Του Χρήστου Ηλιόπουλου, δικηγόρου*
Πολλοί Έλληνες ομογενείς έχουν λύσει τον γάμο τους, έχουν δηλαδή λάβει διαζύγιο με δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί από δικαστήριο σε χώρα του εξωτερικού. Συχνά, οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να μεταφέρουν τα νομικά αποτελέσματα της αλλοδαπής δικαστικής αποφάσεως διαζυγίου και στην Ελλάδα. Για να γίνει αυτό, όταν η δικαστική απόφαση διαζυγίου έχει εκδοθεί από δικαστήριο στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και άλλες χώρες, πρέπει να κατατεθεί αίτηση σε δικαστήριο στην Ελλάδα και να γίνει μία σύντομη δίκη, στην οποία θα εκτεθούν όλα τα στοιχεία της αλλοδαπής αποφάσεως διαζυγίου, ώστε το ελληνικό πλέον δικαστήριο να εκδώσει απόφαση, διά της οποίας θα αναγνωρίζεται η ισχύς και στην Ελλάδα της αποφάσεως διαζυγίου που έχει εκδοθεί στο εξωτερικό.
Για να γίνει το δικαστήριο στην Ελλάδα και να αναγνωρισθεί το δεδικασμένο και η ισχύς της αλλοδαπής αποφάσεως διαζυγίου πρέπει να προσκομισθεί η αλλοδαπή απόφαση, επικυρωμένη και με την σφραγίδα Apostille – Επισημείωση της Χάγης, όταν προέρχεται από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, ενώ δεν χρειάζεται Apostille, όταν προέρχεται από τον Καναδά, οπότε πρέπει να έχει επικυρωθεί από το Προξενείο της Ελλάδος στον Καναδά ή από το Προξενείο το Καναδά στην Ελλάδα.
Πρέπει επίσης να προσκομισθεί σχετική βεβαίωση του δικαστηρίου της αλλοδαπής, που εξέδωσε την απόφαση διαζυγίου, (αν δεν αναφέρεται στο ίδιο το κείμενο της αποφάσεως), ότι η απόφαση είναι αμετάκλητη (final), ή ότι δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί με ένδικα μέσα (it cannot be challenged anymore), ή ότι η προθεσμία για την άσκηση ενδίκων μέσων έχει παρέλθει (the time limit to challenge it has expired), ή κάτι παρόμοιο, καθώς η κάθε γραμματεία ή ο κάθε δικαστής και το δικαστήριο κάθε χώρας έχει διαφορετικό τυπικό κείμενο, με το οποίο πιστοποιούν το ίδιο γεγονός, ότι δηλ. η απόφαση διαζυγίου δεν μπορεί πλέον να προσβληθεί με ένδικα μέσα.
Τόσο η αλλοδαπή δικαστική απόφαση, όσο και η βεβαίωση ότι πρόκειται περί αμετάκλητης αποφάσεως, πρέπει να προσκομίζονται σε επίσημη μετάφραση στην ελληνική, είτε από το Υπουργείο Εξωτερικών (μεταφραστική υπηρεσία), είτε από δικηγόρο στην Ελλάδα, που γνωρίζει την γλώσσα στην οποία είναι γραμμένη η αλλοδαπή απόφαση.
Στην υπ΄αριθ. 169/2013 απόφασή του το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά έκρινε υπόθεση αναγνώρισης δεδικασμένου αποφάσεως διαζυγίου από αλλοδαπή αρχή, που δεν ήταν δικαστήριο. Συγκεκριμένα, με την αίτηση ζητήθηκε από το ελληνικό δικαστήριο να αναγνωρίσει το δεδικασμένο της αποφάσεως του Ληξιάρχου μίας περιοχής της Μόσχας της Ρωσίας, για την λύση το έτος 2010 ενός γάμου που είχε τελεσθεί στην Μόσχα το 2008.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην εν λόγω υπόθεση είναι ότι η λύση του γάμου που αποφασίζεται κοινή συναινέσει και από τον οποίον δεν έχουν γεννηθεί παιδιά, κατά το νόμο στην Ρωσία, απαγγέλλεται όχι με δικαστική απόφαση, αλλά με απόφαση του τοπικού Ληξιάρχου. Δεν πρόκειται δηλαδή για δικαστική, αλλά για διοικητική απόφαση από αρχή του εξωτερικού.
Η νομολογία στην Ελλάδα φαίνεται ότι έχει την κατεύθυνση να είναι δυνατή η αναγνώριση της αλλοδαπής αποφάσεως διαζυγίου από ελληνικό δικαστήριο ακόμα και αν η λύση του γάμου στο εξωτερικό έχει επέλθει όχι με απόφαση δικαστηρίου, αλλά με απόφαση άλλης αρχής, αρκεί η συγκεκριμένη αρχή να είχε δικαιοδοσία και αρμοδιότητα να αποφασίσει την λύση του γάμου, σύμφωνα με το δίκαιο της χώρας του εξωτερικού.