Για κάτι περισσότερο από την αναθεώρηση του Συντάγματος προσέρχονται στις κάλπες οι Ιταλοί στις 4 Δεκεμβρίου, καθώς το δημοψήφισμα έχει μετατραπεί σε
μια αναμέτρηση μεταξύ του κεντροαριστερού, ευρωπαϊστή πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι και του λαϊκιστή, ευρωσκεπτικιστή, πρώην κωμικού και νυν πολιτικού Μπέπε Γκρίλο, ηγέτη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να παραιτηθεί εάν επικρατήσει το σενάριο ήττας του στο δημοψήφισμα, ήττα η οποία, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, μπορεί να σημάνει το τέλος των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων που χρειάζεται η χώρα, καθώς και να οδηγήσει σε μια ιταλική έξοδο από την Ευρωζώνη. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη το Brexit και την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές, η ψήφος των Ιταλών γίνεται αντιληπτή ως ψήφος απόρριψης ή αποδοχής της ευρωπαϊκής καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων.
Αναφορικά με το πραγματικό ερώτημα του δημοψηφίσματος, οι Ιταλοί την Κυριακή θα απορρίψουν ή θα επικυρώσουν μια τολμηρή αναθεώρηση του ενός τρίτου των άρθρων του Συντάγματος, η οποία σκοπεύει να μειώσει τις εξουσίες και το μέγεθος της Γερουσίας, ενισχύοντας παράλληλα τον συγκεντρωτισμό της εξουσίας στην κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα, η μεταρρύθμιση σκοπεύει να μειώσει τον αριθμό των γερουσιαστών από 315 σε 100, μειώνοντας και την εξουσία τους, καθώς μόνο ορισμένοι νόμοι θα χρειάζονται πλέον και την αποδοχή της Γερουσίας, κάτι που, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της μεταρρύθμισης, θα κάνει το κέντρο λήψης αποφάσεων πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό.
Σύμφωνα με τις προτάσεις της αναθεώρησης, αυτή η αποτελεσματικότητα θα επιτευχθεί και από ένα άλλο σημαντικό σημείο της μεταρρύθμισης, τη μείωση των εξουσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όφελος των εξουσιών της κεντρικής κυβέρνησης της Ρώμης, κάτι που σκοπεύει να διορθώσει μια προηγούμενη νομοθετική ρύθμιση που έδινε περισσότερη εξουσία στις Αρχές των 20 ιταλικών επαρχιών, η οποία είχε δημιουργήσει έντονες διαμάχες μεταξύ της τοπικής και της εθνικής διοίκησης της χώρας.
Επιπλέον, οι ψηφοφόροι αναμένεται να ψηφίσουν εμμέσως και για το εκλογικό σύστημα, καθώς η συνταγματική αναθεώρηση σκοπεύει να εισαγάγει και έναν νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος επίσης θα ενισχύσει τις κυβερνητικές εξουσίες, δίνοντας στο πρώτο κόμμα επιπλέον έδρες και βοηθώντας το να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς συνεργασίες. Αυτή η ρύθμιση μπορεί να αποδειχθεί εμμέσως επωφελής και για τον Γκρίλο, ο οποίος έχει δηλώσει ότι το κόμμα του δεν θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας.
Παρά τις σημαντικές συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που διακυβεύονται, τα πρόσωπα των Γκρίλο και Ρέντσι φαίνεται να αποτελούν το σημαντικότερο διακύβευμα του δημοψηφίσματος. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων εμφανίζεται να δίνει μάχη σώμα με σώμα με τους Δημοκράτες στις δημοσκοπήσεις, ωστόσο η ικανότητά του να κυβερνήσει σε εθνικό επίπεδο δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί. Επιπλέον, παρότι το κόμμα έχει εκφράσει ορισμένες απόψεις αναφορικά με την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους της χώρας και την προκήρυξη δημοψηφίσματος για παραμονή στο κοινό νόμισμα, οι αληθινές του προθέσεις είναι ακόμα άγνωστες, καθώς από το επίσημο πρόγραμμά του απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά σε δημοψήφισμα για το ευρώ και επαναδιαπραγμάτευση χρέους.
Προσωποκεντρικό
Αναφορικά με τον Ιταλό πρωθυπουργό, η επιλογή του να αναγάγει εξαρχής το δημοψήφισμα σε ψήφο προς το πρόσωπό του το έχει καταστήσει εξαιρετικά προσωποκεντρικό. Οντας και αρχηγός του κόμματός του, πέρα από πρωθυπουργός, ο Ρέντσι, εφόσον χάσει με μικρή διαφορά το δημοψήφισμα, είναι πιθανό να παραιτηθεί από πρωθυπουργός αλλά να παραμείνει αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος του κοινοβουλίου, κάτι που θα περιπλέξει το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Ωστόσο, οι πρόωρες εκλογές δεν είναι δεδομένες σε πιθανή παραίτησή του, καθώς τον τελευταίο λόγο σε αυτό το ζήτημα τον έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα. Τέλος, εφόσον ο Ρέντσι καταφέρει να επικρατήσει στο δημοψήφισμα, οι εξελίξεις θα είναι αρκετά διαφορετικές, με πολλούς να περιμένουν την ισχυροποίηση της θέσης του όχι μόνο σε ιταλικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
