H χθεσινή εξέλιξη της απόκτησης του ελέγχου της Παγκρήτιας Τράπεζας (15% και το μάνατζμεντ) από τον πρώην ισχυρό άνδρα της Τράπεζας Πειραιώς, Μ.Σάλλα, ο οποίος βρίσκεται σε μετωπική σύγκρουση με
τον John Paulson, διαχειριστή του fund που έχει αναλάβει τον έλεγχο του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, μετά την δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση, έπεσε σαν “βόμβα” μόνο για όσους δεν γνώριζαν:
Δεν γνώριζαν ότι ότι ο Μ.Σάλλας είχε αποφασίσει να αποκτήσει ή να συστήσει ένα νέα τραπεζικό ίδρυμα, από το καλοκαίρι ότι εκδιώχθηκε από την ηγεσία της Τράπεζας Πειραιώς από τον John Paulson.
Λέγεται ότι βασικός του στόχος, πλέον, είναι η ανάληψη του ελέγχου της Πανελλήνιας Τράπεζας, καθώς η Παγκρήτια μαζί με την έτερη κρητική συνεταιριστική τράπεζα των Χανίων, ελέχουν την Πανελλήνια, που έχει άδεια να δραστηριοποιείται σε όλο το εύρος των τραπεζικών προϊόντων.
Στην Πανελλήνιο Τράπεζα ποσοστό 12% κατέχει η DZ Bank, τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας. Οι ζημιές της Πανελλήνιας για το 2013 ήταν μόλις 12,6 εκατ. ευρώ και συολικά οι ζημιές της είναι πολύ μικρές και διαχειρίσιμες.
Πάντως, πέρα από τα επιχειρηματικά σχέδια του Μ.Σάλλα και της ισχυρής ομάδας των επιχειρηματιών που τον ακολουθούν, όλες οι συστημικές τράπεζες της χώρας (Παιραιώς, Aplha Bank, Εθνική, Eurobank) ελέγχονται πλέον από ξένα funds
Η φράση «ελληνικές τράπεζες» δεν σημαίνει και τίποτα, απλά γιατί οι γνωστές συστημικές ελληνικές τράπεζες ιδιοκτησιακά δεν είναι και καθόλου «ελληνικές», αφού ακόμη κι αν ανήκουν και σε Έλληνες επενδυτές, θα διοικούνται από… ξένες διοικήσεις και την ηγεσία του Υπερταμείου των δανειστών!
Και οι τελευταίες αυταπάτες περί ελληνικότητας εξανεμίστηκαν τον περασμένο Μάϊο με τις αλλαγές διοικήσεων και με τη δημιουργία της «Εταιρείας Συμμετοχών» ή Υπερταμείο.
Η νεοσύστατη εταιρεία με το τελευταίο πολυνομοσχέδιο, δεν ανήκει στον δημόσιο τομέα, αλλά… στο «ελληνικό Δημόσιο», το οποίο όμως δεν την ελέγχει, αφού διοικείται από ένα συμβούλιο που θα εγκρίνει ή θα απορρίπτει όλες τις αποφάσεις πάντα με τη σύμφωνη γνώμη των ξένων.
Για την έγκριση κάθε απόφασης απαιτούνται τα 4/5 του εποπτικού συμβουλίου, με άλλα λόγια ενός εκ των δύο διορισμένων ξένων εκπροσώπων από τους «θεσμούς».
Ουσιαστικά οι Έλληνες μέτοχοι, τα ασφαλιστικά ταμεία και το Ελληνικό Δημόσιο απώλεσαν τις συστημικές τράπεζες με την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση, με την οποία το δημόσιο απώλεσε το ιλιγγιώδες ποσό των 40 δισ. ευρώ, ενώ 2 δισ. έχασαν α ασφαλιστικά ταμεία και πολλά δισ. μικρομέτοχοι και μικροομολογιούχοι των τραπεζών.
