Διπλή “εξόντωση” για ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους έχει ήδη φέρει ο νόμος Κατρούγκαλου, δυόμισι κιόλας μήνες μετά την ουσιαστική έναρξή εφαρμογής του, στο πεδίο της κύριας ασφάλισης.
Η ασφαλιστική εξόντωση αυτή αφορά πρώτα απ’ όλα πάνω από 400.000 οικονομικά ενεργούς επαγγελματίες, που εξακολουθούν να είναι αποκλεισμένοι από την ασφάλιση-περίθαλψη, αδυνατώντας να καταβάλουν τις νέες εισφορές τους που προβλέπει το νέο ασφαλιστικό.
Από την άλλη μεριά, κάθε άλλο παρά στο “απυρόβλητο” μένουν επιπλέον 400.000 σημερινοί και μελλοντικοί συνταξιούχοι επαγγελματίες, δεδομένου ότι θα δουν τις συντάξεις τους να περικόπτονται από φέτος έως και 35%.
Απρόβλεπτες ζημιές
Και αυτό, γιατί η πρακτική εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου στο σκέλος της κύριας ασφάλισης από 1/1/2017, μέσα από τον υπολογισμό των εισφορών με βάση το εισόδημα και τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, φέρνει πολύ μεγαλύτερη ζημιά στις αποδοχές των επαγγελματιών σε σχέση ακόμα και με εκείνη που αρχικά προβλεπόταν.
Όπως δείχνουν τα έως τώρα στοιχεία εισπραξιμότητας του ασφαλιστικού “χαρατσιού”, πάνω από τους μισούς οικονομικά ενεργούς επαγγελματίες δεν έχουν πληρώσει το νέο ασφαλιστικό “χαράτσι” και, έτσι, συνεχίζουν να είναι αποκλεισμένοι από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, όπως συνέβαινε και προ της 1/1/2017.
Παράλληλα, μια μεγάλη μερίδα των εργαζομένων με “μπλοκάκι” δεν έχουν καν λάβει το ειδοποιητήριο από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Την ίδια στιγμή, το χρέος προς τον τέως ΟΑΕΕ και τον τέως ΕΤΑΑ (από 1/1/2017 έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ) φτάνει τα 6 δισ. ευρώ, το οποίο έως τώρα καθίσταται αδύνατο να ρυθμιστεί, στερώντας από τους οικονομικά ενεργούς την πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και από όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα την πρόσβαση στη σύνταξη.
Όσοι, πάλι, έχουν αιτηθεί σύνταξης μετά τις 12/5/2016, λαμβάνουν μόνο μια προσωρινή σύνταξη 384-768 ευρώ.
Όσοι είχαν λάβει την οριστική σύνταξή τους μέχρι και τις 12/5/2016 απειλούνται με περικοπές έως 35%, λόγω της επικείμενης κατάργησης της “προσωπικής διαφοράς”.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Ο πρώτος μήνας εισπράξεων από το “χαράτσι” δείχνει πλήρη αποτυχία
Προχθές δόθηκε για δεύτερη φορά παράταση στη προθεσμία καταβολής της πρώτης μηνιαίας δόσης του ασφαλιστικού “χαρατσιού” (31/3) για τους οικονομικά ενεργούς επαγγελματίες.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, εισπράχθηκαν 135-140 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 260 εκατ. ευρώ.
Το ποσό που εισπράχθηκε αντιστοιχεί κοντά στο 55% όχι μόνο του φετινού μηνιαίου στόχου, αλλά και του περσινού μέσου όρου μηνιαίας είσπραξηςαπό τις εισφορές που προέκυπταν από το προηγούμενο σύστημα υπολογισμού των εισφορών.
2. Ο ΕΦΚΑ αδυνατεί να ενημερώσει τους ασφαλισμένους τους για τις εισφορές τους
Κοντά στους 90.000 εργαζομένους με “μπλοκάκι” (ή το 2,5% των άμεσα ασφαλισμένων) δεν “αποδείχθηκε” έως τώρα αν μπορούν ή όχι να καταβάλουν το “χαράτσι”.
