Λιγότερες αλλά πιο ισχυρές ανεξάρτητες αρχές ζητούν οι θεσμοί. Ως αποτέλεσμα, ο υπουργός Επικρατείας Χρήστος Βερναρδάκης όρισε νέα νομοπαρασκευαστική επιτροπή που θα εξετάσει και θα προτείνει το νέο πλαίσιο λειτουργίας των ανεξάρτητων αρχών της χώρας. Επικεφαλής της Επιτροπής είναι ο κ. Κωνσταντίνος Μενουδάκος, πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) και πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Μέλη της επιτροπής είναι πρόεδροι και μέλη άλλων ανεξάρτητων αρχών.
Το πρόβλημα, όπως διαγνώσθηκε και από τους θεσμούς, είναι ο κατακερματισμός του θεσμικού πλαισίου των ανεξάρτητων αρχών. Επίσης πρόβλημα για τις ελληνικές ανεξάρτητες αρχές συνιστά το επίπεδο ανεξαρτησίας, αλλά και ο μεγάλος τους αριθμός. Για παράδειγμα, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, σήμερα έχουν συσταθεί και λειτουργούν τέσσερις ανεξάρτητες αρχές για τις μεταφορές. Μία για τους σιδηροδρόμους (Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, ΡΑΣ), μία για τους λιμένες (Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων, ΡΑΛ) και μία για τα αεροδρόμια και τις αερομεταφορές (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, ΥΠΑ). Και πάνω σε αυτές λειτουργεί η Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ).
Η χώρα σήμερα αριθμεί περίπου 20 ανεξάρτητες αρχές, εκ των οποίων πέντε συνταγματικά κατοχυρωμένες (ΑΔΑΕ, ΑΣΕΠ, ΑΠΔΠΧ, ΕΣΡ, Συνήγορος του Πολίτη). Δύο Αρχές τις επέβαλαν οι πιστωτές (ΓΓΔΕ, ΕΛΣΤΑΤ) ενώ οι υπόλοιπες είναι μη συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές. Αυτές είναι η ΕΕΤΤ (Τηλεπικοινωνίες), η ΕΕΕΠ (τυχερά παίγνια), η ΡΑΕ (Ενέργεια), η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, η Εθνική Αρχή Καταπολέμησης Μαύρου Χρήματος, η Τράπεζα της Ελλάδος και οι προαναφερόμενες επιτροπές του υπουργείου Μεταφορών και Ναυτιλίας. Ρόλο ανεξάρτητης αρχής διαδραματίζει και η Γ.Γ. Υδάτων στο υπουργείου Υποδομών. Οι θεσμοί (και όχι μόνο) διακρίνουν μια προσπάθεια «βολέματος ημετέρων» πίσω από αυτή την πλειάδα ανεξάρτητων αρχών. Επίσης διακρίνουν έναν κατακερματισμό της νομοθεσίας, που καθιστά αναποτελεσματική τη λειτουργία τους. Για τον σκοπό αυτό ζητούν αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Αρχών, ανεξαρτήτως εάν αυτές είναι συνταγματικά ή όχι κατοχυρωμένες. Ετσι ζητούν ως προαπαιτούμενο την αλλαγή του ν. 3051/2002, που αφορά τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές.
Συγκεκριμένα, στο επικαιροποιημένο μνημόνιο ζητείται από τις ελληνικές Αρχές ένα «κοινό σετ κανόνων, που θα εφαρμόζεται οριζοντίως», με απώτερο στόχο την απλοποίηση του πλαισίου λειτουργίας και αποτελεσματικότητας των Αρχών. Για παράδειγμα, ένα ζήτημα που τίθεται επιτακτικά είναι η χρηματοδότηση των Αρχών, η οποία βλάπτει ουσιαστικά την αποτελεσματικότητα. Οταν για παράδειγμα η χρηματοδότηση μιας Αρχής εξαρτάται από μια υπουργική απόφαση, τότε η ανεξαρτησία της λυγίζει μπροστά στον χρηματοδότη. Επιπλέον, τουλάχιστον για τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές, η χρηματοδότησή τους θα μπορούσε να γίνει από την ελληνική Βουλή, που συνιστά τον πολιτικό προϊστάμενό τους.
Ειδικά στο επικαιροποιημένο μνημόνιο, αναφορά γίνεται ειδικά για τις Επιτροπές Ανταγωνισμού, τη ΡΑΕ, τη ΡΑΕΜ και τη Γενική Γραμματεία Υδάτων. Οι θεσμοί, εκτός από το κοινό πλαίσιο, ζητούν για τις τέσσερις προαναφερόμενες αρχές την αλλαγή της πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας, έτσι ώστε να ενισχυθεί η ανεξαρτησία τους. Ιδίως για την Επ. Αντ., οι θεσμοί ζητούν την ενίσχυση του νομικού της τμήματος με τουλάχιστον 12 νομικούς και την παροχή τεχνικής υποστήριξης από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