Όσοι συμμετείχαν στις προηγούμενες αυξήσεις κεφαλαίου, είδαν την επένδυσή τους να εξανεμίζεται, αφού οι ξένοι μέτοχοι σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές έβαλαν τα απαιτούμενα κεφάλαια ώστε να μη χρειαστεί καθόλου νέα ενίσχυση από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) σε δύο από τις τέσσερις τράπεζες.
Μετά την ανακεφαλαιοποίηση η συμμετοχή του Ταμείου περιορίζεται στο 2,7% στη Eurobank (από 35% πριν από την αύξηση), στο 11% στην Alpha Bank (από 66%), στο 26% στην Τράπεζα Πειραιώς (από 66,9%) και στο 35% στην Εθνική Τράπεζα (από 57,2% πριν από την ανακεφαλαιοποίηση). Έτσι, σε όλες τις τράπεζες η πλειοψηφία των μετοχών περνάει σε ιδιωτικά χέρια.
Τα ξένα funds που τοποθέτησαν κεφάλαια από το εξωτερικό, με μόνο 5 δισ. ευρώ απέκτησαν τον μετοχικό έλεγχο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και μαζί όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται, βέβαια, όλα τα δάνεια και οι υποθήκες τους, μέσω των οποίων ελέγχονται ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Με την πτωτική πορεία των τραπεζών στο Χρηματιστήριο, οι νέοι μέτοχοι απέκτησαν τον έλεγχό τους αγοράζοντας ποσοστά από 33% έως 93% μόνο με 5 δισ. ευρώ, ενώ το ελληνικό Δημόσιο, που είχε τοποθετήσει από παλιά 25 δισ. ευρώ έχασε τον έλεγχο, μένοντας με ποσοστά από 2,4% έως 37%. Να υπογραμμίσουμε ότι εφόσον τα κεφάλαια τα βάζει κάποιος τρίτος, μέσω του ΤΧΣ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που δανείζει στη χώρα μας, κι όχι το ελληνικό κράτος, ασχέτως αν εμείς θα τα πληρώσουμε στο τέλος, ο δανειστής έχει και τον πρώτο λόγο.
Η χρεοκοπία του τραπεζικού συστήματος ήταν το τίμημα της πολιτικής αστάθειας, των
capital controls και βέβαια των τραπεζικών «εγκλημάτων» του παρελθόντος που οδήγησαν εν πολλοίς και την ίδια την χώρα στο σημείο που βρίσκεται σήμερα.
Αρκεί να θυμηθούμε ότι το καλοκαίρι του 2014 η χρηματιστηριακή αξία των τραπεζών είχε ανέλθει στα 34 δισ. ευρώ, και αν τότε το Δημόσιο είχε προχωρήσει στην πώληση των μετοχών του στις τράπεζες θα είχε εισπράξει 20 δισ. ευρώ. Τώρα η ανακεφαλαιοποίηση έγινε σε αξία που αντιστοιχεί σε… 1 δισ. ευρώ και το Δημόσιο πρακτικά δεν έχει καμία ελπίδα να ανακτήσει τα κεφάλαια που είχε τοποθετήσει το 2013 στο πλαίσιο της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης.
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 42 τράπεζες, από τις οποίες οι 13 θεωρητικά είναι ελληνικές, 21 είναι τα υποκαταστήματα των ξένων τραπεζών, 10 οι συνεταιριστικές τράπεζες και υπάρχει και 1 ειδικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Στα τέλη του 2015 διέθεταν 2.562 καταστήματα από 3.567 υποκαταστήματα το 2014. Τα ATMs ελληνικών τραπεζών ανέρχονται σε 5.449 ως εξής: Εθνική 1.398, Πειραιώς 1.883, Alpha 1.237, Eurobank 883, Atticabank 93, HSBC 35, ενώ τα ATMs των ξένων τραπεζών είναι 170.
