Εκδόσεις καλυμμένων ομολόγων 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους σχεδιάζουν οι τέσσερις συστημικοί – Αγωνία για την τρίτη αξιολόγηση
Στις θέσεις τους μετά το σύντομο διάλειμμα του Δεκαπενταύγουστου βρίσκονται οι τραπεζικές διοικήσεις, προετοιμάζοντας τη φθινοπωρινή αντεπίθεση του κλάδου, με στόχο να εξαργυρώσουν το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και την έξοδο του Δημοσίου στις αγορές. Με ορίζοντα το καλοκαίρι του 2018, οι τραπεζίτες έχουν εκπονήσει ένα εκτεταμένο σχέδιο δράσης για την επιστροφή στην κανονικότητα, το οποίο προβλέπει την επάνοδο στις εκδόσεις ομολόγων ως και το τέλος του 2017 και την επιτάχυνση των διαδικασιών ρευστοποίησης προβληματικών χαρτοφυλακίων σε ξένα funds.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος είναι η άντληση ρευστότητας 2 δισ. ευρώ με τη διάθεση καλυμμένων ομολόγων ως και τον ερχόμενο Δεκέμβριο από τους τέσσερις συστημικούς ομίλους και η πώληση δανειακών χαρτοφυλακίων τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ ως και τα τέλη του 2018.
Σε αντίθεση με τις εκδόσεις τίτλων χρέους του 2014, η πρώτη προσπάθεια επαναπροσέγγισης της επενδυτικής κοινότητας θα είναι αυτή τη φορά πιο ελεγχόμενη, καθώς οι τράπεζες εκτιμούν ότι ακόμη δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για δανεισμό χωρίς εγγυήσεις.
Οπως επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος, ο μόνος κίνδυνος που μπορεί να ανατρέψει τον παραπάνω σχεδιασμό είναι η δημιουργία κλίματος έντασης στις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης και δανειστών για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης. Εκτιμά δε ότι ακόμη και αν η ολοκλήρωσή της καθυστερήσει μερικούς μήνες, το παραπάνω χρονοδιάγραμμα δύσκολα θα ανατραπεί, εφόσον οι δύο πλευρές επιδείξουν διάθεση συνεννόησης.
Το κρίσιμο 12μηνο
Γενικός διευθυντής συστημικού ομίλου χαρακτηρίζει πάντως εξαιρετικά κρίσιμο για τον κλάδο το επόμενο 12μηνο. Και αυτό διότι ως και τον Αύγουστο της ερχόμενης χρονιάς θα διαφανεί η προοπτική απεμπλοκής της χώρας από τα μνημόνια, με τη μετάβαση σε ένα καθεστώς αυστηρής εποπτείας και θα βγει… νικητής στην κόντρα ΕΚΤ και ΔΝΤ για την κεφαλαιακή επάρκεια του συστήματος.
Ως γνωστόν, το Ταμείο στην τελευταία του έκθεση έκανε λόγο για την ανάγκη διενέργειας νέων ελέγχων στις ελληνικές τράπεζες, εκτιμώντας πως το έλλειμμα κεφαλαίων μπορεί και να φτάσει έως και τα 10 δισ. ευρώ. Τραπεζικοί κύκλοι χαρακτηρίζουν υπερβολική την εκτίμηση αυτή, σημειώνοντας πως μόνον αν οι τράπεζες αναγκάζονταν να πουλήσουν μαζικά «κόκκινα» δάνεια σε εξευτελιστικές τιμές, θα μπορούσαν να προκύψουν αυτές οι ανάγκες.
Αλλωστε, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, η ελληνική οικονομία έχει κινηθεί καλύτερα από το βασικό σενάριο που χρησιμοποιήθηκε στην τελευταία άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2015. Με αυτό το δεδομένο, εάν η ΕΚΤ υποχρέωνε τις τράπεζες στη διενέργεια νέων αυξήσεων κεφαλαίων, θα ήταν σαν να αμφισβητούσε τη μεθοδολογία που η ίδια χρησιμοποίησε στα stress tests.
Νέοι έλεγχοι
Οι έλεγχοι πάντως στα στοιχεία ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών θα είναι συνεχείς και τους επόμενους μήνες, με τη στοχευμένη εξέταση δανειακών φακέλων από κλιμάκια της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Ελλάδος. «Θα είναι σαν ένα άτυπο AQR (έλεγχος ποιότητας στοιχείων ενεργητικού), με τη διαφορά ότι τα δάνεια που θα ελεγχθούν θα είναι λιγότερα, ενώ δεν θα υπάρξει πίεση για άμεσες αυξήσεις κεφαλαίου» υπογραμμίζει τραπεζικό στέλεχος που εμπλέκεται στη διαδικασία.
Η αρχή γίνεται με τις Εθνική Τράπεζα και Alpha Bank, ενώ τον Νοέμβριο θα ξεκινήσει η αντίστοιχη διαδικασία στην Τράπεζα Πειραιώς και στη Eurobank, η οποία θα διαρκέσει περίπου δύο μήνες.
Τα ευρήματα αυτών των ελέγχων θα ληφθούν υπόψη μαζί με τα αποτελέσματα των stress tests, για την τελική εκτίμηση της κεφαλαιακής ισχύος των τεσσάρων συστημικών ομίλων. Η νέα άσκηση θα ξεκινήσει μέσα στον Φεβρουάριο και θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως και το τέλος Μαΐου.
Το σχέδιο δράσης
Μετά την έξοδο του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές στις αρχές Αυγούστου και τη νομοθέτηση του συνόλου των εργαλείων για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, οι αρμόδιες γενικές διευθύνσεις των τραπεζών είναι έτοιμες να επιταχύνουν την εκτέλεση του επιχειρησιακού τους πλάνου.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
1) Εκδοση τίτλων χρέους. Οι τράπεζες βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή με επενδυτές για να διερευνήσουν τις διαθέσεις τοποθέτησής τους σε νέα ομόλογα. Εκτός από τη βελτίωση της ρευστότητάς τους και τη μείωση της χρηματοδότησης μέσω του ELA της Τράπεζας της Ελλάδος, οι εκδόσεις αυτές θα συμβάλουν στη σταδιακή προσαρμογή τους στους νέους εποπτικούς κανόνες, οι οποίοι επιβάλλουν τη διαφοροποίηση των στοιχείων του παθητικού που προσμετρούνται στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.
2) Πώληση χαρτοφυλακίων δανείων. Με στόχο όχι μόνο να επιτύχουν, αλλά και να ξεπεράσουν την επιδιωκόμενη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι διοικήσεις βρίσκονται σε συζητήσεις για την πώληση προβληματικών χαρτοφυλακίων.
Με συμφωνίες που επιδιώκουν προσβλέπουν στην αποκλιμάκωση του λόγου των «κόκκινων» χορηγήσεων προς τα συνολικά ανοίγματα, προς αντιστάθμιση των αποκλίσεων που παρουσιάζονται λόγω του χαμηλού ακόμη βαθμού θεραπείας των δανείων που ρυθμίζονται.
Η Eurobank βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία για τη ρευστοποίηση καταναλωτικών δανείων 1,5 δισ. ευρώ σε ξένα funds, ενώ επαφές με επενδυτές έχουν ξεκινήσει και οι άλλες τράπεζες, για την πώληση κυρίως επιχειρηματικών χαρτοφυλακίων. Στόχος είναι το 2018 οι πωλήσεις να φτάσουν τα 4 δισ. ευρώ σε όλες τις κατηγορίες πίστης, με εξαίρεση τη στεγαστική.
