Οι τράπεζες αναμένουν την αναμόρφωση του Πτωχευτικού Δικαίου για να αναλάβουν δράση, σώζοντας τους βιώσιμους και εκκαθαρίζοντας τους… πεθαμένους
Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ανώτατη τραπεζική πηγή, υπάρχουν «ώριμες» υποθέσεις που μπορούν να προχωρήσουν άμεσα, αφού δοθεί στις τράπεζες η δυνατότητα, βάσει του νέου πλαισίου που θα θεσμοθετηθεί μέσα στον Οκτώβριο, για ταχεία… έξωση των μη συνεργάσιμων ιδιοκτητών από τις επιχειρήσεις τους.
Παράλληλα, είναι έτοιμες να κλείσουν εκκρεμότητες που σέρνονται επί χρόνια, προχωρώντας στην εκκαθάριση υπερχρεωμένων εταιρειών που δεν έχουν πιθανότητες να ανακάμψουν.
«Δεν είμαστε έτοιμοι να τρέξουμε ταυτόχρονα πολλούς “Μαρινόπουλους” (αναφέρεται στην προσπάθεια διάσωσης της εταιρείας από τη Σκλαβενίτης), ωστόσο οι άτυπες συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ των μονάδων επισφαλειών μας για κοινά ανοίγματα, μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε στις πρώτες μακροχρόνιες ρυθμίσεις χρεών μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων πολύ σύντομα» υποστηρίζει γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου.
Οπως αναφέρει, ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των επισφαλών υπολοίπων στην επιχειρηματική πίστη οφείλονται σε δύο ή και περισσότερες τράπεζες, γεγονός που επιβάλλει τη μεταξύ τους συνεννόηση.
«Με δεδομένο ότι η ιδέα δημιουργίας μιας ενιαίας bad bank δεν φαίνεται να προχωρά, αυτό που επιδιώκουμε είναι η μεταξύ μας συνεργασία, ώστε να αποφεύγονται καθυστερήσεις»προσθέτει η ίδια πηγή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο διοικητής της ΤτΕ στη Βουλή, τα μεγαλύτερα ποσοστά καθυστερήσεων εμφανίζονται στη μικρή επιχειρηματικότητα: 67,2% στους ελεύθερους επαγγελματίες, 59,9% στoυς μικρομεσαίους και 39,5% στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Παρ’ όλα αυτά, ο μεγαλύτερος όγκος «κόκκινων» ανοιγμάτων εντοπίζεται στα μεγάλα και μεσαία σχήματα, καθώς από τα 60 δισ. ευρώ των επισφαλειών σχεδόν τα 40 δισ. ευρώ προέρχονται από επιχειρήσεις αυτών των μεγεθών. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο 800 μεγάλοι όμιλοι έχουν στις τράπεζες οφειλές πάνω από 10 δισ. ευρώ, που δεν εξυπηρετούνται κανονικά.
200 όμιλοι στο κόκκινο
Σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν, όπου η πλειονότητα των ρυθμίσεων, περίπου 6 στις 10, ήταν βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, οι τράπεζες από εδώ και στο εξής θα προωθούν οριστικές λύσεις διάσωσης. Αυτές θα περιλαμβάνουν λειτουργική αναδιοργάνωση των εταιρειών, κεφαλαιοποίηση χρέους, αλλαγή διοίκησης, πώληση περιουσιακών στοιχείων, ανανέωση πιστωτικών ορίων ή και παροχή νέων δανείων.
Ο συμβιβασμός
Προϋπόθεση για υπαγωγή στη διαδικασία είναι η επιχείρηση να κριθεί βιώσιμη, κάτι που στην περίπτωση των μεγάλων εταιρειών θα εξετάζεται από ανεξάρτητο εκτιμητή. Σε διαφορετική περίπτωση, θα δρομολογείται εκκαθάριση. Αυτό θα ισχύσει για σχήματα με αρνητικά ίδια κεφάλαια, με… αδιάφορους μετόχους, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κλάδους κορεσμένους, χωρίς προοπτικές ανάκαμψης.
Εάν η υπόθεση φτάσει στο σημείο της διαπραγμάτευσης, η διοίκηση της υπό αναδιάρθρωση επιχείρησης θα πρέπει να υποβάλει συγκεκριμένο σχέδιο. Θα ακολουθούν συζητήσεις με τους πιστωτές και εφόσον υπάρξει συμφωνία, τουλάχιστον του 60% αυτών στη λύση που θα προκριθεί, θα τίθεται άμεσα σε εφαρμογή.