Στον τραπεζικό κλάδο απασχολούνται συνολικά 44,3 χιλιάδες εργαζόμενοι (στοιχεία 2015), όταν το 2010 εργάζονταν 59.967. Από τον επόμενο χρόνο θα είναι κάποιες χιλιάδες λιγότεροι… Από αυτούς στην Εθνική απασχολούνται 10,4 χιλιάδες στην Ελλάδα, στην Πειραιώς 14.227, στην Alpha 8.869 και στην Eurobank 9.040 εργαζόμενοι.
Όπως είπαμε, μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανήκουν πλέον σε ξένους κατά πλειοψηφία με τη Eurobank να διαθέτει ιδιωτική συμμετοχή 97,6%, την AlphaBank 89%, την Εθνική Τράπεζα 59,6% και την Τράπεζα Πειραιώς 74,6%.
Στην AlphaBank κανείς μέτοχος, πλην του ΤΧΣ, δεν έχει ποσοστό άνω του 5%. Το Ταμείο ελέγχει πλέον το 11% της τράπεζας με μετοχές που έχουν περιορισμένα δικαιώματα ψήφου.
Οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές κατέχουν ποσοστό 3,93% και οι Έλληνες το 0,17%. Μετά την ιδιωτική τοποθέτηση σε ειδικό επενδυτικό κοινό στο εξωτερικό, το ποσοστό που μοιράζονται αυτοί οι επενδυτές είναι 50,50%.
Το Paramaount, ο επενδυτικός βραχίονας του Κατάρ, η Paulson και η Wellington διατήρησαν ή αύξησαν τις θέσεις τους στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας, ενώ σε επίπεδο private equity funds δυναμικά «μπήκε» η Black Rock.
Στη Eurobank ο όμιλος της Fairfax του Wilbur Ross μέσα από 17 εταιρείες, όπως ανακοίνωσε η τράπεζα, ελέγχει το 16,88% του μετοχικού κεφαλαίου. Μετά την ολοκλήρωση της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου με καταβολή μετρητών και την έναρξη διαπραγμάτευσης των νέων κοινών μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, το ποσοστό των μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ διαμορφώθηκε σε 2,38%.
Από την μετατροπή ομολόγων σε μετοχές (LME), η Eurolife Ασφαλιστική βρέθηκε να ελέγχει το 5,32% της τράπεζας.
Ο μεγαλοεπενδυτής Wilbur Ross διατήρησε το ποσοστό του (κάτω του 5%), ενώ οι τέσσερις μεγαλύτεροι ιδιώτες μέτοχοι κατέχουν περίπου το 35% της τράπεζας μετά την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Επίσης, μπήκαν σημαντικοί θεσμικοί επενδυτές όπως η Highfields και η Brookfield, τα αμοιβαία κεφάλαια της PIMCO και της Capital, το private equity York Capital, αλλά και «συντηρητικοί» επενδυτές, που τοποθετούνται σε μακροπρόθεσμη βάση, όπως τα εθνικά κεφάλαια (Sovereign Funds) της Νορβηγίας και του Άμπου Ντάμπι.
Στην Εθνική Τράπεζα το 39,7% ανήκει στο ΤΧΣ με κοινές μετοχές με πλήρη δικαιώματα ψήφου, ενώ ακόμη 1,5% του Ταμείου είναι κοινές μετοχές με περιορισμένα δικαιώματα. Το 16,8% της τράπεζας ανήκει σε funds μετά την ιδιωτική τοποθέτηση, ενώ το 11,07% σε Έλληνες ιδιώτες μετά την επιτυχή άντληση 300 εκατ. ευρώ από την ελληνική κεφαλαιαγορά.
Η Πειραιώς, παρά το γεγονός ότι είχε έναν ισχυρό πυρήνα Ελλήνων μετόχων, καθώς σημαντικοί επενδυτές κάλυψαν σχεδόν το 50% της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, δηλαδή πλέον των 700 εκατ. ευρώ. Το επενδυτικό fund Baupost Group, ένα πολύ σημαντικό επενδυτικό γκρουπ, θα κατέχει συνολικά το 8,32% με την άσκηση των warrants.
