Ως κορυφαία απειλή παγκοσμίως για την εθνική ασφάλεια κρίνεται το Ισλαμικό Κράτος και η κλιματική αλλαγή σύμφωνα με νέα έρευνα του Ερευνητικού Κέντρου Pew στην οποία συμμετείχαν 38 χώρες, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας.
Iσως δεν προκαλεί έκπληξη αλλά εξαίρεση αποτελούν η Ελλάδα και Βενεζουέλα που χαρακτηρίζουν ως κορυφαία απειλή την κατάσταση της οικονομίας.
Οι συμμετέχοντες της έρευνας έπρεπε να επιλέξουν ποια από οκτώ πιθανές απειλές θεωρούν ύψιστης σημασίας για την ασφάλεια της χώρας τους: το Ισλαμικό Κράτος, την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, τις κυβερνο-επιθέσεις, την παγκόσμια οικονομική κρίση, το μεγάλο κύμα προσφύγων από το Ιράκ και τη Συρία ή τη δύναμη και επιρροή των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κίνας.
Παρά το γεγονός ότι ανά περίπτωση το μέγεθος αλλά και το είδος της ανησυχίας παρουσιάζει κάποιες διαφορές, το ISIS και η κλιματική αλλαγή αναγνωρίστηκαν κατά πλειοψηφία ως κορυφαίες απειλές για την ασφάλεια.
Εξαίρεση η Ελλάδα
Εξαίρεση, όπως προειπώθηκε, αποτέλεσαν η Ελλάδα και η Βενεζουέλα, οι οποίες θεωρούν ότι η οικονομική κρίση αποτελεί την υπ’ αριθμόν ένα απειλή για την χώρα τους με ποσοστά 88% και 56% αντίστοιχα. Εκτός μέσων όρων κινείται και η Ουγγαρία, η οποία τοποθετεί ως κορυφαία απειλή το κύμα προσφύγων (66%).
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι το κύμα προσφύγων χαρακτηρίζεται ως κορυφαία απειλή από το 39% των ερωτηθέντων στις 38 χώρες της έρευνας.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα υψηλά ποσοστά που οι Έλληνες θεωρούν ως απειλή το Ισλαμικό Κράτος και την κλιματική αλλαγή. Αμφότερα συγκεντρώνουν το 79% των απαντήσεων.
Στην Ελλάδα καταγράφεται και το υψηλότερο ποσοστό πολιτών που θεωρούν το μεταναστευτικό ως απειλή. Το 67% των ερωτηθέντων απαντούν πως οι μεταναστευτικές ροές συνιστούν απειλή, ποσοστό υψηλότερο και από αυτό της Ουγγαρίας, που αναγνωρίζει το προσφυγικό ως την πιο σημαντική απειλή για τη χώρα.
H παγκόσμια απειλή του ISIS και κλιματική αλλαγή
Το Ισλαμικό Κράτος αναγνωρίστηκε ως κορυφαία απειλή σε 18 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ αλλά και χωρών σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία. Σε σημαντικό αριθμό αυτών των χωρών έχουν σημειωθεί θανάσιμες τρομοκρατικές επιθέσεις των οποίων την ευθύνη έχει αναλάβει η συγκεκριμένη οργάνωση.
Συνολικά, το 74% κατά μέσο όρο των πολιτών στην Ευρώπη, με υψηλότερα ποσοστά στη Γαλλία (88%) και την Ιταλία (85%), χαρακτήριζουν ως απειλή το ISIS. Στις ΗΠΑ το ποσοστό φτάνει στα ίδια επίπεδα και στη Ρωσία το 58%.
Ενώ το ISIS αποτελεί αναμφισβήτητα κορυφαία απειλή για τις περισσότερες χώρες, η κλιματική αλλαγή αναγνωρίζεται εξίσου ως σημαντικός παράγοντας ασφαλείας για 13 χώρες, κυρίως από τη Λατινική Αμερική και την Αφρική, οι οποίες την κατατάσσουν στην κορυφή της λίστας, όπως για παράδειγμα η Ισπανία (89%), Σουηδία (64%) και Καναδάς (60%).
Μόνο το 1/3 των χωρών αντιλαμβάνεται ως απειλή τη δύναμη και επιρροή των “μεγάλων δυνάμεων” (ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα), ενώ εντυπωσιακή είναι η ανησυχία της Τουρκίας, η οποία αναγνωρίζει αυτή την επιρροή ως κορυφαία απειλή (72%) “πετώντας” στη δεύτερη θέση το προσφυγικό (64%).
Ο ρόλος της ιδεολογίας στην επιλογή της απειλής
Η πολιτική ιδεολογία αποτελεί σύμφωνα με την έρευνα σημαντικό παράγοντα στην επιλογή του είδους της απειλής. Οσοι ανήκουν ιδεολογικά στη δεξιά ανησυχούν περισσότερο για το ISIS και την τρομοκρατία αλλά και το προσφυγικό, ενώ όσοι ανησυχούν στην αριστερά ανησυχούν περισσότερο για την κλιματική αλλαγή.
Οι πιο σημαντικές διαφορές ανά ιδεολογική κατεύθυνση μπορεί να εντοπιστούν στην απειλή του προσφυγικού. Σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα σε Ευρώπη και Β. Αμερική, όσοι ανήκουν στην πολιτική δεξιά ανησυχούν περισσότερο για το κύμα προσφύγων από τη Μέση Ανατολή από όσους τάσσονται στην αριστερά. Για παράδειγμα 51% των δεξιών της Γερμανίας θεωρεί ύψιστη απειλή το ρεύμα προσφύγων σε αντίθεση με το 14% των Γερμανών της αριστεράς. Επίσης 60% των συντηρητικών στις ΗΠΑ αναγνωρίζουν τους πρόσφυγες ως πρώτη απειλή σε αντίθεση με το 14% των φιλελευθέρων.