Το ενδεχόμενο να ανακηρύξει Ζώνη Εναέριας Αναγνώρισης (ΖΕΑ) πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα έθεσε επί τάπητος το Πεκίνο, αντιδρώντας στην προχθεσινή απόφαση του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης, που έκρινε ότι η Κίνα δεν έχει ιστορικά θεμελιωμένα δικαιώματα πάνω στο μεγαλύτερο μέρος αυτής της στρατηγικής σημασίας περιοχής.
«Η ΖΕΑ δεν είναι κινεζική εφεύρεση, ούτε και εφεύρεση των μεγάλων δυνάμεων. Εάν απειληθεί η ασφάλειά μας, φυσικά και έχουμε το δικαίωμα να την ανακηρύξουμε. Εξαρτάται από την αξιολόγηση που θα κάνουμε», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Λιου Ζενμίν, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στο Πεκίνο, για να προσθέσει: «Ελπίζουμε ότι άλλες χώρες δεν θα εκμεταλλευθούν αυτή την ευκαιρία (την απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου) για να απειλήσουν την Κίνα, αλλά θα συνεργαστούν μαζί μας για να προστατεύσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Νότια Σινική Θάλασσα και να μην αφήσουν να εξελιχθεί αυτή η περιοχή σε λίκνο πολέμου».
Νωρίτερα, ο Κινέζος υπουργός Αμυνας Τσανγκ Γουάν Κουάν είχε προειδοποιήσει ότι η χώρα του δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμία πρόταση ή ενέργεια, η οποία θα στηρίζεται στην απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης. Από την πλευρά της, η «Λαϊκή Ημερησία», επίσημο όργανο του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος, καθιστούσε σαφές στο χθεσινό κύριο άρθρο της ότι η Κίνα «θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει την εδαφική της κυριαρχία και τα θαλάσσια συμφέροντα και δικαιώματά της». Σε μια πρώτη ένδειξη ότι δεν πρόκειται απλώς για φραστικές διακηρύξεις, δύο (πολιτικά) αεροσκάφη προσγειώθηκαν σε διαδρόμους που πρόσφατα κατασκεύασε η Κίνα στα διαφιλονικούμενα νησιά Σπράτλι, στη Νότια Σινική Θάλασσα. Η Κίνα είχε ανακηρύξει και το 2013 Ζώνη Εναέριας Αναγνώρισης στην Ανατολική Σινική Θάλασσα, προκαλώντας αντιδράσεις από την πλευρά της Ιαπωνίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης, που έκανε δεκτή μονομερή προσφυγή των Φιλιππίνων (η Κίνα είχε καταγγείλει εξαρχής τη διαδικασία, θεωρώντας αναρμόδιο το δικαστήριο) έφερε και πάλι σε τροχιά σύγκρουσης την Κίνα με τις ΗΠΑ, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση χαρακτήρισε «τελεσίδικη και δεσμευτική» την απόφαση, που απέρριψε ως «άκυρη» το Πεκίνο.
Εθνικιστικές αντιδράσεις
Η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου προκάλεσε κύμα εθνικιστικών αντιδράσεων στην Κίνα, με διαδηλώσεις εναντίον των Φιλιππίνων και κύμα οργισμένων μηνυμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πάντως, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κίνας φάνηκε να προσφέρει κλάδο ελαίας στην κυβέρνηση του νέου προέδρου των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτες, σημειώνοντας κάποιες θετικές τοποθετήσεις του αναφορικά με τις διμερείς διαφορές, σε αντιδιαστολή με τον προκάτοχό του, Μπενίνιο Ακίνο, ο οποίος είχε προσφύγει στη Χάγη.
«Αφού περάσει η θύελλα αυτής της διαιτησίας και καθαρίσει ο ουρανός, ελπίζουμε ότι θα έρθει σύντομα η μέρα της διαπραγμάτευσης», δήλωσε ο Λιου Ζενμίν.
Επιφυλακτική στάση κρατά επί του θέματος η Ε.Ε. Κατά τη χθεσινή συνάντησή της με τον Λιου, στο Πεκίνο, η ύπατη εκπρόσωπος της Ενωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε ότι η Κίνα είναι στρατηγικός εταίρος της Ε.Ε., η οποία δεν παίρνει θέση στη συγκεκριμένη διαμάχη και αρκέστηκε να τονίσει τη σημασία σεβασμού του Δικαίου της Θάλασσας.
