ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Καλλιθέα, 15/04/2024
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Αριθμός απόφασης: 1069
ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α4
Ταχ. Δ/νση : Αριστογείτονος 19
Ταχ. Κώδικας : 176 71 – Καλλιθέα
Τηλέφωνο : 213 1604526
E-mail : ded.ath@aade.gr
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις :
α. Του άρθρου 63 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4987/2022 Α’ 206), εφεξής ΚΦΔ,
β. Του άρθρου 10 της Δ. ΟΡΓ. Α 1125859 ΕΞ 2020/23.10.2020 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ B’ 4738/26-10-2020) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων
Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)», όπως αναριθμήθηκε, τροποποιήθηκε και ισχύει,
γ. Της ΠΟΛ 1064/12-04-2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β’ 1440/27-04-
2017),
δ. Τη με αριθμό Α.1165/22-11-2022 απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με θέμα «Υποβολή ενδικοφανών προσφυγών και αιτημάτων αναστολής του άρθρου 63 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν.4987/2022), αποκλειστικά ψηφιακά μέσω διαδικτύου από το δικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε.» (ΦΕΚ Β’ 6009), 2. Την ΠΟΛ 1069/4-3-2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.
- Την υπ’ αριθμ. ΔΕΔ 1126366 ΕΞ 2016/30-08-2016 (ΦΕΚ 2759/ τ. Β’/ 01-09-2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών «Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής».
- Τη με ημερομηνία κατάθεσης ……………. και με αριθμό πρωτοκόλλου ……………. ενδικοφανή προσφυγή, του ……………., με Α.Φ.Μ. ……………., κατοίκου ……………., κατά της από ……………. απορριπτικής απάντησης του Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών επί του με κωδικό ……………. αιτήματός του περί επιστροφής του φόρου μεταβίβασης ακινήτου που προέκυψε βάσει της με αριθ. ……………. δήλωσης που υπεβλήθη μέσω του My PROPERTY και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά έγγραφα.
- Την από ……………. απορριπτική απάντηση του Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών.
- Τις από ……………. απόψεις του Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών.
- Την εισήγηση του ορισθέντος υπαλλήλου του Τμήματος Α4 όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο της απόφασης.
Επί της με ημερομηνία κατάθεσης ……………. και με αριθμό πρωτοκόλλου ……………. ενδικοφανούς προσφυγής του ……………., με Α.Φ.Μ. ……………., η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:
Με την από ……………. απάντηση του Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών απορρίφθηκε το με κωδικό ……………. αίτημα του προσφεύγοντος που υπέβαλε μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» για επιστροφή του καταβληθέντος από αυτόν φόρου μεταβίβασης ακινήτου, λόγω παραγραφής του δικαιώματός του προς επιστροφή αυτού, καθώς δεν τηρήθηκε η προθεσμία του άρθρου 16 του ν.1587/1950.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στις ……………. ο προσφεύγων υπέβαλε μέσω της εφαρμογής My PROPERTY την υπ’ αριθ. ……………. δήλωση Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτου (Φ.Μ.Α) για την κατάρτιση συμβολαίου αγοραπωλησίας ακινήτου. Συγκεκριμένα όπως περιγράφεται στην ως άνω δήλωση επρόκειτο για:
«Το με αριθμό τέσσερα (4) διαμέρισμα του τρίτου (Γ) ορόφου πάνω από το ισόγειο ορόφου πολυκατοικίας, κτισμένης σε οικόπεδο, επιφανειας ……………. τ.μ. που βρίσκεται στην Αθήνα, μέσα στο εγκεκριμένο σχέδιο πόλης της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Αθηναίων της Π.Ε.
……………………………………………
Το διαμέρισμα έχει επιφάνεια ……………. τ.μ. και ποσοστό συνιδιοκτησίας εξ αδιαιρέτου στο οικόπεδο 59/1000.»
Η αντικειμενική αξία του ως άνω ακινήτου ανέρχεται σε ……………. €, και το καταβληθέν τίμημα είχε οριστεί στο ποσό των ……………. €. Ως εκ τούτου προέκυψε φόρος, μεταβίβασης ποσού
……………. € ο οποίος και εξοφλήθηκε στις ……………..
Στις ……………. ο προσφεύγων ζήτησε μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» την επιστροφή του φόρου μεταβίβασης ακινήτου λόγω ματαίωσης του συμβολαίου αγοραπωλησίας και το αίτημά του απορρίφθηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών.
