Ο άθλος της μείωσης των “κόκκινων” δανείων που θα πρέπει να επιτύχουν οι ελληνικές τράπεζες με, θεωρητικά, αλματώδη βήματα την προσεχή τριετία είναι βέβαιο
ότι δεν θα γίνει αναίμακτα ούτε για τις ίδιες.
Την ώρα που η ιταλική τραπεζική κρίση θέτει σε συναγερμό τις ευρωπαϊκές αρχές και τα stress test που διεξάγονται στις τράπεζες πανευρωπαϊκά θα αναδείξουν την ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης πολλών τραπεζών, η μείωση των NPLs για τις ελληνικές τράπεζες βάζει στο κάδρο ως αυξημένη πιθανότητα το ενδεχόμενο μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης. Και αυτό όχι μόνο γιατί οι πωλήσεις δανείων για τη μείωση των NPLs θα γίνουν με ζημία για τις τράπεζες. Αλλά επίσης διότι η σύνθεση της κεφαλαιακής βάσης των ελληνικών τραπεζών είναι φτωχή, καθώς αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από αναβαλλόμενο φόρο.
Χωρίς να αμφισβητείται η επάρκεια κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών και ο υψηλός τους δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (δείκτης CET 1 περίπου 17%), το ενδεχόμενο μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης μέσα στα επόμενα 1- 2 χρόνια, είναι κάτι που δεν αρνούνται οι Έλληνες τραπεζίτες και βλέπουν ως προοπτική οι ξένοι οίκοι που αξιολογούν τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών.
Σημειώνεται ότι στην τελευταία ανακεφαλαιοποίηση που ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2015, ξένοι επενδυτές έβαλαν στις ελληνικές τράπεζες κεφάλαια 5,3 δις. ευρώ, άλλα 2,7 δισ. ευρώ μπήκαν μέσω της ανταλλαγής ομολόγων με μετοχές, ενώ 5,5 δισ. ευρώ ήταν τα πρόσθετα κεφάλαια από το ΤΧΣ.
Από την πλευρά του ξεκαθαρίσματος των “κόκκινων” δανείων, η επόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα σηματοδοτήσει και τη δική τους εξυγίανση.
Παράλληλα, η νέα ανακεφαλαιοποίηση θα δημιουργήσει και πιο ισχυρή κεφαλαιακή σύνθεση, ικανή να ανταποκριθεί σε κάθε εξέλιξη αναφορικά με το καθεστώς του αναβαλλόμενου φόρου.
Με βάση τα στοιχεία των τραπεζών με ημερομηνία 31/3/16, επί συνολικών ιδίων εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών 28,2 δισ. ευρώ, τα 16,5 δισ. ευρώ συνιστούν κεφάλαια από αναβαλλόμενο φόρο (DTC).
Ειδικότερα, η Alpha Bank, επί ιδίων εποπτικών κεφαλαίων 8,5 δισ. ευρώ έχει κεφάλαια από αναβαλλόμενο φόρο 3,4 δισ. ευρώ. Η Εθνική Τράπεζα, επί ιδίων εποπτικών κεφαλαίων 7 δισ. ευρώ έχει αναβαλλόμενο φόρο 4,9 δισ. ευρώ. Η Eurobank, επί ιδίων εποπτικών κεφαλαίων 5,5 δισ. ευρώ, αναβαλλόμενο φόρο 4,1 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Πειραιώς, επί ιδίων εποπτικών κεφαλαίων 7,2 δισ. ευρώ, αναβαλλόμενο φόρο 4,1 δισ. ευρώ.
Ως αποτέλεσμα, ο αναβαλλόμενος φόρος συνιστά 40% των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων της Alpha, 71% τη Εθνικής, 75% της Eurobank και 58% τηςΠειραιώς.
Σημειώνεται ότι το DTC (Deferred Tax Credit), είναι οι οριστικές και εκκαθαρισμένες απαιτήσεις έναντι του Δημοσίου στις οποίες (με το άρθρο 5 του νόμου 4303/17.10.2014), μετατρέπονται εκείνες οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTA: Deferred Tax Assets) που αφορούν στο PSI και στις προβλέψεις/ζημιές που αφορούν σε δάνεια.
Για τις ελληνικές τράπεζες όλος ο αναβαλλόμενος φόρος DTA ανέρχεται σε 19,5 δισ. ευρώ (Alpha Bank: 4,4 δισ. ευρώ, Εθνική: 5,1 δισ. ευρώ, Eurobank: 4,9 δισ. ευρώ, Πειραιώς: 5,1 δισ. ευρώ), εκ των οποίων 16,5 δισ. ευρώ είναι οι “επιλέξιμες” φορολογικές απαιτήσεις για τον DTC.
Ο αναβαλλόμενος φόρος συνίσταται σε α) απαιτήσεις που προέρχονται από το PSI του 2012 και μπορούν να αποσβεσθούν σε βάθος 30ετίας, β) ζημίες απομείωσης από δάνεια, οι οποίες μπορούν να αποσβεσθούν σε περίοδο ίση με την περίοδο των δανείων, συνήθως 7 – 10 χρόνια, και γ) φορολογικές ζημίες, οι οποίες μπορούν να αποσβεσθούν εντός 5ετίας.
Πανευρωπαϊκά, το θέμα του αναβαλλόμενου φόρου, που έχει ευνοήσει ιδιαίτερα τις τράπεζες των χωρών του Νότου, αποτελεί “ενεργό ηφαίστειο”, αφού οι ευρωπαϊκές αρχές το κρατούν “ανοιχτό” μέχρι να το κλείσουν οριστικά ανά πάσα στιγμή.
