Τα αυθαίρετα πρέπει να υπόκεινται σε στατικό έλεγχο πριν νομιμοποιηθούν, υποστηρίζουν οι επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με τη σύνταξη του Κανονισμού Επισκευών και Ενισχύσεων (ΚΑΝΕΠΕ). Οπως εκτιμούν, η επιβάρυνση για τον πολίτη δεν θα είναι απαραίτητα σημαντική, καθώς δεν επιβάλλεται από τον νόμο να υπάρχει το ίδιο επίπεδο ελέγχου για όλα τα ακίνητα. Αφορμή, πρόσφατη τοποθέτηση του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων κατά της υποχρέωσης πραγματοποίησης στατικής μελέτης σε νομιμοποιούμενες αυθαίρετες κατοικίες.
Ειδικότερα, ο Στέφανος Δρίτσος, καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, είναι πρόεδρος της επιτροπής υποστήριξης του ΚΑΝΕΠΕ στον ΟΑΣΠ. «Ο έλεγχος των κτιρίων που νομιμοποιούνται είναι σημαντικός. Είναι όντως μια χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία, που συχνά μπορεί να αντιμετωπίσει διάφορα νομικά ζητήματα (λ.χ. περιπτώσεις συνιδιοκτησίας), ωστόσο δεν θα πρέπει να παρακάμπτεται».
Ο κ. Δρίτσος εκφράζει την αντίθεσή του με τη θέση που έχει διατυπωθεί, ότι η επέκταση της υποχρέωσης εκπόνησης μελέτης στατικής επάρκειας στα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα και σε διάφορες κατηγορίες κατοικιών θα είναι αβάσταχτη οικονομικά. «Είναι όντως διαφορετική υπόθεση όταν κάποιος κατασκευάζει ένα μεγαλύτερο μπαλκόνι από ό,τι προέβλεπε η άδεια και διαφορετική αν προσθέσεις παράνομα έναν όροφο σε ένα κτίριο, οπότε και μπορεί να γεννώνται σοβαρά ζητήματα για την ασφάλεια του κτιρίου. Οντως, οι μελέτες στατικής επάρκειας έχουν κόστος. Ομως ο ΚΑΝΕΠΕ προσπαθεί να βρει τη “χρυσή τομή”, λαμβάνοντας υπόψη του και το κόστος και τον χρόνο ανέγερσης της κατασκευής, χωρίς να αγνοεί τα θέματα ασφάλειας».
Ο Κανονισμός Επισκευών προβλέπει μια κλιμακωτή διαδικασία στατικού ελέγχου. «Ο ΚΑΝΕΠΕ προβλέπει τρία επίπεδα αξιοπιστίας, ανάλογα με το πόσο εκτεταμένη είναι η διερεύνηση που θα κάνει ο μηχανικός: ανεκτή, ικανοποιητική και υψηλή. Η υψηλής στάθμης διερεύνηση είναι πιο απαιτητική, καθώς χρειάζεται περισσότερα στοιχεία. Αυτός όμως που θα επιλέξει μιας τέτοιας στάθμης έλεγχο θα εξοικονομήσει χρήματα από τις επεμβάσεις για τη βελτίωση της στατικής κατάστασης του κτιρίου του, γιατί η πληροφορία που θα έχει αποκτήσει θα έχει μεγαλύτερη αξιοπιστία».
Επίπεδο αξιοπιστίας
Οπως εκτιμά ο κ. Δρίτσος, στην περίπτωση της νομιμοποίησης αυθαιρέτων (ένα νέο σχέδιο νόμου βρίσκεται στη Βουλή), θα πρέπει να επιλεγεί ένα επίπεδο αξιοπιστίας ανάλογο με την παρανομία. «Ο ΚΑΝΕΠΕ δεν σε υποχρεώνει να κάνεις μιας υψηλής στάθμης διερεύνηση, που κοστίζει πολύ σε χρόνο και χρήμα. Ο μηχανικός μπορεί να επιλέξει μια άλλη στάθμη ελέγχου (ανεκτή ή ικανοποιητική), που δεν απαιτεί εξεζητημένες εργασίες όπως λ.χ. να αποκαλυφθούν τα θεμέλια. Δεν θα πρέπει να φοβόμαστε τη στατική μελέτη».
Ο Κανονισμός Επεμβάσεων θεσπίστηκε το 2013 και αφορά μόνο σε κτίρια από σκυρόδεμα. Για τα πετρόχτιστα κτίρια η αποτίμηση μπορεί να γίνει μέσω της μεθοδολογίας που προτείνουν οι λεγόμενοι «ευρωκώδικες», ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την αποτίμηση ενός υφιστάμενου κτιρίου. Η συζήτηση για τη δημιουργία του ΚΑΝΕΠΕ ξεκίνησε στον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας μετά τον σεισμό της Πάρνηθας το 1999. Το πλαίσιο είναι «πνευματικό παιδί» του ομότιμου καθηγητή του ΕΜΠ Θεοδόση Τάσιου, ο οποίος ήταν επί μια δεκαετία επικεφαλής των επιστημονικών επιτροπών για την κατάρτιση και αξιολόγησή του. Ο ΚΑΝΕΠΕ καθορίζει επ’ ακριβώς βάσει ποιων μεθόδων θα αποτιμά ο μηχανικός την αντοχή ενός κτιρίου και πώς, με βάση αυτή την αξιολόγηση, μπορεί να προχωρά σε συγκεκριμένες επεμβάσεις για τη στατική του ενίσχυση.
Έντυπη