Μετά τις αιματηρές επιθέσεις που σημειώθηκαν τον Ιούλιο, αναζωπυρώνεται στη Γερμανία η συζήτηση για το ενδεχόμενο ανάπτυξης του γερμανικού στρατού στο εσωτερικό της χώρας. Διαφωνούν οι Σοσιαλδημοκράτες.
Η εμπλοκή της Bundeswehr (του γερμανικού στρατού) αφορά στο υποθετικό σενάριο μιας μεγάλης τρομοκρατικής επίθεσης στη Γερμανία, πιθανότατα σε πολλές και διαφορετικές περιοχές ταυτόχρονα. Σε αυτή την περίπτωση, ο ομοσπονδιακός στρατός θα μπορούσε να συνδράμει τις προσπάθειες της αστυνομίας, όπως τουλάχιστον θα ήθελε η υπουργός Άμυνας Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν.
Παρότι η εσωτερική ασφάλεια εμπίπτει στην αρμοδιότητα της αστυνομίας, το γερμανικό σύνταγμα δεν αποκλείει και την εμπλοκή του στρατού σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Ο στρατός μπορεί να ενεργοποιείται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και στο εσωτερικό, κυρίως όταν η χώρα πλήττεται από φυσικές καταστροφές. Το δε σενάριο τρομοκρατικής επίθεσης δεν έχει αποτελέσει ακόμη αντικείμενο κοινής άσκησης στρατού και αστυνομίας στη Γερμανία.
Ενόψει των πρώτων κοινών ασκήσεων
Μετά τις πρόσφατες επιθέσεις στη Γερμανία και στη γειτονική Γαλλία όμως το σενάριο αυτό απασχολεί όλο και περισσότερο τόσο τους πολιτικούς ιθύνοντες όσο και την κοινή γνώμη. Σε συνεργασία με τις αστυνομικές αρχές αρκετών ομόσπονδων κρατιδίων, το υπουργείο Άμυνας σχεδιάζει τις πρώτες κοινές ασκήσεις αστυνομίας και στρατού. Είναι προτιμότερο να προετοιμαστείς για ένα φρικτό τρομοκρατικό σενάριο παρά να σου επιρρίψουν αργότερα ότι δεν το έκανες, είπε πρόσφατα η φον ντερ Λάιεν.
Τις απόψεις αυτές συμμερίζεται και η ίδια η καγκελάριος: «Είναι καιρός να πραγματοποιήσουμε ασκήσεις για τρομοκρατικές επιθέσεις μεγάλης κλίμακας, τις οποίες και μπορούσε να πραγματοποιήσουμε σύμφωνα με το ισχύων συνταγματικό πλαίσιο, και στις οποίες μπορεί να εμπλακεί, υπό την καθοδήγηση των εκάστοτε αστυνομικών αρχών, και η Bundeswehr», είπε η Άγκελα Μέρκελ σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα στη δημόσια τηλεόραση της Γερμανίας.
Στην επόμενη συνάντησή τους, οι υπουργοί Εσωτερικών των ομόσπονδων κρατιδίων θα αποφασίσουν για τον χρόνο και το ακριβές αντικείμενο των ασκήσεων. Τρία κρατίδια -το Ζάαρ, η Σαξονία Άνχαλτ και η Βάδη Βυρτεμβέργη- έχουν εκφραστεί ήδη υπέρ των κοινών ασκήσεων με το στρατό.
Η εμπλοκή των ενόπλων δυνάμεων στο εσωτερικό προβλέπεται επί της αρχής από το Άρθρο 35 του γερμανικού συντάγματος. Σύμφωνα με αυτό, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή ενός «ιδιαίτερα μεγάλου δυστυχήματος», ένα κρατίδιο ή η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορούν να ζητήσουν και τη συνδρομή του στρατού.
