Πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% τουλάχιστον μέχρι και το 2021, νομική γνωμοδότηση για τη συνταγματικότητα της περικοπής των συντάξεων, περικοπές δαπανών το 2018 και μέτρα 4,6 δισ. ευρώ μέχρι και το 2020 προβλέπει το τελικό κείμενο της προκαταρκτικής συμφωνίας που έφερε στο φως η γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt».
Στο κείμενο, το οποίο έχει στείλει από την περασμένη Παρασκευή στη γερμανική Βουλή το EWG ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες καταβολής της δόσης των 7 δισ., αναφέρεται ότι τα πλεονάσματα μετά το 2018 συζητούνται ακόμη μεταξύ των δανειστών και του Eurogroup. Τονίζεται πάντως ότι θα είναι σίγουρα 3,5% του ΑΕΠ για όλη την περίοδο που θα καλύπτει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 που σύμφωνα με πληροφορίες θα περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο που θα κατατεθεί την Παρασκευή και θα νομοθετεί τα 80 από τα 140 προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης.
Αξιοσημείωτο είναι ότι για τα μέτρα της διετίας 2019-2020 το κείμενο της επιτροπής ζητά για πρώτη φορά από το 2010 μαζί με τις μειώσεις των συντάξεων που θα εφαρμοστούν από το 2019 με στόχο προσαρμογή 1% του ΑΕΠ η κυβέρνηση να καταθέσει και νομική γνωμοδότηση ότι τα μέτρα δεν αντιβαίνουν στο Σύνταγμα. Να υπάρχει δηλαδή ένα νομικό κείμενο που να εξασφαλίζει ότι οι μειώσεις δεν θα κριθούν παράνομες από τα δικαστήρια σε δεύτερο χρόνο.
Η συνολική δημοσιονομική προσαρμογή που ζητούν από την Ελλάδα την τριετία 2018-2020 είναι 2,3% του ΑΕΠ, η οποία μαζί με τις επιμέρους απώλειες θα έχει ως αποτέλεσμα την εφαρμογή μέτρων συνολικού ύψους 4,6 δισ. ευρώ. Από αυτά περιγράφονται μέτρα 0,3% του ΑΕΠ (530 εκατ. ευρώ) το 2018 με στόχο, όπως αναφέρεται, να εξασφαλιστεί η καταβολή του ΚΕΑ και τα επόμενα χρόνια σε συνδυασμό και με ένα πλέγμα δράσεων για την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Τα νέα μέτρα για το 2018 αφορούν:
Την κατάργηση της έκπτωσης κατά 10% επί του φόρου στις ιατρικές δαπάνες με στόχο την εξοικονόμηση φορολογικών δαπανών 121 εκατ. ευρώ.
Τη μείωση κατά 50% του κονδυλίου που διατίθεται κάθε χρόνο για την καταβολή επιδόματος θέρμανσης με στόχο την εξοικονόμηση 58 εκατ. ευρώ.
Την κατάργηση όλων των άλλων επιδομάτων για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης. Πιο συγκεκριμένα, θα καταργηθούν το επίδομα απροστάτευτων τέκνων (3 εκατ. ευρώ), τα επιδόματα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας (5 εκατ. ευρώ) και τα επιδόματα φτώχειας και φυσικών καταστροφών (4 εκατ. ευρώ). Η συνολική εξοικονόμηση θα φτάσει τα 12 εκατ. ευρώ.
Την αυστηρή εφαρμογή των θεσμών του rebate για τη δαπάνη φαρμάκου και του claw back για τα ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα με στόχο την εξοικονόμηση δαπανών 188 εκατ. ευρώ.
Την κατάργηση της έκπτωσης φόρου κατά 1,5% που ισχύει για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων μισθωτών και συνταξιούχων με στόχο την εξοικονόμηση 68 εκατ. ευρώ.
Στα μέτρα διασφάλισης της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού περιλαμβάνεται και η κατάργηση από το τέλος του 2017 της έκπτωσης φόρου για τις ασφαλιστικές εισφορές.
Για τα φέσια του Δημοσίου
Στο κείμενο της προκαταρκτικής συμφωνίας αφιερώνεται ένα αρκετά σημαντικό κομμάτι και στη διαχείριση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου σε φόρους, καθυστερούμενες συντάξεις και προμηθευτές.
Σύμφωνα με όσα συμφωνήθηκαν, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να αναθεωρήσει το σχέδιο για εξάλειψη των οφειλών σε ιδιώτες μέχρι και τα μέσα του 2018.
Το 2019-2020
Τα πρώτο μέτρο που θα εφαρμοστεί μετά τη χρονική λήξη του τρίτου προγράμματος είναι η μείωση των συντάξεων το 2019 με στόχο την εξοικονόμηση δαπανών κατά 1,9 δισ. ευρώ. Φαίνεται όμως ότι το ύψος των περικοπών και το ύψος των συντάξεων πάνω από το οποίο θα επιβληθούν οι μειώσεις δεν έχουν ακόμη καθοριστεί, αφού πουθενά στο κείμενο δεν αναφέρεται ότι ταβάνι των μειώσεων σε κύριες και επικουρικές συντάξεις θα είναι το 18%.
