ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 3ο
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ευαγγελία Πανταζή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη K.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις …………, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των :
ΕΚΚΑΛΟΥΣΩΝ-ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ: 1) ……….. η οποία εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσιά της δικηγόρο Μαύρα Μήτσουρα και 2) ………….. η οποία παραστάθηκε μετά της πληρεξουσίας της δικηγόρου Μαύρας Μήτσουρα.
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ-ΕΚΚΑΛΟΥΣΩΝ: 1) ………… κι 2) ……….. οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από την πληρεξούσιά τους δικηγόρο Ευγενία Σούλα (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
Οι εκκαλούσες-εφεσίβλητες άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 11.8.2020 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2020) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 2112/2022 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που δέχθηκε εν μέρει την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλαν ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου α) οι ενάγουσες και ήδη εκκαλούσες-εφεσίβλητες με την από 16.9.2022 (ΓΑΚ/ΕΑΚ Πρωτ. ……./2022-ΓΑΚ/ΕΑΚ Εφετ. …………/2022) έφεσή τους και β) οι εναγόμενες και ήδη εφεσίβλητες-εκκαλούσες με την από 30.9.2022 (ΓΑΚ/ΕΑΚ Πρωτ. ……../2022-ΓΑΚ/ΕΑΚ Εφετ. ………/2022) έφεσή τους. Δικάσιμος των ως άνω εφέσεων ορίσθηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Η πληρεξούσια δικηγόρος των εκκαλουσών-εφεσιβλήτων, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, αναφέρθηκε στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε και η πληρεξούσια δικηγόρος των εφεσιβλήτων-εκκαλουσών, η οποία παραστάθηκε με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξε τις απόψεις της με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσε.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Οι υπό κρίση από 16.9.2022 και 30.9.2022 εφέσεις κατά της υπ΄αριθμ. 2112/2022 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών (από την σχέση οροφοκτησίας) διαφορών (άρθρο 614 αρ. 2 ΚΠολΔ), επί της από 11.8.2020 αγωγής των εναγουσών και ήδη εκκαλούντων και εφεσίβλητων, ασκήθηκαν εμπρόθεσμα και κατά τις νόμιμες διατυπώσεις (άρθρα 19, 495 παρ. 1, 511, 513 παρ.1 περ. β`, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 1 ΚΠολΔ), δεδομένου ότι η επίδοση της εκκαλουμένης έλαβε χώρα την 1.9.2022 (βλ. την επισημείωση στο σώμα της του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών με έδρα τον Πειραιά Μιχαήλ Γεωργούλη) και οι εφέσεις κατατέθηκαν στην γραμματεία του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου την 16.9.2022 και την 4.10.2022 αντίστοιχα, (σημ. ότι η 4.10.2022 ήταν η πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά τις εξαιρετέες 1η, 2η και 3η/10/2022 – άρθρο 144 παρ 1 ΚΠολΔ). Πρέπει, επομένως, αφού συνεκδικαστούν λόγω της προφανούς μεταξύ τους συνάφειας και προς διευκόλυνση της διεξαγωγής της δίκης και μείωση των εξόδων (άρθρο 246 ΚΠολΔ), να ερευνηθούν περαιτέρω ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων τους (άρθρο 533 ΚΠολΔ), κατά την ίδια ως άνω διαδικασία, που εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, δεδομένου ότι έχουν καταβληθεί και τα νόμιμα (υπ΄αριθμ. …… και …. …) παράβολα κατ` άρθρο 495 παρ. 3 ΚΠολΔ.
Με την ως άνω αγωγή τους, που άσκησαν ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, οι ενάγουσες, (ήδη εκκαλούσες και εφεσίβλητες), ισχυρίσθηκαν ότι, δυνάμει των αναφερομένων στο δικόγραφό τους νομίμως μεταγραφέντων συμβολαίων, είναι επικαρπώτριες των περιγραφόμενων οριζοντίων ιδιοκτησιών και δη η μεν πρώτη του ισογείου διαμερίσματος, επιφάνειας 110 τ.μ., με αριθμό ΚΑΕΚ …………., η δε δεύτερη του διαμερίσματος του δευτέρου ορόφου, επιφάνειας 95,27 τ.μ., με αριθμό ΚΑΕΚ ………, της οικοδομής που βρίσκεται επί της οδού ………. στην περιοχή “………..” του Κορυδαλλού Αττικής. Ότι στην ίδια οικοδομή η πρώτη εναγομένη, ήδη εκκαλούσα και εφεσίβλητη, είναι κυρία του ανεγερθέντος αυθαιρέτως, (χωρίς πολεοδομική άδεια), διαμερίσματος του τρίτου ορόφου, επιφάνειας 36,56 τ.μ., με ΚΑΕΚ …….. και επικαρπώτρια του διαμερίσματος του πρώτου ορόφου, με ΚΑΕΚ ………….. του οποίου ψιλή κυρία είναι η δεύτερη των εναγομένων. Ότι η πολυόροφη αυτή οικοδομή έχει υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3741/1929 και των άρθρων 1002 και 1117 του Α.Κ. δυνάμει της υπ΄αριθμ. ………/24-9-1974 πράξεως συστάσεως οριζοντίων ιδιοκτησιών του συμβολαιογράφου Νίκαιας …….., η οποία έχει μεταγραφεί νόμιμα. Ότι οι εναγόμενες, με σειρά ενεργειών και παραλείψεων, παραβλάπτουν την ακώλυτη χρήση των οριζοντίων ιδιοκτησιών τους των οποίων έχουν την επικαρπία και παρεμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβασή τους και τη χρήση των κοινοχρήστων χώρων της πολυκατοικίας ως εξής: Η πρώτη εναγομένη, η οποία ανήγειρε αυθαίρετο κτίσμα επί του τρίτου ορόφου της οικοδομής, χωρίς δηλαδή πολεοδομική άδεια και, επομένως, χωρίς μελέτη επιπτώσεων του νέου φορτίου επί της όλης οικοδομής, προσέβαλε τα άνω δικαιώματά τους: α) με την παρεμπόδιση της ομαλής απορροής των ομβρίων υδάτων στον ακάλυπτο κοινόχρηστο χώρο του τρίτου ορόφου, (τοποθέτηση κακότεχνης περιμετρικής πλακόστρωσης, φθαρμένη πλακόστρωση του εξώστη του διαμερίσματός της επί της προσόψεως στην οδό …………, κατάργηση της υπάρχουσας δεύτερης υδρορροής, διοχέτευση των νερών της κεραμοσκεπής του κτιρίου της στην εναπομείνασα μία υδρορροή και έλλειψη συντήρησης της τελευταίας), τα οποία (ύδατα) είτε εκχέονται προς το κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο, είτε λιμνάζουν επί του ακαλύπτου χώρου του Γ΄ορόφου, με συνέπεια να δημιουργείται έντονη υγρασία και μούχλα στην υποκείμενη ιδιοκτησία του δευτέρου ορόφου, στην οποία κατοικεί η δεύτερη εξ αυτών, β) με το αυθαίρετο κλείδωμα της μοναδικής εισόδου που οδηγεί στην ακάλυπτη επιφάνεια του τρίτου ορόφου που εμποδίζει την ελεύθερη πρόσβασή τους στον κοινόχρηστο αυτό χώρο και γ) με την τοποθέτηση του αγωγού της αποχέτευσης του τρίτου ορόφου μέσα από την αυλή του ισογείου, με δυσμενή αποτελέσματα ακαθαρσιών και υγρασίας. Η δεύτερη εναγομένη προσέβαλε τα δικαιώματά τους: α) με την τοποθέτηση τέντας και κιγκλιδωμάτων στο ακάλυπτο δώμα – πλάκα οροφής του ισογείου διαμερίσματος της πρώτης εξ αυτών, τα οποία εμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβασή τους στο χώρο αυτό, β) με την τοποθέτηση τέντας και γλαστρών με φυτά στον ίδιο χώρο που δημιουργούν συνθήκες υγρασίας στο υποκείμενο διαμέρισμα του ισογείου ορόφου, και γ) εγκατέλειψε το μπουρί της σόμπας πετρελαίου στον φωταγωγό της πολυκατοικίας. Ότι επιπρόσθετα, αμφότερες οι εναγόμενες κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας καθ΄όλη την διάρκεια της ημέρας και της νύχτας και με τον τρόπο αυτό τις παρεμποδίζουν στην ελεύθερη χρήση της, προξενούν φθορές στα κοινόχρηστα μέρη της οικοδομής και ρυπαίνουν το κλιμακοστάσιο και την πίσω αυλή. Με βάση το ιστορικό αυτό ζητούσαν: 1) να παύσουν οι εναγόμενες και, ιδίως, η πρώτη εξ αυτών να κλειδώνει την είσοδο στον ακάλυπτο κοινόχρηστο χώρο του Γ΄ορόφου, 2) να παύσουν να κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας κατά τις ώρες 7.00 π.μ έως 23 μ.μ, 3) να παύσουν να προκαλούν φθορές στα κοινόχρηστα, να ρυπαίνουν το κλιμακοστάσιο και να τοποθετούν διάφορα αντικείμενα σε αυτό. 4) να υποχρεωθεί η πρώτη των εναγομένων να επιδιορθώσει την υδρορροή στην ταράτσα του τρίτου ορόφου της οικοδομής και να παύσει να επεμβαίνει σε αυτή ή και να επιλύσει το πρόβλημα της απορροής των ομβρίων υδάτων με τη δημιουργία και δεύτερης υδρορροής, άλλως να επιτραπεί στις ενάγουσες να το πράξουν με δαπάνες και των εναγομένων κατ’ αναλογία της συνιδιοκτησίας τους. 5) να υποχρεωθεί η πρώτη των εναγομένων να αφαιρέσει – μετακινήσει το σύστημα απορροής των ομβρίων υδάτων της κεραμοσκεπής (λούκι) του αυθαιρέτου κτίσματος στον Γ΄όροφο της οικοδομής, τοποθετώντας το εκ διαμέτρου αντίθετα και μέχρι το πεζοδρόμιο στο ισόγειο της οικοδομής, ώστε να μην απορρέουν τα όμβρια ύδατα από την κεραμοσκεπή της ιδιοκτησίας της στην ίδια υδρορροή της ταράτσας, άλλως να επιτραπεί στην δεύτερη ενάγουσα να το πράξει με δαπάνες της πρώτης εναγομένης, 6) να υποχρεωθεί η πρώτη των εναγομένων να αφαιρέσει τα πλακάκια, που έχει τοποθετήσει σε τμήμα της ταράτσας του Γ΄ορόφου στο βορειοανατολικό μέρος της, χωρίς ορθή ρύση και ψηλότερα από το επίπεδο της απόληξης του κλιμακοστασίου, άλλως να επιτραπεί στις ενάγουσες να το πράξουν με δαπάνες της πρώτης εναγομένης, 7) να υποχρεωθεί η πρώτη των εναγομένων να αντικαταστήσει τα πλακάκια του εξώστη του τρίτου ορόφου, άλλως να επιτραπεί στην δεύτερη ενάγουσα να το πράξει με δαπάνες της πρώτης εναγομένης, 8) να υποχρεωθούν αμφότερες οι εναγόμενες να αφαιρέσουν το μπουρί της σόμπας από το φωταγωγό της πολυκατοικίας, άλλως να επιτραπεί στις ενάγουσες να το πράξουν με δαπάνες των εναγομένων, 9) να υποχρεωθούν αμφότερες οι εναγόμενες να αφαιρέσουν την τέντα και τα κιγκλιδώματα, που έχουν τοποθετήσει στην κοινόχρηστη ταράτσα του πρώτου ορόφου, άλλως να επιτραπεί στις ενάγουσες να το πράξουν με δαπάνες των εναγομένων, 10) να υποχρεωθούν αμφότερες να προβούν στον καθαρισμό της πίσω αυλής, άλλως να επιτραπεί στις ενάγουσες να το πράξουν με δαπάνες των εναγομένων και 11) να απειληθεί κατά των εναγομένων προσωπική κράτηση διάρκειας έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή ύψους 5.000 € για κάθε μελλοντική παραβίαση της εκδοθησομένης αποφάσεως, καθώς και να κηρυχθεί η απόφαση προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστούν οι εναγόμενες στα δικαστικά τους έξοδα.
