Τι επιδιώκουν οι τζιχαντιστές με τις τακτικές επιθέσεις τους
Αμφότεροι οι δράστες, ηλικίας μόλις 19 ετών, ήταν γνωστοί στις Αρχές. Ο Αντέλ Κερμίς είχε αφεθεί, έπειτα από προσωρινή κράτηση, ελεύθερος υπό όρους τον περασμένο Μάρτιο, παρότι είχε αποπειραθεί δύο φορές να μεταβεί στη Συρία. Ηταν επίσης υποχρεωμένος να φοράει ηλεκτρονικό βραχιόλι παρακολούθησης αλλά είχε το δικαίωμα να κυκλοφορεί μεταξύ 8.30 και 12.30 καθημερινά. Η εισβολή στην εκκλησία σημειώθηκε στις 9.25. Οσον αφορά τις σχέσεις του με την τζιχαντιστική ιδεολογία, τόσο οι Αρχές όσο και άτομα του περιβάλλοντός του κάνουν λόγο για απότομη ριζοσπαστικοποίηση. Επασχε επίσης από ψυχικές διαταραχές και παρακολουθούνταν από ψυχολόγους από νεαρή ηλικία. Ο Αμπντέλ Μαλίκ Πετιζάν, ο δεύτερος δράστης, είχε χαρακτηριστεί από τις υπηρεσίες ασφαλείας «εν δυνάμει απειλή», ενώ αίσθηση προκαλεί το ότι έμοιαζε με έναν ύποπτο που αναζητούσαν οι Αρχές από τις 22 Ιουλίου, τρεις ημέρες πριν από την επίθεση στην εκκλησία, αφότου ειδοποιήθηκαν από ξένη μυστική υπηρεσία για έναν άνδρα, άγνωστης ταυτότητας, που επρόκειτο να συμμετάσχει σε επικείμενη επίθεση στη γαλλική επικράτεια, λαμβάνοντας μάλιστα και φωτογραφία του.
Πέρα ωστόσο από τις όποιες σοβαρότατες παραλείψεις από τις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες και τις δικαστικές Αρχές, το ερώτημα που εξακολουθεί να απασχολεί τους περισσότερους Γάλλους είναι: «Γιατί εμείς; Γιατί γίνεται η Γαλλία τόσο συχνά στόχος των τζιχαντιστών;».
Παραβλέποντας τους προφανείς λόγους – στρατιωτική εμπλοκή των Γάλλων σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής για την προάσπιση των εθνικών τους συμφερόντων, ενεργή συμμετοχή στη διεθνή συμμαχία κατά του ISIS -, αναλυτές σημειώνουν ότι πρωταρχικός στόχος των τζιχαντιστών είναι η ενστάλαξη του μίσους στην καρδιά της Ευρώπης με απώτερο σκοπό το ξέσπασμα ενός εμφύλιου (θρησκευτικού) πολέμου μεταξύ των μουσουλμάνων και των «άπιστων σταυροφόρων». Και η σφαγή στην εκκλησία είναι ενδεικτική. Αφότου εισέβαλαν σε έναν χώρο λατρείας, οι δύο τζιχαντιστές δεν δολοφόνησαν μόνον έναν ιερέα αλλά επιτέθηκαν σε όλους τους καθολικούς της Γαλλίας επιδιώκοντας να προκαλέσουν μια βίαιη αντίδραση από την πλευρά της κοινωνίας, ευελπιστώντας να παρασύρουν όλο το έθνος στην απέραντη «αυτοκρατορία του μίσους», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά σε άρθρο του ο Ζερόμ Φενολιό, διευθυντής της «Le Monde».
