Τρεισήμισι χρόνια μετά το κλείσιμο της Τράπεζας Δωδεκανήσου συνεδρίασε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για να κρίνει την αίτηση ακύρωσης της απόφασης της Τράπεζας Ελλάδος για ανάκληση της άδειας λειτουργίας της Τράπεζας.
Την αίτηση έκαναν τα μέλη του τελευταίου Δ.Σ. της, οι πρώην Γενικοί Διευθυντές και ο Οικονομικός Σύμβουλός της.
Πολύ ενδιαφέροντα και αποκαλυπτικά όμως στοιχεία τίθενται στην εισήγηση προς το ΣτΕ, η οποία έγινε από ανώτατο δικαστικό του. Η εισήγηση δεν παίρνει θέση, όμως τα σημεία που θίγονται από τον ανεξάρτητο δικαστικό και όχι από οποιονδήποτε θα είχε έννομο συμφέρον, «δικαιώνουν» τους ανθρώπους της Τράπεζας και αναδεικνύουν ένα «έγκλημα» κατά της Δωδεκανησιακής Οικονομίας που δεν έχει προηγούμενο.
Η εισήγηση εστιάζει στην απόφαση της Τράπεζας Ελλάδος (ΤτΕ), η οποία στηρίχθηκε στην ανεπάρκεια κεφαλαίων, στην αδυναμία συγκέντρωσης νέων κεφαλαίων και στην εκτίμηση ότι υπήρχε κίνδυνος να μην μπορούσε η Τράπεζα να αποπληρώσει τους καταθέτες και τους μετόχους της.
Από την άλλη μεριά ο εισηγητής επισημαίνει ότι η ΤτΕ αμφισβήτησε μέρος των ρυθμίσεων δανείων της Τράπεζας Δωδεκανήσου. Αν δεν το είχε κάνει συνεχίζει, τα κεφάλαια που είχε συγκεντρώσει ήταν επαρκή για την λειτουργία της. Όταν δηλαδή όλες οι Τράπεζες της Ελλάδας τα τελευταία τουλάχιστον 6 χρόνια ρυθμίζουν με κάθε τρόπο και επινόηση τα δάνεια τους, ενόχλησαν οι «ρυθμίσεις» της δικής μας Τράπεζας.
Επισημαίνει ότι, η μη αναγνώριση των ρυθμίσεων έγινε μετά την ολοκλήρωση της αύξησης του κεφαλαίου της Τράπεζας, μη δίνοντας έτσι περιθώριο για συγκέντρωση νέων κεφαλαίων.
Επισημαίνει την διαφορά μεθοδολογίας και πορισμάτων στον έλεγχο των δανείων, μεταξύ Τράπεζας της Ελλάδος και εξωτερικής Ελεγκτικής Εταιρείας, αμφισβητώντας έτσι εμμέσως την ακρίβεια του ελέγχου.
Κάνει ειδική μνεία για το γεγονός ότι η κλήση σε «ακρόαση» για τα κεφάλαια της Τράπεζας έγινε σε διάστημα 4 μόνον ημερών και στο γεγονός ότι μετά την ακρόαση και παρότι η Τράπεζα Δωδεκανήσου είχε καταθέσει ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχέδιο για την ανάκαμψη των δεικτών της, η Τράπεζα Ελλάδος σε 2 ημέρες έκλεισε την Τράπεζα.
Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε ακολουθήσει τέτοιο σύντομο χρονοδιάγραμμα. Συνήθως μετά την πρώτη ακρόαση, δινόταν χρόνος κάποιων μηνών, γινόταν δεύτερη ακρόαση και μετά έβγαιναν αποφάσεις. Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι στις 06/12/2013 όταν η τράπεζα ενημερώθηκε για τις προθέσεις της ΤτΕ ζήτησε παράταση μόλις μιας εβδομάδας για να καταθέσει τα συμπληρωματικά κεφάλαια των 5εκ. ευρώ.
Η ΤτΕ δέχθηκε επιστολές την ίδια μέρα του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, που υποστήριζαν το αίτημα. Παράλληλα κοινοποιήθηκε στην Κυβέρνηση το ενδιαφέρον μεγαλοξενοδόχου της Ρόδου να συμμετάσχει στην αύξηση με 5εκ. ευρώ. Ως απάντηση, σε δύο ημέρες στις 8/12/2013 η ΤτΕ ανακάλεσε την άδεια λειτουργίας της Τράπεζας.
