Τι προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, η διαβούλευση του οποίου λήγει την Δευτέρα 28 Απριλίου 2025.
Σημαντικές αλλαγές για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς και το διορισμό συμβολαιογράφων και δικαστικών επιμελητών επιφέρουν οι προωθούμενες διατάξεις του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης, που θα είναι σε διαβούλευση έως την ερχόμενη Δευτέρα 28 Απριλίου και στη συνέχεια θα πάρει το δρόμο προς ψήφιση από τη Βουλή.
Ειδικότερα, όπως προβλέπεται στο εξής απαλείφεται το ανώτατο ηλικιακό όρο διοριζόμενου συμβολαιογράφου, το οποίο σήμερα ορίζεται στα 45 έτη. Αναφέρεται μάλιστα πως η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίθηκε επιβεβλημένη και σκόπιμη κατόπιν της έκδοσης αποφάσεων του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.
Σύμφωνα με αυτές, βάσει του σκεπτικού που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο, δέκα υποψήφιοι συμβολαιογράφοι στο πλαίσιο του διαγωνισμού του έτους 2022, οι οποίοι είχαν υπερβεί το 45ο έτος της ηλικίας προσέφυγαν στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών. Επί των αιτήσεων ακυρώσεως το Δικαστήριο έκρινε ότι η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 1 του Κώδικα Συμβολαιογράφων αντίκειται ως προς το ανώτατο όριο ηλικίας διοριζομένου στα άρθρα 4 παρ. 1 και 6 παρ. 1 της οδηγίας 2000/78/ΕΚ, όπως αυτά ενσωματώθηκαν στην ελληνική έννομη τάξη.
Βάσει των αποφάσεων, κρίθηκε ότι η ρύθμιση αυτή (το όριο των 45 ετών) δεν προκύπτει ότι συνιστά ουσιαστική και καθοριστική προϋπόθεση για την άσκηση της συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας (του συμβολαιογράφου) κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 1 της οδηγίας, έχει δε ως αποτέλεσμα τη δυσμενέστερη μεταχείριση ορισμένων ατόμων έναντι άλλων, τελούντων υπό τις αυτές συνθήκες, εκ μόνου του λόγου ότι τα άτομα αυτά έχουν συμπληρώσει το τεσσαρακοστό πέμπτο έτος της ηλικίας. Το όριο των 45 ετών είχε τεθεί πρόσφατα με το άρθρο 54 του ν. 4745/2020 σε συμμόρφωση με την με αρ. 2421/2018 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Οι δικαστικές αποφάσεις για συμβολαιογράφους
Και το υπουργείο Δικαιοσύνης επισημαίνει για την προώθηση της διάταξης: «Λαμβάνοντας υπόψη ότι με τις ανωτέρω δέκα αποφάσεις το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών έκρινε ότι “ο δικαιολογητικός λόγος θεσπίσεως συγκεκριμένου ορίου ηλικίας για την πρόσβαση στο επάγγελμα του συμβολαιογράφου δεν συνάγεται ούτε και από τις προπαρασκευαστικές εργασίες για την ψήφιση των προγενέστερων νόμων περί οργανώσεως του συμβολαιογραφικού επαγγέλματος και των σχετικών αιτιολογικών εκθέσεων των νόμων αυτών, οι οποίοι, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, δεν εμφανίζουν πάντως και ορισμένη συνοχή, καθόσον αρχικά και για 140 έτη δεν υπήρχε ανώτατο όριο ηλικίας για την πρόσβαση στο συμβολαιογραφικό επάγγελμα, ακολούθως, ορίσθηκε ως ανώτατο όριο ηλικίας το 50ο, το οποίο στη συνέχεια μειώθηκε στο 40ο, κατόπιν αυξήθηκε και πάλι στο 45ο, μειώθηκε στο 42ο και ήδη έχει διαμορφωθεί στο 45ο έτος της ηλικίας. Η ρύθμιση συνεπώς αυτή δεν προκύπτει ότι συνιστά ουσιαστική και καθοριστική προϋπόθεση για την άσκηση της συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 1 της οδηγίας, έχει δε ως αποτέλεσμα τη δυσμενέστερη μεταχείριση ορισμένων ατόμων έναντι άλλων, τελούντων υπό τις αυτές συνθήκες, εκ μόνου του λόγου ότι τα άτομα αυτά έχουν συμπληρώσει το τεσσαρακοστό πέμπτο έτος της ηλικίας”, με αποτέλεσμα να καθίσταται εύλογη η κατάργηση της διάταξης σχετικά με το ανώτατο ηλικιακό όριο διοριζομένου συμβολαιογράφου».
Οι προβλέψεις για τους δικαστικούς επιμελητές
Διπλή παρέμβαση για τα όρια ηλικίας των δικαστικών επιμελητών περιλαμβάνει το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης. Έτσι, αφενός με συγκεκριμένη διάταξή του τροποποιείται ο Κώδικας Δικαστικών Επιμελητών και αυξάνεται το όριο ηλικίας συμμετοχής στον διαγωνισμό δικαστικών επιμελητών από το 40ο στο 50ο έτος, προς εναρμόνιση – όπως σημειώνεται – με τα νέα κοινωνικά και βιοτικά δεδομένα, αλλά και την αύξηση του ορίου ηλικίας αφυπηρέτησης των δικαστικών επιμελητών.
Αφετέρου, με τη δεύτερη παρέμβαση για την αφυπηρέτηση τους, αυξάνεται το όριο ηλικίας υποχρεωτικής αποχώρησης από την υπηρεσία των δικαστικών επιμελητών από το 67ο έτος ηλικίας στο 70ο προς εναρμόνιση με τα όσα ισχύουν σε άλλα νομικά επαγγέλματα (όπως συμβολαιογράφοι), αλλά και τις τεχνολογικές εξελίξεις που μετασχηματίζουν το επάγγελμα του δικαστικού επιμελητή (όπως οι ηλεκτρονικές επιδόσεις).