Επί της αγωγής αυτής εκδόθηκε η εκκαλουμένη απόφαση, η οποία, αφού έκρινε νόμιμη την αγωγή, κρίνοντας ότι η πλάκα οροφής του ισογείου στον Α΄ όροφο της οικοδομής και ο ακάλυπτος χώρος στον Γ΄ όροφο της οικοδομής δεν είναι κοινόχρηστοι χώροι, απέρριψε ως αβάσιμα στην ουσία τους τα υπό στοιχεία 1, 3, 5, 9 και 10 αιτήματά της (να παύσουν να κλειδώνουν την είσοδο στην ταράτσα του τρίτου ορόφου, να προκαλούν φθορές και να ρυπαίνουν το κλιμακοστάσιο, να αφαιρέσουν το σύστημα (λούκι) απορροής των ομβρίων υδάτων στην κεραμοσκεπή του τρίτου ορόφου, να αφαιρέσουν την τέντα και τα κιγκλιδώματα στην ταράτσα του ισογείου στον Α΄ όροφο της οικοδομής και να καθαρίσουν την πίσω αυλή) και έκανε δεκτή την αγωγή κατά τα λοιπά, (ως προς τα με στοιχεία 2, 4, 6, 7 και 8 αιτήματά της), υποχρεώνοντας αμφότερες τις εναγόμενες, με την απειλή προσωπικής κράτησης και χρηματικής ποινής, να παύσουν να κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας από ώρα 7:00 π.μ έως 11:00 μ.μ και την πρώτη εναγομένη α) να αναλάβει το μπουρί της σόμπας από τον κοινόχρηστο φωταγωγό, β) να προβεί στην επισκευή της υδρορροής και να παύσει να επεμβαίνει σαυτή στο μέλλον, γ) να αφαιρέσει τα πλακάκια στο βορειοανατολικό μέρος του ακαλύπτου χώρου του Γ΄ορόφου και δ) να αντικαταστήσει τα πλακάκια στο μπαλκόνι του ιδίου ορόφου στο νοτιοδυτικό μέρος προς την οδό …………, άλλως, αν δηλαδή αρνηθεί η πρώτη εναγομένη να προβεί στις παραπάνω με στοιχεία β΄, γ΄, και δ΄ ενέργειες, επιτρέπει στην δεύτερη ενάγουσα να προβεί στις αντίστοιχες ενέργειες με δαπάνες που θα καταλογισθούν για μεν την περίπτωση β΄ (επισκευή υδρορροής) σε βάρος και των εναγομένων κατά τον λόγο της συνιδιοκτησίας τους για δε τις γ΄και δ΄ περιπτώσεις σε βάρος της πρώτης εναγομένης.
Κατά της αποφάσεως αυτής παραπονούνται ήδη οι διάδικοι με τις αντίθετες εφέσεις τους και τους διαλαμβανόμενους σε αυτές λόγους, οι οποίοι ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων, προσβάλλοντας ειδικότερα την εκκαλουμένη οι μεν ενάγουσες μόνο ως προς τις διατάξεις της που απέρριψε τα με στοιχεία 9 και 10 αιτήματά τους, (που αφορούν το κλείδωμα της εισόδου στον ακάλυπτο χώρο του Γ΄ ορόφου, και την τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων, τέντας και γλαστρών στην ταράτσα του ισογείου στον Α΄όροφο), οι δε εναγόμενες ως προς τις διατάξεις της με τις οποίες έγιναν δεκτά τα με στοιχεία 2, 4, 6 και 7 αιτήματά της (να παύσουν να κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας από 7:00 π.μ έως 11:00 μ.μ, να επισκευάσει η πρώτη εξ αυτών την υδρορροή, να αφαιρέσει τα πλακάκια στο βορειοανατολικό μέρος της ταράτσας του Γ΄ορόφου και να αντικαταστήσει τα πλακάκια στο μπαλκόνι του ιδίου ορόφου στο νοτιοδυτικό μέρος), Ζητεί δε η κάθε πλευρά την εξαφάνιση της εκκαλουμένης κατά το μέρος που προσβάλλεται με την αντίστοιχη έφεσή τους, προκειμένου για μεν τις ενάγουσες να γίνει δεκτή και ως προς τα προσβαλλόμενα κεφάλαιά της η ένδικη αγωγή τους, για δε τις εναγόμενες προκειμένου να απορριφθεί αυτή και ως τα προσβαλλόμενα κεφάλαιά της.
Από τα άρθρα 335, 338, 339, 340 και 346 του ΚΠολΔ συνάγεται ότι το δικαστήριο της ουσίας, προκειμένου να σχηματίσει την κρίση του για το αποδεικτικό πόρισμα αναφορικά με τους πραγματικούς ισχυρισμούς των διαδίκων, που έχουν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης και έχουν ανάγκη απόδειξης, υποχρεούται να λάβει υπόψη του όλα τ’ αποδεικτικά μέσα, τα οποία επικαλούνται και νόμιμα προσκομίζουν οι διάδικοι, μεταξύ των οποίων τα έγγραφα και οι ένορκες βεβαιώσεις που προσάγονται είτε προς άμεση απόδειξη είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Δεν είναι πάντως αναγκαίο να γίνεται ειδική μνεία και χωριστή αξιολόγηση του καθενός από τ’ αποδεικτικά μέσα. Η παράβαση της ανωτέρω υποχρέωσης του δικαστηρίου της ουσίας ιδρύει τον προβλεπόμενο από το άρθρο 559 αρ. 11 ΚΠολΔ λόγο αναίρεσης. Ειδικότερα για τις ένορκες βεβαιώσεις, οι οποίες κατά το άρθρο 270 παρ. 2 ΚΠολΔ αποτελούν ιδιαίτερο και αυτοτελές αποδεικτικό μέσο, πρέπει να γίνεται μνεία στην απόφαση ότι λήφθηκαν υπόψη, χωρίς να είναι αναγκαία η χωριστή μνημόνευση της κάθε μιας από αυτές, πλην του ότι γι’ αυτές τηρήθηκαν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Όσον αφορά τις ένορκες βεβαιώσεις, οι οποίες έχουν ληφθεί εξ αφορμής άλλης δίκης, πριν από την άσκηση της αγωγής και προσκομίζονται με επίκληση κατά τη συζήτηση της, δεν αποτελούν ιδιαίτερα αποδεικτικά μέσα, ώστε να απαιτείται ειδική μνεία αυτών στην απόφαση, αλλά αποτελούν απλά έγγραφα που συνεκτιμώνται για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, εφόσον βέβαια, δεν λήφθηκαν για να χρησιμεύσουν ως αποδεικτικά μέσα στη συγκεκριμένη δίκη. Στην περίπτωση αυτή αρκεί να βεβαιώνεται από την απόφαση ότι λήφθηκαν υπόψη όλα τα έγγραφα που προσκόμισαν και επικαλέστηκαν οι διάδικοι, ώστε να μη καταλείπεται καμία αμφιβολία ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη του και το έγγραφο αυτό της ένορκης βεβαίωσης (Α.Π 48/2014, ΑΠ 338/2007, Α.Π. 1379/2006, Α.Π. 75/2007) Τέλος, από το άρθρο 520 παρ.1 του KΠολΔ συνάγεται ότι οι λόγοι εφέσεως δεν αρκεί να είναι μόνο σαφείς και ορισμένοι, αλλά πρέπει να είναι και λυσιτελείς, δηλαδή σε περίπτωση βασιμότητας τους να επέρχεται ως αποτέλεσμα η εξαφάνιση της εκκαλουμένης αποφάσεως. Λόγος, όμως, εφέσεως, ο οποίος και αληθής υποτιθέμενος δεν ασκεί έννομη επιρροή και, επομένως, δεν δύναται να οδηγήσει κατά νόμο στην εξαφάνιση της εκκαλουμένης, είναι αλυσιτελής και κατά τούτα απορριπτέος ως απαράδεκτος (βλ. σχ. ΑΠ 122/2014, Εφ.Πειρ. 6/2021, Εφ.Πειρ. 425/2021, Εφ.Αιγαίου 37/2021 δημ. σε Τ.Ν.Π. “ΝΟΜΟΣ”). Στην προκειμένη περίπτωση με τον δεύτερο λόγο της εφέσεώς τους οι εκκαλούσες – ενάγουσες, υποστηρίζουν, ότι εσφαλμένα το πρωτοβάθμιο δικαστήριο έλαβε υπόψιν του την υπ΄ αριθμ. …./2020 ένορκη βεβαίωση του …………., αγνώστου σαυτές προσώπου, που φέρεται ληφθείσα με την επιμέλειά τους ενώπιον του Ειρηνοδίκη Νικαίας, ενώ δεν έλαβε υπόψιν του και αγνόησε την υπ΄αριθμ. …./8.7.2020 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρά τους ………… ενώπιον του ιδίου Ειρηνοδίκη, την οποία νόμιμα επικαλέσθηκαν και προσκόμισαν ενώπιόν του. Η επικαλούμενη όμως πλημμέλεια του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου, και αληθής υποτιθέμενη, δεν οδηγεί από μόνη της, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, στην εξαφάνιση την εκκαλουμένης απόφασης, διότι το παρόν δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, στα πλαίσια του μεταβιβαστικού αποτελέσματος της κρινόμενης εφέσεως (άρθρο 522 KΠολΔ), κατά τον έλεγχο του συναφούς λόγου της για κακή εκτίμηση των αποδείξεων, θα επανεκτιμήσει από την αρχή την ουσία της υποθέσεως και θα κρίνει την ορθότητα του διατακτικού της προσβαλλομένης αποφάσεως (άρθρου 534 KΠολΔ), λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των προσκομιζομένων από τους διαδίκους νομίμων αποδεικτικών μέσων, μεταξύ των οποίων και την ως άνω υπ΄ αριθμ. ………./8.7.2020 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρά τους ………, η οποία λήφθηκε στα πλαίσια άλλης δίκης (Ασφαλιστικών Μέτρων) ενώπιον του Ειρηνοδίκη Νικαίας, και θα συνεκτιμηθεί για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων. Η εξαφάνιση δε της εκκαλουμένης απόφασης θα επέλθει μόνο εάν το παρόν δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, αχθεί σε διαφορετική κρίση ως προς την ουσία της υποθέσεως. Επομένως, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, ο προβαλλόμενος αλυσιτελώς ως άνω λόγος της εφέσεως πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος, διότι, ακόμα και με την παραδοχή του, δεν οδηγεί στην εξαφάνιση της εκκαλουμένης απόφασης. Και ταύτα ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι αποδεικνύεται και αβάσιμος, διότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, αν και δεν ήταν υποχρεωμένο, μνημονεύει ρητά την εν λόγω ένορκη βεβαίωση με τον ορθό αριθμό και την χρονολογία της, γεγονός από το οποίο προκύπτει χωρίς αμφιβολία ότι την έλαβε κανονικά υπόψιν του και μόνον εκ προφανούς παραδρομής αναγράφεται στην απόφασή του εσφαλμένα το όνομα του μάρτυρα ως ………… αντί του ορθού ………………….