Ο προσφεύγων με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή ζητά την ακύρωση της από ……………. αρνητικής απάντησης του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών και την επιστροφή του καταβληθέντος φόρου μεταβίβασης ακινήτου λόγω ματαίωσης του συμβολαίου αγοραπωλησίας προβάλλοντας του κάτωθι ισχυρισμούς:
- Η προσβαλλόμενη απόφαση της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών ερείδεται στην νομικά πεπλανημένη αντίληψη ότι το αίτημά του έπρεπε να υποβληθεί εντός των προθεσμιών που ορίζει ο νόμος 1587/1950.
- Από την έναρξη ισχύος του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας οι ρυθμίσεις του που αφορούν το χρονικό διάστημα εντός του οποίου ασκείται η αξίωση επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος φόρου καταλαμβάνουν όλα τα φορολογικά αντικείμενα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του, μεταξύ των οποίων και τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων.
- Από την έναρξη ισχύος του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας το άρθρο 16 του νόμου 1587/1950 εφαρμόζεται μόνο κατά το μέρος που προβλέπει τις περιπτώσεις στοιχειοθέτησης αχρεώστητης καταβολής φόρου μεταβίβασης ακινήτων και όχι κατά το μέρος που ορίζει την χρονική έκταση της αξίωσης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος φόρου.
- Η υπό κρίση υπόθεση εμπίπτει χρονικά στο πεδίο εφαρμογής του Κ.Φ.Δ.
- Η υπό κρίση αίτηση επιστροφής του καταβληθέντος Φ.Μ.Α. υποβλήθηκε εντός του πενταετούς χρόνου παραγραφής της σχετικής αξίωσης από το τέλος του έτους εντός του οποίου υποβλήθηκε η οικεία δήλωση.
Επειδή, με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 1521/1950, που κυρώθηκε με τον ν. 1587/1950, ορίζεται ότι:
«Εφ’ εκάστης εξ’ επαχθούς αιτίας μεταβιβάσεως ακινήτου ή εμπραγμάτου επί ακινήτου δικαιώματος ….επιβάλλεται φόρος επί της αξίας αυτών.».
Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ίδιου ως άνω νόμου:
«1. Ο φόρος μεταβίβασης που αναλογεί στο τίμημα μεταβίβασης που αναγράφεται στο συμβόλαιο, βαρύνει τον αγοραστή.
Ο φόρος μεταβιβάσεως ο αναλογών επί της διαφοράς μεταξύ αξίας και του τιμήματος μεταβιβάσεως και αι προσαυξήσεις του άρθρ. 9 του παρόντος βαρύνουσι τον αγοραστήν, νοουμένου ως τοιούτου και του υπερθεματιστού επί μεταβιβάσεων δια πλειστηριασμού. ..».
Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ίδιου νόμου:
«1. Πριν από κάθε μεταβίβαση με επαχθή αιτία οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή δήλωση φόρου μεταβίβασης στη Φορολογική Διοίκηση. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο, η δήλωση συμπληρώνεται από τον συμβολαιογράφο που θα καταρτίσει τη συμβολαιογραφική πράξη. Οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται να προσκομίσουν στο συμβολαιογράφο όλα τα αναγκαία στοιχεία που απαιτούνται για την ορθή σύνταξη της δήλωσης από αυτόν και στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης τα νόμιμα δικαιολογητικά. …..»
Επειδή, με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ίδιου νόμου, όπως ίσχυαν κατά τον χρόνο υποβολής του υπό κρίση αιτήματος επιστροφής φόρου, ορίζεται ότι:
«1. Εάν μετά την επίδοσιν της δηλώσεως ματαιωθή η υπογραφή του συμβολαίου μεταβιβάσεως, ο καταβληθείς φόρος επιστρέφεται.
- Εάν η μεταβίβασις, υπό αναβλητικήν ή διαλυτικήν αίρεσιν, ματαιωθή, συνεπεία ατονίας της αναβλητικής ή εξόδου της διαλυτικής αιρέσεως, επιστρέφεται το ήμισυ του καταβληθέντος φόρου.
- Εάν γίνη η εξώνησις του ακινήτου εντός της ταχθείσης συμβατικής προθεσμίας, δεν επιβάλλεται φόρος μεταβιβάσεως δια την νέαν ταύτην μεταβίβασιν, επιστρέφεται δε και το ήμισυ του καταβληθέντος φόρου μεταβιβάσεως κατά την κατάρτισιν του, επί τω όρω της εξωνήσεως, συνταγέντος συμβολαίου.
