Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Mario Draghi, θα παρευρεθεί στη διάσκεψη του Jackson Hole της Federal Reserve στις 24-26 Αυγούστου, για πρώτη φορά μετά από τρία χρόνια. Για τους macro επενδυτές αυτό το event συνδέεται με το τέλος του καλοκαιριού και τον σχεδιασμό της νέας στρατηγικής στα χαρτοφυλάκιά τους για το τέλος του έτους.
O πρώην επικεφαλής της Fed, Ben Bernanke, “εκμεταλλευόταν” αυτό το συνέδριο για να δώσει ενδείξεις σχετικά με αλλαγές στη νομισματική πολιτική, όπως το 2010, όταν ανακοίνωσε το QE2 και το 2012 το QE3, κάτι που δεν υιοθέτησε και τόσο η Yellen και δεν αναμένεται να το κάνει ούτε και φέτος.
Έτσι, από τη στιγμή που έγινε γνωστή η παρουσία του Draghi, όλοι οι επενδυτές έχουν στρέψει το βλέμμα τους σε αυτό το γεγονός, αφού στην τελευταία του ομιλία στο ίδιο συνέδριο, τον Αύγουστο του 2014, θεωρήθηκε ευρέως ότι σηματοδότησε την έναρξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων, του γνωστού QE, το οποίο και ξεκίνησε λίγους μήνες μετά.
Και οι εξελίξεις γύρω από το QE είναι το μεγαλύτερο ερώτημα που κρέμεται πάνω από τις παγκόσμιες αγορές, αφού τα πάνω από 2 τρισ. με τα οποία έχει τονώσει η ΕΚΤ τις αγορές της Ευρώπης τα δύο χρόνια και οκτώ μήνες που το πρόγραμμα είναι “ζωντανό”, έχουν καταφέρει να ηρεμήσουν τις αγορές ομολόγων της περιοχής πετυχαίνοντας τον στόχο τού “ό,τι χρειαστεί” για να σωθεί η Ευρωζώνη, την υπόσχεση που είχε δώσει ο Draghi τον Ιούλιο του 2012.
Με τις εκτιμήσεις γύρω από το “πότε” του tapering να δίνουν και να παίρνουν στις αγορές, εάν η φετινή ομιλία του επικεφαλής της ΕΚΤ όντως απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, τότε θα έχει μια “συμμετρία”.
Παράλληλα, το γεγονός ότι η ομιλία του θα γίνει λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν από τη συνεδρίαση πολιτικής της ΕΚΤ της 7ης Σεπτεμβρίου αυξάνει τις πιθανότητες να δείξει τις διαθέσεις της Τράπεζας σχετικά με το tapering. Αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν δηλώσει πως σε αυτήν τη συνάντηση ενδέχεται ο Draghi να υποδείξει τη σταδιακή κατάργηση του προγράμματος αγοράς ομολόγων το 2018.
Σύμφωνα με αξιωματούχους, η ομιλία του αναμένεται να παράσχει ένα ακόμη σημάδι ότι η ΕΚΤ έχει αυξανόμενη εμπιστοσύνη στην οικονομία της Ευρωζώνης, αφού οι επιδόσεις της έχουν ξεπεράσει τόσο αυτές της Βρετανίας όσο και αυτές των ΗΠΑ στο πρώτο εξάμηνο του 2017. Αυτό αυξάνει και τις πιθανότητες του tapering.
Η εμφάνιση στο Jackson Hole θα είναι επίσης γεμάτη συμβολισμό, καθώς η τριετής εκστρατεία της ΕΚΤ έναντι του κινδύνου αποπληθωρισμού της Ευρωζώνης έρχεται στο τέλος της. Όταν ο Draghi μίλησε για τελευταία φορά το 2014, πρόσθεσε μια γραμμή στα προγραμματισμένα σχόλιά του λέγοντας ότι οι πληθωριστικές προσδοκίες έχουν μειωθεί “σε όλους τους ορίζοντες”. Το σχόλιο έγινε χωρίς διαβούλευση με το Διοικητικό Συμβούλιο και ουσιαστικά προανήγγειλε το QE.
Αν και ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη παραμένει ακόμη κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ τού “κοντά στο 2%”, ο Draghi χρησιμοποίησε την ομιλία του στο φόρουμ της ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας, στις αρχές του καλοκαιριού, για να πει ότι “η απειλή του αποπληθωρισμού έχει εξαφανιστεί και οι πληθωριστικές δυνάμεις βρίσκονται στο παιχνίδι”.
Ωστόσο, ο υπαινιγμός και μόνο για πιθανό περιορισμό των μέτρων στήριξης που περιλάμβαναν τα σχόλιά του στην Πορτογαλία πυροδότησε ένα μικρό taper tantrum, το οποίο ανάγκασε την τράπεζα να αποσύρει το “σήμα”. Γι’ αυτό και η ΕΚΤ επέλεξε να “καθησυχάσει” τα πνεύματα και να μην αναφέρει κάτι σχετικό στη συνεδρίαση του Ιουλίου. Ωστόσο, τα περισσότερα funds εκτιμούν πως τα περιθώρια του Draghi στενεύουν κι έτσι θα αναγκαστεί να δώσει αυτό το σήμα ξεκάθαρα και άμεσα.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters σε 50 οικονομολόγους, η ΕΚΤ θα ανακοινώσει επίσημα τις αλλαγές στο QE πιο πιθανώς τον Σεπτέμβριο παρά τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα 28 από τους 50 εκτιμούν ότι το βήμα αυτό θα γίνει τον Σεπτέμβριο, 15 εκτιμούν τον Οκτώβριο και 7 δήλωσαν στις αρχές του 2018.
“Η ΕΚΤ έχει επισημάνει το φθινόπωρο ως την περίοδο κατά την οποία θα αποφασίσει για το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων”, όπως σημειώνει ο Elwin De Groot, οικονομολόγος της Rabobank.
“Πιστεύουμε ότι αυτό σημαίνει ότι το Διοικητικό Συμβούλιο θα σκιαγραφήσει τις προθέσεις που έχει για το 2018 τον Σεπτέμβριο ή ενδεχομένως τον Οκτώβριο, αφήνοντας παράλληλα τη συνάντηση του Δεκεμβρίου για λεπτομέρειες, όπως το ακριβές ποσό της αρχικής προσαρμογής”.
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ πάντως βλέπουν τον Οκτώβριο ως τον πιθανότερο μήνα για να αποφασίσουν για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και επισημαίνουν τον Δεκέμβριο ως πολύ αργά, σύμφωνα με το Reuters.
Ενώ ο πληθωρισμός δεν αναμένεται να φθάσει τον στόχο της ΕΚΤ, τουλάχιστον μέχρι το 2020, οι περισσότεροι οικονομολόγοι δεν αναμένουν ότι αυτό θα αποτρέψει την κεντρική τράπεζα από την απομάκρυνση από την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική της, η οποία έχει ήδη διογκώσει τον ισολογισμό της κατά περισσότερα από 2 τρισ. ευρώ.