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1002 και 1117ΑΚ, 1, 2 παρ.1, 3 παρ.1, 4 παρ.1, 5 και 13 του ν. 3741/1929 “Περί της ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους” ο οποίος διατηρήθηκε σε ισχύ και μετά την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα, δια του άρθρου 54 του ΕισΝΑΚ, σαφώς συνάγεται ότι επί οριζοντίου ιδιοκτησίας, ιδρύεται κυρίως μεν χωριστή (διηρημένη) κυριότητα επί ορόφου οικοδομής ή διαμερίσματος ορόφου, παρεπομένως δε αναγκαστική, συγκυριότητα, κατ’ ανάλογη μερίδα επί των μερών του όλου ακινήτου, τα οποία χρησιμεύουν σε κοινή από όλους τους οροφοκτήτες χρήση, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2§1 του Ν.3741/1929. Με τις ανωτέρω διατάξεις, όμως, δεν προσδιορίζεται επαρκώς η έννοια του “ορόφου” και του “διαμερίσματος” ορόφου. Από το πνεύμα, εν τούτοις, των διατάξεων για την οροφοκτησία, και ιδίως από τον σκοπό αυτών, ο οποίος, όπως προκύπτει από την εισηγητική έκθεση του Ν.3741/1929, είναι η ευχερέστερη κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των πολιτών και η καθ’ ύψος επέκταση των πόλεων, καθώς και από τα ερμηνευτικά πορίσματα εκ της κοινής πείρας και από τις σχετικές διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, συνάγεται, ότι “όροφος” ή “διαμέρισμα ορόφου” είναι το αναποχώριστο τμήμα της οικοδομής ή του ορόφου, μετά των συστατικών του και του εντός αυτού (κυβικού) χώρου, που περικλείεται τεχνικώς από κάτω, από τα πλάγια και από πάνω, με τοίχους ή άλλα οικοδομικά στοιχεία, ώστε να διαχωρίζεται σαφώς από τα λοιπά, διαιρετά ή αδιαίρετα, τμήματα της οικοδομής και να έχει αναχθεί σε συγκεκριμένο ή ανεξάρτητο τμήμα αυτής, κατάλληλο προς χωριστή και αυτοτελή εν γένει οικιστική χρήση. Μόνον δε οι όροφοι και τα διαμερίσματα ορόφων, υπό την ανωτέρω έννοια, καθώς και τα εξομοιούμενα από τον νόμο με ορόφους υπόγεια και δωμάτια κάτω από την στέγη (άρθ. 1002 εδ. β ΑΚ και 1§2 του Ν.3741/1929) μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο οριζόντιας ιδιοκτησίας. Επομένως, δεν είναι δυνατόν να συσταθεί διηρημένη ιδιοκτησία επί ανοικτού χώρου, εκτός αν προβλέπεται στην συστατική της οροφοκτησίας πράξη ή σε μεταγενέστερη συμφωνία όλων των οροφοκτητών που έχει μεταγραφεί νομίμως, ότι ο χώρος αυτός πρόκειται να οικοδομηθεί, οπότε η σύσταση διηρημένης ιδιοκτησίας αναφέρεται στους μελλοντικούς ορόφους ή διαμερίσματα (ΑΠ 1213/2020, ΑΠ 1658/2007 δημ. στον ιστότοπο του ΑΠ). Περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 1,2 παρ. 1, 3, 4, 5, 7 παρ.1, 8 παρ.1, 13 του ν. 3741/1929, 787, 1002 και 1117ΑΚ προκύπτει ότι, επί οικοδομής που έχει υπαχθεί στο καθεστώς της οριζόντιας ιδιοκτησίας, μπορεί, με τη νομίμως μεταγεγραμμένη συστατική της οροφοκτησίας συμβολαιογραφική πράξη, να παραχωρηθεί σε ένα δικαιούχο οριζόντιας ιδιοκτησίας το δικαίωμα επεκτάσεως της οικοδομής προς τα άνω με την προσθήκη νέου ορόφου επί του δώματος (“ταράτσας”), το οποίο, εωσότου κατασκευασθεί ο νέος όροφος, ανήκει κατά συγκυριότητα και χρήση σε όλους από κοινού τους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων (ΑΠ 220/2013 δημ στον ιστότοπο του ΑΠ). Στην οριζόντια ιδιοκτησία που συνιστάται με αυτό τον τρόπο, ο οροφοκτήτης αποκτά αφενός δικαίωμα προσδοκίας πλήρους κυριότητας επί του μελλοντικού ορόφου, το οποίο τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της κατασκευής τούτου (ΑΠ 255/2018, ΑΠ 692/2018 ΝΟΜΟΣ) και αφετέρου δικαίωμα αναγκαστικής συγκυριότητας, κατ’ ανάλογη μερίδα, στα κοινά μέρη του όλου ακινήτου που χρησιμεύουν στην κοινή χρήση όλων των οροφοκτητών. Η άσκηση όμως του δικαιώματος επεκτάσεως της οικοδομής καθ` ύψος προϋποθέτει την τήρηση των σχετικών διατάξεων της πολεοδομικής νομοθεσίας. Επομένως, για να είναι νόμιμη η άσκηση του δικαιώματος αυτού από το συνιδιοκτήτη του ενιαίου οικοπέδου, στον οποίο χορηγήθηκε με την κοινή συμφωνία όλων των λοιπών συνιδιοκτητών διά της συστατικής πράξεως που έχει μεταγραφεί, και αυτός να καταστεί αποκλειστικά κύριος του νέου κτίσματος άνωθεν του δώματος, πρέπει η κατασκευή αυτού να γίνει με την τήρηση των πολεοδομικών διατάξεων, διότι σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή η προσθήκη του κτίσματος γίνει αυθαιρέτως κατά παράβαση των πολεοδομικών διατάξεων, ο φορέας του άνω δικαιώματος δεν αποκτά αποκλειστική επ` αυτού- κυριότητα και οι λοιποί συνιδιοκτήτες εξακολουθούν να έχουν το δικαίωμα της αναγκαστικής `συγκυριότητας, συγκατοχής και συγχρήσεως όλου του (κοινοχρήστου) χώρου του δώματος (ΑΠ70/2019 ΤΝΠΝόμος). Ωστόσο, αν με νεότερη νομοθετική ρύθμιση παρασχεθεί η δυνατότητα νομιμοποιήσεως του αυθαιρέτου κτίσματος και ο έχων ανεγείρει τούτο τηρήσει τις προβλεπόμενες από τη ρύθμιση αυτή προϋποθέσεις νομιμοποιήσεως, τότε η άσκηση του δικαιώματος επεκτάσεως καθ` ύψος της οικοδομής από τον δικαιούχο είναι επιτρεπτή, αφού το ανεγερθέν κτίσμα απέβαλε το χαρακτήρα του αυθαιρέτου και κατέστη νόμιμο. Κατά συνέπεια, μόνο μετά τη νομιμοποίηση του αυθαιρέτου κτίσματος, ο έχων το δικαίωμα επεκτάσεως καθ` ύψος της οικοδομής αποκτά αποκλειστική κυριότητα επί του κτίσματος και του υπ` αυτού καταλαμβανόμενου χώρου του δώματος (AΠ 220/2013, ΑΠ 615/2006 ΤΝΠΝόμος). Εξ άλλου, στα κοινά μέρη του όλου ακινήτου που χρησιμεύουν στην κοινή χρήση όλων των οροφοκτητών περιλαμβάνονται, κατ’ ενδεικτική στις πιο πάνω διατάξεις του ν. 3741/1929 απαρίθμηση, το έδαφος, οι αυλές, η στέγη (δώμα – ταράτσα) κλπ. Από τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του ιδίου νόμου σε συνδυασμό προς το άρθρο 13 αυτού προκύπτει ότι επιτρέπεται είτε με τη συστατική της οριζόντιας ιδιοκτησίας πράξη είτε με ιδιαίτερες συμφωνίες όλων των συνιδιοκτητών, λόγω του ενδοτικού χαρακτήρα των ως άνω διατάξεων, κοινόκτητο κατά το νόμο μέρος της οικοδομής να αποτελέσει αντικείμενο χωριστής ιδιοκτησίας ανήκον σε ένα ή σε ορισμένους από τους συνιδιοκτήτες, εκτός αν με διάταξη άλλου νόμου και ιδίως διατάξεις πολεοδομικές, τούτο απαγορεύεται και απαγγέλλουν ρητώς ακυρότητα δικαιοπραξίας, που έγινε κατά παράβαση τους (βλ. ΑΠ 478/2011 δημ στον ιστότοπο του ΑΠ). Έτσι και η βεράντα που είναι ανοικτό μέρος και επέκταση του δαπέδου ενός ορόφου μέχρι του κατακόρυφου επιπέδου των όψεων του κτιρίου, αποτελεί δε δώμα (πλάκα οροφής) για τον κάτω από αυτή όροφο ή διαμέρισμα, είναι δυνατόν να καταστεί αντικείμενο χωριστής ιδιοκτησίας, ενώ άλλως επ’ αυτής θα εφαρμόζετο ότι και επί στέγης (άρθ. 7 παρ.1 ν. 3741/1 929), δηλαδή θα ανήκε στα κοινόκτητα μέρη κατ’ άρθρο 2 παρ. 1 του ίδιου νόμου (ΑΠ 1213/2020 δημ στον ιστότοπο του ΑΠ και ΑΠ 406/1996 ΤΝΠΝόμος). Στην προκειμένη περίπτωση, από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων απόδειξης και ανταπόδειξης ………. και …………, που εξετάσθηκαν στο ακροατήριο του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά του ως άνω Δικαστηρίου, από όλα γενικά τα έγγραφα που οι διάδικοι επικαλούνται και νόμιμα προσκομίζουν, έστω και για πρώτη φορά ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου (άρθρο 529 παρ.1α ΚΠολΔ, ΑΠ 133/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), τα οποία λαμβάνονται υπόψιν είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα είτε για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, μεταξύ των οποίων και αυτά της δίκης των ασφαλιστικών μέτρων και των ποινικών μεταξύ των διαδίκων δικών, οι από 29.5.2020, 2-2-2021 και 20.9.2022 τεχνικές εκθέσεις της πολιτικού. μηχανικού ……….. και η από 13-3- 2020 τεχνική έκθεση της πολιτικού μηχανικού …………., οι οποίες εκτιμώνται ελεύθερα κατ’ άρθρο 390 ΚΠολΔ και η υπ΄αριθμ. ……/2020 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρα ………., που λήφθηκε στα πλαίσια της δίκης των ασφαλιστικών μέτρων και λαμβάνεται υπόψιν για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, πλην της προσκομιζόμενης από τις ενάγουσας βιντεοταινίας, η οποία δεν λαμβάνεται υπόψιν, διότι δεν συνοδεύεται από επικυρωμένη αποτύπωση επί εγγράφου του βιοτικού συμβάντος που καταγράφεται σαυτή (ΑΠ 119/2023, ΑΠ 1133/2013, ΑΠ 228/2012 διαθέσιμες. στον ιστότοπο του ΑΠ), τις φωτογραφίες που νομότυπα προσκομίζονται και η γνησιότητα των οποίων δεν αμφισβητήθηκε (άρθρα 444 παρ. 1 εδ. γ`, 448 παρ. 2, 457 παρ. 4 ΚΠολΔ, ΑΠ 1304/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ) και από όσα οι διάδικοι συνομολογούν με τα δικόγραφά τους, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο απώτερος κοινός δικαιοπάροχος των διαδίκων – πατέρας της πρώτης ενάγουσας και της πρώτης εναγόμενης – ………, όντας αποκλειστικός κύριος ενός οικοπέδου, εκτάσεως 157,50 τ.