Ως τη βαθύτερη πληγή στις ελληνοαλβανικές σχέσεις χαρακτήρισε ο πρόεδρος της Βουλής της Αλβανίας Ilir Meta το ζήτημα των Τσάμηδων, σε μία έντονη
κοινοβουλευτική διαδικασία την Πέμπτη, στην οποία ο ίδιος κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις για τις επαφές του κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα.
Η προχθεσινή συζήτηση έδειξε ότι το ζήτημα αποτελεί πλέον, λόγω και της συμμετοχής του “τσάμικου” κόμματος Δικαιοσύνης, Ενσωμάτωσης και Ενότητας (PDIU) στην κυβέρνηση Rama, αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτικής ατζέντας στην γειτονική Αλβανία, αλλά και του “καλαθιού” των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Ωστόσο, ο Ilir Meta κατέβαλε προσπάθεια να το ενσωματώσει σε μία λογική περισσότερο διαλλακτική, κάνοντας λόγο για την ανάγκη μιας νέας “εποικοδομητικής” προσέγγισης.
Παραθέτοντας τα λόγια της προέδρου της ιταλικής βουλής Laura Boldrini, η οποία είχε μόλις απευθυνθεί στο αλβανικό κοινοβούλιο, ο Meta τόνισε ότι η Ευρώπη χρειάζεται την Αλβανία ως βασικό εταίρο στη σταθεροποίηση μιας περιοχής με επικίνδυνες εντάσεις και εθνικιστικές συγχύσεις.
Ο ίδιος απέκρουσε την άποψη ότι το τσάμικο ζήτημα ανήκει στο παρελθόν και δεν χρήζει επίλυσης και χαρακτήρισε ατυχές και παράδοξο το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει άρει τον νόμο περί εμπόλεμης κατάστασης με την Αλβανία, μολονότι και οι δύο χώρες ανήκουν στο ΝΑΤΟ – με την Αθήνα να έχει υποστηρίξει σταθερά την αλβανική ένταξη στη Συμμαχία.
Στο φόντο δε των όσων έγιναν γνωστά για την αποστολή στην επίτροπο Διεύρυνσης της Κομισιόν Johannes Hahn από τα υπουργείο Εξωτερικών των δύο χωρών non papers για τις καταγραφόμενες εκκρεμότητες στις διμερείς σχέσεις (όπου η αλβανική πλευρά ήγειρε και το τσάμικο ζήτημα), ο πρόεδρος της αλβανικής Βουλής υποστήριξε ότι και το ζήτημα των Αλβανών που εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα έχει τεθεί σε κάθε επίσημο δίαυλο, όπου, ασχέτως της αντίδρασης στα συγκεκριμένα θέματα, το πνεύμα καλής θέλησης παρέμεινε.
Περισσότερο οξείες ήταν οι τοποθετήσεις του Αλβανού υπουργού Εξωτερικών Ditmir Bushati ο οποίος χαρακτήρισε απαράδεκτη τη μη άρση του νόμου περί εμπόλεμης κατάστασης και τόνισε ότι το Σύμφωνο Φιλίας δεν επαρκεί. Πρόσθεσε μάλιστα ότι είναι προς το συμφέρον της Ελλάδος να επιλυθεί το τσάμικο ζήτημα “διότι πρόκειται για Έλληνες υπηκόους” ενώ προέβλεψε ότι καμία απολύτως χώρα της Ε.Ε. δεν θα προβάλει βέτο στην ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας λόγω του συγκεκριμένου ζητήματος.
Το κυριότερο επιχείρημά του πάντως, ως απάντηση στην θέση της Αθήνας ότι το ζήτημα έχει κλείσει μεταπολεμικά με αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων, ήταν ότι δεν πρόκειται απλώς για θέμα περιουσιών, αλλά ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα πρέπει να διαχωριστεί οριστικά η ατομική ευθύνη, που κρίθηκε δικαστικά, από τη συλλογική ευθύνη.
Από πλευράς αντιπολίτευσης, ο πρώην πρόεδρος Sali Berisha ήταν αυτός που άνοιξε αρχικώς το ζήτημα κατηγορώντας την νυν κυβέρνηση ότι “λέει στους Έλληνες πως δεν υπάρχει τσάμικο ζήτημα”. Διακήρυξε δε: “δεν μπορεί κανείς να πατήσει πάνω στο αίμα των Τσάμηδων. Τα προβλήματα με τους γείτονες είναι σήμερα πιο σοβαρά από ό,τι στο παρελθόν”. Ο δε πρόεδρος του PDIU, Shpëtim Idrizi απείλησε, προκαλώντας ένταση, ότι, αν αγνοηθεί το ζήτημα των Τσάμηδων, ο ίδιος θα αντισταθεί στη δημιουργία στρατιωτικών κοιμητηρίων για τους Έλληνες πεσόντες στην Αλβανία.
Υπενθυμίζεται ότι ο Idrizi εισηγήθηκε στην αλβανική Βουλή το 2012 ψήφισμα με το οποίο διεκδικούνται από την Ελλάδα 10 δισ. δολάρια ως αποζημίωση για την εκδίωξη των Τσάμηδων.
capitalgr