Δήμος Αθηναίων
Τελευταίο μέτρο πίεσης οι πλειστηριασμοί
Τροποποιήσεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων προτείνει ο Δήμος Αθηναίων, ο οποίος διευκρινίζει ότι δεν έχει εκτελέσει ποτέ πρόγραμμα πλειστηριασμού τα τελευταία 20 χρόνια, παρά το γεγονός ότι έχει πάρει μέτρα κατάσχεσης σε βάρος δημοτών. Οι δημοτικές αρχές είναι υποχρεωμένες εκ του νόμου να καταρτίζουν προγράμματα, ως τελευταίο μέτρο πίεσης προς τους οφειλέτες τους. Μάλιστα ελέγχονται και για τον τρόπο είσπραξης των εσόδων τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο και ως εκ τούτου ο κάθε δημοτικός ταμίας για να μην κατηγορηθεί για απιστία προς την υπηρεσία οφείλει να εφαρμόζει πιστά τον Κώδικα.
Από τα στοιχεία του Δήμου Αθηναίων προκύπτει ότι τα προγράμματα αυτά αποδίδουν, αφού οι δημότες προχωρούν σε διακανονισμό των οφειλών τους. Οπως ορίζει η νομοθεσία, το ύψος του ποσού από το οποίο εκτελούνται αναγκαστικά μέτρα κατάσχεσης ανέρχεται στα 500 ευρώ.
Πάντως, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, καμία κατοικία δεν έχει περιέλθει στην περιουσία του Δήμου όλα αυτά τα χρόνια από την ανωτέρω διαδικασία.
Για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων ο Δήμος Αθηναίων προτείνει τις ακόλουθες τροποποιήσεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) – ΝΔ 356/74 (ΦΕΚ 90 Α):
Πρώτον, τροποποίηση του άρθρου 9 ως εξής:
β. Αμελείται η κατάσχεση πρώτης κατοικίας ανεξαρτήτως οφειλομένου ποσού».
Και, δεύτερον, τροποποίηση του άρθρου 30Α (Κατασχέσεις στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων) ως εξής: «Δεν επιβάλλεται, με τη διαδικασία του παρόντος άρθρου, κατάσχεση για απαιτήσεις που υπολείπονται του συνολικού ποσού ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί, μέχρι την προηγουμένη ισχύος των διατάξεων αυτών, σε βάρος των οφειλετών που υπάγονται στην ανωτέρω περίπτωση αίρονται μετά από αίτησή τους εφόσον καταβληθεί τουλάχιστον το 25% της οφειλής συμπεριλαμβανομένων των τόκων ή προσαυξήσεων και ρυθμιστεί το υπόλοιπο της οφειλής σύμφωνα με τις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής των οφειλών, οι οποίες προβλέπονται από τη νομοθεσία που ισχύει για τους οφειλέτες του Δημοσίου».
Μικρομεσαίοι
Αυτόματες λύσεις για μικρομεσαία σχήματα
Σε αντίθεση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, όπου κάθε περίπτωση θα εξετάζεται ξεχωριστά, για τις μικρομεσαίες προβλέπεται μια περισσότερο αυτοματοποιημένη εξωδικαστική διαδικασία. Από τη στιγμή που θα υποβάλλεται η σχετική αίτηση από τον δανειολήπτη στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, θα εξετάζεται η βιωσιμότητα της δραστηριότητάς του.
Αυτό θα γίνεται μέσω συγκεκριμένων παραμέτρων που θα λαμβάνονται υπόψη από μοντέλο, το οποίο θα δίνει τα αποτελέσματα. Εάν από αυτά προκύπτει ότι η επιχείρηση έχει ελπίδες σωτηρίας, τότε η τελευταία θα περνά στο επόμενο στάδιο, αυτό των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές, υπό την επίβλεψη ειδικού μεσολαβητή, που θα επιλέγεται από αρχείο που θα καταρτιστεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Τυποποιημένες ρυθμίσες
Ως προς το περιεχόμενο των λύσεων, δεν θα υπάρχουν περιορισμοί, καθώς θα μπορούν να αφορούν πολυετείς επιμηκύνσεις της περιόδου αποπληρωμής, μείωση των επιτοκίων, διαγραφές μέρους των οφειλών ή και άλλους τρόπους αναδιάρθρωσης χρεών.
Ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης θα είναι δομημένος με τρόπο που θα αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ’ επιλογή τους (στρατηγικοί κακοπληρωτές) και θα επικεντρώνεται στη διάσωση υγιών, κατά τα άλλα, επιχειρήσεων. Για να διασφαλιστεί αυτό, θα αξιοποιείται κάθε διαθέσιμο πληροφοριακό στοιχείο για την περιουσιακή κατάσταση των ιδιοκτητών της επιχείρησης (δηλώσεις στην Εφορία, καταθέσεις σε τράπεζες κ.λπ.).
Ο νέος μηχανισμός θα ισχύσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κατά πάσα πιθανότητα ως και το 2018. Θα αφορά όλες τις επιχειρήσεις, χωρίς να αποκλείονται οι ατομικές και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, που κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου θα είναι υπερχρεωμένες.
Ετοιμες να προχωρήσουν σε deals αναδιάρθρωσης μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, ακόμη και μέσα στο 2016, είναι οι τράπεζες, οι οποίες αναμένουν την
ψήφιση από τη Βουλή της νέας νομοθεσίας για το Πτωχευτικό Δίκαιο, για να αναλάβουν δράση.
ψήφιση από τη Βουλή της νέας νομοθεσίας για το Πτωχευτικό Δίκαιο, για να αναλάβουν δράση.
Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ανώτατη τραπεζική πηγή, υπάρχουν «ώριμες» υποθέσεις που μπορούν να προχωρήσουν άμεσα, αφού δοθεί στις τράπεζες η δυνατότητα, βάσει του νέου πλαισίου που θα θεσμοθετηθεί μέσα στον Οκτώβριο, για ταχεία… έξωση των μη συνεργάσιμων ιδιοκτητών από τις επιχειρήσεις τους.
Παράλληλα, είναι έτοιμες να κλείσουν εκκρεμότητες που σέρνονται επί χρόνια, προχωρώντας στην εκκαθάριση υπερχρεωμένων εταιρειών που δεν έχουν πιθανότητες να ανακάμψουν.
«Δεν είμαστε έτοιμοι να τρέξουμε ταυτόχρονα πολλούς “Μαρινόπουλους” (αναφέρεται στην προσπάθεια διάσωσης της εταιρείας από τη Σκλαβενίτης), ωστόσο οι άτυπες συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ των μονάδων επισφαλειών μας για κοινά ανοίγματα, μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε στις πρώτες μακροχρόνιες ρυθμίσεις χρεών μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων πολύ σύντομα» υποστηρίζει γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου.
Οπως αναφέρει, ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των επισφαλών υπολοίπων στην επιχειρηματική πίστη οφείλονται σε δύο ή και περισσότερες τράπεζες, γεγονός που επιβάλλει τη μεταξύ τους συνεννόηση.
«Με δεδομένο ότι η ιδέα δημιουργίας μιας ενιαίας bad bank δεν φαίνεται να προχωρά, αυτό που επιδιώκουμε είναι η μεταξύ μας συνεργασία, ώστε να αποφεύγονται καθυστερήσεις»προσθέτει η ίδια πηγή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο διοικητής της ΤτΕ στη Βουλή, τα μεγαλύτερα ποσοστά καθυστερήσεων εμφανίζονται στη μικρή επιχειρηματικότητα: 67,2% στους ελεύθερους επαγγελματίες, 59,9% στoυς μικρομεσαίους και 39,5% στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Παρ’ όλα αυτά, ο μεγαλύτερος όγκος «κόκκινων» ανοιγμάτων εντοπίζεται στα μεγάλα και μεσαία σχήματα, καθώς από τα 60 δισ. ευρώ των επισφαλειών σχεδόν τα 40 δισ. ευρώ προέρχονται από επιχειρήσεις αυτών των μεγεθών. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο 800 μεγάλοι όμιλοι έχουν στις τράπεζες οφειλές πάνω από 10 δισ. ευρώ, που δεν εξυπηρετούνται κανονικά.
