Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, έθεσε από σήμερα το σχέδιο νόμου «Εθνικός Μηχανισμός Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των
Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής και άλλες διατάξεις για την Κοινωνική Αλληλεγγύη», η Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου.
Η αρμόδια υπουργός καλεί τους κοινωνικούς εταίρους και κάθε ενδιαφερόμενο να λάβουν μέρος, καταθέτοντας προτάσεις και παρατηρήσεις, προκειμένου να βελτιωθούν οι διατάξεις του παρόντος νομοσχεδίου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου στόχος της νομοθετικής παρέμβασης είναι ο σχεδιασμός, η ενημέρωση, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και ο συντονισμός της κοινωνικής προστασίας για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και για άτομα ή ομάδες ατόμων, που περιέρχονται σε κατάσταση φτώχειας και ακραίας φτώχειας.
Η υλοποίηση του αυτού του Εθνικού Μηχανισμού, θα επιτρέψει για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο σύνολο των δημόσιων υπηρεσιών, από τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων και των Περιφερειών μέχρι εκείνες του Υπουργείου, να στοχεύσουν καλύτερα τις παρεμβάσεις τους στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, δίνοντας λύσεις στα πραγματικά προβλήματά τους. Η δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2016 και ώρα 14.00.
Οι στόχοι του νομοσχεδίου
Η σύσταση και λειτουργία του «Εθνικού Μηχανισμού Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής» (εφεξής Εθνικός Μηχανισμός), θα καθοριστεί από το παρόν σχέδιο νόμου.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται ο εννοιολογικός προσδιορισμός του Εθνικού Μηχανισμού για το σχεδιασμό, την ενημέρωση, το συντονισμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση εφαρμοζόμενων πολιτικών συναφών με την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Επιπλέον, διασαφηνίζεται ο όρος του Ενιαίου Γεωπληροφοριακού Συστήματος (εφεξής ΕΓΠΣ), ήτοι ενός πληροφοριακού συστήματος με τρία (3) μητρώα (ωφελούμενων, ιδρυμάτων και προγραμμάτων), άρρηκτα συνδεδεμένου με την αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία του Εθνικού Μηχανισμού, που θα λειτουργείστις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση διασαφηνίζεται ο τομέας δράσης και παρέμβασης του Εθνικού Μηχανισμού. Οι πολιτικές της κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας αποτελούν τη μέγιστη προτεραιότητα.
Επίσης διαλαμβάνεται ο επιδιωκόμενος σκοπός δημοσίου συμφέροντος της σύστασης και λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού για ζητήματα κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής συνοχής. Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποτυπώνεται ο οργανικός σχηματισμός του Εθνικού Μηχανισμού σε κυβερνητικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής (εφεξής ΚΥΣΚΟΙΠ) αποτελεί, βάσει της φύσεως των αρμοδιοτήτων του, το συλλογικό κυβερνητικό όργανο, το οποίο λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις επί θεμάτων, που αφορούν στον Εθνικό Μηχανισμό. Ο κεντρικός πυρήνας του Εθνικού Μηχανισμού συγκροτείται στη Γενική Διεύθυνση Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Για το σκοπό αυτό, συνιστώνται η Διεύθυνση Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής και η Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας. Συνιστάται Διεύθυνση Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής με τρεις (3) οργανικές μονάδες, οι οποίες είναι καθ’ ύλην αρμόδιες για την εκπόνηση συναφών με την κοινωνική ένταξη μελετών, τη διαχείριση πληροφοριακών συστημάτων, το σχεδιασμό πολιτικών και προτεραιοτήτων της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη, την εποπτεία δράσεων κοινωνικής προστασίας και την αξιολόγηση τους.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και του ρόλου των νέων οργανικών μονάδων της Διεύθυνσης Κοινωνικής Ένταξης και Κοινωνικής Συνοχής. Συνιστάται Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας με τρεις (3) οργανικές μονάδες, οι οποίες είναι καθ’ ύλην αρμόδιες για την προώθηση των κοινωνικών προτεραιοτήτων σε τρεις πυλώνες πολιτικής για τη φτώχεια και την ακραία φτώχεια, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και τη διασύνδεσή του με υπηρεσίες, καθώς και τη σύνδεση των ωφελούμενων με την αγορά εργασίας.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων και του ρόλου των νέων οργανικών μονάδων της Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Φτώχειας.
