Το υπουργείο Παιδείας βάζει ξανά στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης Τμήματα ΤΕΙ, τα οποία επρόκειτο να κλείσουν το 2018. Η απόφαση βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με τα όσα διακηρύσσει ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου για την ανάγκη εξορθολογισμού της
ανώτατης εκπαίδευσης. Βασικό, ακαδημαϊκό, κριτήριο για το ποια τμήματα θα διασωθούν είναι ο αριθμός των διδασκόντων που διαθέτουν σήμερα. Ωστόσο, ήδη καταγράφονται παρασκηνιακές πιέσεις από κυβερνητικούς βουλευτές υπέρ της διάσωσης των ΤΕΙ της περιφέρειάς τους.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο «Αθηνά» που καταρτίστηκε επί υπουργίας Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου το 2012, συνολικά 19 τμήματα σε διάφορα ΤΕΙ της χώρας πρόκειται να ολοκληρώσουν το 2017 τη λειτουργία τους, αφού αποφοιτήσουν οι φοιτητές τους. Είναι πέντε τμήματα τα οποία ανήκουν στο ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας (με έδρα στην Πάτρα, το Αίγιο και τον Πύργο), από δύο στα ΤΕΙ Θεσσαλονίκης (σε Θεσσαλονίκη και Μουδανιά), Κρήτης (σε Ηράκλειο και Ιεράπετρα), Λαμίας (σε Λαμία και Αμφισσα) και Λάρισας (σε Λάρισα και Καρδίτσα) και από ένα σε Αθήνα, Δράμα, Καλαμάτα, Καστοριά, Μεσολόγγι και Χαλκίδα. Τα αντικείμενα των τμημάτων αφορούν, μεταξύ άλλων, το εμπόριο και τη διαφήμιση, την αλιεία, την κοινωνική εργασία, τον τουρισμό, το διεθνές εμπόριο και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Το προσωπικό των 19 τμημάτων πρόκειται να περάσει σε άλλα τμήματα του ίδιου ή διαφορετικού ΤΕΙ με συναφές αντικείμενο. Ενδεικτικά, το Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου στην Καστοριά έχει προβλεφθεί να συγχωνευθεί με το Διοίκησης Επιχειρήσεων στην Κοζάνη, και το Τμήμα Λογιστικής στην Πάτρα με το αντίστοιχο στο Μεσολόγγι. Λόγω των αντιδράσεων από τα ΤΕΙ αλλά και τοπικούς παράγοντες, η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας Σία Αναγνωστοπούλου είχε ανοίξει τον φάκελο των μεταβατικών ΤΕΙ, με πρόθεση να επανεξεταστούν τα «λουκέτα».
Ετσι, στα ΤΕΙ στα οποία υπάρχουν μεταβατικά τμήματα έχουν ήδη αποστείλει προτάσεις (με αποφάσεις των ανωτάτων συλλογικών οργάνων τους), για την επαναλειτουργία ή μη των τμημάτων αυτών. Τώρα, η γραμματεία της Συνόδου των Προέδρων ΤΕΙ ζητεί από τον υπουργό Κ. Γαβρόγλου να λύσει άμεσα το θέμα, ώστε τα ιδρύματα να κατανείμουν στα τμήματα αυτά θέσεις διδασκόντων από τις 500 νέες που δόθηκαν πρόσφατα στα ΑΕΙ. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο προεδρεύων της Συνόδου και πρόεδρος του ΤΕΙ Πελοποννήσου (με έδρα στην Καλαμάτα) Δημήτρης Βελισσαρίου, «ζητάμε να μην ληφθεί οριστική απόφαση εάν δεν γίνει διεξοδικός διάλογος με κάθε ΤΕΙ ξεχωριστά. Οπως προκύπτει και από τις εκθέσεις των ιδρυμάτων, υπάρχουν μεταβατικά τμήματα τα οποία θεωρούμε ότι έχουν πολύ καλά αποτελέσματα και πρέπει να συνεχίσουν». Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν έως τα μέσα Ιανουαρίου και βασικά κριτήρια για τις τελικές αποφάσεις του υπουργείου θα είναι η πρόταση του ίδιου του ΤΕΙ για την τύχη του τμήματος και ο αριθμός των σημερινών μονίμων διδασκόντων. Οσο περισσότερους διδάσκοντες διαθέτει ένα τμήμα, τόσο ευκολότερο είναι, με την προσθήκη επιπλέον διορισμών, να ενισχύσει την ακαδημαϊκή του λειτουργία.