Το προφίλ των τρομοκρατών δεν έχει μεγάλη σημασία. Αυτό που μετράει περισσότερο είναι η «διαταγή» που έχει δοθεί εδώ και καιρό στους ισλαμιστές όλου του κόσμου από τους θεωρητικούς του τζιχάντ: «Σκοτώστε τους άπιστους, τους σταυροφόρους, τους Εβραίους», στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ, με όποια μέσα διαθέτετε. Εκδικηθείτε τον θάνατο μουσουλμάνων, αναγκάστε τους να μισήσουν όλους τους μουσουλμάνους, με λίγα λόγια. Λαμβάνοντας υπόψη πως η Γαλλία έχει μία από τις μεγαλύτερες μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη, γίνεται κατανοητή και η συχνότητα και το εύρος των επιθέσεων που σημειώθηκαν και δυστυχώς θα συνεχίσουν – επισημαίνουν αναλυτές αλλά και πολιτικοί – να σημειώνονται στη χώρα και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Οσον αφορά την αντίδραση των ευρωπαϊκών κοινωνιών, βάση της θα πρέπει να είναι η αυτοσυγκράτηση. «Θέλουν να εγκαταλείψουμε τις αξίες της φιλελεύθερης τάξης ακριβώς τη στιγμή που θα έπρεπε να τις προωθούμε και να τις διαδίδουμε. Ο φιλελευθερισμός είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα κατά των εξτρεμιστών και εμείς δεν πρέπει να ενδώσουμε στον φόβο και στη μισαλλοδοξία. Το να στραφούμε κατά των ευρωπαίων μουσουλμάνων είναι ένα σοβαρό λάθος που θα οδηγήσει μόνο σε περισσότερη βία και θα εντείνει τον διχασμό» υποστήριξε μιλώντας στο «Βήμα» ο δρ Αλεξάντερ Μελεάγρου-Χίτσενς, επικεφαλής του Διεθνούς Κέντρου Μελετών για τη Ριζοσπαστικοποίηση (ICSR) και λέκτορας στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών King’s College του Λονδίνου.
Αποτελεί, δυστυχώς, γεγονός εδώ και πολλούς μήνες, από τον Ιανουάριο του 2015 και την αιματηρή επίθεση στο «Charlie Hebdo», ότι η Γαλλία αποτελεί τον κύριο στόχο μιας τρομοκρατικής εκστρατείας με δολοφονικούς πρωταγωνιστές μαχητές ή υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους. Την περασμένη Τρίτη, με τους Γάλλους να θρηνούν ακόμη τα δεκάδες θύματα του μακελειού στη Νίκαια, δύο νεαροί μουσουλμάνοι, γάλλοι πολίτες, εισέβαλαν σε μια εκκλησία του μπανλιέ Σεντ-Ετιέν-ντι-Ρουβρέ της Ρουέν στη Νορμανδία και εκτέλεσαν – αναγκάζοντάς τον πρώτα να γονατίσει και στη συνέχεια κόβοντάς του τον λαιμό – έναν 86χρονο ιερέα.
Αμφότεροι οι δράστες, ηλικίας μόλις 19 ετών, ήταν γνωστοί στις Αρχές. Ο Αντέλ Κερμίς είχε αφεθεί, έπειτα από προσωρινή κράτηση, ελεύθερος υπό όρους τον περασμένο Μάρτιο, παρότι είχε αποπειραθεί δύο φορές να μεταβεί στη Συρία. Ηταν επίσης υποχρεωμένος να φοράει ηλεκτρονικό βραχιόλι παρακολούθησης αλλά είχε το δικαίωμα να κυκλοφορεί μεταξύ 8.30 και 12.30 καθημερινά. Η εισβολή στην εκκλησία σημειώθηκε στις 9.25. Οσον αφορά τις σχέσεις του με την τζιχαντιστική ιδεολογία, τόσο οι Αρχές όσο και άτομα του περιβάλλοντός του κάνουν λόγο για απότομη ριζοσπαστικοποίηση. Επασχε επίσης από ψυχικές διαταραχές και παρακολουθούνταν από ψυχολόγους από νεαρή ηλικία. Ο Αμπντέλ Μαλίκ Πετιζάν, ο δεύτερος δράστης, είχε χαρακτηριστεί από τις υπηρεσίες ασφαλείας «εν δυνάμει απειλή», ενώ αίσθηση προκαλεί το ότι έμοιαζε με έναν ύποπτο που αναζητούσαν οι Αρχές από τις 22 Ιουλίου, τρεις ημέρες πριν από την επίθεση στην εκκλησία, αφότου ειδοποιήθηκαν από ξένη μυστική υπηρεσία για έναν άνδρα, άγνωστης ταυτότητας, που επρόκειτο να συμμετάσχει σε επικείμενη επίθεση στη γαλλική επικράτεια, λαμβάνοντας μάλιστα και φωτογραφία του.