μ., μετά της επ΄αυτού ισογείου οικίας, κείμενο στη θέση “……..” του Δήμου Κορυδαλλού, επί της οδού ………. και ήδη ……….. συνέστησε επ΄αυτού, δυνάμει της υπ΄αριθμ. ………./24-9-1974 πράξεως συστάσεως οριζοντίου ιδιοκτησίας του συμβολαιογράφου Νίκαιας ……., η οποία μεταγράφηκε νόμιμα στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Νίκαιας στον τόμο … με αριθμό …., τέσσερες ανεξάρτητες και αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες ως εξής: 1) μία οριζόντια ιδιοκτησία στον ισόγειο όροφο, η οποία αποτελείτο εξ ολοκλήρου του υφισταμένου ισογείου ορόφου, συγκειμένου εκ τεσσάρων (4) δωματίων, δύο (2) χωλ, δύο (2) κουζινών, αποχωρητηρίου, βεράντας επί της οδού ………… και μικράς αυλής μετά ιδιαιτέρας εισόδου εκ της οδού ………., εμφαινόμενη στην κάτοψη του από 20.9.1974 σχεδιαγράμματος του πολιτικού μηχανικού ……… με τα στοιχεία Α,Β,Γ,Δ, πλην της εμφαινόμενης υπό στοιχεία Α,Ε,Ζ,Η κλίμακος ανόδου, ούσης κοινοχρήστου, μετά ποσοστού 25% εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου, 2) μία οριζόντια ιδιοκτησία συγκειμένης εκ του δικαιώματος υψούν πρώτον (Α΄) υπέρ του ισογείου όροφον εφ΄ ολοκλήρου της οικοδομησίμου επιφανείας του οικοπέδου, εμφαινομένης στην κάτοψη μελλοντικού Α΄ ορόφου του ιδίου διαγράμματος υπό τα στοιχεία Α,Β,Γ, Δ,Ε,Ζ,Η,Θ,Α, μετά ποσοστού 25% εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου, 3) μία οριζόντια ιδιοκτησία συγκειμένης εκ του δικαιώματος υψούν δεύτερον (Β΄) υπέρ του ισογείου όροφον εφ΄ ολοκλήρου της οικοδομησίμου επιφανείας του οικοπέδου, εμφαινομένης στην κάτοψη μελλοντικού Β΄ ορόφου του ιδίου διαγράμματος υπό τα στοιχεία Α,Β,Γ, Δ,Ε,Ζ,Η,Θ,Α, μετά ποσοστού 25% εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου και 4) μία οριζόντια ιδιοκτησία συγκειμένης εκ του δικαιώματος υψούν τρίτον (Γ) υπέρ του ισογείου όροφον επί ολοκλήρου της οικοδομησίμου επιφανείας του οικοπέδου, εμφαινομένης στην κάτοψη μελλοντικού Γ΄ ορόφου του ιδίου διαγράμματος υπό τα στοιχεία Α,Β,Γ,Δ,Ε,Ζ,Η,Θ,Α, μετά ποσοστού 25% εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου. Με το ίδιο ως άνω συμβόλαιο ο τότε ιδιοκτήτης συνέστησε υπέρ της θυγατέρας του ………….., ήδη πρώτης ενάγουσας, προίκα στον ισόγειο όροφο και στον μέλλοντα να ανεγερθεί δεύτερο όροφο της οικοδομής, παρακρατώντας την επικαρπία σε μέρος της ισογείου οικίας για τον εαυτό του, και, μετά τον θάνατό του και την κατάργηση του θεσμού την προίκας με το άρθρο 56 Ν. 1329/1986, η πρώτη ενάγουσα απέκτησε την πλήρη κυριότητα του διαμερίσματος του ισογείου ορόφου, που ήδη φέρει ΚΑΕΚ …….. επιφάνειας σήμερα 113 τ.μ., καθώς και του δικαιώματος επεκτάσεως καθ΄ ύψος στον Β΄ όροφο. Ακολούθως, η πρώτη ενάγουσα δυνάμει του υπ. αριθ. …./1997 συμβολαίου γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Νίκαιας …….., που έχει μεταγραφεί νόμιμα στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Νικαίας στον τόμο …… με αριθμό …., μεταβίβασε την ψιλή κυριότητα του ισογείου ορόφου στην μη διάδικο θυγατέρα της ………., παρακρατώντας την επικαρπία του ισογείου για τον εαυτό της, και δυνάμει του υπ΄αριθμ. …/1990 συμβολαίου γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Νίκαιας …….., νομίμως μεταγεγραμμένου, μεταβίβασε την κυριότητα του δικαιώματος υψούν του ως άνω Β’ ορόφου στην θυγατέρα της …. …, ήδη δεύτερη ενάγουσα, η οποία το έτος 1997 ανήγειρε επ΄αυτού αυτοτελή ανεξάρτητη ιδιοκτησία, ήδη με ΚΑΕΚ ………, επιφάνειας 88 τ.μ. Η τελευταία, μεταβίβασε περαιτέρω την ψιλή κυριότητα του ορόφου αυτού (Β΄) στον υιό της ………, παρακρατώντας την επικαρπία για τον εαυτό της, δυνάμει του υπ΄αριθμ. ……/2006 συμβολαίου γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Νίκαιας ………., το οποίο έχει καταχωριστεί στο τηρούμενο στο Κτηματολογικό Γραφείο Νικαίας κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου με αριθμό …../20-6-2006. Την αυτή εξ άλλου ως άνω ημέρα (24.9.1074), ο αρχικός ιδιοκτήτης και κοινός δικαιοπάροχος των διαδίκων συνέστησε υπέρ της έτερης θυγατέρας του ………, ήδη πρώτης εναγομένης, προίκα επί του δικαιώματος υψούν στον πρώτο (Α΄) και τον τρίτο (Γ΄) όροφο της ίδιας οικοδομής δυνάμει του υπ΄αριθμ. …./24-9-1974 προικοσυμφώνου συμβολαίου του συμβολαιογράφου Νίκαιας ……, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Νικαίας στον τόμο …. με αριθμό ……, η οποία, μετά την κατάργηση του θεσμού την προίκας, απέκτησε την πλήρη κυριότητα επί του παραπάνω δικαιώματος υψούν στους ορόφους αυτούς. Στη συνέχεια, δυνάμει του υπ΄αριθμ. ……/1997 συμβολαίου γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Νίκαιας ……, νομίμως μεταγεγραμμένου στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Νικαίας στον τόμο … με αριθμό ….., η πρώτη εναγομένη μεταβίβασε, μετά και την ανοικοδόμησή της, την ψιλή κυριότητα της οριζόντιας ιδιοκτησίας του πρώτου (Α) ορόφου, επιφάνειας 100 τ.μ., στην θυγατέρα της ………, ήδη δεύτερη εναγομένη, παρακρατώντας την επικαρπία για τον εαυτό της και ήδη σήμερα φέρει αριθμό ΚΑΕΚ ……….. Τέλος, η ίδια εναγομένη (πρώτη) ανήγειρε περί τα έτη 2001 – 2003 περίπου αυθαίρετη οικοδομή και στον Γ΄ όροφο της πολυκατοικίας, επιφάνειας 36,56 τ.μ., η οποία φέρει (ως δικαίωμα υψούν) αριθμό ΚΑΕΚ ………….. Η αυθαίρετη αυτή δόμηση στον Γ΄ όροφο, η οποία έχει ήδη τακτοποιηθεί με τα άρθρα 24 του ν. 4014/2011 και 8 του ν. 4178/2013, δεν εγκυμονεί κινδύνους για την στατικότητα της οικοδομής, όπως αβάσιμα υποστηρίζουν οι ενάγουσες, καθώς υφίσταται ρητή πρόβλεψη στην πράξη συστάσεως οριζοντίων ιδιοκτησιών για την υποχρέωση όλων των ιδιοκτητών των υποκείμενων ορόφων να κατασκευασθεί ο σκελετός της οικοδομής “ικανός να φέρει τα βάρη όλων των ορόφων”, οι δε ενάγουσες δεν επικαλούνται, αλλά ούτε και αποδεικνύεται, ότι παρέλειψε κάποιος από αυτούς την ως άνω υποχρέωσή του. Η ανέγερση του ορόφου αυτού (Γ΄) χωρίς πολεοδομική άδεια, η οποία έγινε χωρίς αντίδραση και με την πλήρη συγκατάθεση των λοιπών συνιδιοκτητών και των εναγουσών ειδικότερα, δεν έγινε κατ΄ επιλογήν της πρώτης εναγομένης, αλλά κατ΄ ανάγκην, αφού, και αν ακόμα υπήρχε συντελεστής δόμησης για την πλήρη κάλυψή του, (οι διάδικοι δια των μηχανικών – μαρτύρων τους έχουν αντίθετες απόψεις επ΄αυτού), δεν υπήρχε στο ισόγειο ο υποχρεωτικά ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου, καθώς μετά την σύσταση της οριζοντίου ιδιοκτησίας, η πρώτη ενάγουσα είχε προβεί σε αυθαίρετη επέκταση του ισογείου κτίσματος σε όλο το ακάλυπτο μέρος του οικοπέδου – αυλής (βλ. κατάθεση της μάρτυρα των εναγομένων …………), κατά παράβαση των διατάξεων που προβλέπουν τον ελάχιστο υποχρεωτικά ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου (άρθρο 8 του ν. 1577/1985) και σε βάρος του δικαιώματος υψούν της πρώτης εναγομένης. Από την αυθαίρετη αυτή επέκταση του ισογείου, η οποία έχει επίσης τακτοποιηθεί με τον ν. 4495/2017, δημιουργήθηκε στον Α΄ όροφο δώμα σε επαφή με τον εξώστη της δεύτερης