Νόμος για επαγγελματικά δικαιώματα
Επαγγελματικά δικαιώματα σε αποφοίτους πάνω από 200 σχολών πανεπιστημίων και ΤΕΙ σχεδιάσει να χορηγήσει το υπουργείο Παιδείας. Βέβαια, προηγουμένως ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου πρέπει να υπερκεράσει τις αναμενόμενες αντιδράσεις των επιμελητηρίων, και δη των μηχανικών. Η ρύθμιση θα γίνει διά νόμου, και όχι με προεδρικό διάταγμα όπως συνέβη έως τώρα.
Ειδικότερα, υπάρχουν περίπου 200 τμήματα πανεπιστημίων και ΤΕΙ οι απόφοιτοι των οποίων είτε δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα είτε αυτά ρυθμίζονται με προεδρικά διατάγματα ακόμη και του 1974 και άρα χρειάζονται εκσυγχρονισμό. Ενδεικτικά, χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα είναι πανεπιστημιακά τμήματα όπως της Βιολογίας και της Φυσικής αλλά και τμήματα ΤΕΙ τεχνικών ειδικοτήτων.
Το υπουργείο Παιδείας έχει συστήσει επιτροπή από νομικούς για το θέμα, η οποία θα καταγράψει τα τμήματα ΑΕΙ/ΤΕΙ που δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα, θα εξετάσει τις προτάσεις των προέδρων των τμημάτων και βεβαίως θα έλθει σε επαφή και με τους εμπλεκόμενους επαγγελματικούς φορείς και ενώσεις ώστε να υπάρξει συναίνεση. Οπως ανέφερε, μιλώντας χθες στην «Κ», ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Γιάννης Παντής, για το θέμα θα ληφθεί υπόψη και η ευρωπαϊκή πρακτική.
Στόχος είναι η ρύθμιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων να γίνει με νόμο και όχι με προεδρικά διατάγματα, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Βεβαίως, το εγχείρημα αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις. Ενδεικτικά, έως τώρα έντονες τριβές προκαλεί κάθε απόπειρα διευθέτησης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μηχανικών ΤΕΙ. «Το τι ακούω για τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων δεν λέγεται», δήλωσε για το θέμα ο Κώστας Γαβρόγλου πρόσφατα στο συνέδριο της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εκπαιδευτικού Προσωπικού ΤΕΙ, περιγράφοντας τις αντιδράσεις στην αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. «Μόλις πας να κάνεις κάτι για τα επαγγελματικά δικαιώματα αμέσως χτυπούν οι πόρτες: Βουλευτές, υπουργοί, φίλοι, συγγενείς. Εχουμε έτοιμες πολλές ρυθμίσεις για τα επαγγελματικά δικαιώματα, οι οποίες είναι μπλοκαρισμένες», προσέθεσε. Ενδεικτική είναι η απόπειρα του 2009, όταν ο υφυπουργός Γιάννης Πανάρετος πρότεινε τη δημιουργία κοινών επιμελητηρίων για τους δύο πόλους της ανώτατης εκπαίδευσης που θα ενέκριναν τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων. Η πρόταση προκάλεσε αντιδράσεις και δεν εφαρμόστηκε. Αντίθετα, επί υφυπουργίας Σπύρου Ταλιαδούρου, το 2004, χορηγήθηκαν επαγγελματικά δικαιώματα σε αποφοίτους 40 τμημάτων Γεωπονικών, Οικονομίας και Πληροφορικής ΑΕΙ/ΤΕΙ. «Στην Ευρώπη το θέμα έχει λυθεί. Γιατί όχι εδώ;», δηλώνει στην «Κ» ο κ. Παντής.
Έντυπη