Κι αυτό, γιατί δεν έχουν λάβει το ειδοποιητήριο από τον ΕΦΚΑ, ελλείψει της σχετικής εφαρμοστικής εγκυκλίου για την παράλληλη απασχόληση.
Έτσι, αν και ο ΕΦΚΑ έχει τεθεί σε “λειτουργία” από 1/1/2017, αδυνατεί υπηρεσιακά να ενημερώσει μια μεγάλη μερίδα άμεσα ασφαλισμένων για το αν και ποιες εισφορές πρέπει να καταβάλουν.
3. Τα χρέη συνεχίζουν να “πνίγουν” τους αυτοαπασχολουμένους
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, κοντά στους 200.000 επαγγελματίες χρωστάνε 6 δισ. ευρώ προς τον τέως ΟΑΕΕ και το τέως ΕΤΑΑ (αφορούν ληξιπρόθεσμα χρέη για εισφορές άνω των 5.000 ευρώ).
Οι εξαγγελίες Τσίπρα για “πάγωμα” οφειλών που δημιουργήθηκαν έως 31/12/2016 έχουν μείνει στις ελληνικές καλένδες. Το ίδιο και οι συνεχείς δηλώσεις του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Αν. Πετρόπουλου, περί μιας “νέας ρύθμισης”, η οποία συνεχώς… “εξετάζεται”.
Προς το παρόν, είναι “ανοιχτή” μόνο η ασύμφορη –για τους επαγγελματίες– πάγια ρύθμιση εξόφλησης των χρεών με 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις και η παρακράτηση χρεών προς τον τέως ΟΑΕΕ έως 20.000 ευρώ (έως 15.000 ευρώ προς το τέως ΕΤΑΑ) από τις μελλοντικές συντάξεις.
4. Συντάξεις από 384 ευρώ εδώ και 9 μήνες
Μόλις την περασμένη εβδομάδα ψηφίστηκε τροπολογία με την οποία αποσαφηνίζεται ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων που έχουν αιτηθεί ασφαλισμένοι μετά τις 12/5/2016.
Έτσι, εδώ και 9 μήνες, όσοι επαγγελματίες κατέθεσαν τα δικαιολογητικά τους για σύνταξη έπαιρναν στην καλύτερη περίπτωση προσωρινά από 384 ευρώ έως 768 ευρώ.
Απροσδιόριστο είναι ακόμη πόσο θα πρέπει να περιμένουν για να λάβουν την οριστική σύνταξή τους. Το βέβαιο είναι, πάντως, πως η σύνταξη ειδικά των ασφαλισμένων του τέως ΤΕΒΕ θα είναι κατά 30%-35% χαμηλότερη από εκείνη που θα ελάμβαναν αν είχαν καταθέσει τα δικαιολογητικά τους έως 12/5/2016, λόγω κυρίως της επικείμενης κατάργησης του προνοιακού επιδόματος, το οποίο λαμβάνουν μέχρι σήμερα.
5. Περικοπές έως 35% και στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις
Απώλεια έως και του 1/3 των σημερινών συντάξιμων αποδοχών τους θα υποστούν, όμως, και όσοι επαγγελματίες είχαν λάβει τη σύνταξή τους έως τις 12/5/2016.
Οι 370.000 ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις των επαγγελματιών θα επαναϋπολογιστούν φέτος με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου. Με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις, οι επανϋπολογισθείσες συντάξεις θα είναι έως 35% χαμηλότερες από τις ήδη καταβαλλόμενες. Η “προσωπική διαφορά” αυτή είτε θα καταργηθεί εφάπαξ από το 2019 ή το 2020 –όπως ζητά το ΔΝΤ– είτε σταδιακά, δηλαδή σε ορίζοντα μέχρι και 5 ετών (π.χ., 2019-2023).