εναγομένης. Κανονισμός πολυκατοικίας, που να ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των συνιδιοκτητών και την λειτουργία της πολυκατοικίας δεν συντάχθηκε ποτέ, καθόσον οι διάδικοι, λόγω και των συγγενικών τους σχέσεων, συμβιούσαν αρμονικά και τα προβλήματα στην σχέση τους άρχισαν, όταν η πρώτη εναγομένη κατέθεσε εναντίον των λοιπών συνιδιοκτητών την από 5.1.2020 αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Ειρηνοδικείου Νικαίας, με αίτημα την απομάκρυνση από τον ακάλυπτο χώρο του Γ΄ ορόφου των δύο δεξαμενών πετρελαίου και των αντίστοιχων λεβήτων, που οι ενάγουσες είχαν εγκαταστήσει πριν την ανέγερση του Γ΄ ορόφου στο χώρο αυτό. Μετά ταύτα οι σχέσεις τους διερράγησαν και οι ενάγουσες, οι οποίες νομιμοποιούνται ενεργητικά ως επικαρπώτριες (άρθρο 1173 ΑΚ, ΟλΑΠ 8/2002), άσκησαν την ένδικη αγωγή τους εναντίον των εναγομένων, με την οποία υποστηρίζουν, ότι τόσο ο υπολειπόμενος μετά την αυθαίρετη δόμησή του ακάλυπτος χώρος του Γ΄ ορόφου της οικοδομής (βεράντα), όσο και αυτός που δημιουργήθηκε στον πρώτο όροφο της οικοδομής από την αυθαίρετη επέκταση του ισογείου ορόφου από την πρώτη εξ αυτών είναι κοινόχρηστοι χώροι από τους οποίους τους απέκλεισαν παράνομα την πρόσβαση οι εναγόμενες. Ειδικότερα, υποστηρίζουν ότι η μεν πρώτη των εναγομένων κλειδώνει την είσοδο στον κοινόχρηστο ακάλυπτο χώρο του Γ΄ ορόφου και ασφαλίζει αυτήν εσωτερικά με σύρτη, αποκλείοντας αυτές από την πρόσβαση στον χώρο αυτό, η δε δεύτερη ότι τοποθέτησε επί του δώματος που δημιουργήθηκε στον Α΄ όροφο τέντα και κιγκλιδώματα, αποκλείοντας έτσι την πρόσβασή τους στον κοινόχρηστο αυτό χώρο. Όπως προεκτέθηκε, με την ως άνω υπ΄αριθμ. ……./24-9-1974 πράξη συστάσεως, προβλέπονται με πανομοιότυπη περιγραφή οι υπερκείμενες του ισογείου και μέλλουσες να ανεγερθούν ιδιοκτησίες, οι οποίες προσδιορίζονται τόσο με την περιγραφή που γίνεται στην συστατική πράξη ως συγκείμενες “εκ του δικαιώματος υψούν… εφ΄ ολοκλήρου της οικοδομησίμου επιφανείας του οικοπέδου, εμφαινομένης στην κάτοψη μελλοντικού ορόφου με τα στοιχεία ….”, όσο και με τις κατόψεις του επισυναπτόμενου από 20.9.1974 σχεδιαγράμματος. Στην ίδια πράξη, καθόσον αφορά τους κοινόχρηστους χώρους της οικοδομής, προβλέπεται ότι η υφισταμένη στο ισόγειο κλίμακα και η μελλοντική επέκτασή της απεριορίστως καθ΄ ύψος, εμφαινόμενη στις κατόψεις των Α, Β και Γ ορόφων υπό στοιχεία Θ,Η,Ζ,Ε,Θ, “έσονται κοινόχρηστα δι΄ απάσας τας οριζοντίους ιδιοκτησίας του ακινήτου, ως επίσης κοινόχρηστα και κοινόκτητα έσονται όσα κατά νόμον και συνήθειαν θεωρούνται τοιαύτα, πλην της εν ισογείω αυλής, ανηκούσης εις την πρώτην οριζόντιον ιδιοκτησίαν. Ο κύριος εκάστης οριζοντίου ιδιοκτησίας θα έχει δικαίωμα απλώματος ιματισμού προς ξήρανσιν επί του εκάστοτε ελευθέρου δώματος του ακινήτου” Από το περιεχόμενο και την διατύπωση της παραπάνω πράξης συστάσεως, προκύπτει, ότι ο τότε αποκλειστικός κύριος και δικαιοπάροχος των διαδίκων, προσδιόρισε επακριβώς τους κοινόχρηστους χώρους της οικοδομής και περαιτέρω συνέστησε με αυτήν, όχι αυτοτελείς και ανεξάρτητες επί του ιδίου ορόφου ιδιοκτησίες, αλλά μόνον αυτοτελείς οριζόντιες οροφοκτησίες, προβλέποντας δικαίωμα επεκτάσεως καθ΄ ύψος για τους μη υλοποιημένους κατά την σύνταξη της πράξης ορόφους Α, Β και Γ εφ΄ όλης της οικοδομησίμου επιφάνειας του οικοπέδου, η οποία ήταν κατά το χρόνο εκείνο πολεοδομικά επιτρεπτή και για τους τρεις (Α, Β και Γ) ορόφους της, όπως ακριβώς διαλαμβάνονταν στην πράξη συστάσεως και το συνημμένο σαυτή σχεδιάγραμμα κατόψεων (βλ. την κατάθεση της μάρτυρα των εναγουσών ….. … στην δίκη των ασφαλιστικών μέτρων). Έτσι, με τον όρο “οικοδομήσιμη επιφάνεια” που χρησιμοποιείται στην πράξη συστάσεως, αλλά και στα συνταχθέντα την ίδια ημέρα μεταβιβαστικά συμβόλαια λόγω προικός προς τις δύο θυγατέρες του, είναι προφανές, ότι ο απώτερος δικαιοπάροχος των διαδίκων και μοναδικός τότε κύριος του ακινήτου, δεν αναφέρεται στην εκάστοτε επιτρεπόμενη στο μέλλον, (κατά το χρόνο της ανέγερσης κάθε ορόφου), οικοδομήσιμη επιφάνεια, η οποία διαφοροποιείται με τις αντίστοιχες τροποποιήσεις των πολεοδομικών διατάξεων, όπως εσφαλμένα υποστηρίζουν οι ενάγουσες, αλλά στην επιτρεπόμενη δόμηση κατά το χρονικό σημείο της συστάσεως της οριζοντίου ιδιοκτησίας (1974) που περιελάμβανε τόσο την αέρινη στήλη πάνω από το υπάρχον ήδη κτίσμα του ισογείου ορόφου, όσο και την αέρινη στήλη πάνω από τον χώρο της ακάλυπτης αυλής του ισογείου, όπως σαφώς συνάγεται και από το γεγονός ότι συμπεριλαμβάνεται ρητά η αυλή αυτή ως μέρος της οριζόντιας ιδιοκτησίας του ισογείου, αν και, ως ακάλυπτος τότε χώρος, δεν μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο συστάσεως οριζοντίου ιδιοκτησίας, παρά μόνον εφόσον υπήρχε πρόβλεψη δικαιώματος καθ΄ ύψος επεκτάσεως επ΄αυτής (ΑΠ 1658/2007 δημ. στον ιστότοπο του ΑΠ), όπως εν προκειμένω προβλεπόταν πράγματι τέτοιο δικαίωμα, αλλά μόνο για τους Α, Β και Γ ορόφους. Τούτο επιβεβαιώνεται σαφέστερα από τις κατόψεις των, μη υλοποιημένων τότε, Α, Β και Γ ορόφων, που αποτυπώνονται στο συνημμένο στην πράξη συστάσεως από 20.8.1974 σχεδιάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ……….., οι οποίες αποτυπώνονται πανομοιότυπες με την κάτοψη του ισογείου ορόφου, στον οποίο περιλαμβάνονται ως ενιαία οριζόντια ιδιοκτησία το υπάρχον τότε κτίσμα και η ακάλυπτη επιφάνεια του οικοπέδου, που χαρακτηρίζεται ως αυλή, με μοναδικό κοινόχρηστο χώρο σε κάθε όροφο την αποτυπούμενη με τα στοιχεία Α,Ε,Ζ,Η κλίμακα ανόδου. Η ταυτότητα συνεπώς, των κατόψεων των οριζοντίων ιδιοκτησιών που μέλλεται να ανεγερθούν, με την κάτοψη της οριζόντιας ιδιοκτησίας του ισογείου ορόφου, συμπεριλαμβανομένης και της αυλής, και η διατύπωση που χρησιμοποιείται με τον όρο “εφ΄ όλης της οικοδομησίμου επιφάνειας”, νοούμενης ως τέτοιας της αποτυπούμενης στην κάτοψη των ορόφων επιφάνειας, δεν αφήνουν αμφιβολία ότι, με βάση την πράξη συστάσεως, το δικαίωμα της καθ΄ ύψος επεκτάσεως που μεταβιβάζεται την ίδια ημέρα για κάθε έναν από τους Α, Β και Γ ορόφους στην πρώτη ενάγουσα και την πρώτη εναγομένη κατά τα προεκτεθέντα, και, επομένως, και το υπό αίρεση δικαίωμα αποκλειστικής κυριότητας επί των μελλόντων να ανεγερθούν ορόφων, δεν συναρτάται και δεν οριοθετείται με την από πολεοδομική άποψη δυνατότητα οικοδομήσεως στο μέλλον, αλλά με την τότε ισχύουσα και υφισταμένη ως προς τον ισόγειο όροφο κάλυψη, συμπεριλαμβανομένης επιπλέον και της αέρινης στήλης πάνω από την ακάλυπτη αυλή, και, επομένως, δεν χαρακτηρίζεται κοινόχρηστος κανένας νόμιμα ή και τυχόν παράνομα δομημένος ή αδόμητος χώρος επί των ορόφων, πλην του κλιμακοστασίου που προαναφέρθηκε. Για την ισομερή δε κατανομή των περιουσιακών του στοιχείων μεταξύ των δύο αδελφών, ο αρχικός ιδιοκτήτης, μεταβίβασε ταυτόχρονα κατά πλήρη κυριότητα και την αυλή του ισογείου στην πρώτη ενάγουσα, την οποία ρητά εξαίρεσε από την κοινοχρησία, όπως έπραξε και για τους μέλλοντες να ανεγερθούν ορόφους, μεταβιβάζοντας κατά πλήρη κυριότητα στην κάθε μία από τις θυγατέρες του το δικαίωμα της καθ΄ ύψος επεκτάσεως σε ολόκληρη την ύπερθεν του οικοπέδου επιφάνεια, ορίζοντας ταυτόχρονα ως μοναδικό κοινόχρηστο μέρος εκάστου των ορόφων την κλίμακα ανόδου. Εξ άλλου, με την ειδικότερη πρόβλεψη στην συστατική πράξη ότι “ο κύριος εκάστης οριζοντίου ιδιοκτησίας θα έχει δικαίωμα απλώματος ιματισμού προς ξήρανσιν επί του εκάστοτε ελευθέρου δώματος του ακινήτου” είναι σαφές ότι ως “εκάστοτε ελεύθερο δώμα” νοείται η πλάκα οροφής (ταράτσα) που δημιουργείται πάνω από το κτίριο κάθε ορόφου και υφίσταται μέχρι να ανεγερθεί ο επόμενος όροφος ανεξάρτητα από την δομημένη επιφάνειά του και ουδόλως εννοείται ως τέτοιο (δώμα) το συνεχόμενο στο ίδιο επίπεδο τμήμα – βεράντα του τυχόν κατ΄ εσοχήν