Στη διατήρηση των κεφαλαιακών περιορισμών αποδίδει την υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας κατά το β΄ τρίμηνο του 2016 η Τράπεζα της Ελλάδος. Οπως σημειώνεται στην Επισκόπηση του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος, oι δυσμενείς επιπτώσεις των κεφαλαιακών περιορισμών στην οικονομία, αν και ηπιότερες σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, επιδρούν αρνητικά στα οικονομικά μεγέθη. Συγκεκριμένα, η οικονομική δραστηριότητα το β΄ τρίμηνο του 2016 παρουσίασε κάμψη κατά 1,1% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της υποχώρησης της ιδιωτικής κατανάλωσης (-1%), γεγονός που αποδίδεται από την ΤτΕ εν μέρει στη διατήρηση των κεφαλαιακών ελέγχων, καθώς και στην αύξηση των φορολογικών συντελεστών. Ωστόσο η ΤτΕ σημειώνει ότι με βάση τα στοιχεία του γ΄ τριμήνου η τάση αυτή δείχνει σημάδια αντιστροφής.
Βελτίωση στις τράπεζες
Αντίθετα η ΤτΕ κρίνει θετική την επίδραση των capital controls στο τραπεζικό σύστημα. Η επιβολή των περιορισμών, σημειώνει, συνέβαλε αποφασιστικά στη βελτίωση της ρευστότητας μέσω της συγκράτησης της εκροής καταθέσεων και της φυγής των κεφαλαίων στο εξωτερικό. Η ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών και η επαναφορά του waiver, σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση της οικονομίας, οδήγησαν σε σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταθετών και επέτρεψαν τη σταδιακή χαλάρωση των αρχικών περιορισμών. Ετσι, μετά τη μεγάλη μείωση κατά 24% των καταθέσεων στο πρώτο εξάμηνο του 2015 στην περίοδο που ακολούθησε μετά την εφαρμογή των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων έως τον Σεπτέμβριο του 2016 οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 2%. Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και η χαλάρωση των capital controls ενίσχυσαν περαιτέρω τον ρυθμό επιστροφής των καταθέσεων, ο οποίος την περίοδο από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο του 2016 ανήλθε σε 1,4%. Οι παραπάνω θετικές εξελίξεις είχαν ως άμεση επίδραση τη σημαντική υποχώρηση της άντλησης ρευστότητας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος από την παροχή ρευστότητας του ευρωσυστήματος. Επιπροσθέτως, η διεύρυνση χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, που ακολούθησε μετά την επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, διατηρήθηκε και συνέβαλε στα αυξημένα έσοδα προμηθειών των ελληνικών τραπεζών.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την πλήρη άρση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, που είναι κρίσιμη για την ανάκαμψη της οικονομίας, αυτή θα εξαρτηθεί από μια σειρά παραγόντων. Ειδικότερα, η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης της νέας Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης, καθώς και η διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους είναι σημαντικά βήματα για τη συμμετοχή της Ελλάδος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Οι εξελίξεις αυτές, εφόσον ολοκληρωθούν με επιτυχία, θα συμβάλουν περαιτέρω στην παγίωση της εμπιστοσύνης και την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης, επιτρέποντας τη σταδιακή άρση των κεφαλαιακών περιορισμών.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
