Στην αναβίωση του merchant banking της δεκαετίας του 1980, θα οδηγήσει τιςτράπεζες η ανάγκη διαχείρισης των “κόκκινων” επιχειρηματικών δανείων.
Το πλαίσιο της διαχείρισης που προβλέπει συνδιαχείριση ή μεταβίβαση “κόκκινων” δανείων σε εξειδικευμένα funds δίνει μεν μεγάλες δυνατότητες στιςτράπεζες να αντιμετωπίσουν τα προβληματικά τους χαρτοφυλάκια, ωστόσο μειώνει τα περιθώρια
κέρδους που μπορούν να έχουν από ανακτήσεις δανείων. Κατόπιν αυτού, πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν ότι οι τράπεζες εξετάζουν την πρόσληψη μεμονωμένων εξειδικευμένων στελεχών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, τα οποία θα αναλάβουν συμπληρωματικά ή και εναλλακτικά την αναδιάρθρωση και την ανάκτηση δανείων.
Σημειώνεται ότι ήδη οι τράπεζες έχουν εσωτερικές μονάδες διαχείρισης των προβληματικών τους δανείων, ενώ θα προσεγγισθούν εντονότερα στο μέλλον από funds στο πλαίσιο των αναδιαρθρώσεων επιχειρηματικών δανείων. Ωστόσο, οι εξελίξεις και η ανάγκη να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους θα τις υποχρεώσουν να στραφούν στην ξεχασμένη “εμπορική τραπεζική” (merchant banking), που ήταν η αφετηρία τους σχεδόν τριάντα χρόνια πριν, προτού κάνει ακόμη την εμφάνισή του το retail banking. Υπενθυμίζεται χαρακτηριστικά ότι η σημερινή Eurobank προέκυψε το 1988 -1989, ως ιδέα του αείμνηστου Γεώργιου Γόντικα για την ίδρυση μιας “merchant bank”, η οποία εμφανίστηκε στην ελληνική αγορά με την επωνυμία Euromerchant Bank.
Οι εξελίξεις φαίνεται ότι οδηγούν τις τράπεζες πίσω στις ρίζες τους. Και αυτό διότι η “αρχιτεκτονική” που ακολούθησαν τα τελευταία χρόνια, τις έχει καταστήσει από χρηματοδότες της Οικονομίας, στους μεγαλύτερους επενδυτές distressed χαρτοφυλακίων. Οφείλουν λοιπόν, να αποκομίσουν το μέγιστο δυνατό όφελος από τις ακούσιες επενδύσεις τους σε “κόκκινα” δάνεια, παράλληλα με την εκ νέου χρηματοδότηση της Οικονομίας. Κάπως έτσι, όχι μόνο οι ίδιες οι τράπεζες θα επανεφεύρουν το merchant banking, αλλά θα ευνοηθεί η δημιουργία και νέων τραπεζών εξειδικευμένων στην εμπορική τραπεζική. Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, στο στάδιο προετοιμασίας βρίσκονται ανάλογα εγχειρήματα.
Σημειώνεται ότι το merchant banking είναι ένα πιο “απλό” investment banking με αντικείμενο αποδοχή συναλλαγματικών, μισθώσεις και αγορά δόσεων δανείων, παροχή κεφαλαίων στις επιχειρήσεις σε όλα τα στάδια και χρηματοδότηση του διεθνούς εμπορίου. Αντικείμενα δηλαδή που ταιριάζουν απόλυτα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων που θα κριθούν βιώσιμες και οι οποίες, πέραν της ανάγκης τους για νέα κεφάλαια, χρειάζονται ακόμη περισσότερο λειτουργική αναδιάρθρωση.
Σύμφωνα με τις επισημάνσεις τραπεζιτών, αυτή τη στιγμή, μεγαλύτερο πρόβλημα και από τη χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις, είναι η αναδιάρθρωσή τους σε λειτουργικό επίπεδο προκειμένου να εξέλθουν οριστικά από τον φαύλο κύκλο αναποτελεσματικών ρυθμίσεων δανείων. Χρειάζονται επομένως κάποιον ο οποίος θα μπορεί να καταρτίσει και να υλοποιήσει το πλάνο αναδιάρθρωσης, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα την επένδυση δικών του κεφαλαίων στην επιχείρηση ή την εξεύρεση κεφαλαίων από άλλους επενδυτές, ώστε η προς εξυγίανση επιχείρηση να έχει κεφάλαιο κίνησης αλλά και κεφάλαιο που θα της επιτρέψει την ανάπτυξή της.
Στη διαδικασία αυτή, θα πρέπει να υλοποιηθούν και αλλαγές διοικήσεων στις επιχειρήσεις, ρόλο που επίσης μπορούν να αναλάβουν οι merchant banks, τόσο συμμετέχοντας οι ίδιες στο μετοχικό κεφάλαιο και στη διοίκηση των υπό εξυγίανση επιχειρήσεων, όσο και βρίσκοντας τους κατάλληλους ανθρώπους που θα τις διοικήσουν.
Το θέμα των υφιστάμενων διοικήσεων στην πλειοψηφία των προβληματικών επιχειρήσεων, αποτελεί μείζον θέμα για την αναδιάρθρωσή τους και όπως έχει αποκαλύψει το “Κεφάλαιο”, αναμένεται νόμος που θα προβλέπει την εκδίωξη μη συνεργάσιμων ή ανεπαρκών επιχειρηματιών από την διοίκηση προβληματικών επιχειρήσεων. Οι τράπεζες περιγράφουν επιχειρηματίες “γαντζωμένους στην καρέκλα”, οι οποίοι απορρίπτουν σθεναρά έως προκλητικά κάθε σχέδιο αναδιάρθρωσης, αρνούμενοι να συμβάλουν με δικά τους κεφάλαια στην εξυγίανση της επιχείρησης, την ίδια στιγμή που επιθυμούν να συνεχίσουν να “παίζουν το αφεντικό” σε εταιρίες zombie που συντηρούνται με “τεχνητή υποστήριξη” των τραπεζών.
Το σκηνικό που επικρατεί και οι ανάγκες που αναδύονται για νέα κεφάλαια και λειτουργική αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, θα οδηγήσουν έτσι νομοτελειακά στην αναγέννηση του merchant banking. Αυτός ο συνδυασμός, άλλωστε, θα είναι και το κριτήριο με το οποίο θα επιλεγούν από την ΤτΕ τα funds που θα λάβουν άδεια διαχείρισης δανείων στην ελληνική αγορά. Οι πρώτες άδειες, όπως έχει γράψει το Capital.gr, αναμένονται εντός του Ιουνίου και ζητούμενο είναι οι νέοι “παίκτες” στην αγορά διαχείρισης δανείων, να ρισκάρουν τα κεφάλαιά τους σε ελληνικές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρηματοδότησης, αλλά κυρίως να προχωρήσουν στη λειτουργική τους αναδιάρθρωση. Απώτερος στόχος είναι η λειτουργική αναδιάρθρωση ολόκληρων κλάδων της Οικονομίας και στο πλαίσιο αυτό αναμένεται σταδιακά εντονότερη παρουσία funds με κλαδική προσέγγιση (π.χ. αναδιαρθρώσεις ξενοδοχείων, ναυτιλιακών δανείων κ.λπ.).