Στη νέα «Λευκή Βίβλο» που σκιαγραφεί την πολιτική ασφαλείας της Bundeswehr, αναφέρεται ότι «ένα ιδιαίτερα βαρύ ατύχημα ενδέχεται να υπάρχει και σε περιπτώσεις μεγάλων τρομοκρατικών επιθέσεων». Υπό πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις, ο στρατός θα μπορούσε να αναλάβει αρμοδιότητες, οι οποίες εμπίπτουν κανονικά στη δικαιοδοσία της αστυνομίας.
Αντιπολίτευση: «Ψήφος δυσπιστίας» στην αστυνομία
Σε όλα αυτά τα σχέδια αντιτίθενται σθεναρά οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες. Ο ειδικός του SPD σε αμυντικά ζητήματα Ράινερ Άρνολντ εκτιμά ότι με αυτό τον τρόπο οι Χριστιανοδημοκράτες / Χριστιανοκοινωνιστές επιχειρούν να χαλαρώσουν το πλαίσιο προϋποθέσεων για την εμπλοκή του στρατού στο εσωτερικό.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια του μακελειού στο Μόναχο, το υπουργείο Άμυνας δεν έπρεπε να έχει θέσει σε κατάσταση συναγερμού περίπου 100 στρατιώτες μιας μονάδας που βρίσκονταn κοντά στον τόπο της επίθεσης.
Εάν η χώρα χρειάζεται περισσότερη αστυνόμευση τότε θα πρέπει να προσληφθούν περισσότεροι αστυνομικοί, υποστηρίζει από την πλευρά του ο πρόεδρος των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ. Ο ίδιος χαρακτηρίζει την όλη συζήτηση για ενδεχόμενη ανάπτυξη της Bundeswehr στο εσωτερικό «ψήφο δυσπιστίας» στην αστυνομία.
Να αποστασιοποιηθεί από τα εν λόγω σχέδια καλεί την υπουργό Άμυνας και το κόμμα της Αριστεράς. Η Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν «θα πρέπει να σταματήσει να αποδομεί τις συνταγματικές αρχές», έχει τονίσει η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Die Linke Ούλα Γέλπκε.
Η εμπλοκή της Bundeswehr (του γερμανικού στρατού) αφορά στο υποθετικό σενάριο μιας μεγάλης τρομοκρατικής επίθεσης στη Γερμανία, πιθανότατα σε πολλές και διαφορετικές περιοχές ταυτόχρονα. Σε αυτή την περίπτωση, ο ομοσπονδιακός στρατός θα μπορούσε να συνδράμει τις προσπάθειες της αστυνομίας, όπως τουλάχιστον θα ήθελε η υπουργός Άμυνας Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν.
Παρότι η εσωτερική ασφάλεια εμπίπτει στην αρμοδιότητα της αστυνομίας, το γερμανικό σύνταγμα δεν αποκλείει και την εμπλοκή του στρατού σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Ο στρατός μπορεί να ενεργοποιείται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και στο εσωτερικό, κυρίως όταν η χώρα πλήττεται από φυσικές καταστροφές. Το δε σενάριο τρομοκρατικής επίθεσης δεν έχει αποτελέσει ακόμη αντικείμενο κοινής άσκησης στρατού και αστυνομίας στη Γερμανία.
Ενόψει των πρώτων κοινών ασκήσεων
Μετά τις πρόσφατες επιθέσεις στη Γερμανία και στη γειτονική Γαλλία όμως το σενάριο αυτό απασχολεί όλο και περισσότερο τόσο τους πολιτικούς ιθύνοντες όσο και την κοινή γνώμη. Σε συνεργασία με τις αστυνομικές αρχές αρκετών ομόσπονδων κρατιδίων, το υπουργείο Άμυνας σχεδιάζει τις πρώτες κοινές ασκήσεις αστυνομίας και στρατού. Είναι προτιμότερο να προετοιμαστείς για ένα φρικτό τρομοκρατικό σενάριο παρά να σου επιρρίψουν αργότερα ότι δεν το έκανες, είπε πρόσφατα η φον ντερ Λάιεν.
