ουσιαστικά διάταξη που περιλαμβάνεται σε άσχετο νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί στην Βουλή το επόμενο διάστημα.
Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Στο νομοσχέδιο με τίτλο «Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον Κυβερνοχώρο» υπάρχει ρύθμιση η οποία προβλέπει ότι δεν έχουν ποινικές ή αστικές ευθύνες κάθε εμπειρογνώμονας ή μέλος γνωμοδοτικού οργάνου ο οποίος θα εμπλέκεται στις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 20 του νομοσχεδίου προστίθεται νέα παράγραφος στο άρθρο 192 του νόμου 4389/16 που ορίζει τα θέματα της διοίκησης του υπερ-ταμειου. Εκεί αναφέρεται αυτολεξεί: «Οι εμπειρογνώμονες, τα μέλη Συμβουλίου Εμπειρογνώμόνων ή τα μέλη άλλων γνωμοδοτικών οργάνων της εταιρίας και των άμεσων θυγατρικών της δεν υπέχουν αστική η ποινική ευθύνη για γνωμοδοτήσεις τους εφόσον οι τελευταίες έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες ή τα οριζόμενα στους εσωτερικούς κανονισμούς και τα καταστατικά τους, γεγονος που τεκμαίρεται αν έχει ακολουθήσει θετικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου»
Να σημειωθεί πως στην αρχική διατύπωση του νόμου για το υπερταμείο, προβλέπονταν πως τα μέλη της διοίκησης απαλλάσσονταν από κάθε αστική ευθύνη εφόσον υφίσταται έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συγκεκριμένα ορίζονταν ότι «τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν υπέχουν αστική ευθύνη έναντι τρίτων για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους παρά μόνο για δόλο ή βαρεία αμέλεια. Στο μέτρο που απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου έχει καταστεί αντικείμενο ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι δεσμευτική σε κάθε αστικό και ποινικό δικαστήριο αποκλειστικά για τα θέματα που έχουν ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο με βάση στοιχεία που έχουν υποβληθεί. Σε κάθε περίπτωση μήνυσης, έγκλησης, καταγγελίας ή αναφοράς για πράξεις ή παραλείψεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείαςκατά την άσκηση των καθηκόντων τους, επιλαμβάνεταιο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αυτοπροσώπως».
Είναι φανερό ότι από τον συνδυασμό των δύο διατάξεων ουσιαστικά όλοι οι εμπλεκόμενοι στις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις του υπερ-ταμείου, χαίρουν πλήρους ασυλίας.
Ένωση Δικαστών & Εισαγγελέων: Εξαιρούνται από τους νόμους του κράτους
Η τελευταία ρύθμιση έχει προκαλέσει την αντίδραση της ‘Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων που επισημαίνουν ότι πρόκειται για νομοθετική ασυλία, αφού ως τεκμήριο «αθωότητας» λογίζεται απλά η «νομιμοφάνεια» και όχι η ουσία των πράξεων η οποία πρέπει να κρίνεται από την δικαιοσύνη. Σημειώνουν οι προβλεπόμενες δικλείδες ασφάλειας για τα όργανα αυτά δεν μπορούν να αποκλείσουν παράνομες πράξεις η ποινικά αδικηματα.
Χαρακτηριστικά, η ένωση σε υπόμνημά της τονίζει για το επίμαχο άρθρο: «Η νομοθετική ασυλία προσώπων είναι ζήτημα που έχει απασχολήσει έντονα τον νομικό κόσμο τα τελευταία έτη. Κατά το μέρος που οι εμπειρογνώμονες και τα μέλη Συμβουλίων Εμπειρογνωμόνων ή τα μέλη άλλων γνωμοδοτικών οργάνων της «Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.» δρουν σύννομα, η έλλειψη οποιοσδήποτε ευθύνης τους είναι αυτονόητη και δεν χρειάζεται να επιβεβαιώνεται νομοθετικά.
Μόνη, όμως, η τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών δεν αποκλείει τη διάπραξη εγκλημάτων από τα πρόσωπα αυτά, ιδίως σε εξειδικευμένα ζητήματα για τα οποία ο νόμος δεν έχει σαφή διατύπωση των διαδικασιών που πρέπει να τηρούνται. Η νομιμοφάνεια στη δράση των πιο πάνω οργάνων δεν μπορεί να αποκλείσει τη διάπραξη αστικών ή ποινικών αδικημάτων. Τα ζητήματα αυτά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν εκ των προτέρων από το νομοθέτη, αλλά θα πρέπει σε κάθε ειδικότερη περίπτωση να κρίνεται από τις αρμόδιες δικαστικές και εισαγγελικές αρχές η ευθύνη των προσώπων αυτών.
Η διάταξη αυτή δείχνει δυσπιστία της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας προς τη δικαστική εξουσία. Παράλληλα, κατά το μέρος που εξαιρεί χωρίς λόγο ορισμένη κατηγορία πολιτών από την εφαρμογή των νόμων του Κράτους, η διάταξη αυτή είναι άκρως προβληματική και εγείρονται εύλογα ζητήματα συνταγματικότητάς της»