Εάν εντός τεσσάρων ετών από της καταρτίσεως του οριστικού συμβολαίου μεταβιβάσεως ακυρωθή τούτο ένεκεν ελαττώματος αφορώντος εις τας νομικάς σχέσεις του πωλητού προς το ακίνητον ή ένεκεν άλλων εξαιρετικών λόγων, δεν επιβάλλεται φόρος μεταβιβάσεως δια την ακύρωσιν, ο δε επί της αρχικής μεταβιβάσεως φόρος περιορίζεται εις το ήμισυ του αναλογούντος τοιούτου επί της αγοραίας αξίας του ακινήτου. Τυχόν επί πλέον καταβληθείς ή βεβαιωθείς φόρος επιστρέφεται ή εκπίπτεται κατά περίπτωσιν.
- Εάν εντός δύο ετών από της καταρτίσεως του οριστικού συμβολαίου μεταβιβάσεως της περιπτώσεως της παραγρ. 1 του άρθρου 2 του παρόντος δεν πραγματοποιηθή η ανέγερσις της πολυκατοικίας ή του διαμερίσματος είτε η συμπλήρωσις των αγορασθέντων εν ημιτελή καταστάσοι κτισμάτων, ο φόρος μεταβιβάσεως περιορίζεται επί της αξίας του οικοπέδου και των μέχρι της συμπληρώσεως της διετίας ανεγερθέντων κτισμάτων, το δε τυχόν επί πλέον καταβληθέν ποσόν φόρου μεταβιβάσεως επιστρέφεται.
- Δια την επιστροφήν του φόρου επί των περιπτώσεων των προηγουμένων παραγράφων απαιτείται αίτησις του δικαιούχου προς τον αρμόδιον δια τον φόρον της μεταβιβάσεως Οικον. `Εφορον, ήτις δέον να υποβληθή: Α) εντός έτους από της επιδόσεως της δηλώσεως εις την περίπτωσιν της ματαιώσεως της υπογραφής του συμβολαίου μεταβιβάσεως και Β) εντός εκατόν είκοσι (120) ημερών από της ημέρας : α) της ατονίας ή εξόδου της αιρέσεως, β) της ενεργείας της εξωνήσεως, γ) της ακυρώσεως του συμβολαίου και δ) της συμπληρώσεως της προθεσμίας της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου.
Μετά την πάροδον των προθεσμιών τούτων παραγράφεται το δικαίωμα προς επιστροφήν του καταβληθέντος φόρου.»
Επειδή, με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 42 του ΚΦΔ, ορίζεται ότι:
«4. Η αξίωση για επιστροφή φόρου, ο οποίος καταβλήθηκε αχρεωστήτως, παραγράφεται κατά τον χρόνο που παραγράφεται το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 36 αναφορικά με την αντίστοιχη φορολογική υποχρέωση από την οποία πηγάζει η αξίωση προς επιστροφή. Η παραγραφή της αξίωσης για επιστροφή φόρου που προκύπτει ότι καταβλήθηκε αχρεωστήτως ως αποτέλεσμα έκδοσης πράξης για την ακύρωση ή την τροποποίηση άμεσου προσδιορισμού ή πράξης προσδιορισμού του φόρου ή πράξης επιβολής προστίμου, σύμφωνα με το άρθρο 63Β, παρατείνεται κατά ένα (1) έτος από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης ακύρωσης ή τροποποίησης, εφόσον η πράξη ακύρωσης ή τροποποίησης εκδίδεται εντός του τελευταίου έτους της προθεσμίας παραγραφής ή μετά από τη συμπλήρωση του χρόνου παραγραφής κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 36.»
Επειδή, με τις διατάξεις του άρθρου 32 του N.5073/2023, καταργήθηκε η παρ. 1 και αντικαταστάθηκε η παρ. 6 περ. Α’ του άρθρου 16 του Ν. 1587/1950:
«Στο άρθρο 16 του άρθρου πρώτου του ν. 1587/1950 (Α’ 294), περί επιστροφής φόρου, επέρχονται οι ακόλουθες αλλαγές:
- Η παρ. 1, περί ματαίωσης συμβολαίου, καταργείται.