ανεγερθέντος ορόφου που, είτε λόγω πολεοδομικών περιορισμών, είτε κατ΄ επιλογήν του ιδιοκτήτη του, παραμένει ακάλυπτο. Τούτο προκύπτει κατ΄αρχήν από τον όρο “εκάστοτε” που χρησιμοποιείται, ο οποίος προσδιορίζει την αλλαγή του επιπέδου του ελευθέρου δώματος κάθε φορά που θα ανεγειρόταν ο επόμενος όροφος, εναλλαγή που δεν θα υπήρχε αν ο ιδιοκτήτης του ορόφου περιόριζε την ανοικοδόμηση σε μέρος μόνον της επιφάνειας του ορόφου του και χρησιμοποιούσε την υπόλοιπη ακάλυπτη επιφάνεια ως βεράντα. Άλλωστε, αν με την συστατική πράξη επιδιώκονταν ο περιορισμός της αποκλειστικής κυριότητας του δικαιούχου στην δομημένη μόνο επιφάνεια του ορόφου του, θα υπήρχε ρητή πρόβλεψη για τον κοινόχρηστο χαρακτήρα και την τυχόν αποκλειστική χρήση των ακαλύπτων χώρων σε όλους ανεξαιρέτως τους ορόφους της οικοδομής, και οπωσδήποτε θα υπήρχε τέτοια πρόβλεψη τουλάχιστον για τον ακάλυπτο χώρο του τρίτου και τελευταίου ορόφου της οικοδομής, με την ανοικοδόμηση του οποίου θα καθορίζονταν τελικά και οριστικά οι κοινόχρηστοι χώροι και ειδικότερα το κοινόχρηστο δώμα της οικοδομής. Συνάγεται, επομένως, χωρίς αμφιβολία από το περιεχόμενο της παραπάνω συστατικής πράξης, ερμηνευόμενο όπου χρειάζεται κατά τα άρθρα 173 και 200 του ΑΚ, ότι οι κοινόχρηστοι χώροι της οικοδομής ρυθμίσθηκαν ειδικά και περιορίσθηκαν με το περιεχόμενο της συστατικής πράξης αποκλειστικά στο χώρο του κλιμακοστασίου και στην πλάκα οροφής (ταράτσα) πάνω από το κτίσμα κάθε ορόφου και οριστικά μόνον στην ταράτσα ή την κεραμοσκεπή πάνω από την οροφή του τρίτου και τελευταίου ορόφου της οικοδομής. Με την πρόβλεψη αυτή της συστατικής πράξης, και σύμφωνα με όσα προαναφέρονται στην μείζονα σκέψη, η κυριότητα του ακαλύπτου χώρου εκάστου ορόφου της ένδικης οικοδομής περιέρχεται στο σύνολό της αποκλειστικά στον κύριο που ανοικοδομεί τον όροφο, ανεξάρτητα από την επιφάνεια που καταλαμβάνει το ανεγειρόμενο από αυτόν κτίσμα. Άλλωστε, η αντίθετη άποψη, ότι δηλαδή υπονοείται με την άνω πράξη, ότι η μη καλυφθείσα από τον δικαιούχο της επέκτασης επιφάνεια του ορόφου παραμένει χωρίς την θέλησή του στην κοινή χρήση, θα κατέληγε στον ανεπίτρεπτο περιορισμό του δικαιώματος του δικαιούχου της καθ΄ ύψος επέκτασης και στον περιορισμό της ελευθερίας του να επιλέξει να καλύψει οικοδομικά μέρος μόνο της δικαιούμενης επιφάνειας και να χρησιμοποιήσει την υπόλοιπη ως βεράντα. Μια τέτοια μάλιστα προσέγγιση θα οδηγούσε και στον ανεπίτρεπτο περιορισμό της ελεύθερης και ανενόχλητης χρησιμοποίησης, εκμετάλλευσης και απόλαυσης των εξουσιών που απορρέουν από την κυριότητα επί του πράγματος, και, ιδίως, στον περιορισμό της ελευθερίας του κυρίου του πράγματος να το διαθέτει κατ΄αρέσκειαν, οικοδομώντας είτε λόγω περιορισμών, είτε κατ΄ επιλογήν του σε μέρος μόνον της δικαιούμενης επιφάνειας και χρησιμοποιώντας την υπόλοιπη ως βεράντα. Στην ένδικη δε περίπτωση, που με την συστατική πράξη περιγράφονται κατά τον ίδιο τρόπο όλοι οι υπερκείμενοι όροφοι η άποψη αυτή οδηγεί και στο άτοπο συμπέρασμα, να πρέπει να χαρακτηρισθούν ως κοινόχρηστοι χώροι και οι ακάλυπτοι χώροι – βεράντες όλων των λοιπών ορόφων της οικοδομής, άποψη που εκφράσθηκε εν προκειμένω μόνο από την μάρτυρα των εναγουσών ………….., η οποία όμως δεν βρίσκει έρεισμα στο περιεχόμενο της συστατικής πράξης και την βούληση του τότε αποκλειστικού κυρίου του οικοπέδου που προεκτέθηκε, ο οποίος είναι προφανές ότι, επιδιώκοντας την αυτονομία και την ακριβοδίκαιη κατανομή της περιουσίας του μεταξύ των δύο θυγατέρων του, εξαίρεσε από την κοινοχρησία τους παραπάνω ακάλυπτους ανά όροφο χώρους, τους οποίους μεταβίβασε κατά πλήρη κυριότητα στις δύο θυγατέρες του, καθώς και αυτόν της ακαλύπτου αυλής στο ισόγειο της οικοδομής, ώστε να συνάδει η επιφάνεια του ισογείου με αυτή των υπερκείμενων ορόφων. Το γεγονός αυτό άλλωστε είναι προφανές ότι το γνωρίζουν και οι ενάγουσες, καθώς η μεν πρώτη ανοικοδόμησε, (έστω και αυθαίρετα), τον χώρο της αυλής, σε βάρος μάλιστα της ιδιοκτησίας της πρώτης εναγομένης, η οποία, ακόμα και υπό την εκδοχή ότι υφίσταται υπολειπόμενος συντελεστής δόμησης, όπως υποστηρίζει η μάρτυράς της – μηχανικός …………, δεν μπορεί να οικοδομήσει νόμιμα τον τρίτο όροφο εκ μόνου του λόγου της καλύψεως του υποχρεωτικά ακάλυπτου χώρου της αυλής του ισογείου, η δε δεύτερη ενάγουσα ενσωμάτωσε στην ιδιοκτησία της επί του Β΄ ορόφου και όλη την αδόμητη επιφάνεια του ορόφου αυτού, τον οποίο χρησιμοποιεί ως βεράντα, (προκύπτει διαφορά τουλάχιστον 12 τ.μ. της δομημένης επιφάνειας του ορόφου της με αυτήν του υποκείμενου Α΄ ορόφου), αλλά και πέραν αυτής, καθώς προέβη και σε αυθαίρετη επέκταση της βεράντας του ορόφου της (βλ. κατάθεση της μάρτυρά της …….. στα υπ΄αριθμ. 42/2020 πρακτικά του Ειρηνοδικείου Νικαίας – ασφαλιστικά μέτρα). Παρά ταύτα, όμως, και ενώ αμφότερες οι ενάγουσες έχουν εξασφαλίσει με τον άνω τρόπο την ενσωμάτωση στις ιδιοκτησίες τους των ακαλύπτων χώρων του ορόφου της η κάθε μία, τους οποίους δεν παρέδωσαν στην κοινή χρήση, επικαλούνται κοινοχρησία μόνο του ακαλύπτου χώρου του τρίτου ορόφου, αλλά και “παγιωμένη κατάσταση” προκύπτουσα από την τοποθέτηση επί του δώματος του Γ΄ ορόφου διαφόρων αντικειμένων, υπονοώντας, έστω και παντελώς αορίστως, δικαίωμα κοινοχρησίας με χρησικτησία. Σημειώνεται όμως, ότι μέχρι την τακτοποίηση του αυθαιρέτου κτίσματος το έτος 2013 από την πρώτη εναγομένη, ο χώρος της ταράτσας του Γ΄ ορόφου ήταν κοινόχρηστος στο σύνολό του (δομημένος και αδόμητος) και δεν χωρούσε επ΄ αυτού χρησικτησία (ΑΠ 746/2018, ΑΠ 562/2014, ΑΠ 1250/2011, δημ. στον ιστότοπο του ΑΠ). Σύμφωνα, επομένως, με τα διαλαμβανόμενα στην άνω πράξη συστάσεως, ο ακάλυπτος χώρος του ορόφου αυτού (Γ΄), όπως και των λοιπών ορόφων της οικοδομής, ορίστηκε να περιέρχεται στην αποκλειστική κυριότητα της δικαιούχου της καθ΄ ύψος επέκτασης πρώτης εναγομένης, στην οποία μεταβιβάσθηκε το σχετικό δικαίωμα την ίδια ημέρα με το υπ΄αριθμ. ………/24-9-1974 προικοσύμφωνο που προαναφέρθηκε, και, επομένως εξαιρέθηκε από την κοινοχρησία. Δεδομένου δε, ότι η πρώτη εναγομένη ναι μεν έχει ανεγείρει το προαναφερόμενο κτίσμα στον Γ΄ όροφο αυθαίρετα, πλην όμως αυτό έχει ήδη τακτοποιηθεί πολεοδομικά κατά τα προεκτεθέντα, η δε τακτοποίησή του κατά το ν. 4014/2011 και τον ν. 4178/2013 με την καταβολή και του ειδικού προστίμου, ποσού 3.031,78 ευρώ, εξομοιώνεται με την νομιμοποίησή του (Γνωμοδ. ΝΣΚ 263/2012, πρβλ. ΑΠ 1022/2013, ΕφΠειρ 354/2018, ΕφΠειρ 556/2015 ΤΝΠΝόμος), το σύνολο του ακαλύπτου χώρου του ορόφου αυτού, ο οποίος ήταν μέχρι την τακτοποίησή του κοινόχρηστος, περιήλθε έκτοτε στην αποκλειστική κυριότητα της δικαιούχου του δικαιώματος υψούν πρώτης εναγομένης κατά τα διαλαμβανόμενα στην ως άνω συστατική πράξη και τα εκτιθέμενα στην μείζονα σκέψη, η οποία έχει δικαίωμα να τον χρησιμοποιεί είτε ως βεράντα, είτε, εφόσον αυτό επιτραπεί πολεοδομικά, να τον ανοικοδομήσει. Από το χρονικό δε σημείο της τακτοποίησης και εφεξής εξέλειπε ο μέχρι τότε κοινόχρηστος χαρακτήρας του και, συνεπώς, και το δικαίωμα των εναγουσών να τον χρησιμοποιούν ελεύθερα. Κατά συνέπειαν, δεν συντρέχει παράνομος αποκλεισμός των τελευταίων από την πρόσβασή τους στον χώρο της αδόμητης επιφάνειας του Γ΄ορόφου εκ μέρους της πρώτης εναγομένης, στην οποία ανήκει κατά κυριότητα με βάση την μεταβιβαστική πράξη του αντίστοιχου δικαιώματος υψούν που προαναφέρθηκε. Παραμένει όμως το δικαίωμα των εναγουσών να έχουν πρόσβαση στην κεραμοσκεπή του ανεγερθέντος ορόφου, η οποία αποτελεί πλέον το δώμα της οικοδομής και είναι κοινόχρηστη τόσο από την παραπάνω πράξη όσο και από τον νόμο και την οποία οφείλει να τους εξασφαλίσει η πρώτη εναγομένη, γεγονός όμως που δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσης δίκης, διότι δεν υπάρχει αντίστοιχο ιστορικό και αίτημα στην αγωγή. Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί, ότι η πρώτη εναγομένη δεν ήταν υποχρεωμένη ούτε από την συστατική πράξη ούτε από το νόμο να κατασκευάσει πλάκα οροφής (ταράτσα) ύπερθεν του τρίτου ορόφου, όπως αβάσιμα υποστηρίζουν οι ενάγουσες, πλην όμως είναι δυνατή η κατασκευή της με ομόφωνη απόφαση των συνιδιοκτητών. Για την όποια δε δυσλειτουργικότητα τυχόν προκύπτει μετά ταύτα στην οικοδομή, υπαίτιες πρωτίστως είναι οι ίδιες οι ενάγουσες, καθώς η πρώτη εξ αυτών επέκτεινε, όπως προεκτέθηκε την οικοδομή της στον υποχρεωτικά ακάλυπτο χώρο του ισογείου, η δε δεύτερη κάλυψε επιπλέον του δικαιούμενου συντελεστή και ανήγειρε στον όροφό της κτίσματα και εξώστες καθ΄ υπέρβαση της οικοδομικής αδείας της, (βλ. την αυτή ως άνω κατάθεση της …………… στην δίκη των ασφαλιστικών μέτρων), χωρίς να λάβουν υπόψη τους τις συνέπειες που θα είχαν οι ενέργειές τους για την οικοδομησιμότητα του τρίτου ορόφου. Ευθύνονται όμως και αμφότερες οι διάδικες πλευρές, που δεν φρόντισαν εγκαίρως, πριν δηλαδή την αυθαίρετη επέκταση του ισογείου και την ανέγερση του δευτέρου ορόφου το έτος 1997 ή και του πρώτου ορόφου που ανήγειρε η πρώτη εναγομένη να γίνει η ανακατανομή του ποσοστού καλύψεως μεταξύ τους. Εκ των ανωτέρω παρέπεται, ότι για τους ίδιους παραπάνω λόγους δεν είναι κοινόχρηστο ούτε το δώμα του Α΄ ορόφου, που δημιουργήθηκε από την αυθαίρετη επέκταση του ισογείου κτίσματος και εφάπτεται του εξώστη της ιδιοκτησίας της δευτέρας εναγομένης, δεδομένου ότι, με βάση την προεκτεθείσα από την συστατική πράξη εξαίρεσή του από την κοινοχρησία περιήλθε στην κυριότητα της εναγομένης αυτής, ομού με την υπόλοιπη επιφάνεια του ορόφου αυτού, αμέσως με την ανοικοδόμησή του, (σημειώνεται ότι οι διάδικοι δεν προσδιορίζουν το χρόνο της επέκτασης του ισογείου), η οποία ανοικοδόμιση του πρώτου ορόφου έλαβε χώρα με νόμιμη, όπως συνομολογείται, οικοδομική άδεια της Νομαρχίας Αττικής. Έκτοτε χρησιμοποιείται αποκλειστικά από την τελευταία ως βεράντα του διαμερίσματός της. Σε κάθε όμως περίπτωση, αποδεικνύεται ότι οι ενάγουσες δεν είχαν ποτέ ελεύθερη πρόσβαση ειδικά στο χώρο αυτό, αφού εξ αρχής δεν επικοινωνούσε με το κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο, αλλά ούτε και απεδείχθη ότι επικοινωνούσε με οποιονδήποτε άλλο χώρο του ισογείου ή των υπερκείμενων ορόφων, πλην του διαμερίσματος της δεύτερης εναγομένης. Υπό οποιαδήποτε, επομένως, εκδοχή, οι ενάγουσες δεν είχαν εξ αρχής δυνατότητα χρήσης και δεν παρεμποδίσθηκαν ποτέ στην χρήση του ακάλυπτου αυτού χώρου του Α΄ ορόφου από την πρώτη εναγομένη, αλλά μόνον εκ της αντικειμενικής αδυναμίας τους να προσεγγίσουν τον συγκεκριμένο χώρο. Διαφορετικό βεβαίως είναι το ζήτημα της τυχόν διέλευσης μέσα από το χώρο αυτό των σωληνώσεων την αποχέτευσης των κουζινών, όπως υποστηρίζουν οι ενάγουσες ή και τυχόν άλλων δικτύων, καθώς ο σκελετός της οικοδομής είναι πάντοτε εκ του νόμου, αλλά ορίζεται και με την συστατική πράξη, κοινόχρηστος, και ο ιδιοκτήτης κάθε ορόφου είναι υποχρεωμένος να ανέχεται τις επεμβάσεις για την συντήρηση ή την επισκευή τους. Κατ΄ακολουθίαν, και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκρινε ότι οι παραπάνω ακάλυπτοι χώροι στον Α΄ και Γ΄ όροφο της οικοδομής δεν είναι κοινόχρηστοι και με συνοπτική αιτιολογία κατά την οποία συμπληρώνεται με την παρούσα, απέρριψε ως αβάσιμα στην ουσία τους τα με στοιχεία (1) και (9) αιτήματα της αγωγής, με τα οποία οι ενάγουσες ζητούσαν να υποχρεωθούν οι εναγόμενες να παύσουν να κλειδώνουν την είσοδο στην ακάλυπτη ταράτσα του Γ΄ ορόφου και να αφαιρέσουν τα κιγκλιδώματα και την τέντα από τον ακάλυπτο χώρο του Α΄ ορόφου, άλλως να τους επιτραπεί να το πράξουν οι ίδιες με έξοδα των εναγομένων, ορθά εκτίμησε τις αποδείξεις και εφάρμοσε τις άνω διατάξεις, ο δε πρώτος λόγος της εφέσεως των εναγουσών κατά το πρώτο σκέλος του, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος στην ουσία του.
Περαιτέρω απεδείχθη, ότι στο χώρο υποδοχής του διαμερίσματος του Β΄ ορόφου της οικοδομής, την επικαρπία του οποίου έχει η δεύτερη ενάγουσα, έχει εμφανισθεί στον εξωτερικό και εσωτερικό τοίχο του έντονη υγρασία με διάβρωση σοβάδων και επανθύματα μούχλας σε αρκετά μεγάλη επιφάνεια τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Σύμφωνα με το από 29-7-2021 έγγραφο της ΥΔΟΜ Πειραιά και τις φωτογραφίες που προσκομίζονται, συνεκτιμώμενων και των προσκομιζόμενων εκατέρωθεν τεχνικών εκθέσεων της …….. και ………….υ, η υγρασία οφείλεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι η διάδικοι, μολονότι έκαναν από κοινού χρήση αυτής διαχρονικά και δη πλέον της εικοσιπενταετίας ουδέποτε φρόντισαν για την στεγάνωση (μόνωση) της ταράτσας, η οποία έχει διαβρωθεί σε υπερβολικό βαθμό, λόγω και των αντικειμένων που είχαν τοποθετηθεί σαυτή στο παρελθόν και απομακρύνθηκαν, (δύο μεταλλικές δεξαμενές πετρελαίου και δύο καυστήρες, που απομακρύνθηκαν από τις ενάγουσες εν όψει συζήτησης σχετικής αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων εναντίον τους), ή τοποθετήθηκαν και διατηρούνται ακόμα και σήμερα από την δεύτερη ενάγουσα (παλαιός ηλιακός θερμοσίφωνας με σπασμένους και διαβρωμένους κοιλοδοκούς), αλλά και από την πρώτη εναγομένη (σωλήνας αποχέτευσης), καθώς και διάφορα άλλα αντικείμενα (όπως διαβρωμένοι σιδεροσωλήνες) που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν από όλους τους διαδίκους για το άπλωμα των ρούχων. Εξ άλλου, η πρώτη εναγομένη συνέβαλε στην επίταση της υγρασίας, καθώς είχε επιστρώσει με πλακάκια το χώρο περιμετρικά του διαμερίσματός της, αλλά και πλησίον του χώρου του κλιμακοστασίου στον Γ΄ όροφο, τα οποία είτε δεν είχαν χαμηλότερο επίπεδο και την κατάλληλη ρήση για την απορροή των ομβρίων υδάτων, με συνέπεια να ρέουν στο κλιμακοστάσιο, είτε ήταν φθαρμένα με συνέπεια να απορροφώνται τα νερά της βροχής από την χωρίς στεγάνωση ταράτσα και να επιβαρύνεται η υγρασία στον υποκείμενο δεύτερο όροφο, την επικαρπία του οποίου έχει η δεύτερη ενάγουσα. (Σημειώνεται, ότι η στεγάνωση της ταράτσας, η οποία χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα από όλους τους συνιδιοκτήτες, εκφεύγει του αντικειμένου της παρούσης δίκης, διότι δεν αποδίδεται σχετική παράλειψη στην πρώτη εναγομένη, ούτε υπάρχει αντίστοιχο αγωγικό αίτημα). Με βάση τα παραπάνω, υποχρεούται η πρώτη εναγομένη: α) να αφαιρέσει, με δαπάνες της τα πλακάκια έμπροσθεν της οικίας της στο βορειοανατολικό μέρος, που έχει τοποθετήσει χωρίς την κατάλληλη ρήση και ψηλότερα από το πλατύσκαλο του κοινόχρηστου κλιμακοστασίου, (σημειώνεται προς αποφυγήν παρανοήσεων του περιεχομένου της, ότι με την εκκαλουμένη απόφαση δεν απαγορεύθηκε στην εναγομένη να επανατοποθετήσει νέα πλακάκια με την σωστή ρήση και σε χαμηλότερο επίπεδο από το πλατύσκαλο του κλιμακοστασίου, όπως υποστηρίζουν οι ενάγουσες, αλλά διατάχθηκε μόνον η αφαίρεση των ατέχνως και χωρίς ρήση τοποθετηθέντων), και β) να αντικαταστήσει τα φθαρμένα πλακάκια στον εξώστη του κτίσματός της στο νοτιοδυτικό μέρος προς την οδό …………. περιμετρικά της ιδιοκτησίας της με δικές της δαπάνες, άλλως να επιτραπεί στην δεύτερη ενάγουσα να προβεί στις ποιο πάνω με στοιχεία α και β ενέργειες με δαπάνες της εναγομένης. Εξυπακούεται, βεβαίως, ότι θα πρέπει να προηγηθεί η στεγάνωση του όλου ακαλύπτου χώρου, ώστε να είναι αποτελεσματικές οι ως άνω ενέργειες. Επομένως, και το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που, έστω και με εν μέρει διάφορη αιτιολογία, κατά την οποία αντικαθίσταται με την παρούσα, δέχθηκε τα ίδια, ορθά εκτίμησε τις αποδείξεις και ο σχετικός δεύτερος λόγος της εφέσεως των εναγομένων κατά το δεύτερο σκέλος του, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος στην ουσία του.