200 όμιλοι στο κόκκινο
Τραπεζικό στέλεχος με ειδίκευση στη ρύθμιση εταιρικών οφειλών υπογραμμίζει ότι περισσότεροι από 200 όμιλοι με δανεισμό άνω των 13 δισ. ευρώ χρήζουν επείγουσας αναδιάταξης δανεισμού. Σύμφωνα με τον ίδιο, άμεση προτεραιότητα θα δοθεί στους κλάδους τουρισμού, υγείας – φαρμάκων, μεταφορών, τροφίμων – ποτών και ιχθυοκαλλιεργειών.
Σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν, όπου η πλειονότητα των ρυθμίσεων, περίπου 6 στις 10, ήταν βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, οι τράπεζες από εδώ και στο εξής θα προωθούν οριστικές λύσεις διάσωσης. Αυτές θα περιλαμβάνουν λειτουργική αναδιοργάνωση των εταιρειών, κεφαλαιοποίηση χρέους, αλλαγή διοίκησης, πώληση περιουσιακών στοιχείων, ανανέωση πιστωτικών ορίων ή και παροχή νέων δανείων.
Ο συμβιβασμός
Οπου ο επιχειρηματίας επιλέξει τον δρόμο του εξωδικαστικού συμβιβασμού, θα ακολουθείται η διαδικασία που θα νομοθετηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες. Με τον τρόπο αυτόν θα γίνεται συνολική ρύθμιση των οφειλών προς Δημόσιο, Ταμεία, ιδιώτες και τράπεζες. Το χρονικό περιθώριο για κατάληξη των διαπραγματεύσεων θα είναι δύο ή τρεις μήνες, ανάλογα με το μέγεθος του οφειλέτη.
Προϋπόθεση για υπαγωγή στη διαδικασία είναι η επιχείρηση να κριθεί βιώσιμη, κάτι που στην περίπτωση των μεγάλων εταιρειών θα εξετάζεται από ανεξάρτητο εκτιμητή. Σε διαφορετική περίπτωση, θα δρομολογείται εκκαθάριση. Αυτό θα ισχύσει για σχήματα με αρνητικά ίδια κεφάλαια, με… αδιάφορους μετόχους, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κλάδους κορεσμένους, χωρίς προοπτικές ανάκαμψης.
Εάν η υπόθεση φτάσει στο σημείο της διαπραγμάτευσης, η διοίκηση της υπό αναδιάρθρωση επιχείρησης θα πρέπει να υποβάλει συγκεκριμένο σχέδιο. Θα ακολουθούν συζητήσεις με τους πιστωτές και εφόσον υπάρξει συμφωνία, τουλάχιστον του 60% αυτών στη λύση που θα προκριθεί, θα τίθεται άμεσα σε εφαρμογή.
Δήμος Αθηναίων
Τελευταίο μέτρο πίεσης οι πλειστηριασμοί
Τροποποιήσεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων προτείνει ο Δήμος Αθηναίων, ο οποίος διευκρινίζει ότι δεν έχει εκτελέσει ποτέ πρόγραμμα πλειστηριασμού τα τελευταία 20 χρόνια, παρά το γεγονός ότι έχει πάρει μέτρα κατάσχεσης σε βάρος δημοτών. Οι δημοτικές αρχές είναι υποχρεωμένες εκ του νόμου να καταρτίζουν προγράμματα, ως τελευταίο μέτρο πίεσης προς τους οφειλέτες τους. Μάλιστα ελέγχονται και για τον τρόπο είσπραξης των εσόδων τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο και ως εκ τούτου ο κάθε δημοτικός ταμίας για να μην κατηγορηθεί για απιστία προς την υπηρεσία οφείλει να εφαρμόζει πιστά τον Κώδικα.
Από τα στοιχεία του Δήμου Αθηναίων προκύπτει ότι τα προγράμματα αυτά αποδίδουν, αφού οι δημότες προχωρούν σε διακανονισμό των οφειλών τους. Οπως ορίζει η νομοθεσία, το ύψος του ποσού από το οποίο εκτελούνται αναγκαστικά μέτρα κατάσχεσης ανέρχεται στα 500 ευρώ.
Πάντως, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, καμία κατοικία δεν έχει περιέλθει στην περιουσία του Δήμου όλα αυτά τα χρόνια από την ανωτέρω διαδικασία.
