Πρόστιμα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ ύστερα από καταδίκες της χώρας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για «τακτοποιήσεις» αυθαιρέτων ακόμη και σε δασική γη, οριζόντιες άδειες χρήσης αιγιαλού ακόμα και μέσα σε
εθνικά πάρκα, εμμονή με τον λιγνίτη και δαπανηρότατες επενδύσεις σε νέες μονάδες που παραβλέπουν την πρόσφατη Συμφωνία του Παρισιού.
Αυτή είναι η εικόνα που αποτυπώνεται στη 12η ετήσια έκθεση αξιολόγησης για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην Ελλάδα (καλύπτει την περίοδο Ιούλιος 2015-Ιούλιος 2016), η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από το WWF Ελλάς που φέτος γιορτάζει τα 25α γενέθλιά του.
Συνολικά, διαπιστώνονται μεγάλη υστέρηση και στρεβλώσεις στην περιβαλλοντική νομοθεσία και την εφαρμογή της: αδυναμίες, κενά και εσφαλμένες διοικητικές πρακτικές.
Σύμφωνα με την έκθεση, εάν ψηφιστεί το νέο νομοσχέδιο που ανακοινώθηκε για τα αυθαίρετα θα ανοίξει τον 3ο (από το 2011) γύρο νομιμοποίησης της παράνομης δόμησης και για πρώτη φορά διάπλατα τον δρόμο για «τακτοποιήσεις» παράνομων οικισμών, ακόμα και μέσα σε δασική γη.
Αξιοσημείωτο στοιχείο της διαδικασίας νομιμοποίησης παρανομιών που συνεχίζεται από το 2011 είναι η αδιαφάνεια και το προφανές έλλειμμα δημόσιας λογοδοσίας σχετικά με τα αυθαίρετα που έχουν ήδη νομιμοποιηθεί.
Απίστευτες παλινωδίες καταγράφονται στο μείζον ζήτημα της έγκρισης αδειών χρήσης αιγιαλού και παραλίας με την παροχή οριζόντιας «σύμφωνης γνώμης» του υπουργείου Περιβάλλοντος για παραχωρήσεις δικαιώματος χρήσης, ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές.
Η εμμονή του ελληνικού κράτους με τους κατασκηνωτές δεν άλλαξε και, επιπλέον, με νομοθετική ρύθμιση, διευκρινίστηκε ότι οι ποινές που ισχύουν για κατασκηνωτές ισχύουν και για όλα τα είδη των τροχόσπιτων.
Εν τούτοις, με νέα νομοθετική ρύθμιση, παρατάθηκε ξανά μέχρι τις 31.12.2016 ένα προνόμιο που απολαμβάνουν οι «όμορες» ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, το οποίο επιτρέπει την παραχώρηση παραλιών προς αυτές χωρίς δημοπρασία.
Κινητικότητα σημειώθηκε στη θεσμική θωράκιση των προστατευόμενων περιοχών, με την ίδρυση του πρώτου θαλάσσιου καταφυγίου άγριας ζωής γύρω από τη Γυάρο, την πρόταση του ΥΠΕΝ για αύξηση του δικτύου θαλάσσιων περιοχών Natura 2000 και την θέση, έστω και με καθυστέρηση, σε δημόσια διαβούλευση των διαταγμάτων για τα εθνικά πάρκα Δαδιάς, Ροδόπης και Σαμαριάς.
Παράλληλα εξακολουθούν να υπάρχουν προστατευόμενες περιοχές, στις οποίες μάλιστα λειτουργούν φορείς διαχείρισης, χωρίς να έχουν εκδοθεί για αυτές τα προεδρικά διατάγματα θέσπισης μέτρων προστασίας.
Η περίπτωση αυτή αφορά κυρίως εθνικούς δρυμούς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου, για τον οποίο το σχέδιο προεδρικού διατάγματος δόθηκε σε διαβούλευση το 2011, αλλά ακόμη δεν έχει προχωρήσει, δίνοντας μάλιστα βήμα σε κυβερνητικά στελέχη για τη διατύπωση ανάρμοστων με την προστασία ιδεών, για την τουριστική ανάπτυξη του βουνού.