Αντιθέτως, δεν απεδείχθη ότι υφίσταται υγρασία στο ισόγειο διαμέρισμα της πρώτης ενάγουσας, και δη επειδή τοποθέτησε η δεύτερη εναγομένη γλάστρες με φυτά στον υπερκείμενο ακάλυπτο χώρο του πρώτου ορόφου, αφού ουδόλως εισφέρονται αποδεικτικά στοιχεία περί αυτού, όπως ορθά έκρινε και η εκκαλουμένη απόφαση, ο δε σχετικός πρώτος λόγος της εφέσεως των εναγουσών κατά το δεύτερο σκέλος του, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος στην ουσία του.
Περαιτέρω, απεδείχθη, ότι οι διάδικοι δεν είχαν αντικαταστήσει ποτέ και την κοινόχρηστη υδρορροή που δέχεται τα όμβρια ύδατα, την οποία αντικατέστησε η πρώτη εναγομένη σε εκτέλεση της προσωρινά εκτελεστής εκκαλουμένης αποφάσεως, χωρίς μάλιστα να προκύψει κατά την καθαίρεσή της, ότι υπήρχε βλάβη και διαρροή από αυτή, γεγονός περί του οποίου δεν αντιλέγουν ειδικά οι ενάγουσες. Επίσης, δεν απεδείχθη ότι επιβαρύνεται η χωρητικότητα ή η αντοχή της κοινόχρηστης υδρορροής από την σύνδεσή της με την υδρορροή (λούκι) της κεραμοσκεπής του οικήματος του Γ΄ ορόφου, διότι ο όγκος της βροχής πάνω από την όλη επιφάνεια του ορόφου αυτού προ της κατασκευής της κεραμοσκεπής, αλλά και μετά από αυτήν είναι πάντοτε ο ίδιος, η δε σύνδεσή της με την υδρορροή της κεραμοσκεπής δεν υπερβαίνει τα όρια της επιτρεπόμενης κατά το άρθρο 787 ΑΚ συγχρήσεως της κοινόχρηστης υδρορροής από όλους τους συνιδιοκτήτες. Δεύτερη υδρορροή δεν απεδείχθη ότι υπήρχε και καταργήθηκε από την πρώτη εναγομένη με την ανοικοδόμηση του τρίτου ορόφου, όπως αβάσιμα υποστηρίζουν οι ενάγουσες, οι οποίες, αν και θα μπορούσαν να εισφέρουν αποδεικτικά στοιχεία περί του αντιθέτου, όπως απλή φωτογραφία των υποκείμενων ορόφων, από όπου θα διέρχονταν υποχρεωτικά αν πράγματι αυτή υπήρχε, και, ιδίως του Β΄ ορόφου, όπου η πρώτη εναγομένη δεν είχε πρόσβαση ώστε να την καθαιρέσει, ουδέν σχετικό αποδεικτικό στοιχείο προσκόμισαν, ενώ και η μάρτυράς τους . ……., που κατέθεσε σχετικά στο ακροατήριο του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, δεν επιβεβαιώνει την ύπαρξή της. Εξ άλλου, δεν απεδείχθη ούτε ότι δεν καλύπτεται η οικοδομή με την υπάρχουσα υδρορροή ή ότι η πρώτη εναγομένη εμποδίζει τις ενάγουσες να τοποθετήσουν και δεύτερη, αν και όποτε χρειαστεί. Εφόσον, επομένως, δεν αποδεικνύεται η ύπαρξη δεύτερης υδρορροής και η κατάργησή της από την πρώτη εναγομένη, ή άλλη επιβλαβής επέμβαση της ιδίας στην υπάρχουσα μοναδική υδρορροή, και, εφόσον κατά τα συνομολογούμενα αυτή εξυπηρετεί όλα τα οροφοδιαμερίσματα και είναι κοινόχρηστη, δεν είχε εκ του νόμου υποχρέωση για την επισκευή της η εναγομένη αυτή, αλλά η διαχείριση της πολυκατοικίας με απόφαση της πλειοψηφίας των συγκοινωνών, ή, αν δεν υπάρχει διαχείριση, καθένας από τους συνιδιοκτήτες με δαπάνες απάντων, το δε σχετικό αίτημα της αγωγής είναι απορριπτέο ως αβάσιμο στην ουσία του. Έσφαλλε, επομένως, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, το οποίο έκρινε αντιθέτως, και υποχρέωσε την πρώτη εναγομένη να επισκευάσει την υπάρχουσα υδρορροή στο ανατολικό – νοτιοανατολικό μέρος της οικοδομής και να παύσει να επεμβαίνει σαυτή στο μέλλον, άλλως επιτρέπει στην δεύτερη ενάγουσα να το πράξει, καθώς και να προβεί στην με οποιονδήποτε τρόπο επίλυση του προβλήματος, ακόμα και με την δημιουργία δεύτερης υδρορροής στο δυτικό – βορειοδυτικό μέρος της ταράτσας του Γ΄ ορόφου, με δαπάνες και των εναγομένων κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους και πρέπει να γίνει δεκτός ο συναφής κατά το δεύτερο σκέλος του δεύτερος λόγος της εφέσεως των εναγομένων, ως βάσιμος στην ουσία του.
Τέλος, απεδείχθη, ότι και οι δύο εναγόμενες κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας και κατά την διάρκεια της ημέρας που δεν απειλείται η ασφάλειά τους, με συνέπεια να δυσχεραίνουν την είσοδο και έξοδο των λοιπών ενοίκων της πολυκατοικίας. Επομένως, ορθά το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκρινε ομοίως, υποχρέωσε τις εναγόμενες να παύσουν να κλειδώνουν την κεντρική είσοδο της πολυκατοικίας κατά τις ώρες 7:00 π.μ. έως 23:00 μ.μ., ο δε πρώτος λόγος της εφέσεως των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος στην ουσία του.
Κατόπιν αυτών, πρέπει να απορριφθεί η από 16.9.2022 (αριθμ. κατ. ………../2022) έφεση των εναγουσών ως αβάσιμη στην ουσία της, να συμψηφιστούν τα δικαστικά έξοδα του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας μεταξύ των διαδίκων λόγω της μεταξύ τους συγγένειας και της δυσκολίας στην ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν (179 και 183 ΚΠολΔ) και να διαταχθεί η εισαγωγή του κατατεθέντος παραβόλου στο δημόσιο ταμείο. Να γίνει εν μέρει δεκτή η από 30.9.2022 (αριθμ. κατ. ………../2022) έφεση των εκκαλουσών εναγομένων ως και κατ΄ουσίαν βάσιμη, κατ΄αποδοχή του δευτέρου σκέλους του δευτέρου λόγου της. Να εξαφανιστεί εν μέρει η εκκαλουμένη απόφαση, και δη μόνο ως προς την διάταξή της με την οποία υποχρεώνει την πρώτη εναγομένη να επισκευάσει την υπάρχουσα υδρορροή στο ανατολικό – νοτιοανατολικό μέρος της οικοδομής και να παύσει να επεμβαίνει σαυτή στο μέλλον, διαφορετικά επιτρέπει στην δεύτερη ενάγουσα να το πράξει, καθώς και να προβεί στην με οποιονδήποτε τρόπο επίλυση του προβλήματος, ακόμα και με την δημιουργία δεύτερης υδρορροής στο δυτικό – βορειοδυτικό μέρος της ταράτσας του Γ΄ ορόφου, με δαπάνες και των εναγομένων κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους, και αναγκαία να εξαφανισθεί και ως προς την διάταξή της για την δικαστική δαπάνη, και, αφού κρατηθεί η υπόθεση κατά τούτο και δικαστεί στην ουσία της να απορριφθεί το συναφές αίτημα της αγωγής ως αβάσιμο στην ουσία του. Τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας πρέπει να συμψηφιστούν μεταξύ τους κατά ένα μέρος, λόγω της μεταξύ τους συγγένειας και της δυσκολίας στην ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν και να επιβληθούν κατά τα λοιπά σε βάρος των εναγόντων (άρθρα (179 και 183 Κπολ.Δ) . Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή του κατατεθέντος παραβόλου στις εκκαλούσες εναγόμενες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Συνεκδικάζει αντιμωλία των διαδίκων τις από 16.9.2022 (αριθμ. κατ. ……./2022) και από 30.9.2022 (αριθμ. κατ. ………./2022) εφέσεις κατά της υπ΄αριθμ 2112/2022 αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς
Δέχεται τυπικά την από 16.9.2022 έφεση των εναγουσών και απορρίπτει αυτήν κατ΄ουσίαν
Συμψηφίζει την δικαστική δαπάνη για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας μεταξύ των διαδίκων
Διατάσσει την εισαγωγή του κατατεθέντος υπ΄αριθμ. ……………. παραβόλου στο δημόσιο ταμείο
Δέχεται τυπικά την από 30.9.2022 έφεση των εναγομένων και εν μέρει και κατ΄ουσίαν.
Εξαφανίζει εν μέρει την εκκαλουμένη απόφαση και δη μόνο ως προς την διάταξή της, με την οποία υποχρεώνει την πρώτη εναγομένη να επισκευάσει την υπάρχουσα υδρορροή στο ανατολικό – νοτιοανατολικό μέρος της οικοδομής επί της οδού ……….. και να παύσει να επεμβαίνει σαυτή στο μέλλον, άλλως επιτρέπει στην δεύτερη ενάγουσα να το πράξει, καθώς και να προβεί στην με οποιονδήποτε τρόπο επίλυση του προβλήματος, ακόμα και με την δημιουργία δεύτερης υδρορροής στο δυτικό – βορειοδυτικό μέρος της ταράτσας του Γ΄ ορόφου, με δαπάνες και των εναγομένων κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους
Κρατεί και δικάζει την αγωγή κατά τούτο στην ουσία της.
Απορρίπτει την αγωγή ως προς το άνω αίτημά της
Επιβάλλει μέρος της δικαστικής δαπάνης των εναγομένων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας σε βάρος των εναγουσών, το ποσό της οποίας καθορίζει σε τετρακόσια (400) ευρώ.
Διατάζει την επιστροφή του κατατεθέντος υπ΄αριθμ. ……………. παραβόλου στον καταθέσαντα
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 26 Μαρτίου 2024, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