισθωτούς εργαζόμενους, διατηρούν αμετάβλητες τις αποδοχές, ενώ οι υπόλοιπες 80 επιχειρησιακές συμβάσεις (27%) προβλέπουν μισθολογικές αυξήσεις και αφορούν 27.369 εργαζομένους
Τέλος, σε ο ,τι αφορά τους μισθολογικούς όρους των συλλογικών συμβάσεων που υπογράφηκαν το 2022, προκύπτει ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους διατηρούν αμετάβλητες τις αποδοχές με βάση τις προηγούμενες συμβάσεις. Μόνο εννιά από τις 24 κλαδικές συμβάσεις που υπογράφηκαν το 2022 προβλέπουν αύξηση των αποδοχών.