Αγνωστο παραμένει το μέλλον των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, καθώς ακόμη δεν έχει καθοριστεί το σύστημα διοίκησης αυτών των περιοχών και δεν έχει λυθεί οριστικά το θέμα της χρηματοδότησής τους.
Τη στιγμή που απομένουν μόνο λίγοι μήνες πριν από την εκπνοή και της τελευταίας παράτασης ζωής τους.
Λόγω της απραγίας του ΥΠΕΝ, οι δύο περιοχές, ο Ολυμπος και η Σαμαριά, που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα της UNΕSCO για τον Ανθρωπο και τη Βιόσφαιρα, κινδυνεύουν με αποπομπή από αυτό.
Καταγράφεται συνεχιζόμενη υποβάθμιση του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΣΕΠΔΕΜ) και γενικότερα του συστήματος περιβαλλοντικών ελέγχων.
Το Σώμα είναι η μόνη υπηρεσία του ΥΠΕΝ που δεν εντάχθηκε στη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ 2014-2020, παρ’ όλο που κατατέθηκαν σχετικές προτάσεις.
Ενώ η προϋφιστάμενη Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και το διάδοχο αυτής ΣΕΠΔΕΜ διενήργησαν μόλις 145 νέους ελέγχους κατά το 2014, το 2015 ο αριθμός αυτός μειώνεται στους 117.
Το Πράσινο Ταμείο
Εξάλλου, εντείνεται η αδιαφάνεια στη λειτουργία του Πράσινου Ταμείου, ειδικά καθώς για πρώτη χρονιά δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί οικονομικός απολογισμός.
Το Πράσινο Ταμείο είναι η μοναδική εθνική πηγή πόρων για την εξυπηρέτηση του οικολογικού χρέους της χώρας, όμως είναι μειωμένη λόγω του περιορισμού του ορίου των λειτουργικών του δαπανών στο 2,5% επί του συνόλου των διαθεσίμων του.
Αξιοπρόσεκτη είναι η σταδιακή «εξαφάνιση» του Πράσινου Ταμείου από τους κρατικούς προϋπολογισμούς των ετών 2015 και 2016.
Κατά την εξεταζόμενη περίοδο εκδόθηκαν δύο νέες καταδικαστικές αποφάσεις από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα επικίνδυνα και τα αστικά απόβλητα, οι οποίες επιβάλλουν στην Ελλάδα τσουχτερά χρηματικά πρόστιμα.
Η μία εξ αυτών επιβάλλει την καταβολή χρηματικής ποινής 30.000 ευρώ ανά ημέρα καθυστέρησης εφαρμογής, καθώς και κατ’ αποκοπήν ποσό ύψους 10 εκατ. ευρώ, αφού διαπιστώθηκε ότι η χώρα μας δεν εφάρμοζε στον τομέα διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων τις κοινοτικές οδηγίες για τα στερεά απόβλητα, για τα επικίνδυνα απόβλητα και για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων.
Η δεύτερη απόφαση επιβάλλει χρηματική ποινή 3.640.000 ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης και κατ’ αποκοπήν, ποσό 10 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε το αίτημα επαναλειτουργίας της παλιότερης και μιας από τις πιο ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, της Πτολεμαΐδας ΙΙΙ, παρά την επιμονή του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ωστόσο, σε πείσμα της κοινής λογικής, της περιβαλλοντικής και οικονομικής βιωσιμότητας, η ΔΕΗ δίνει 400 εκατομμύρια ευρώ για να ξεκινήσει την κατασκευή της νέας, πανάκριβης λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα V», και ταυτόχρονα υπογράφει μνημόνιο με κινεζική εταιρεία για την κατασκευή και δεύτερης νέας μονάδας, της «Μελίτη ΙΙ».
Πέραν αυτών, η χώρα μας κατακτά το «αργυρό μετάλλιο», από το χρυσό που κατείχε πέρυσι, μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με τις περισσότερες ανοιχτές υποθέσεις παραβιάσεων στην Ευρώπη των «28», όπως χαρακτηριστικά δείχνει και ο σχετικός πίνακας.
Δείτε ολόκληρη την έκθεση του WWF 
wwf2016.pdf
wwf2016.pdf
efsyn.gr