Επισημαίνει η εισήγηση ότι η Τράπεζα Ελλάδος γνώριζε ότι σε λιγότερο από ένα μήνα θα μείωνε τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά 1%, σε ολόκληρο τον Τραπεζικό κλάδο μετά από Οδηγία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αυτό σήμαινε ότι οι πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις της Τράπεζας θα έπεφταν περίπου στο μισό, στα 3 εκ. ευρώ και όμως η ΤτΕ το αγνόησε πλήρως.
Να θυμίσουμε ότι, ακριβώς την ίδια περίοδο (31/12/2013) οι Ελληνικές Συστημικές Τράπεζες ήταν έντονα υποκεφαλαιοποιημένες, με δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας (6% – 7%) μικρότερους από αυτούς της Τράπεζας Δωδεκανήσου. Γι’ αυτό ακριβώς έγινε και η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών.
Επισημαίνει τέλος ο εισηγητής ότι, η ΤτΕ αγνόησε κάθε ενδιάμεσο άλλο μέσο, π.χ. τον ορισμό Επιτρόπου και έσπευσε να κλείσει την Τράπεζα, για να «προστατεύσει» τους Δωδεκανήσιους καταθέτες.
Αυτή η στεγνή παράθεση επιχειρημάτων δείχνει ανάγλυφα το σκηνικό που στήθηκε για να κλείσει η Τράπεζα Δωδεκανήσου, να διαλυθεί ο ενοχλητικός ανταγωνισμός που ασκούσε στην αγορά των Δωδεκανήσων και για να διοχετευθεί άκοπα η πολύτιμη ρευστότητα των καταθέσεων της σε συστημική Τράπεζα.
Όπως εξάλλου αποδεικνύει η δημοσιευμένη Έκθεση της Commission, το αίτημα προς αυτήν από την Τράπεζα Ελλάδος για μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων της Τράπεζας Δωδεκανήσου σε Ελληνική Συστημική Τράπεζα, έγινε μια εβδομάδα πριν την κλήση της Τράπεζας σε ακρόαση. Είχαν δηλαδή ήδη προαποφασίσει το κλείσιμο, πριν καλέσουν καν τα στελέχη της Τράπεζας Δωδεκανήσου σε ακρόαση για το θέμα.
Τι περιμένουμε αλήθεια μετά από όλα αυτά; Ας είμαστε ρεαλιστές.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να γυρίσει τον χρόνο πίσω το ΣτΕ, όχι όμως απίθανο. Είναι το πιο πιθανό παρά την ηθική δικαίωση της Τράπεζας, οι τύποι και οι κανονισμοί να υπερβούν την ουσία και να δικαιολογηθεί η απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Αν γίνει όμως το αντίθετο, αλήθεια ποιος και πως θα αποκαταστήσει την Τράπεζά μας; Όπως όμως και να έχει, αυτό το έγκλημα εναντίον συνεταίρων, εργαζομένων, διοίκησης της Τράπεζας και κυρίως των Δωδεκανησιακών Επιχειρήσεων και της Δωδεκανησιακής Οικονομίας δεν μπορεί να βρει ικανοποίηση.
Είναι όμως ευκαιρία αυτή η εισήγηση να ανοίξει λίγο τα μάτια μας. Μας αφαιρούν διαχρονικά και σταθερά τα πάντα. Δεν μας πήραν ελαφρά τη καρδία μόνο την Τράπεζα. Μας αφαίρεσαν τους μειωμένους συντελεστές Φ.Π.Α., τους μειωμένους συντελεστές στο αλκοόλ, όλες τις διαφοροποιήσεις που μας δίνει η νησιωτικότητα και κυνηγάτε φορολογικά ο τουριστικός κλάδος από τον οποίο αναπνέουν τα νησιά μας.
Για δεκαετίες εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, έχουμε σαν Δωδεκανήσιοι ισχνό lobby και αδύναμη πολιτική φωνή εκεί που χρειάζεται. Αν αυτό συνολικά δεν το διορθώσουμε μάλλον θα καταγράψουμε κι άλλες ήττες προσεχώς. Όσο για την Τράπεζα Δωδεκανήσου, θα περιμένουμε κάποιους ακόμα μήνες για να δούμε την απόφαση του ΣτΕ και κυρίως το σκεπτικό της. Το «έγκλημα» όμως ότι και να γίνει, παραμένει για τα νησιά μας και όλους τους κατοίκους τους.