- Η παρ. 6 αντικαθίσταται ως εξής:
«6. Για την επιστροφή του φόρου των παρ. 1 έως 5 απαιτείται αίτηση του δικαιούχου προς τον αρμόδιο, για τον φόρο μεταβίβασης, Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας, η οποία υποβάλλεται σε εκατόν είκοσι (120) ημέρες από την ημέρα: α) της ατονίας ή εξόδου της αίρεσης,
β) της ενέργειας της εξώνησης,
γ) της ακύρωσης του συμβολαίου, και
δ) της συμπλήρωσης της προθεσμίας της παρ. 5.
Μετά την πάροδο των προθεσμιών αυτών, παραγράφεται το δικαίωμα προς επιστροφή του φόρου που έχει καταβληθεί.»».
Επειδή, εν προκειμένω, την ……………. ο προσφεύγων, ως αγοραστής, υπέβαλε μέσω της εφαρμογής My PROPERTY τη με αριθ. ……………. Δήλωση Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτου, στην οποία δήλωσε ως καταβληθέν τίμημα του επίμαχου ακινήτου το ποσό των ……………. €. Συνεπεία της ως άνω δήλωσης βεβαιώθηκε φόρος ποσού ……………. €, ο οποίος εξοφλήθηκε στις ……………..
Επειδή, ακολούθως ο προσφεύγων με το με κωδικό ……………. αίτημά του μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» αιτήθηκε την επιστροφή του ως άνω ποσού διότι δεν συντάχθηκε ποτέ οριστικό συμβόλαιο. Το ανωτέρω αίτημα του προσφεύγοντα απορρίφθηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών λόγω παραγραφής του δικαιώματός του προς επιστροφή αυτού, καθώς υποβλήθηκε πέρα του έτους από την υποβολή της δήλωσης ΦΜΑ.
Επειδή, με την υπό κρίση ενδικοφανή προσφυγή προσκομίζεται επιπλέον η από ……………. και με αριθ. πρωτ. ……………. βεβαίωση της Συμβολαιογράφου ……………., με ΑΦΜ ……………., με την οποία βεβαιώνεται ότι ουδέποτε καταρτίστηκε συμβόλαιο αγοραπωλησίας μεταξύ των συμβαλλομένων για το κρινόμενο ακίνητο. Η εν λόγω βεβαίωση εκδόθηκε μετά την ως άνω ετήσια προθεσμία από την υποβολή της δήλωσης.
Επειδή, βάσει των ως άνω στην υπό κρίση περίπτωση η επιστροφή του φόρου από τη ματαίωση υπογραφής του συμβολαίου μεταβίβασης ακινήτου προβλέπεται από τη διάταξη της παρ. 1 και της περ. Α’ της παρ. 6 του άρθρου 16 του Ν. 1521/1950 που κυρώθηκε με τον ν.
1587/1950, η οποία ως ειδικότερη του άρθρου 42 του Ν. 4987/2022 (ΚΦΔ) κατισχύει αυτού. Ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντα δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί.
Επειδή, η Δημόσια Διοίκηση δεσμεύεται από την αρχή της νομιμότητας, όπως αυτή καθιερώνεται με τις διατάξεις των άρθρων 26 παρ. 2, 43, 50, 82, 83 και 95 παρ.1 του Συντάγματος (ΣτΕ 8721/1992, 2987/1994), και η οποία συνεπάγεται ότι η Διοίκηση οφείλει ή μπορεί να προβαίνει μόνο σε ενέργειες που προβλέπονται και επιβάλλονται ή επιτρέπονται από τους κανόνες που θεσπίζουν το Σύνταγμα, οι νομοθετικές πράξεις, οι διοικητικές κανονιστικές πράξεις, που έχουν εκδοθεί βάσει νομοθετικής εξουσιοδότησης, καθώς και από κάθε κανόνα ανώτερης ή ισοδύναμης προς αυτούς τυπικής ισχύος.
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
Την απόρριψη της με ημερομηνία κατάθεσης ……………. και με αριθμό πρωτοκόλλου ……………. ενδικοφανούς προσφυγής, του ……………., με Α.Φ.Μ. ……………., και την επικύρωση της από ……………. απορριπτικής απάντησης του Προϊστάμενου της Δ.Ο.Υ. Α’ Αθηνών στο με κωδικό ……………. αίτημα του προσφεύγοντος σύμφωνα με το ως άνω σκεπτικό.
Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.
Ακριβές Αντίγραφο ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ
ΥπΟ/Η Υπάλληλος του Αυτοτελούς ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης ος
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
