Οι καθυστερήσεις και οι δασικοί χάρτες
Η καθυστέρηση της κατάρτισης του Κτηματολογίου οδήγησε το Συμβούλιο της Επικρατείας να δώσει δεύτερη προθεσμία και να θέσει νέα ερωτήματα στη διοίκηση πριν αποφασίσει οριστικά για το Κτηματολόγιο. Μάλιστα, οι ανώτατοι δικαστές, του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου διευκρινίζοντας πως η κατάρτιση δασικών χαρτών και δασολογίου πρέπει να προηγηθεί της ολοκλήρωσης του κτηματολογίου γιατί σε διαφορετική περίπτωση η διαδικασία θα βρεθεί στον αέρα.
Όπως αναφέρουν οι δικαστές, «απαραίτητη, κατά νόμο, προϋπόθεση για την έγκυρη τελείωση του κτηματολογίου σε ορισμένη υποδιαίρεση του εθνικού χώρου, είναι η προηγούμενη ουσιαστική ολοκλήρωση του δασολογίου στην ίδια περιοχή, αφού μόνη αυτή μπορεί να εξασφαλίσει για το Δημόσιο αλλά, αντιστοίχως, και για τους ιδιώτες, νόμιμο τίτλο δήλωσης ιδιοκτησίας… η κατάρτιση των δασικών χαρτών και του δασολογίου, που συνιστά και αυτοτελώς συνταγματική επιταγή, η συμμόρφωση προς την οποία έχει, μάλιστα, αδικαιολογήτως βραδύνει, οφείλει, πάντως, να προηγηθεί του κτηματολογίου, προκειμένου το τελευταίο να εξοπλιστεί με τη δυνατότητα να εγγυηθεί αποτελεσματικά την προστασία των στοιχείων της δημόσιας κτήσης που έχουν δασικό χαρακτήρα, επιτελώντας και αυτό τη συνταγματική αποστολή του».
Το 2016, το ΣτΕ με σειρά αποφάσεων του (805-808/2016) καλούσε τα συναρμόδια υπουργεία να απαντήσουν για τη νομιμότητα του κτηματολογίου με αφορμή προσφυγή που είχε κατατεθεί κρίνοντας ότι το Κτηματολόγιο μπορούσε να ξεκινήσει χωρίς να είναι έτοιμοι οι δασικοί χάρτες ,προκειμένου να επισπευσθεί η σχετική διαδικασία, και υπογραμμίζοντας πως δεν μπορεί να ολοκληρωθεί αν δεν έχουν καταρτισθεί και κυρωθεί οι δασικοί χάρτες. Σε αυτή την περίπτωση οι δικαστές κάνουν λόγο για ακυρότητα. Οι απαντήσεις, όμως, εκτιμάται πως ήταν πλημμελής με αποτέλεσμα η 7μελής σύνθεση του Ε Τμήματος να επανέλθει εκδίδοντας την υπ΄ αριθμ. 1203/2017 απόφασή της με την οποία αφού επισημαίνει ότι το κτηματολόγιο είναι αναγκαιότητα και πως με την κατάρτιση των δασικών χαρτών διασφαλίζονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου, θέτει εκ νέου ερωτήματα στα υπουργεία, για τη νέα μεγάλη καθυστέρηση:
«Έτσι, όμως, η πορεία ολοκλήρωσης των δύο διαδικασιών εμφανίζεται να ακολουθεί πρωθύστερη σειρά, με το κτηματολόγιο να ευρίσκεται εγγύτερα προς την ολοκλήρωση, το γεγονός δε αυτό, αφενός μεν αφήνει χωρίς πλήρη προστασία το δασικό πλούτο της χώρας, ο οποίος αποτελεί, κατά τα προαναφερόμενα, πολύτιμο περιβαλλοντικό αγαθό, αφετέρου δε, και ιδίως, αποκόπτει από τη δημόσια κτήση δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και, μάλιστα, ευρισκόμενες πλησίον αστικών περιοχών, όπως οι επίμαχες, αφού τα εγγραφέντα φερόμενα ως δικαιώματα οποιουδήποτε τρίτου επ’ αυτών βαίνουν προς οριστικοποίηση, η δε αμφισβήτησή τους από το Δημόσιο, ακόμη και αν ευδοκιμήσει, θα έχει μόνον ενοχικές συνέπειες.
«Υπό τα δεδομένα αυτά, και ενόψει όσων έγιναν ανωτέρω δεκτά, η παράλειψη της διοίκησης να καταρτίσει και οριστικοποιήσει τους δασικούς χάρτες, αφού εξετάσει τις επί μακρόν εκκρεμούσες αντιρρήσεις κατά όσων από αυτούς έχουν αναρτηθεί, μπορεί να επιδράσει επί του κύρους των διαπιστωτικών πράξεων λειτουργίας του κτηματολογίου και της νομιμότητάς του εν γένει, με σοβαρότατες συνέπειες για την ασφάλεια των συναλλαγών, την ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη της χώρας και τη δημόσια πίστη».
Έτσι, το δικαστήριο εξέδωσε αναβλητική απόφαση και έθεσε τα 6 ερωτήματα στα οποία καλείται η διοίκηση να απαντήσει ώστε να εκδώσει στη συνέχεια οριστική απόφαση:
α) ποιος είναι ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης και κύρωσης των δασικών χαρτών και, περαιτέρω, της κατάρτισης δασολογίου, ιδίως στις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση, αλλά και ευρύτερα, στο σύνολο του εθνικού χώρου,
β) ποιος είναι, κατά τις τεκμηριωμένες βάσει διεξοδικού χρονοδιαγράμματος προβλέψεις της, ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών στις περιοχές, όπου το κτηματολόγιο έχει ήδη λειτουργήσει σε μη οριστική μορφή και έχουν γίνει οι πρώτες εγγραφές,
γ) ποια μέτρα έχει ήδη λάβει και ποιά προτίθεται να λάβει η διοίκηση, προκειμένου οι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, επί των οποίων έχουν εγγραφεί δικαιώματα βάσει δηλώσεων τρίτων, να μην αποσυνδεθούν από τη δημόσια κτήση στις περιοχές που ήδη λειτουργεί σε μη οριστική μορφή κτηματολόγιο,
δ) ποια μέτρα έχει ήδη λάβει και ποια προτίθεται να λάβει, προκειμένου οι δασικές εκτάσεις που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στη δασική νομοθεσία βάσει των κριθεισών ως αντισυνταγματικών και καταργηθείσων (άρθρο 9 παρ. 1 ν. 3818/2010) διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3208/2003, να συμπεριληφθούν στους δασικούς χάρτες, τούτο δε, πέραν των γενικού χαρακτήρα εκτιμήσεων που περιέχονται στο προαναφερόμενο 1308/27.10.2016 έγγραφο,
ε) σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές προβλέπει ότι είναι δυνατή η ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πριν από τη λειτουργία του κτηματολογίου, και
στ) σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές επίκειται η λειτουργία κτηματολογίου χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί και κυρωθεί δασικοί χάρτες.
