Μαρίας Βουργάνα
«Κούρεμα» του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες κατά περίπου 3.000 ευρώ που οδηγεί σε έξτρα φόρους έως 650 ευρώ τον χρόνο φέρνει η προκαταρκτική συμφωνία της Αθήνας με τους δανειστές. Οι φοροεπιβαρύνσεις που θα προκύψουν από το 2020 περιορίζονται μόνο με την εφαρμογή των αντίμετρων, στην περίπτωση που επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και προβλέπουν:
- Τη μείωση του πρώτου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από 22% σε 20% και
- τον μηδενισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ και τη μείωση των συντελεστών της κλίμακας της εισφοράς από 6,5% σε 5% για τους έχοντες εισοδήματα 30.001 – 40.000 ευρώ και από 7,5% σε 7% για εισοδήματα από 40.001 – 65.000 ευρώ.
Όμως ακόμη και μετά την ενεργοποίηση των αντίμετρων οι επιβαρύνσεις παραμένουν σημαντικές για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες με χαμηλά εισοδήματα της τάξης των 8.000 – 10.000 ευρώ, πολλοί από τους οποίους σήμερα είναι αφορολόγητοι και κανείς δεν επιβαρύνεται με εισφορά αλληλεγγύης.
Για παράδειγμα, μισθωτός του ιδιωτικού τομέα χωρίς παιδιά με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ ή με 714 ευρώ τομ μήνα σήμερα πληρώνει φόρο 300 ευρώ.
Με τη μείωση του αφορολογήτου ορίου η επιβάρυνσή του εκτοξεύεται στα 950 ευρώ, δηλαδή θα κληθεί να πληρώσει επιπλέον φόρο 650 ευρώ. Εάν επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα ενεργοποιηθούν τα αντίμετρα. Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα επωφεληθεί μόνο από τη μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 20%, καθώς και σήμερα εξαιρείται από την εισφορά αλληλεγγύης. Στην περίπτωση αυτή, η φορολογική επιβάρυνσή του θα περιοριστεί μεν στα 750 ευρώ αλλά θα πληρώσει επιπλέον φόρο 450 ευρώ σε σχέση με σήμερα.
Αντίθετα κερδισμένοι των αντίμετρων εάν αυτά ενεργοποιηθούν θα είναι όσοι αποκτούν εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ οι οποίοι θα δουν το φορολογικό λογαριασμό τους να μειώνεται έως και 701 ευρώ τον χρόνο ακόμη και μετά τη μείωση του αφορολόγητου. Για παράδειγμα, φορολογούμενος χωρίς παιδιά με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ που σήμερα πληρώνει φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης συνολικού ύψους 6.176 ευρώ εάν ενεργοποιηθούν τα αντίμετρα (μείωση φορολογικού συντελεστή στο 20% και μηδενισμός εισφοράς αλληλεγγύης) θα πληρώσει φόρο 5.750 ευρώ δηλαδή 426 ευρώ λιγότερα. Στους κερδισμένους των αντίμετρων στην περίπτωση που αυτά εφαρμοστούν θα περιλαμβάνονται και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι με τη μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 20% και το μηδενισμό ή τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης θα πληρώνουν λιγότερο φόρο για τα εισοδήματά τους.
Τα μέτρα
Σε κάθε περίπτωση, το πικρό ποτήρι των νέων επιβαρύνσεων που προκύπτουν από την απότομη προσγείωσή του αφορολόγητου στις 5.682 – 6.591 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών θα το γευτούν οι φορολογούμενοι από την 1η Ιανουαρίου 2020, ενώ αν δεν βγαίνουν τα νούμερα το «κουρεμένο» αφορολόγητο θα ενεργοποιηθεί ένα χρόνο νωρίτερα το 2019.
Η συμφωνία που έγινε με τους δανειστές φέρνει έξτρα φόρους σε μισθωτούς του Δημοσίου και συνταξιούχους με μηνιαίες αποδοχές πάνω από 475 ευρώ και σε μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα με μηνιαίες αποδοχές πάνω από τα 405 ευρώ. Ειδικότερα στο φορολογικό πεδίο η συμφωνία προβλέπει μέτρα 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ που προκύπτει από τη μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 650 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων παιδιών των μισθωτών, συνταξιούχων και αγροτών ως εξής:
- Σε 1.250 ευρώ από 1.900 ευρώ σήμερα για φορολογούμενους χωρίς παιδιά. Το έμμεσο αφορολόγητο μειώνεται στις 5.682 ευρώ από 8.636 ευρώ σήμερα.
- Σε 1.300 ευρώ από 1.950 ευρώ για όσους έχουν ένα παιδί με το αφορολόγητο όριο να διαμορφώνεται στις 5.910 ευρώ από 8.864 ευρώ σήμερα.
- Σε 1.350 ευρώ από 2.000 ευρώ για όσους έχουν δυο παιδιά με το αφορολόγητο να περιορίζεται στις 6.136 ευρώ από 9.090 ευρώ.
- Σε 1.450 ευρώ από 2.100 για τους φορολογούμενους με τρία ή περισσότερα παιδιά για τους οποίους το έμμεσο αφορολόγητο προσγειώνεται στις 6.591 ευρώ από 9.545 ευρώ που ανέρχεται σήμερα.
Τα αντίμετρα
Το φορολογικό πακέτο των αντίμετρων που θα εφαρμοστεί εφόσον επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι περιλαμβάνει:
[1] Μείωση φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 26%.
[2] Μείωση του πρώτου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας φυσικών προσώπων το 22% στο 20%.
[3] Νέα κλίμακα ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης με μηδενισμό της εισφοράς για όσους έχουν εισοδήματα έως 30.000 ευρώ, ενώ σήμερα δεν επιβαρύνονται με εισφορά αλληλεγγύης όσοι αποκτούν εισοδήματα έως 12.000 ευρώ. Η προβλεπόμενη νέα κλίμακα εισφοράς αλληλεγγύης από το 2020 είναι η εξής:
- 0% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ
- 0% από 2,2% για εισοδήματα από 12.000 ? 20.000 ευρώ.
- 0% από 5% για εισοδήματα από 20.001 ? 30.000 ευρώ.
- 5% από 6,5% για εισοδήματα από 30.001 έως 40.000 ευρώ.
- 7% από 7,5% για εισοδήματα από 40.001 έως 65.000 ευρώ.
- 9% για εισοδήματα από 65.001 έως 220.000 ευρώ.
- 10% για εισοδήματα πάνω από 220.000 ευρώ.
[4] Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 200 εκατ. ευρώ καθώς και επανακαθορισμός, στο άμεσο μέλλον, των τιμών των ακινήτων με βάση τις εμπορικές τους αξίες.