Με την παρούσα ρύθμιση προσδιορίζεται ο ρόλος των Σημείων Επαφής των συναρμόδιων με πολιτικές κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής προστασίας Υπουργείων. Η πολιτική Κοινωνικής Ένταξης ασκείται από δέκα ακόμα Υπουργεία:
1. το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης,το οποίο είναι αρμόδιο για το στρατηγικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη πολιτικών ισότητας των φύλων, καθώς και για την ανάπτυξη πολιτικών κοινωνικής ένταξης των μεταναστών και προσφύγων,
2. το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση του ΕΣΠΑ και για προγράμματα Κοινωνικού Τουρισμού,
3. το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, που αναπτύσσει προγράμματα διευκόλυνσης της πρόσβασης των παιδιών ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού στην εκπαίδευση, καθώς και ενηλίκων σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας,
4. το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,που είναι αρμόδιο για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη των αναγκαίων δράσεων και πρωτοβουλιών για την προάσπιση και προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
5. το Υπουργείο Υγείας, στο πεδίο της διατήρησης και προαγωγής της υγείας των πολιτών, τόσο των ασφαλισμένων σε φορείς Υγείας όσο και των ανασφάλιστων,
6. το Υπουργείο Πολιτισμού, που μεριμνά για την πρόσβαση ευάλωτων ομάδων σε Μουσεία, Αρχαιολογικούς Χώρους κ.λπ.
7. το Υπουργείο Οικονομικών, που χρηματοδοτεί ή επιχορηγεί δράσεις κοινωνικής προστασίας οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα,
8. το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας,που εφαρμόζει προγράμματα, όπως το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο και το «Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης»,
9. το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, που είναι αρμόδιο για την δωρεάν ή με μειωμένο κόμιστρο μετακίνηση των φοιτητών και των πολυτέκνων στο συγκοινωνιακό δίκτυο και
10. το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εφαρμόζει πρόγραμμα δωρεάν διανομής τροφίμων σε απόρους και προωθεί την κατανάλωση οπωροκηπευτικών στα σχολεία.
Με ρύθμιση σκοπείται η ανάδειξη της συμβουλευτικής και τεχνικής υποστήριξης των αρμόδιων υπηρεσιών του Εθνικού Μηχανισμού, που δύνανται να παρέχουν το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού και ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού, φορείς, που τελούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Με την παρούσα ρύθμιση κατοχυρώνεται ο κοινωνικός ρόλος θεσμικών οργάνων και υπηρεσιών, που δρουν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και διαθέτουν εμπειρία και τεχνογνωσία σε συγχρηματοδοτούμενες παρεμβάσεις κοινωνικής αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας. Με προτεινόμενη διάταξη επιδιώκονται η ανασύνθεση της Εθνικής Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, ως γνωμοδοτικού οργάνου, και η εξειδίκευση των στόχων της στο πλαίσιο καταγραφής και αξιολόγησης πολιτικών κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής συνοχής. Ενισχύεται ο κοινωνικός διάλογος και ενεργοποιούνται όλοι οι εμπλεκόμενοι σε θέματα κοινωνικής προστασίας φορείς, δημόσιοι και ιδιωτικοί.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η διασαφήνιση του έργου και των δράσεων της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας της κάθε Περιφέρειας στο πλαίσιο λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού για τη χάραξη και εφαρμογή προνοιακών πολιτικών και προγραμμάτων κοινωνικής αλληλεγγύης σε περιφερειακό επίπεδο.
