Ένα από τα μεγάλα παράδοξα των ημερών είναι ότι τις πολιτικές της Ε.Ε., εν προκειμένω στο προσφυγικό ζήτημα, καλείται να προωθήσει, ως έχουσα την
προεδρία για το τρέχον εξάμηνο, μία χώρα η οποία τις αντιμάχεται.
Η Σλοβακία του Robert Fico δεν ανήκει στους υπέρμαχους της υποχρεωτικής ανακατανομής προσφύγων στα κράτη-μέλη βάσει ποσοστώσεων. Για την ακρίβεια, έχει προσφύγει για το θέμα, το Ευρωδικαστήριο μαζί με την Ουγγαρία, η οποία, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα πραγματοποιεί την Κυριακή δημοψήφισμα, με το ερώτημα αν οι Βρυξέλλες θα έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν την εγκατάσταση προσφύγων χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του ουγγρικού κοινοβουλίου.
Ένα άλλο παράδοξο, όμως, είναι ότι οι χώρες της Ομάδας Visegrad (Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχική Δημοκρατία) καταφέρνουν να μετατοπίζουν διαρκώς την ατζέντα των “28” πλησιέστερα προς τις δικές τους θέσεις. Ένας σφιχτός πυρήνας κυρίως μικρών κρατών-μελών αποδεικνύει ότι η αποφασιστικότητα μπορεί να ξεπερνά τους συσχετισμούς.
Έτσι, ο Robert Fico έσπευσε, τη Δευτέρα, να κηρύξει “πολιτικά τελειωμένη” την πολιτική των μετεγκαταστάσεων βάσει ποσοστώσεων. “Αυτό που λένε οι χώρες Visegrad εδώ και ενάμιση χρόνο τώρα γίνεται επίσημη πολιτική της Ε.Ε.”, υποστήριξε σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός, για να προσθέσει “όποιος θέλει να διαιρέσει την Ευρώπη, ας βάλει τις ποσοστώσεις στο τραπέζι – όποιος θέλει να την ενώσει ας προωθήσει μια διαφορετική αντίληψη της μάχης ενάντια στην παράνομη μετανάστευση”.
Το ότι οι ισχυρισμοί του Fico αποτελούν κάτι παραπάνω από απλούς κομπασμούς, το δείχνει η δημοτικότητα, την οποία απέκτησε, το τελευταίο διάστημα, η έννοια της “ευέλικτης αλληλεγγύης”. Πρόκειται για την πρόταση που κατέθεσαν στην άτυπη σύνοδο της Μπρατισλάβα οι ίδιες οι χώρες Visegrad και προβλέπει ότι τα κράτη μέλη που επιθυμούν να αυτεξαιρεθούν από την υποδοχή προσφύγων θα συνεισφέρουν στην κοινή μεταναστευτική πολιτική με την παροχή οικονομικών πόρων, εξοπλισμού ή προσωπικού για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. – όπως… πράττουν ήδη οι “4” της κεντρικής Ευρώπης στον διάδρομο των Δυτικών Βαλκανίων.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel χαρακτήρισε στη Μπρατισλάβα “θετική” την πρόταση, ενώ οι ίδιοι οι επικεφαλής των κοινοτικών θεσμών, που έχουν την πατρότητα του σχεδίου υποχρεωτικών μετεγκαταστάσεων βάσει ποσοστώσεων, έδειξαν να προσαρμόζονται – τουλάχιστον με βάση όσα είπε ο πρόεδρος της Κομισιόν Jean Claude Juncker στην Ευρωπαϊκή Οικονομικών και Κοινωνική Επιτροπή την περασμένη εβδομάδα και ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Martin Schultz στην κυριακάτικη έκδοση της Frankfurter Allgemeine.
Οι δύο άνδρες έσπευσαν πάντως, με κοινή συνέντευξή τους στο γαλλικό κανάλι France24, όπου δέχθηκαν ερωτήσεις τηλεθεατών, να αποσείσουν τις εντυπώσεις ότι έχουν εγκαταλείψει την πολιτική των ποσοστώσεων. Ο πρόεδρος της Κομισιόν ειδικότερα διευκρίνισε πως η αποστροφή της πρόσφατης ομιλίας του προς το Ευρωκοινοβούλιο για την κατάσταση της Ε.Ε. ότι “η αλληλεγγύη δεν μπορεί να επιβληθεί άνωθεν” δεν σημαίνει και ότι εγκαταλείπεται η προσπάθεια να διαμορφωθεί κοινός τόπος.
Ενoxλημένος, μάλιστα, από τη στάση του Orban υπενθύμισε ότι η Ε.Ε. προχωρά μέσα από συμβιβασμούς και όχι μέσα από αντιπαραθέσεις καθώς και ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη (που ζητούν λ.χ. οι χώρες Visegrad στα θέματα της οικονομίας ή των σχέσεων με τη Ρωσία) δεν προσφέρεται “α λα καρτ”.
Γεγονός, ωστόσο, παραμένει ότι η συνολική έμφαση της ευρωπαϊκής πολιτικής έχει μετατοπισθεί προς μια αποτρεπτική και στρατιωτικοποιημένη αντιμετώπιση. Η πρόσφατη άτυπη μίνι σύνοδος της Βιέννης, με τη συμμετοχή των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, της Ελλάδας και της Γερμανίας, το επιβεβαίωσε αυτό. Παρά τους μύδρους Juncker, οι χώρες Visegrad δεν μπορούν να καταταγούν στους “χαμένους” της ευρωπαϊκής αντιπαράθεσης.
capitalgr