Τέλος, ο John Paulson ελέγχει την “Paulson & Co. Inc.”, η οποία είναι εταιρία συμβούλων επενδύσεων, εγγεγραμμένη στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με τον Νόμο περί Συμβούλων Επενδύσεων του 1940, παρέχει επενδυτικές συμβουλές και διαχειρίζεται επενδυτικά κεφάλαια.
Ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά στην κατάσταση των τραοεζικών ιδρυμάτων μέσα στον χρόνο.
Εθνική Τράπεζα
Αριθμός μετοχών 9,147 δισ.
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –3,58 δισ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι ΤΧΣ 40,39%
Alphabank
Αριθμός μετοχών 1,53 δισ.
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –2,06 δισ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι ΤΧΣ 11%, ξένοι 81%, συνολικά 125 χιλ. μέτοχοι
Eurobank
Αριθμός μετοχών 2,18 δισ.
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –2,086 δισ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι ΤΧΣ 2,38%, θεσμικοί και ιδιώτες 97,62%
Τράπεζα Πειραιώς
Αριθμός μετοχών 8,73 δισ.
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –2,38 δισ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι ΤΧΣ 26%, διάφορα νομικά πρόσωπα 66%, ιδιώτες 8%
Τράπεζα Κύπρου
Αριθμός μετοχών 8,922 δισ.
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –434 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Cyprus Popular Bank 9,6%,
Lamesa Holding S.A. (μέλος της Renova Group) 6,2%, TD Asset Management 5,2%, EBRD 5%.
Cyprus Popular Bank
Η “good Laiki” απορροφήθηκε από την Τράπεζα Κύπρου
Αριθμός μετοχών –
Κέρδη 2012 54,8 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Πλήρως κρατικοποιημένη (2013)
ΑΤΕ Bank
Εξαγοράστηκε από την Τράπεζα Πειραιώς
Ζημίες 2011 –4 δισ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Έχει πλήρως απορροφηθεί η good ATE από την Πειραιώς
Emporikibank
Εξαγοράστηκε από την Alphabank το 2013
Ζημίες 9μηνο 2011 –745,2 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Alphabank 100%
Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
Εξαγοράστηκε από την Eurobank το 2013
Ζημίες 9μηνo 2011 –543 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Eurobank 100%
Geniki bank
Εξαγοράστηκε από την Πειραιώς το 2013
Αποτελέσματα α΄ 6μήνου του 2014 +85 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Τράπεζα Πειραιώς 100%
Attica bank
Αριθμός μετοχών 2,33 δισ. ευρώ
Αποτελέσματα 2015 Ζημίες –347 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι ΤΣΜΕΔΕ 55%
Τ bank (πρώην Aspis)
Εξαγοράστηκε από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που εξαγοράστηκε από την Eurobank
Ζημίες 2009 –56,2 εκατ. ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Η Eurobank εξαγόρασε το ΤΤ
Protonbank
Εξαγοράστηκε από την Eurobank
Βασικοί μέτοχοι Eurobank 100%
Ελληνική Τράπεζα (Ελλάδα)
Κέρδη 2012 52 εκατ. ευρώ
Εξαγοράστηκε από την Πειραιώς (οι ελληνικές δραστηριότητες)
Τράπεζα της Ελλάδος
Αριθμός μετοχών 19,864 εκατ.
Κέρδη 2014 Κέρδη +654 εκατ. ευρώ – Μέρισμα 0,4972 ευρώ
Βασικοί μέτοχοι Δημόσιο 20%
Citibank Ελλάδος: Εξαγοράστηκε από την Alphabank
HSBC: HSBC (Βρετανία)
Millenniumbank
Εξαγοράστηκε πλήρως από την Τράπεζα Πειραιώς
Ίδια κεφάλαια 372 εκατ. ευρώ
FBBank
Μέτοχοι – Εξαγοράστηκε από την Εθνική Τράπεζα
Zημίες 2010 –32,501 εκατ. ευρώ
Probank
Βασικοί μέτοχοι Εξαγοράστηκε από την Εθνική
Zημίες 2012 –18 εκατ. ευρώ