Πέρα ωστόσο από τις όποιες σοβαρότατες παραλείψεις από τις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες και τις δικαστικές Αρχές, το ερώτημα που εξακολουθεί να απασχολεί τους περισσότερους Γάλλους είναι: «Γιατί εμείς; Γιατί γίνεται η Γαλλία τόσο συχνά στόχος των τζιχαντιστών;».
Παραβλέποντας τους προφανείς λόγους – στρατιωτική εμπλοκή των Γάλλων σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής για την προάσπιση των εθνικών τους συμφερόντων, ενεργή συμμετοχή στη διεθνή συμμαχία κατά του ISIS -, αναλυτές σημειώνουν ότι πρωταρχικός στόχος των τζιχαντιστών είναι η ενστάλαξη του μίσους στην καρδιά της Ευρώπης με απώτερο σκοπό το ξέσπασμα ενός εμφύλιου (θρησκευτικού) πολέμου μεταξύ των μουσουλμάνων και των «άπιστων σταυροφόρων». Και η σφαγή στην εκκλησία είναι ενδεικτική. Αφότου εισέβαλαν σε έναν χώρο λατρείας, οι δύο τζιχαντιστές δεν δολοφόνησαν μόνον έναν ιερέα αλλά επιτέθηκαν σε όλους τους καθολικούς της Γαλλίας επιδιώκοντας να προκαλέσουν μια βίαιη αντίδραση από την πλευρά της κοινωνίας, ευελπιστώντας να παρασύρουν όλο το έθνος στην απέραντη «αυτοκρατορία του μίσους», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά σε άρθρο του ο Ζερόμ Φενολιό, διευθυντής της «Le Monde».
Το προφίλ των τρομοκρατών δεν έχει μεγάλη σημασία. Αυτό που μετράει περισσότερο είναι η «διαταγή» που έχει δοθεί εδώ και καιρό στους ισλαμιστές όλου του κόσμου από τους θεωρητικούς του τζιχάντ: «Σκοτώστε τους άπιστους, τους σταυροφόρους, τους Εβραίους», στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ, με όποια μέσα διαθέτετε. Εκδικηθείτε τον θάνατο μουσουλμάνων, αναγκάστε τους να μισήσουν όλους τους μουσουλμάνους, με λίγα λόγια. Λαμβάνοντας υπόψη πως η Γαλλία έχει μία από τις μεγαλύτερες μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη, γίνεται κατανοητή και η συχνότητα και το εύρος των επιθέσεων που σημειώθηκαν και δυστυχώς θα συνεχίσουν – επισημαίνουν αναλυτές αλλά και πολιτικοί – να σημειώνονται στη χώρα και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Οσον αφορά την αντίδραση των ευρωπαϊκών κοινωνιών, βάση της θα πρέπει να είναι η αυτοσυγκράτηση. «Θέλουν να εγκαταλείψουμε τις αξίες της φιλελεύθερης τάξης ακριβώς τη στιγμή που θα έπρεπε να τις προωθούμε και να τις διαδίδουμε. Ο φιλελευθερισμός είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα κατά των εξτρεμιστών και εμείς δεν πρέπει να ενδώσουμε στον φόβο και στη μισαλλοδοξία. Το να στραφούμε κατά των ευρωπαίων μουσουλμάνων είναι ένα σοβαρό λάθος που θα οδηγήσει μόνο σε περισσότερη βία και θα εντείνει τον διχασμό» υποστήριξε μιλώντας στο «Βήμα» ο δρ Αλεξάντερ Μελεάγρου-Χίτσενς, επικεφαλής του Διεθνούς Κέντρου Μελετών για τη Ριζοσπαστικοποίηση (ICSR) και λέκτορας στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών King’s College του Λονδίνου.