αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θέτει σε κίνδυνο τα παραπάνω κεκτημένα. Γιατί επικράτησε όμως το Brexit; Κυρίως λόγω της επικέντρωσης της καμπάνιας του Leave στο ευαίσθητο ζήτημα της μετανάστευσης και της αμφίσημης στάσης της ηγεσίας των Εργατικών, η οποία κατέστησε πολλούς ψηφοφόρους τους ευάλωτους στις υποσχέσεις της καμπάνιας του Leave και εν συνεχεία μετέτρεψε την ψήφο τους σε αντικυβερνητική ψήφο διαμαρτυρίας.
Παρότι ο άμεσος αντίκτυπος του Brexit είναι οικονομικός, οι πιο μόνιμες συνέπειές του πιθανώς να είναι πολιτικές και παγκόσμιες. Αν οι οικονομικές επιπτώσεις οξυνθούν, το βρετανικό παράδειγμα θα λειτουργήσει αποτρεπτικά. Αν όμως αμβλυνθούν, οι λαϊκίστικες δυνάμεις θα ενισχυθούν σε πολλές χώρες. Προερχόμενες τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά, οι δυνάμεις αυτές εμφανίζονται σε όλη τη Δύση ως η πρωτοπορία του λαϊκού ξεσηκωμού εναντίον του πολιτικού κατεστημένου, απαντώντας δημαγωγικά σε σύνθετα προβλήματα και αποδεικνύοντας ότι μπορούν να αναπτυχθούν ταχέως και σε μεγάλο βαθμό, παίρνοντας υπό τον έλεγχό τους ολόκληρες χώρες, όπως υποδεικνύει το βρετανικό παράδειγμα. Η επικράτησή τους στη Βρετανία ήρθε μέσω της δαιμονοποίησης των αντιπάλων, του χαρακτηρισμού των οικονομολόγων που προειδοποιούσαν για τους κινδύνους του Brexit ως «εκφοβιστές» και της περιγραφής των μεταναστών ως κλεφτών που έρχονται να αρπάξουν τις δουλειές και τα οικονομικά οφέλη των Βρετανών.
Το πολιτικό Κέντρο οφείλει να ανακτήσει τον πολιτικό βηματισμό του και να βρει λύσεις που υπερβαίνουν τη λαϊκίστικη οργή, καθώς η επικράτηση των ακραίων δυνάμεων στην Ευρώπη μπορεί να οδηγήσει είτε σε μαζική διάψευση αυταπατών –στην καλύτερη περίπτωση– είτε στον πικρό διχασμό, στη χειρότερη.
Έντυπη