Με την παρούσα ρύθμιση προτείνεται η σύσταση και λειτουργία δεκατριών (13) Περιφερειακών Παρατηρητηρίων, ένα στην έδρα κάθε Περιφέρειας, με βασική αποστολή την εποπτεία και το συντονισμό των στόχων της ΕΣΚΕ, όπως αυτοί εξειδικεύονται στο πλαίσιο των Περιφερειακών Στρατηγικών Κοινωνικής Ένταξης, καθώς και την αποτύπωση των χωρικών διαστάσεων της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα Περιφερειακά Παρατηρητήρια συνιστούν αναπόσπαστο τμήμα του Εθνικού Μηχανισμού σε περιφερειακό επίπεδο.
Η προτεινόμενη ρύθμιση διασαφηνίζει τις αρμοδιότητες και δράσεις των αρμόδιων κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων στο πλαίσιο λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού για την εφαρμογή κοινωνικών προγραμμάτων σε τοπικό επίπεδο. Με την ενσωμάτωση των Κέντρων Κοινότητας στο πλαίσιο λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού επιδιώκεται η ανάπτυξη ενός τοπικού σημείου αναφοράς για την υποδοχή, εξυπηρέτηση και διασύνδεση των πολιτών με όλα τα κοινωνικά προγράμματα και υπηρεσίες, που υλοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης.
Τα Κέντρα Κοινότητας ενσωματώνουν τα Γραφεία Διαμεσολάβησης του Δικτύου Δομών για την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και τις λειτουργίες εξειδικευμένων κέντρων για ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Ως γνωμοδοτικά όργανα, η Περιφερειακή και Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης συμβάλλουν ενεργά στην προώθηση του κοινωνικού διαλόγου σε αυτοδιοικητικό επίπεδο. Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποτυπώνεται η δράση τους στο πλαίσιο λειτουργίας του Εθνικού Μηχανισμού για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση καθορίζεται ενδεικτική μεθοδολογία αξιολόγησης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης και συνοχής από την πλευρά των αρμόδιων υπηρεσιών της Διεύθυνσης Πολιτικών Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ένταξης. Επιπλέον, κατοχυρώνεται «Σύστημα Κοινών Δεικτών», ως απαραίτητο εργαλείο για την παρακολούθηση, το συντονισμό και την εκτίμηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη.
Παράλληλα επιδιώκεται η θεσμική κατοχύρωση του ψηφιακού πυλώνα του Εθνικού Μηχανισμού, ήτοι του Ενιαίου Γεωπληροφοριακού Συστήματος (ΕΓΠΣ) και τριών ενιαίων μητρώων ωφελούμενων κοινωνικών επιδομάτων, φορέων άσκησης προνοιακής πολιτικής και προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας, στη Γενική Διεύθυνση Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ως αναπόσπαστο εργαλείο του Εθνικού Μηχανισμού, το ΕΓΠΣ αναπτύσσεται και λειτουργεί σε συμφωνία με την κείμενη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η ομαλή μετάβαση και άσκηση των σχετικών αρμοδιοτήτων από τις νέα Διεύθυνση της Γενικής Διεύθυνσης Πρόνοιας. Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκεται η θεσμική κατοχύρωση του πληροφοριακού σύστηματος «e-pronoia για τον πολίτη», που συστήνεται στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ).
Με την υπ’ αριθμ. Π2α/Γ.Π.:οικ 59597 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β’ 1528/27.6.2011) ανατέθηκε, κατόπιν νομοθετικής εξουσιοδότησης (άρθρο 6 παρ. 2Α του Ν. 3106/2003, Α’30), στο ΕΚΚΑ η αρμοδιότητα καταγραφής, παρακολούθησης και αξιολόγησης των δράσεων των φορέων κοινωνικής φροντίδας, κοινωνικής αλληλεγγύης και προστασίας, καθώς και των ωφελούμενων από τους φορείς αυτούς, με στόχο την ηλεκτρονική ενημέρωση και εξυπηρέτηση των πολιτών, την ηλεκτρονική διασύνδεση των φορέων και των εφαρμοζόμενων δράσεων και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση του τομέα της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Επιδιωκόμενος σκοπός της παρούσας ρύθμισης είναι η νόμιμη και αποτελεσματική υλοποίηση της ως άνω ανατεθείσας αρμοδιότητας, μέσω της σύστασης και λειτουργίας πληροφοριακού συστήματος.