«Η ΖΕΑ δεν είναι κινεζική εφεύρεση, ούτε και εφεύρεση των μεγάλων δυνάμεων. Εάν απειληθεί η ασφάλειά μας, φυσικά και έχουμε το δικαίωμα να την ανακηρύξουμε. Εξαρτάται από την αξιολόγηση που θα κάνουμε», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Λιου Ζενμίν, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στο Πεκίνο, για να προσθέσει: «Ελπίζουμε ότι άλλες χώρες δεν θα εκμεταλλευθούν αυτή την ευκαιρία (την απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου) για να απειλήσουν την Κίνα, αλλά θα συνεργαστούν μαζί μας για να προστατεύσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Νότια Σινική Θάλασσα και να μην αφήσουν να εξελιχθεί αυτή η περιοχή σε λίκνο πολέμου».
Νωρίτερα, ο Κινέζος υπουργός Αμυνας Τσανγκ Γουάν Κουάν είχε προειδοποιήσει ότι η χώρα του δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμία πρόταση ή ενέργεια, η οποία θα στηρίζεται στην απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης. Από την πλευρά της, η «Λαϊκή Ημερησία», επίσημο όργανο του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος, καθιστούσε σαφές στο χθεσινό κύριο άρθρο της ότι η Κίνα «θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει την εδαφική της κυριαρχία και τα θαλάσσια συμφέροντα και δικαιώματά της». Σε μια πρώτη ένδειξη ότι δεν πρόκειται απλώς για φραστικές διακηρύξεις, δύο (πολιτικά) αεροσκάφη προσγειώθηκαν σε διαδρόμους που πρόσφατα κατασκεύασε η Κίνα στα διαφιλονικούμενα νησιά Σπράτλι, στη Νότια Σινική Θάλασσα. Η Κίνα είχε ανακηρύξει και το 2013 Ζώνη Εναέριας Αναγνώρισης στην Ανατολική Σινική Θάλασσα, προκαλώντας αντιδράσεις από την πλευρά της Ιαπωνίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης, που έκανε δεκτή μονομερή προσφυγή των Φιλιππίνων (η Κίνα είχε καταγγείλει εξαρχής τη διαδικασία, θεωρώντας αναρμόδιο το δικαστήριο) έφερε και πάλι σε τροχιά σύγκρουσης την Κίνα με τις ΗΠΑ, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση χαρακτήρισε «τελεσίδικη και δεσμευτική» την απόφαση, που απέρριψε ως «άκυρη» το Πεκίνο.
Εθνικιστικές αντιδράσεις
Η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου προκάλεσε κύμα εθνικιστικών αντιδράσεων στην Κίνα, με διαδηλώσεις εναντίον των Φιλιππίνων και κύμα οργισμένων μηνυμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πάντως, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κίνας φάνηκε να προσφέρει κλάδο ελαίας στην κυβέρνηση του νέου προέδρου των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτες, σημειώνοντας κάποιες θετικές τοποθετήσεις του αναφορικά με τις διμερείς διαφορές, σε αντιδιαστολή με τον προκάτοχό του, Μπενίνιο Ακίνο, ο οποίος είχε προσφύγει στη Χάγη.
«Αφού περάσει η θύελλα αυτής της διαιτησίας και καθαρίσει ο ουρανός, ελπίζουμε ότι θα έρθει σύντομα η μέρα της διαπραγμάτευσης», δήλωσε ο Λιου Ζενμίν.
Επιφυλακτική στάση κρατά επί του θέματος η Ε.Ε. Κατά τη χθεσινή συνάντησή της με τον Λιου, στο Πεκίνο, η ύπατη εκπρόσωπος της Ενωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε ότι η Κίνα είναι στρατηγικός εταίρος της Ε.Ε., η οποία δεν παίρνει θέση στη συγκεκριμένη διαμάχη και αρκέστηκε να τονίσει τη σημασία σεβασμού του Δικαίου της Θάλασσας.