Τις απόψεις αυτές συμμερίζεται και η ίδια η καγκελάριος: «Είναι καιρός να πραγματοποιήσουμε ασκήσεις για τρομοκρατικές επιθέσεις μεγάλης κλίμακας, τις οποίες και μπορούσε να πραγματοποιήσουμε σύμφωνα με το ισχύων συνταγματικό πλαίσιο, και στις οποίες μπορεί να εμπλακεί, υπό την καθοδήγηση των εκάστοτε αστυνομικών αρχών, και η Bundeswehr», είπε η Άγκελα Μέρκελ σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα στη δημόσια τηλεόραση της Γερμανίας.
Στην επόμενη συνάντησή τους, οι υπουργοί Εσωτερικών των ομόσπονδων κρατιδίων θα αποφασίσουν για τον χρόνο και το ακριβές αντικείμενο των ασκήσεων. Τρία κρατίδια -το Ζάαρ, η Σαξονία Άνχαλτ και η Βάδη Βυρτεμβέργη- έχουν εκφραστεί ήδη υπέρ των κοινών ασκήσεων με το στρατό.
Η εμπλοκή των ενόπλων δυνάμεων στο εσωτερικό προβλέπεται επί της αρχής από το Άρθρο 35 του γερμανικού συντάγματος. Σύμφωνα με αυτό, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή ενός «ιδιαίτερα μεγάλου δυστυχήματος», ένα κρατίδιο ή η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορούν να ζητήσουν και τη συνδρομή του στρατού.
Στη νέα «Λευκή Βίβλο» που σκιαγραφεί την πολιτική ασφαλείας της Bundeswehr, αναφέρεται ότι «ένα ιδιαίτερα βαρύ ατύχημα ενδέχεται να υπάρχει και σε περιπτώσεις μεγάλων τρομοκρατικών επιθέσεων». Υπό πολύ συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις, ο στρατός θα μπορούσε να αναλάβει αρμοδιότητες, οι οποίες εμπίπτουν κανονικά στη δικαιοδοσία της αστυνομίας.
Αντιπολίτευση: «Ψήφος δυσπιστίας» στην αστυνομία
Σε όλα αυτά τα σχέδια αντιτίθενται σθεναρά οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες. Ο ειδικός του SPD σε αμυντικά ζητήματα Ράινερ Άρνολντ εκτιμά ότι με αυτό τον τρόπο οι Χριστιανοδημοκράτες / Χριστιανοκοινωνιστές επιχειρούν να χαλαρώσουν το πλαίσιο προϋποθέσεων για την εμπλοκή του στρατού στο εσωτερικό.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια του μακελειού στο Μόναχο, το υπουργείο Άμυνας δεν έπρεπε να έχει θέσει σε κατάσταση συναγερμού περίπου 100 στρατιώτες μιας μονάδας που βρίσκονταn κοντά στον τόπο της επίθεσης.
Εάν η χώρα χρειάζεται περισσότερη αστυνόμευση τότε θα πρέπει να προσληφθούν περισσότεροι αστυνομικοί, υποστηρίζει από την πλευρά του ο πρόεδρος των Πρασίνων Τζεμ Έζντεμιρ. Ο ίδιος χαρακτηρίζει την όλη συζήτηση για ενδεχόμενη ανάπτυξη της Bundeswehr στο εσωτερικό «ψήφο δυσπιστίας» στην αστυνομία.
Να αποστασιοποιηθεί από τα εν λόγω σχέδια καλεί την υπουργό Άμυνας και το κόμμα της Αριστεράς. Η Ούρζουλα φον ντερ Λάιεν «θα πρέπει να σταματήσει να αποδομεί τις συνταγματικές αρχές», έχει τονίσει η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Die Linke Ούλα Γέλπκε.