Το δεύτερο μέτρο θα είναι η μείωση του αφορολόγητου ορίου για μισθωτούς και συνταξιούχους από το 2020 κατά περίπου 3.000 ευρώ, δηλαδή η μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 650 ευρώ, χωρίς όμως να έχουν καθοριστεί τα ακριβή όρια της μείωσης από τα 8.636 ευρώ που είναι σήμερα για άγαμους μισθωτούς και συνταξιούχους και τα 9.500 ευρώ για μισθωτούς με τρία ή περισσότερα παιδία.
Προβλέπεται επίσης ότι αν το καλοκαίρι του 2018 διαπιστωθεί ότι η Ελλάδα δεν θα πετύχει το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για το 2019, τότε και η περικοπή του αφορολογήτου θα υλοποιηθεί με την περικοπή των συντάξεων το 2019 και η Ελλάδα θα χάσει το δικαίωμα να εφαρμόσει αντίμετρα.
Υπερεπόπτης το ΔΝΤ
Στο κείμενο αναφέρεται ότι στο χέρι του ΔΝΤ θα βρίσκεται, καθώς φαίνεται, η απόφαση για την ενεργοποίηση των μέτρων και των αντίμετρων που συμφωνήθηκαν την Τρίτη με βάση την τριμηνιαία αξιολόγηση στην οποία η Ελλάδα θα πρέπει να εμφανίζει μόνιμη υπεραπόδοση στους δημοσιονομικούς της στόχους.
Η λύση που δόθηκε για το ποιος αποφασίζει για τα μέτρα και τα αντίμετρα μετά το 2018 φαίνεται ότι βρέθηκε στο ΔΝΤ, το οποίο θα εξετάζει σε τριμηνιαία βάση τις επιδόσεις της οικονομίας και θα αποφαίνεται αν η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου θα επιτυγχάνεται.
Σε ό,τι αφορά το 2018 και με δεδομένο ότι θα η χώρα θα βρίσκεται σε πρόγραμμα με τον ESM θα υπάρχει συναπόφαση για την ενεργοποίηση των αντιμέτρων. Το θέμα δεν τελειώνει εκεί.
Μετά τη λήξη του ευρωπαϊκού προγράμματος το ΔΝΤ θα συνεχίσει την εποπτεία σε τριμηνιαία βάση της ελληνικής οικονομίας με δεδομένο ότι τα μέτρα μετά το τέλος του προγράμματος επιβλήθηκαν από το Ταμείο.
Μάλιστα, θα έχει την εξουσία αν το 2019 ή το 2020 η Ελλάδα αποκλίνει από τους στόχους της να ζητήσει τη διακοπή μέρους ή και του συνόλου των μέτρων που εφαρμόζονται.
Δημόσιο
Στο Δημόσιο προβλέπεται η θεσμοθέτηση της συνεχούς κινητικότητας και της αξιολόγησης ενώ ανοίγει και το θέμα της αναθεώρησης των ειδικών μισθολογίων.
Αντίμετρα: Μόνο με υπεραποδόσεις
Μαζί με τα περιοριστικά μέτρα έχει συμφωνηθεί καταρχήν και ένα πακέτο αντιμέτρων 2% του ΑΕΠ (1% του ΑΕΠ για το 2019 και 1% το 2020) τα οποία θα εφαρμοστούν μόνο αν επιτυγχάνονται σε μόνιμη βάση οι δημοσιονομικοί στόχοι. Τα κείμενα των δανειστών αναφέρουν τον όρο «μόνιμη υπεραπόδοση» των μέτρων και εξηγούν ότι για να εφαρμοστούν τα αντίμετρα θα πρέπει να επιτυγχάνεται πρωτογενές πλεόνασμα 3,7% του ΑΕΠ αντί του στόχου του Μνημονίου για 3,5% του ΑΕΠ.
Υπερταμείο: Ακόμα ο κανονισμόςΣτο θέμα των αποκρατικοποιήσεων οι θεσμοί ζήτησαν την άμεση απεμπλοκή του διαγωνισμού για την παραχώρηση της διαχείρισης της Εγνατίας Οδού, που έχει κολλήσει στο θέμα των νέων σταθμών διοδίων, ενώ προχωρά και η αξιοποίηση της συμμετοχής του 55% που κατέχει το Δημόσιο στο διεθνή αερολιμένα Αθηνών.
Στο θέμα του υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων οι δανειστές ζητούν την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη δημιουργία εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας ώστε ο νέος οργανισμός να καταστεί λειτουργικός και να προχωρήσει στην αξιοποίηση κινητής και ακίνητης δημόσιας περιουσίας.
Προαναγγέλλει ακόμη διαγωνισμούς για πώληση της ΔΕΠΑ, του ΔΕΣΦΑ, του 17% της ΔΕΗ και των ΕΛΠΕ.