Για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων ο Δήμος Αθηναίων προτείνει τις ακόλουθες τροποποιήσεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) – ΝΔ 356/74 (ΦΕΚ 90 Α):
Πρώτον, τροποποίηση του άρθρου 9 ως εξής:
«α. Αμελείται η κατάσχεση ακινήτων καθώς και η κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, εφόσον το συνολικό ύψος του χρέους είναι κατώτερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ αντί των πεντακοσίων (500) ευρώ που είναι σήμερα. Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι την προηγούμενη ημέρα ισχύος των διατάξεων αυτών, σε βάρος οφειλετών, για συνολικές οφειλές μικρότερες του ανωτέρω ποσού, αίρονται μετά από αίτησή τους.
β. Αμελείται η κατάσχεση πρώτης κατοικίας ανεξαρτήτως οφειλομένου ποσού».
Και, δεύτερον, τροποποίηση του άρθρου 30Α (Κατασχέσεις στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων) ως εξής: «Δεν επιβάλλεται, με τη διαδικασία του παρόντος άρθρου, κατάσχεση για απαιτήσεις που υπολείπονται του συνολικού ποσού ύψους πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί, μέχρι την προηγουμένη ισχύος των διατάξεων αυτών, σε βάρος των οφειλετών που υπάγονται στην ανωτέρω περίπτωση αίρονται μετά από αίτησή τους εφόσον καταβληθεί τουλάχιστον το 25% της οφειλής συμπεριλαμβανομένων των τόκων ή προσαυξήσεων και ρυθμιστεί το υπόλοιπο της οφειλής σύμφωνα με τις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής των οφειλών, οι οποίες προβλέπονται από τη νομοθεσία που ισχύει για τους οφειλέτες του Δημοσίου».
Μικρομεσαίοι
Αυτόματες λύσεις για μικρομεσαία σχήματα
Σε αντίθεση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, όπου κάθε περίπτωση θα εξετάζεται ξεχωριστά, για τις μικρομεσαίες προβλέπεται μια περισσότερο αυτοματοποιημένη εξωδικαστική διαδικασία. Από τη στιγμή που θα υποβάλλεται η σχετική αίτηση από τον δανειολήπτη στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, θα εξετάζεται η βιωσιμότητα της δραστηριότητάς του.
Αυτό θα γίνεται μέσω συγκεκριμένων παραμέτρων που θα λαμβάνονται υπόψη από μοντέλο, το οποίο θα δίνει τα αποτελέσματα. Εάν από αυτά προκύπτει ότι η επιχείρηση έχει ελπίδες σωτηρίας, τότε η τελευταία θα περνά στο επόμενο στάδιο, αυτό των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές, υπό την επίβλεψη ειδικού μεσολαβητή, που θα επιλέγεται από αρχείο που θα καταρτιστεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Τυποποιημένες ρυθμίσες
Ειδικά για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα προβλέπονται τυποποιημένες λύσεις αναδιάρθρωσης, γεγονός που εκτιμάται ότι θα επιταχύνει την εξεύρεση της κατάλληλης λύσης. Ο μέγιστος χρόνος διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές θα είναι οι δύο μήνες. Σε αυτές θα συμμετέχουν εκπρόσωποι τόσο των εργαζομένων όσο και των προμηθευτών, εφόσον υπάρχουν οφειλές και προς εκείνους.
Ως προς το περιεχόμενο των λύσεων, δεν θα υπάρχουν περιορισμοί, καθώς θα μπορούν να αφορούν πολυετείς επιμηκύνσεις της περιόδου αποπληρωμής, μείωση των επιτοκίων, διαγραφές μέρους των οφειλών ή και άλλους τρόπους αναδιάρθρωσης χρεών.
Ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης θα είναι δομημένος με τρόπο που θα αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ’ επιλογή τους (στρατηγικοί κακοπληρωτές) και θα επικεντρώνεται στη διάσωση υγιών, κατά τα άλλα, επιχειρήσεων. Για να διασφαλιστεί αυτό, θα αξιοποιείται κάθε διαθέσιμο πληροφοριακό στοιχείο για την περιουσιακή κατάσταση των ιδιοκτητών της επιχείρησης (δηλώσεις στην Εφορία, καταθέσεις σε τράπεζες κ.λπ.).
Ο νέος μηχανισμός θα ισχύσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κατά πάσα πιθανότητα ως και το 2018. Θα αφορά όλες τις επιχειρήσεις, χωρίς να αποκλείονται οι ατομικές και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, που κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου θα είναι υπερχρεωμένες.
ΒΗΜΑ